Vietnamnet
Những sản phụ “đơn thương độc mã”
Khi vào viện sinh con, họ dường như bị “bỏ mặc” và phải “tự bơi” một mình, đến người thân nhất cũng không được có mặt bên cạnh trong lúc vượt cạn. Giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung ương kiêm Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, mỗi cuộc đẻ luôn phải được theo dõi chặt chẽ, sát sao vì trong sản khoa tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường. Tuy nhiên, nhiều sản phụ cho biết mỗi khi vào viện sinh con, họ dường như bị “bỏ mặc” và phải “tự bơi” một mình, đến người thân nhất cũng không được có mặt bên cạnh trong lúc vượt cạn.
Vợ vào phòng đẻ rồi… mất hút
6h20’ sáng ngày 5/5/2011, sản phụ Nguyễn Thị Anh Thư (SN 1984, trú tại phố Lê Trọng Tấn, phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội) hạ sinh con gái nặng 3,6kg bằng phương pháp đẻ mổ tại bệnh viện phụ sản Hà Nội. Ngay sau khi sinh con, sản phụ Thư được chuyển đến phòng hậu phẫu. Lúc này, vì nôn nóng và sốt ruột nên anh Phạm Văn Thịnh (chồng chị Thư) và gia đình muốn được gặp sản phụ, nhưng các bác sỹ không đồng ý với lời giải thích: “Đó là nguyên tắc”. Vì thế, từ 6h20 sáng đến gần 3 giờ chiều, cả nhà không ai biết thông tin gì về chị Thư. Việc chị Thư “mất hút” khiến gia đình như ngồi trên đống lửa. Vì từ khi chị Thư vào phòng đẻ là gia đình không còn được gặp hay cập nhật thông tin gì của chị. Anh Thịnh và bà Đoàn Thị Báu (mẹ chị Thư) sốt ruột đi hỏi bác sỹ, y tá thì không ai biết chị Thư đang trong tình trạng như thế nào. Chờ đợi suốt 9 tiếng đồng hồ (đến 3h chiều ngày 5/5) thì anh Phạm Văn Thịnh nhận được điện thoại của ông Nguyễn Duy Ánh, Phó Giám đốc bệnh viện phụ sản Hà Nội) với đề nghị xuống gặp để trao đổi tình hình sức khỏe của vợ. Anh Thịnh không ngờ thông tin mà anh nghe được lại là thông tin xấu. Lúc này, sau 9 tiếng bặt vô âm tín, anh Thịnh và gia đình được thông báo chị Thư bị hôn mê sâu do bị chảy máu não đột ngột. Khi được nhìn thấy vợ, anh Thịnh đã thấy cơ thể vợ phù lên, đồng tử giãn, tay chân mềm nhũn không còn nhận biết được xung quanh. Chị Thư được chuyển lên BV Bạch Mai cấp cứu nhưng sau 2 ngày hôn mê, chị đã tử vong.
Không chỉ riêng sản phụ Thư rơi vào tình trạng như trên mà nhiều người nhà của các sản phụ khác cũng phản ánh họ không được tiếp cận với người thân khi vào phòng đẻ, đẻ xong rồi cũng không được cập nhật thông tin. Trong khi đó, việc vượt cạn của mỗi sản phụ đều rất cần đến sự hỗ trợ, giúp đỡ tinh thần của người thân. Nhưng nếu không chịu chi thêm tiền để hưởng gói đẻ dịch vụ thì sản phụ phải tự mình xoay sở mọi việc! “Tiếng là có hộ sinh giúp đỡ nhưng các bà bầu đều phải tự lo, đau đớn cũng tự chịu, không ai nâng đỡ. Mỗi khi cần việc gì mà gọi họ là nhận lại thái độ rất khó chịu”, một sản phụ sau khi sinh con ở bệnh viện phụ sản Hà Nội phản ánh.
Bị bỏ rơi?
Không những vậy, nhiều sản phụ cũng nêu hiện tượng khi vào viện chờ sinh, họ không nhận được sự quan tâm, theo dõi sát sao về chuyên môn của các bác sỹ dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Trong khi đó, Giám đốc bệnh viện Phụ sản Trung ương kiêm Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết mỗi cuộc đẻ luôn phải được theo dõi chặt chẽ, sát sao vì trong sản khoa tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường! Trường hợp sản phụ Đinh Thị Hạnh (trú tại nhà số 2, ngách 105/15 Doãn Kế Thiện, Mai Dịch, Cầu Giấy, Hà Nội) là một ví dụ điển hình. Chị Hạnh vào bệnh viện Phụ sản Hà Nội sinh con vào ngày đêm 19/5/2009. Đến 6h sáng ngày 20/5, chị Hạnh bị ra máu nhiều. Gia đình đã đề nghị khám và mổ nhưng lúc này chỉ còn 2 y tá trực và họ cho biết họ không thể khám và không có quyền quyết định là mổ hay không mổ, cái này phải do bác sĩ trực quyết định. Nhưng vào phòng bác sỹ trực thì không thấy ai, gia đình sản phụ Hạnh đã gọi cho một bác sỹ khác đã đăng ký từ trước nhưng bác sỹ này đang đi công tác. “Cháu ra máu nhiều từ 6h sáng, ối đã bấm mà mãi đến 8 giờ sáng cháu mới được đưa lên bàn mổ. Suốt 2 tiếng đó con dâu tôi không được can thiệp hoặc khám gì cả”, bà Đỗ Thị Thanh Thủy, mẹ chồng sản phụ Đinh Thị Hạnh thuật lại. Cuối cùng, cháu nội bà Thủy nặng 3.07kg vừa ra đời đã tím tái và hai tiếng sau thì tử vong vì bị suy hô hấp! Trường hợp sản phụ Hạnh có lẽ là điển hình cho những sản phụ khác cùng chung cảnh ngộ. Nhiều sản phụ sinh con tại bệnh viện phụ sản Hà Nội, bệnh viện phụ sản Trung ương cho biết tâm lý sản phụ rất lo lắng, đặc biệt đến lúc có cơn đau nhưng sức khỏe lại gặp vấn đề.
Tuy nhiên, với bác sỹ, họ cho rằng đó là chuyện không có gì nghiêm trọng và bỏ qua khâu thăm khám cho bệnh nhân khiến nhiều người nhận hậu quả đáng tiếc… Trước những phản ánh của sản phụ cho rằng khi vào viện họ thường bị “bỏ rơi”, không được bác sĩ theo dõi liên tục thường xuyên, có trường hợp phải gọi mãi bác sỹ mới tới hoặc khi được chỉ định mổ thì đã muộn, ông Nguyễn Duy Ánh, Phó Giám đốc bệnh viện khẳng định bệnh viện ông tuy đông bệnh nhân nhưng luôn theo dõi sản phụ sát sao, xử lý chuyên môn kịp thời! Ngoài ra, việc xử lý chuyên môn thế nào cho chính xác, kịp thời thì chỉ có bác sỹ mới biết, do đó để bệnh nhân tự đánh giá sớm hay muộn là không khách quan!
“Bệnh nhân có làm sao đâu mà phải cập nhật tình hình liên tục?" Ngoài chuyện cho rằng bệnh viện đã chỉ định đẻ mổ chậm, người nhà sản phụ Thư còn vô cùng bức xúc vì không ai được vào thăm hoặc được cung cấp bất kì thông tin gì về tình hình sức khỏe của người thân cho đến khi bệnh nhân gặp sự cố. Về điểm này, ông Nguyễn Duy Ánh chỉ giải thích ngắn gọn: “Gia đình nóng ruột là điều đương nhiên. Nhưng bệnh nhân có làm sao đâu mà phải cập nhật tình hình liên tục cho người nhà? Mọi thứ diễn ra ở nơi có máy móc hiện đại nhất, được theo dõi chặt chẽ và bác sỹ kiểm soát tốt!” |
Đi đẻ bị “bỏ rơi”: Chuyện thường ngày ở huyện?
Các bác sỹ sản và lãnh đạo bệnh viện phụ sản cho biết việc hỗ trợ tinh thần cho người bệnh (đặc biệt là các sản phụ) còn hạn chế. Ngoài ra, chuyện “lơ là” trong thăm khám cho bệnh nhân là có thật!
Hỗ trợ tinh thần: Cần nhưng không có!
Đánh giá về vai trò của việc hỗ trợ tinh thần đối với người bệnh nói chung và đặc biệt là các sản phụ nói riêng (bởi họ vào viện trong trạng thái bị kích động, hoảng loạn, lo lắng), bác sỹ sản phụ khoa Lê Thị Kim Dung (Trung tâm Y khoa Thái Hà) cho rằng: Việc hỗ trợ tâm lý, tinh thần đối với các sản phụ là vô cùng quan trọng. “Nếu sản phụ được an ủi, động viên, được hướng dẫn kịp thời, đúng cách thì có thể chi phối đến sự thành công hay thất bại của cuộc đẻ. Một khi sản phụ giữ vững được tinh thần nhờ những trợ giúp và chỉ dẫn chính xác, họ làm chủ được cảm xúc, từ đó biết giữ sức, biết cách thở đúng. Có nhiều trường hợp về mặt bệnh lý thì hoàn toàn bình thường nhưng do kiệt sức vì kêu gào nên không thể đẻ thường. Cuối cùng, bác sỹ đành phải chỉ định đẻ mổ”, bác sỹ Dung nói. Trong khi đó, bác sỹ chuyên khoa sản Bùi Thị Chút - người từng làm việc tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội suốt mấy chục năm và đỡ đẻ cho nhiều sản phụ - cho biết việc cho người thân vào cũng có hai mặt. Ngoài việc sợ nhiễm khuẩn, có sản phụ khi có người nhà thì ì lại, không quyết tâm được nữa. “Nếu chỉ có một mình với bác sỹ thì bệnh nhân sẽ rất cố gắng. Mà cuộc đẻ nào muốn thành công thì sản phụ phải nỗ lực rất nhiều, không ai trợ giúp được họ ngoài bác sỹ. Nếu người nhà có chuyên môn thì nên khuyến khích cho vào để được hỗ trợ”, bác sỹ Chút nói. Vì thế, theo quan điểm cá nhân của mình, lý tưởng nhất là sản phụ được tư vấn tâm lý kỹ trong quá trình khám thai và đặc biệt là phía bác sỹ đỡ đẻ, hộ sinh cần trợ giúp sản phụ kịp thời, chu đáo, tận tình khi chuyển dạ để họ tự tin “nhập cuộc”.
Tuy nhiên, cả hai giải pháp này hiện nay đều không được thực hiện tốt vì bệnh viện quá đông, bác sỹ không có đủ thời gian tư vấn kỹ cho sản phụ. Trên thực tế, rất nhiều sản phụ đến khi sinh con tại các bệnh viện phụ sản cho biết nếu không chọn gói đẻ dịch vụ (phải trả tiền cao hơn) thì hầu như họ phải tự xoay sở một mình. Nữ hộ sinh và bác sỹ có mặt nhưng thái độ rất lạnh nhạt, khó chịu và không giúp được gì. Một sản phụ kể lại câu chuyện khốn khổ của mình: “Khi tôi đau và buồn nôn quá, tôi gọi một nữ hộ sinh của Bệnh viện phụ sản Hà Nội xin giúp đỡ thì cô gái trẻ lạnh lùng nói: “Chị kéo cái giẻ dưới chân ra mà nôn, có vậy mà cũng phải gọi à?” khiến tôi sốc. Tôi không bao giờ nghĩ bác sỹ, y tá lại có thể vô cảm với người bệnh đến vậy”.
Có mặt thì giải quyết được việc gì?
Trao đổi về việc các sản phụ khi sinh con phải tự xoay sở, không nhận được sự trợ giúp đầy đủ từ bác sỹ, y tá, người thân, ông Nguyễn Duy Ánh, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, cho biết đúng là hiện nay ở bệnh viện người nhà sản phụ không được vào phòng chờ đẻ cùng sản phụ để chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ tinh thần (trừ những phòng đẻ dịch vụ được bố trí từng phòng riêng lẻ). Theo ông Ánh, nguyên nhân khiến bệnh viện không cho người nhà vào trong phòng chờ đẻ là bởi số lượng sản phụ rất đông. Nếu cho ra vào thoải mái thì bệnh viện khó kiểm soát an ninh, đồng thời gây nhiễm trùng hoặc gây khó chịu cho các sản phụ bên cạnh. Về các biện pháp hỗ trợ sản phụ khi không có người nhà bên cạnh trong lúc vượt cạn, ông Ánh cho biết: bệnh viện có cắt cử người trông (thường 1 hộ sinh trông coi 5 sản phụ, theo dõi từ việc nghe tim thai, hỗ trợ, hướng dẫn sản phụ, …). Về việc nhiều sản phụ vào phòng đẻ, phòng mổ, phòng hậu phẫu quá lâu nhưng gia đình bên ngoài hoàn toàn không biết thông tin gì khiến họ rất sốt ruột, ông Ánh cho biết thông thường khi người bệnh đang được xử lý chuyên môn thì người nhà có gặp cũng không giải quyết được việc gì.
Hiện nay, Bệnh viện phụ sản Hà Nội chưa có kênh nào để cập nhật liên tục tình hình người bệnh cho người nhà bên ngoài yên tâm. Ông cũng hi vọng trong thời gian tới bệnh viện sẽ khắc phục được điểm này để đáp ứng nhu cầu chính đáng của người bệnh.
Lơ là, “bỏ rơi” sản phụ: Chuyện phổ biến!
Khẳng định việc hỗ trợ tinh thần cho sản phụ và việc theo dõi sản phụ sát sao là chuyện hết sức quan trọng đối với thành công của ca đẻ song bác sỹ Chút cũng thừa nhận hiện nay việc sản phụ bị “lơ là” khi vào viện sinh con là chuyện có thật, thậm chí diễn ra khá phổ biến. “Theo quy trình thì 30 phút phải nghe tim thai một lần, vì cuộc đẻ nào cũng diến biến nhanh, phức tạp, cần khám kịp thời. Nhưng vì đông quá hoặc vì một lý do nào đó mà bác sỹ không tập trung được hoặc bỏ qua một vài quy trình cần thiết khiến sản phụ không được can thiệp kịp thời, đầy đủ, có thể gây ra hậu quả đáng tiếc”, bác sỹ Chút cho hay. Cách đây 2 năm, dư luận từng bức xúc vì trường hợp sản phụ Nguyễn Thị Hoàng Oanh (28 tuổi), trú tại thị tỉnh Quảng Trị bị bỏ rơi đến chết. Chị Oanh đã nhập việc từ 3 giờ chiều 26/4/2010 để sinh con và đến 10h30 tối cùng ngày mới vỡ ối. Tuy nhiên, khi đi gọi bác sỹ, gia đình nhận được câu trả lời: “Đừng làm ồn, vỡ ối rồi nhưng sinh con so phải tới 2 - 3 giờ sáng mới sinh?!”. Kết cục là chị Oanh đau dữ dội, chảy máu nhiều. Khi cháu bé đã thò đầu ra ngoài thì các nữ hộ sinh của bệnh viện mới tới và đưa sản phụ đến phòng sinh và mãi hơn một giờ đồng hồ sau đó, bác sĩ của bệnh viện mới đến phòng sinh. Sản phụ Oanh đã tử vong sau đó vì mất quá nhiều máu. Lãnh đạo Bệnh viện Khu vực Triệu Hải (tỉnh Quảng Trị) đã ra quyết định đình chỉ công tác đối với hai nữ hộ sinh trên … Câu chuyện của sản phụ Oanh khiến nhiều người phẫn nộ, bức xúc. Bởi trên thực tế, có những sản phụ cũng bị “lơ là” nhưng may mắn vẫn mỉm cười với họ …
Rùng mình với đá sạch
Hầu hết các quán nước, cửa hàng ăn... đều sử dụng đá tinh khiết thay vì đá cây, đá bào như trước. Tuy nhiên, thực tế không phải đá mang nhãn hiệu tinh khiết nào cũng là đá tinh khiết.
Đất, cát, bẩn... lẫn trong đá tinh khiết
10h sáng tại một xưởng làm đá có quy mô lớn tại thôn Trung Văn, Từ Liêm, Hà Nội, bốn chiếc máy làm đá chạy ầm ầm. Người nọ gọi người kia phải hét lên thật to. Xưởng sản xuất được đặt ngay cạnh con mương nước đen xì và bốc mùi hôi thối. Những chiếc bao tải đựng đá để vận chuyển cho các quán tại khu vực Từ Liêm, Thanh Xuân, Hà Đông được phơi lăn lóc bên đường. Dưới nền xi măng dính đầy đất, cát. Khi một mẻ đá ra lò, hàng chục người đứng chờ để lấy đá. Nhìn kỹ, khuôn đá, dao cắt, bồn cấp nước đá... đều đã bị ố vàng, rỉ sắt. Nguồn nước làm đá bơm thẳng từ giếng khoan lên cho vào máy. Đá ra lò, mấy thanh niên mình trần, quần soóc nhặt chiếc ống nhựa vứt trên sàn nhà dính đầy cát khều đá xuống miệng phễu sau khi đá cắt thành viên. Sau công đoạn cho đá vào túi nilon thì túi đá với khối lượng vừa đủ sẽ được đặt gọn gàng trong bì túi có ghi sẵn địa chỉ sản xuất, khối lượng... Những viên đá bị rơi xuống đất đều được nhặt lên, thổi qua cho hết đất, cát rồi lại được cho vào túi nilon. Giá đá ở đây khá rẻ, chỉ 5.000 đồng/túi 5kg. Không phải chỉ có xưởng sản xuất đá sạch ở Từ Liêm khiến người ta rùng mình vì công đoạn làm đá, mà rất nhiều xưởng sản xuất đá tinh khiết khác cũng không đảm bảo an toàn vệ sinh. Cơ sở sản xuất đá tinh khiết của bà U đặt tại một hẻm trên phố Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội. Từ ngõ vào trong chỗ khu vực sản xuất, nước chảy lênh láng. Xưởng rộng chừng hai mươi mét vuông, phía bên trong sàn nhà ướt át. Trước cửa xưởng dòng nước đen xì đọng, bà chủ cầm chổi quét đi các phía cho nhanh khô. Các túi đá sau khi ra lò được vứt vào một góc bên cạnh cửa, ngay gần lối đi để khách đến mua lấy được ngay. Ở đây giá mỗi túi đá 5kg là 6.000 đồng. Sau khi hỏi han qua loa về công đoạn sản xuất đá, chúng tôi ngỏ ý muốn vào xem trực tiếp thì bị bà chủ ngăn cản ngay. Trong khi đó, một chị nhân công mặc áo phông, quần ngố, đi chân đất từ ngoài đường chạy vào để kiểm tra máy và thời gian ra lò của mẻ mới đã bị bà chủ gọi giật lại. "Lấy đôi dép mà đi vào, dạo này "bọn nó" hay đi kiểm tra lắm đấy", bà U nhắc nhở nhân viên.
Tinh khiết hay nơi ủ mầm bệnh?
Theo ông Nguyễn Việt Cường, Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội, hàng năm Sở Y tế cũng lấy đá của các cơ sở sản xuất đi kiểm tra. Phần lớn các cơ sở sản xuất đá tinh khiết lấy nước từ sản xuất nước tinh lọc để làm đá với công nghệ 50-60 phút/mẻ. Thành phố có vài trăm cơ sở sản xuất đá nhưng chỉ có vài chục cơ sở được cấp giấy chứng nhận sản xuất đá sạch. Trước mùa hè bao giờ cơ sở sản xuất cũng làm mẻ đầu mang sản phẩm đi kiểm tra. Nếu đạt chất lượng, cơ quan chức năng sẽ cấp giấy chứng nhận sản xuất đá sạch. Trong quá trình đi kiểm tra, nếu cơ sở nào vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm thì sẽ bị xử lý theo quy định. Tuy nhiên, ông Cường cũng không tiết lộ từ đầu hè tới nay, đã có cơ sở sản xuất đá tinh khiết nào bị phạt chưa. Bác sĩ Yên Lâm Phúc, Bệnh viện Quân y 103, cho rằng đá không hợp vệ sinh có hai loại là đá nhiễm khuẩn và lẫn tạp chất hóa học. Đối với đá nhiễm khuẩn thì trong quá trình làm đông của đá (1-4 độ C), một số vi khuẩn chỉ bị ngưng hoạt động. Khi ăn vào bên trong, vi khuẩn sẽ hoạt động trở lại, gây nhiễm khuẩn đường tiêu hóa và điều này gây nhiễm trùng đường ruột, ngộ độc thức ăn. "Khi sử dụng đá có lẫn tạp chất hóa học, chúng sẽ dễ xâm nhập vào cơ thể người sử dụng, chưa kể hoá chất dùng để thanh lọc nước nếu ở liều lượng quá cao cũng sẽ ảnh hưởng tới hệ tiêu hoá của của cơ thể, gây ra nhiều biến chứng như viêm đại tràng mãn tính, ảnh hưởng tới chức năng thận, gan gây kích ứng dạ dày... Cụ thể, nếu nước có quá nhiều canxi - magie (nước cứng - nước giếng khoan) khi dùng lâu sẽ gây sỏi thận. Các loại tạp chất khác có thể gây độc chì, gây thần kinh. "Đá công nghiệp hay sử dụng nước cứng, không được lọc liên tục. Phần lớn quy trình sản xuất đá lại không hợp vệ sinh", bác sĩ Phúc nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Phúc, người dân nên dùng đá do chính nhà mình làm ra, sử dụng nước đun sôi để nguội khử được ion và tạp chất độc. Với các loại đá bên ngoài, người sử dụng không thể khẳng định được nguồn gốc như thế nào, được làm ra sao nên không đảm bảo được độ an toàn cho sức khỏe của bản thân. Trong khi đó, ông Cường khuyến cáo, người dân nên mua đá viên đóng trong túi nilon, có ghi tên cơ sở sản xuất đá tinh khiết. Loại đá này có hình tròn hoặc hình trụ tùy theo khuôn đá của từng cơ sở. Người dân tuyệt đối không dùng đá cây vì đây là loại đá không sạch, chỉ dùng để ướp thực phẩm sống.
Dân trí
Bốn ca tử vong do bệnh tay chân miệng
Trong hai tuần đầu tháng 5, thành phố liên tiếp có hai trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng, đưa số ca tử vong kể từ đầu năm lên 4 trường hợp. Với gần 2.700 ca nhập viện, bệnh tay chân miệng đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Sốt cao liên tục, xuất hiện ban đỏ ở tay chân, bé trai H.C.P. (2 tuổi, ngụ tại phường 8, quận 10) được gia đình đưa đến bệnh viện Nhi Đồng 1 vào ngày 8/5. Tại đây, cháu được chẩn đoán mắc bệnh tay chân miệng (TCM) bác sĩ đã cố gắng can thiệp nhưng sau một ngày nhập viện bệnh của bé chuyển nặng dẫn tới tử vong.Trước đó, ngày 1/5 tại bệnh viện Nhi Đồng 1, bé trai T.T.P. (2 tuổi, ngụ xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh) cũng đã tử vong do mắc TCM. Được biết trước khi nhập viện bé đã khởi bệnh ngày 29/4 với triệu chứng sốt cao và run chân tay. Sau khi được chuyển đến bệnh viện bệnh nhi nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch và tử vong cùng ngày.
Sau hai ca tử vong liên tiếp nay, Trung tâm Y tế dự phòng thành phố đã tiến hành điều tra dịch tễ xung quanh khu vực sống của hai bệnh nhi thì phát hiện thêm 4 trường hợp nhiễm bệnh khác đang điều trị ngoại trú tại xã An Phú, huyện Bình Chánh, gần nhà bệnh nhi T.T.P. Cùng với bốn trường hợp trên, một bé khác tại khu vực này mắc TCM đã được chuyển đến điều trị tại bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới. Theo thống kê của Sở Y tế thành phố trong tuần 18 năm 2012 số ca mắc TCM trên địa bàn phải nhập viện lên tới 165 trẻ. Tổng số ca mắc bệnh tính từ đầu năm đến nay là 2.680 ca, cao gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2011. Trước tình hình bệnh TCM tiếp tục diễn biến phức tạp, Sở Y tế khuyến cáo người dân cần giữ gìn vệ sinh sạch sẽ cho trẻ bằng các biện pháp rửa tay bằng xà phòng, vệ sinh hàng ngày, khử khuẩn hàng tuần tại nơi bé sinh sống vui chơi. Trường hợp bé sốt cao, xuất hiện ban đỏ ở chân tay miệng cần đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Khám và phẫu thuật mắt miễn phí cho người nghèo
Ông Nguyễn Thanh Triết, giám đốc, bác sỹ chuyên khoa 2, bệnh viện Mắt Bình Định cho biết: “Từ nay đến tháng 6/2012, bệnh viện sẽ tổ chức nhiều đợt khám sàng lọc, phẫu thuật mắt miễn phí cho người mù nghèo của tỉnh”. Theo kế hoạch, bệnh viện sẽ khám sàng lọc cho hơn 13.000 người nghèo mắc các bệnh lý về mắt ở các huyện Tuy Phước, Hoài Ân, An Lão, Tây Sơn và thị xã An Nhơn. Trong đó, sẽ phẫu thuật cho hơn 4.000 người mù nghèo.Toàn bộ kinh phí tổ chức các đợt khám, phẫu thuật mắt miễn phí cho bệnh nhân mù nghèo khoảng 70 triệu đồng (chưa kể tiền thuốc và tiền phẫu thuật) do tổ chức Quỹ Fred Hollow (Úc) tài trợ.Ông Nguyễn Thanh Triết, giám đốc bệnh viện cho biết thêm: “Đây là hoạt động thường niên, hàng năm bệnh viện tổ chức nhiều đợt khám sàng lọc cho các bệnh nhân mắc những bệnh lý về mắt như: Viêm kết mạc, viêm giác mạc, đục thủy tinh thể, mộng thịt… đặc biệt, đối với các bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn, nghèo bệnh viện sẽ khám và phẫu thuật miễn phí”.
Được biết, trước đó, bệnh viện tổ chức khám mắt miễn phí cho cho hơn 1.000 lượt bệnh nhân, 18.000 trẻ em học sinh, phẫu thuật miễn phí cho hơn 200 người mù, cấp 500 đôi kính miễn phí tại các huyện Hoài Ân, Vĩnh Thạnh, Phù Mỹ và Hoài Nhơn. Chi phí đợt khám, phẫu thuật đợt này cũng do Quỹ Fred Hollows tài trợ.
Bình Định: Người già, trẻ nhỏ nhập viện tăng vì nắng nóng
Đợt nắng nóng kéo dài liên tiếp hơn 10 ngày qua, có ngày lên tới 39-40oC đã dẫn đến một số bệnh thường gặp vào mùa hè như: các bệnh về tiêu hóa, về đường hô hấp, huyết áp, tim mạch… gia tăng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và người già tăng cao. Từ đầu tháng tư đến nay, do thời tiết năng nóng kéo dài liên tục, mỗi ngày khoa Nhi - bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định, tiếp nhận từ 100-120 bệnh nhân đến khám và điều trị. Số bệnh nhi nhập viện đều có triệu chứng như: nóng, sốt, viêm họng, sốt xuất huyết, các bệnh về viêm đường ruột (tiêu chảy), viêm đường hô hấp... trong đó, riêng số ca bị tiêu chảy và lỵ chiếm từ 20-30 người. Bác sỹ chuyên khoa 2, Nguyễn Khánh Toàn, Trưởng khoa nội Nhi, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định cho biết: “Nguyên nhân là do sức đề kháng của trẻ nhỏ yếu, trong khi thời tiết nắng nóng trẻ khó thích nghi kịp nên trẻ dễ bị nóng, sốt cao; chất lượng thực phẩm, thức ăn, đồ uống không đảm bảo an toàn vệ sinh là những nguyên nhân dẫn đến bệnh tiêu chảy, lỵ… Vì vậy, bác bà mẹ có trẻ nhỏ phải đặc biệt chú ý đến sức khỏe, thấy trẻ có triệu chứng nóng sốt, tiêu chảy phải đến ngay trung tâm y tế hay bệnh viện để khám, chữa trị; ăn chín uống sôi, vệ sinh sạch sẽ; không nên cho trẻ đi ra đường khi trời nắng nóng, những nơi quá đông người…”. Nắng nóng kéo dài, không chỉ số bệnh nhi tăng cao mà các bệnh ở người cao tuổi cũng gia tăng. Bác sỹ Nguyễn Xuân Viên, trưởng phòng kế hoạch tổng hợp, bệnh viện Đa khoa TP Quy Nhơn cho biết: “Tuy bệnh viện đang trong quá trình tu sửa để nâng cao chất lượng khám và điều trị nhưng 2 tuần gần đây, mỗi tuần có hơn 3.000 bệnh nhân tới khám, trung bình mỗi ngày có khoảng 700 lượt bệnh nhân đến khám, điều trị. Trong đó, chủ yếu là người dân lao động độ tuổi từ 40 - 60, chiếm tỷ lệ cao”.Bác sỹ Viên khuyên, ở tuổi này họ thường bị các bệnh về huyết áp, say nắng, say nóng, tim mạch, tai biến…nên đối với bệnh nhân này, phải có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, không nên căng thẳng, bố trí công việc hợp lý, hạn chế đi ra đường khi trời nắng nóng…
Đặc biệt, thời tiết nắng nóng kéo dài, bệnh viêm não cũng đang có chiều hướng gia tăng. Đến nay, bệnh viện Đa khoa Bình Định cũng đã tiếp nhận 5 ca bệnh nhi viêm não Nhật Bản nhập viện trong tình trạng co giật, hôn mê.
 |
Số bệnh nhân đến khám bệnh tại Viện sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng TP Quy Nhơn |
Còn tại Viện sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn, mỗi ngày có khoảng 300 - 500 người đến khám chủ yếu là các bệnh về ký sinh trùng như giun sán… Theo ông Triệu Nguyên Trung, Viện trưởng Viện sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn cho biết: “Nguyên nhân chủ yếu là ăn uống của người dân chưa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhất là mùa hè người dân ăn các món rau sống, đặc biệt các loại rau sống ở dưới nước có chứa trứng ấu trùng gây bệnh; các món chế biển từ thịt, cá như món gỏi cá,…cũng là nguyên nhân gây bệnh rất cao”.
Không khuyến khích sản phụ thai to đẻ thường
Liên quan đến ca tử vong vì thai to do sinh thường, PGS.TS Vũ Bá Quyết, PGĐ BV Phụ sản TƯ, cho rằng: “Tại viện, đã có thai phụ đẻ thường con nặng 4,6-4,8kg. Nhưng chúng tôi không khuyến khích những ca đó đẻ thường vì tiềm ẩn quá nhiều hiểm nguy. PGS.TS Vũ Bá Quyết cũng trao đổi với phóng viên Dân trí xung quanh một số ca tai biến sản khoa gần đây.
Thưa ông, chỉ trong một thời gian ngắn mà liên tiếp có đến 6 ca tai biến sản khoa khiến mẹ chết, con nguy kịch (thậm chí tử vong). Ông đánh giá như thế nào về con số này?
Như Thứ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc BV Phụ sản TƯ đã từng nhận định, đó hoàn toàn có thể là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Còn về tai biến sản khoa, đó là một nguy cơ luôn rình rập người phụ nữ. Các cụ cũng từng nói “chửa cửa mả” tức là nói đến những nguy cơ hiểm nguy thậm chí mất cả tính mạng của thai phụ trong quá trình vượt cạn. Hiện nay, các tai biến sản khoa không chỉ xảy ra ở Việt Nam, mà trên thế giới, cũng có những tai biến tương tự. Tại Việt Nam, 5 tai biến sản khoa Bộ Y tế công nhận và cảnh báo, đó là tai biến chảy máu, nhiễm trùng, sản giật, vỡ tử cung và uốn ván ối. Đến nay, 5 tai biến này vẫn luôn được cảnh báo và chưa có gì thay đổi nhiều, chỉ có 2 tai biến có xu hướng giảm xuống là uốn ván ối và nhiễm trùng do chương trình tiêm chủng uốn ván cho thai phụ được thực hiện tốt và ngày càng có nhiều loại thuốc kháng sinh tốt. Còn 3 tai biến còn lại vẫn rất nhiều, đặc biệt nổi lên 2 tai biến là chảy máu và vỡ tử cung. Nhất là tai biến chảy máu, là xu hướng tai biến sản khoa của tất cả các nước. Tại nước ta, đã có ca tai biến sản khoa mất máu phải truyền đến 60 lít máu. Còn ở viện tôi, các ca phải tuyền 20 - 30 đơn vị máu rất nhiều. Đó là những tai biến chỉ có thể giải quyết ở các bệnh viện lớn, gần ngân hàng máu.
Vì sao tai biến chảy máu ngày càng có xu hướng tăng lên, thưa ông?
Tai biến chảy máu có những trường hợp dù đẻ ở viện đầu ngành, ở các nước tiên tiến trên thế giới cũng không tránh khỏ. Xưa các cụ đẻ con thường dưới 3kg, giờ thì những “bé bự” 4kg - 4,5kg rất nhiều. Những ca này hoàn toàn có nguy cơ chảy máu kể cả đẻ thường hay đẻ mổ. Vì thai to, tử cung giãn căng quá gây đờ tử cung, tử cung không thể co lại được, máu chảy. Mặc dù hiện nay có nhiều loại thuốc tốt , kỹ thuật mổ tốt nhưng có những trường hợp, tử cung vẫn đờ, vẫn chảy máu. Ngoài ra, gần đây người ta nói đến tắc mạch ối. Đâu là một tai biến bất khả kháng, đột ngột, không tiên lượng trước được bởi trong quá trình chuyển dạ, vì lý do nào đó gây tăng áp lực trương lực cơ gây vỡ ối, máu và nước ối tràn vào tuần hoàn người mẹ gây sốc phản vệ.
Ngoài những tai biến trên, ông có thể nói rõ hơn tai biến do thai to?
Tại sao có tai biến thai to? Có người thai 2kg không đẻ thường được, có trường hợp 4kg vẫn sinh thường. Điều đó phụ thuộc vào việc tiên lượng cuộc đẻ của bác sĩ. Người bác sĩ phải khám thai, theo dõi, hỏi tiền sử, khám khung chậu của người mẹ, tiên lượng về cân nặng của thai nhi qua siêu âm, ước lượng lâm sàng, thai trên 3,5kg là thai to. Liên quan đến cân nặng thai nhi, việc ước lượng cân nặng thai nhi trên lâm sàng cũng có những xác suất nhất định. Ngay tại viện chúng tôi, nhiều ca được bác sĩ khám và chỉ định đẻ thường vì ước tính cân nặng thai nhi chỉ khoảng 3kg, nhưng khi sinh ra lại 4kg. Có những trường hợp bụng mẹ to như thai đôi, tưởng thai to trên 4kg chỉ định mổ thì khi sinh ra, em bé lại chỉ nặng 3kg. Ông có cho rằng, một phần nguyên nhân tai biến do áp lực cũng như tâm lý bác sĩ muốn bệnh nhân sinh thường?
Bác sĩ sản nói chung, tâm lý ai cũng muốn bệnh nhân đẻ thường vì nó tốt nhất cho mẹ và em bé. Nhưng với những thai to trên 3kg, bác sĩ bất cứ tuyến nào không dại gì cố đỡ đẻ, bắt bệnh nhân đẻ thường. Tai biến thai to này liên quan đến việc tiên lượng cân nặng thai, do bác sĩ không tiên lượng thai to. Còn nếu tiên lượng 4kg thì chắc chắn họ đã mổ. Vì thế phải theo dõi sát trong cuộc đẻ. Nếu cổ tử cung không tiến triển, đầu thai nhi không xuống thì chỉ định mổ. Tại viện có những ca đẻ thường 4, 6 - 4,8kg, nhưng đây là những trường hợp không tiên lượng con nặng đến vậy, còn không khuyến khích đẻ thường những trường hợp này vì tiềm ẩn nhiều nguy cơ.
Tỷ lệ mổ đẻ ở viện ông là bao nhiêu? Saucác ca tai biến này, có nhiều sản phụ xin mổ đẻ không thưa ông?
Tại viện tôi, tỷ lệ mổ đẻ là gần 50%. Nói nôm na ở Hà Nội, cứ hai người phụ nữ thì một người có vết mổ đẻ.
Tâm lý vào viện, sản phụ nào đau đẻ cũng xin mổ. Viện tôi cũng vậy, nhưng không phải ca nào xin cũng mổ vì mổ đâu có an toàn hơn đẻ thường, mổ cũng có tai biến của nó. Nhưng có điều, tai biến do mổ ít bị người nhà sản phụ “thắc mắc”, kiện cao hơn các tai biến do đẻ thường. Tỷ lệ mổ đẻ tại viện tôi là rất cao, dù Ban giám đốc luôn cố gắng siết chặt tỷ lệ này. Thời gian này, số ca mổ đẻ có vẻ tăng 1 - 2% ở những đối tượng lo lắng quá, ở những người thai to trên 3,5kg. Còn hiện tại, do tâm lý, lượng thai phụ từ các tỉnh từ Hà Nam, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc… lên thẳng tuyến trên khám đông hơn. Vì thế tỷ lệ xin mổ cũng tăng nhưng khi có ca xin mổ, chúng tôi luôn có bác sĩ kiên trì giải thích, tư vấn để sản phụ yên tâm theo dõi, nếu có vấn đề gì sẽ mổ ngay. Chúng tôi giải thích thì đa phần người bệnh nghe vì viện chúng tôi có uy tín, có phương tiện, máy móc theo dõi, đánh giá, tiên lượng… nếu đau đã có phương pháp giảm đau.
Thai phụ cũng không nên quá lo lắng tới các tai biến và cần theo dõi quá trình mang thai ở các cơ sở y tế chuyên khoa. Sau những sự việc xảy ra đã cảnh báo cho các bệnh viện, các cơ sở y tế cần quan tâm đến bệnh nhân. Vì thế bệnh nhân không nên quá lo lắng đổ xô lên trung ương khám, ào ào xin mổ đẻ. Vì không gì tốt nhất bằng đẻ thường.
Là bệnh viện tuyến đầu ngành, là Trung tâm đào tạo, ông có nhắn nhủ gì tới các bác sĩ sản tại viện cũng như tuyến cơ sở?
Đã là bác sĩ luôn phải trao dồi chuyên môn, tự rút kinh nghiệm cho bản thân sau mỗi trường hợp và phải luôn đọc sách, nâng cao năng lực chuyên môn. Không bác sĩ nào có thể tự nói mình giỏi vì nghề y rất đặc thù, mỗi bệnh nhân là mỗi hoàn cảnh, bệnh lý khác nhau. Vì thế, bác sĩ phải luôn luôn tự học, tự rút kinh nghiệm qua chính những bệnh nhân mình đã khám, chữa cho họ mới có thể nâng cao trình độ của mình.
Xin cảm ơn ông!
Nhau cài răng lược, biến chứng nguy hiểm ở sản phụ
Nhau cài răng lược, biến chứng thai kỳ nguy hiểm gây chảy máu nhiều, nhiễm trùng, thủng hoặc vỡ tử cung đe dọa trực tiếp đến tính mạng của sản phụ và thai nhi. Số ca mắc nhau cài răng lược đang tăng theo tỷ lệ mổ lấy thai và tình trạng nạo phá thai. Nhau cài răng lược là sự bám bất thường hoặc xâm lấn một phần hay toàn bộ bánh nhau vào lớp cơ tử cung, vượt quá lớp niêm mạc bám chắc và sâu vào tử cung, thậm chí xuyên thủng cả lớp cơ tử cung để xâm lấn vào cơ quan lân cận như bàng quang, ruột nên nhau cài răng lược không tróc được một cách tự nhiên.Theo thống kê của bệnh viện Từ Dũ, trong năm 2011 bệnh viện đã tiếp nhận 46 trường hợp được chẩn đoán bị nhau cài răng lược sau tuần 22 của thai kỳ, chiếm tỷ lệ 1/1.100 ca sinh. Mặc dù không thường gặp nhưng đây là biến chứng nguy hiểm phải chỉ định cắt tử cung chu sản, có thể cướp đi mạng sống của thai phụ hoặc tác động tiêu cực đến đời sống và sức khỏe sinh sản của người bệnh.Theo BS Lê Thị Thu Hà, bệnh viện Từ Dũ: Tần suất nhau cài răng lược đã tăng khoảng 7 lần trong vòng 34 năm qua. Số ca gặp phải biến chứng nhau cài răng lược thường xuất hiện ở những phụ nữ đã từng mổ lấy thai, hoặc nạo hút thai. Mẹ có nhau cài răng lược tăng nguy cơ băng huyết sau sinh, phải truyền máu với khối lượng lớn, cắt tử cung… Nhau cài răng lược có mối liên quan mật thiết với nhau tiền đạo và sẹo mổ cũ ở tử cung. Những người sinh mổ càng nhiều thì nguy cơ mắc biến chứng do nhau cài răng lược càng lớn. Trong 46 trường hợp nhau cài răng lược bệnh viện Từ Dũ tiếp nhận có tới 45 trường hợp mắc chứng nhau tiền đạo (Nhau bám đoạn dưới tử cung, vị trí lớp cơ mỏng mạch máu nuôi nghèo nàn nên các gai nhau lan rộng và cắm sâu vào lớp cơ tử cung.) và 39 trường hợp có sẹo mổ cũ ở tử cung.
Trong năm 2011, bệnh viện Từ Dũ đã phải tiến hành cắt tử cung cho 32/46 trường hợp gặp biến chứng do nhau cài răng lược. Để giảm thiếu nguy cơ mắc phải biến chứng nguy hiểm này, bác sĩ khuyến cáo chị em phụ nữ khi sinh nên lựa chọn phương pháp sinh thường, đồng thời chủ động trong kế hoạch hóa gia đình, tránh nạo phá thai.
Ruồi bu kín bữa ăn của người dân
Gần nửa tháng nay, người dân khu vực tổ 8, Trung tâm Bảo trợ xã hội TP Đà Nẵng (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng), bị ruồi tấn công khiến cuộc sống bị ảnh hưởng. Chị Hoa bán quán chè ở đây cho biết: “Bình thường thì ít nhưng khi nấu ăn hay tới giờ ăn là ruồi ở đâu bay tới nhiều lắm. Tôi bán quán chè chưa kịp đậy ruồi đã bu kín. Nhiều khi khách vào ăn, ruồi vây quanh ly khiến không ai dám ăn…”. Theo ông Nguyễn Đức Liên, Giám đốc Trung tâm bảo trợ xã hội TP Đà Nẵng, không biết từ nguyên nhân nào mà gần nửa tháng nay, Trung tâm xuất hiện ruồi dày đặc vào lúc giờ nấu ăn, đặc biệt là khi mọi người ăn cơm. Hiện trung tâm có gần 200 cán bộ và các đối tượng xã hội được trung tâm nuôi dưỡng, trong đó có 50% là người già neo đơn. Việc ruồi xuất hiện nhiều khiến trung tâm lo ngại dịch bệnh, ngộ độc, dịch tả nên đã mua thuốc diệt và khử trùng. Ngoài ra, Trung tâm còn nhờ Trung tâm y tế dự phòng TP Đà nẵng lên phun thuốc diệt ruồi, tình trạng có giảm nhưng vẫn còn nhiều. Chị Dương Thị Tiếp làm việc 3 năm tại trung tâm cho biết: “Từ khi vào làm đến giờ, năm nay mới thấy ruồi nhiều như vậy. Mỗi ngày tôi lau nhà 4-5 lần bằng thuốc diệt ruồi nhưng lau xong, ruồi vẫn xuất hiện như cũ”. Không diệt ruồi được và lo sợ chúng mang nhiều mầm bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người, Trung tâm đã có biện pháp dùng mùng treo phủ kín cơm, thức ăn. Hiện trung tâm vẫn phải thường xuyên vệ sinh khu bếp và dụng cụ chế biến, đồng thời tiếp tục cho thức ăn vào mùng để phục vụ mọi người. Ruồi không chỉ ảnh hưởng đến bữa ăn mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ của người già nơi đây. Nhiều cụ già cho biết, ngủ không được vì ruồi đậu quanh người. Hiện chưa biết nguyên nhân ruồi xuất phát từ đâu nhưng theo ông Nguyễn Đức Liên và người dân khu vực, có thể ruồi xuất phát từ bãi rác Khánh Sơn, cách trung tâm khoảng 1km vì thời tiết nắng nóng, bãi rác có mùi hôi nên ruồi phát sinh.
Theo Chủ tịch UBND phường Hòa Khánh Nam, ông Phan Châu Tuấn, cho biết, sẽ cho lực lượng kiểm tra quanh khu vực tổ 8 xem có hộ dân nào chăn nuôi, trồng trọt, sử dụng phân tươi làm ruồi phát sinh hay không. Ông Tuấn cũng cho biết, hằng năm thỉnh thoảng một số hộ dân ở gần bãi rác Khánh Sơn cũng bị nạn ruồi hoành hành nhưng năm nay chưa xảy ra tình trạng này mà Trung tâm bảo trợ xã hội cách bãi rác khoảng 1 km lại xuất hiện ruồi dày đặc.
Hội chứng não cấp do ngộ độc chì có tỷ lệ tử vong rất cao
Trước tình trạng trẻ em nhiều địa phương ngộ độc chì mà chưa có một phác đồ về chẩn đoán và điều trị, Bộ Y tế đã ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ngộ độc chì áp dụng tại tất cả các tuyến điều trị.
Dễ nhầm với bệnh khác
Theo Bộ Y tế, không chỉ dùng các loại thuốc nam uống, bôi (dân gian gọi là thuốc cam, thuốc tưa lưỡi…) chứa chì mới có nguy cơ ngộ độc chì, mà có thể nhiễm chì qua nhiều nguồn tiếp xúc khác nhau. Ví như trẻ chơi đồ chơi dùng sơn chì, nhiễm chì từ môi trường sống như bụi từ sơn chì cũ, đất bị nhiễm chì, ô nhiễm từ hoạt động công nghiệp, nhiễm chì từ thực phẩm là đồ hộp có chất hàn gắn hộp sử dụng chì, sử dụng các đồ gốm sứ, thủ công có chì, những người làm các nghề có nguy cơ cao phơi nhiễm chì… Tuy nhiên, để khẳng định một người có ngộ độc chì hay không bắt buộc phải tiến hành xét nghiệm máu để khẳng định. Theo một bác sĩ điều trị tại Trung tâm chống độc, thời gian qua, nhiều trẻ bị ngộ độc chì được đưa đến đây khám thì trước đó đều đã khám ở tuyến cơ sở nhưng chỉ được chẩn đoán là suy dinh dưỡng, thiếu máu, động kinh… còn không phát hiện ra tình trạng ngộ độc chì, bởi các bác sĩ không nghĩ đến khả năng này để tiến hành xét nghiệm hàm lượng chì trong máu. Vì thế, trong hướng dẫn chẩn đoán bệnh, Bộ Y tế lưu ý các tuyến cơ sở cần chú ý biệt chẩn đoán giữa ngộ độc chì với các nguyên nhân gây bệnh lý não, màng não; phân biệt với các bệnh lý thần kinh, ngoại biên; phân biệt với các bệnh thiếu máu do các nguyên nhân khác; phân biệt với các nguyên nhân đau bụng cấp không do chì và phân biệt với trẻ bị suy nhược cơ thể.
Mức độ ngộ độc chì ở trẻ em được chia làm ba cấp. Ở mức độ nhẹ, bệnh rất kín đáo không có triệu chứng và chỉ được khẳng định khi có kết quả xét nghiệm máu. Ở mức độ trung bình, bệnh nhân đã bắt đầu có các biểu hiện tiền bệnh lý não, với các dấu hiệu như tăng kích thích, ngủ lịm từng lúc, bỏ chơi, quấy khóc. Đồng thời bệnh nhân cũng có biểu hiện tiêu hóa như nôn từng lúc, đau bụng, chán ăn. Còn ngộ độc chì ở mức độ nặng, bệnh nhân đã có biểu hiện bệnh lý não với các dấu hiệu thay đổi hành vi, co giật, hôn mê, liệt dây thần kinh, tăng áp lực nội sọ. Biểu hiện tiêu hóa sẽ thấy bệnh nhân nôn kéo dài, đồng thời có biểu hiện thiếu máu, thiếu sắt. Ngoài căn cứ vào dấu hiệu lâm sàng, khi bệnh nhân nghi ngờ nhiễm chì, cơ sở y tế cần xét nghiệm máu bởi cấp độ bệnh nhẹ - trung bình – nặng ngoài dựa vào các triệu chứng lâm sàng thì phải căn cứ vào hàm lượng chì trong máu. Khác ở trẻ em, ngộ độc chì ở người lớn được chia làm bốn cấp độ với những hướng dẫn chi tiết về triệu chứng, dấu hiệu và tiêu chí về hàm lượng chì trong máu.
Ngộ độc chì nặng dễ tử vong
Bộ Y tế lưu ý, những bệnh nhân ngộ độc chì từ trung bình đến mức độ nặng đều phải nhập viện điều trị. Hướng dẫn điều trị được hướng dẫn rất chi tiết từng loại thuốc, hàm lượng với từng đối tượng từ trẻ em, người lớn, phụ nữ mang thai… Các biến chứng, tác dụng phụ của từng loại thuốc điều trị ngộ độc chì cũng được chỉ ra và hướng dẫn chi tiết cách xử lý. Ngoài ra, các phương pháp điều trị để hạn chế hấp thu chì như rửa dạ dày, rửa ruột toàn bộ… cũng được hướng dẫn chi tiết cho từng trường hợp. Bộ Y tế đánh giá ngộ độc chì rất nguy hiểm, nhất là ở trẻ em. Ở trẻ em ngộ độc chì với nồng độ chì trong máu > 70 µg/dL thường gây hội chứng não cấp ở trẻ nhỏ. Trong khi đó, hội chứng não cấp dễ gây tử vong hoặc di chứng thần kinh, tâm thần nặng nề với tỷ lệ tử vong là 65% khi chưa có thuốc gắp chì và giảm xuống <5% khi có thuốc gắp chì có hiệu quả. Khoảng 25 - 30% trẻ sẽ bị di chứng vĩnh viễn gây chậm phát triển trí tuệ, co giật, mù, liệt…
Tuy nhiên nguy hiểm ở chỗ, phần lớn các trẻ có chì máu tăng nhưng không có triệu chứng rõ và vẫn có nguy cơ để lại di chứng về trí tuệ, thể chất. Vì thế, nếu có nguy cơ nhiễm độc chì từ thuốc nam, môi trường sống… nên đưa trẻ tới bệnh viện kiểm tra để được xét nghiệm máu khẳng định. “Với hướng dẫn chi tiết, cụ thể của Bộ Y tế, bệnh nhân hoàn toàn có thể được phát hiện bệnh và điều trị ngay ở tuyến cơ sở”, một bác sĩ Trung tâm chống độc (BV Bạch Mai) cho biết.
Mới chỉ tạo hậu môn cho cặp song sinh dính liền
Ca phẫu thuật được thực hiện từ 15h chiều nay tại bệnh viện Nhi T.Ư vừa hoàn thành. Kíp phẫu thuật chưa thể phẫu thuật tách rời cặp song sinh dính liền mà mới chỉ tạo hình hậu môn nhân tạo cho các bé. GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, mục tiêu ca phẫu thuật đặt ra là phải phẫu thuật cấp cứu để tạo hình hậu môn nhân tạo, giảm áp lực trong ổ bụng, giải quyết tình trạng bụng chướng to, phình hơi của hai bé. Vì nếu không giải quyết tình trạng này sẽ khiến ruột bị giãn ra gây viêm phúc mạc và có thể ảnh hưởng đến tính mạng 2 cháu bé. Dạ dày các bé ngày càng căng phồng lên như quả bóng, nguy cơ vỡ là rất cao và khi đó rất nguy kịch đến tính mạng. Thực tế trước khi thực hiện ca mổ, sức khỏe của hai bé đã khong còn tốt như trước. Hai bé không tự thở được vì suy hô hấp và có dấu hiệu tắc ruột. TS Liêm cho biết, kết quả thăm dò ban đầu đã xác định hai bé phần ngực bụng dính vào nhau, chung một ổ bụng, có hai cột sống riêng biệt, hai tim, lách riêng biệt còn gan dính liền nhau. Bệnh nhân Đàm Thị Thư A có hình hai quả thận cạnh cột sống, đài bể thận giãn. Bệnh nhân Đàm Thị Thư B có hình ảnh thận cạnh cột sống, hai bàng quang to dính nhau. Tuy nhiên, hai bệnh nhân này có chung nhau gan, tá tràng, đại tràng và 15cm đoạn cuối ruột non chung và không có hậu môn (chỉ có vết tích hậu môn) và không có bộ phận sinh dục hoàn chỉnh. Ngay khi xác định phải mổ cấp cứu, kíp phẫu thuật đã không đặt mục tiêu tách ngay từ cuộc mổ này mà chỉ giải quyết tình trạng chướng bụng gây suy hô hấp và nguy cơ viêm phúc mạc của hai bé. TS Liêm cho biết thêm, ca phẫu thuật này không chỉ giải quyết tình trạng cấp cứu cho mà còn có ý nghĩa rất lớn, cung cấp cho kíp phẫu thuật nhiều thông tin để chuẩn bị cho cuộc đại phẫu thuật trong thời gian tới. “Vì chung nhau một lá gan nên ca mổ tách chắc chắn sẽ vô cùng khó khăn. Ngoài ra chúng tôi cũng phải tính toán để chia đôi sao cho cả hai bé cùng có ruột già, tạo hình cho 2 cháu có hậu môn, tạo hình âm đạo và niệu đạo. Sau khi ổn định sức khỏe qua lần phẫu thuật tạo hậu môn lần này, hai bé sẽ tiếp tục được chăm sóc tại viện nhi để đảm bảo dinh dưỡng tốt, dự kiến khi cân nặng các bé tăng lên chừng 6 - 7kg mỗi bé thì mới có thể tiến hành ca mổ tách rời”, GS Liêm nói.
Kỷ niệm 100 năm ngày sinh "ông tổ" ngành phẫu thuật gan Việt Nam
Tại Bệnh viện Trung ương Huế trong sáng 10/5 đã long trọng diễn ra lễ kỷ niệm và hội thảo nhân 100 năm ngày sinh của GS. Viện sĩ, BS Anh hùng Lao động Tôn Thất Tùng (10/5/1912-10/5/2012) - "ông tổ" ngành phẫu thuật gan Việt Nam. GS.VS.BS.AHLĐ Tôn Thất Tùng là danh nhân y học, một tri thức tiêu biểu của thời đại Hồ Chí Minh đã giã biệt chúng ta cách đây 30 năm, nhưng nhân dân Việt Nam, các thế hệ thầy thuốc Việt Nam và bạn bè thân thiết trên thế giới vẫn ghi nhớ mãi hình ảnh Giáo sư với tấm lòng tôn kính và biết ơn nhà bác học tài năng, một thầy thuốc kiệt xuất và một nhà giáo đức độ, mẫu mực.Giáo sư đã được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lao động, Huân chương Hồ Chí Minh và Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học & Kỹ thuật. Giáo sư từng giữ chức Thứ trưởng Bộ Y tế 15 năm (từ 1947 đến 1961), Đại biểu Quốc hội liên tục 6 khóa liền (từ khóa II đến khóa VII).
Xuất thân trong 1 gia đình quan lại ở Huế, Giáo sư là một trong những ông tổ nổi tiếng nhất, tiêu biểu nhất trong phẫu thuật hiện đại về gan. Các công trình của GS Tôn Thất Tùng là nguồn gốc cho nhiều tiến bộ lớn sau này của ngành phẫu thuật gan. Chính Giáo sư đã có công lao lớn trong việc tạo dựng và phát triển phương pháp phẫu thuật gan hiện đại trên toàn thế giới. Thậm chí đến hiện nay, tên của Giáo sư cũng như những công trình của Giáo sư vẫn được vinh danh trong mọi hội nghị về phẫu thuật gan. Theo GS. Yves Lecompte, nhân chứng về sự phát triển Y học Việt Nam trong thế kỷ qua, người đã cùng GS. Tôn Thất Tùng đưa phẫu thuật tim vào Việt Nam đã có nhận xét: “Anh Tùng đã nhờ tôi giúp anh triển khai kỹ thuật mổ tim hở tại Hà Nội. Vào thời điểm đó (1974), ý tưởng của anh thật điên rồ. Song anh cứ nài nỉ tôi và thuyết phục tôi rằng đây là cơ hội duy nhất để thúc đẩy nền ngoại khoa của Việt Nam có bước nhảy vọt để tiếp cận nền y học của hiện đại, trên con đường thẳng tiến sáng tạo và rằng đó cũng là mục tiêu của anh kể từ khi kết thúc thời kỳ đô hộ Pháp. Tôi đã đồng ý. Và mọi việc đã thành công ngoài mong đợi. Sự cống hiến của GS. Tôn Thất Tùng còn là những nghiên cứu khoa học, đặc biệt trong lĩnh vực giải phẫu gan và những hệ quả rút ra từ đó cho kỹ thuật phân chia mạch máu trong gan. Đây là 2 kỹ thuật ngoại khoa rất phức tạp không những được Giáo sư hoàn thành mà còn liên kết được 2 kỹ thuật này trong điều kiện hết sức khó khăn tại Việt Nam bấy giờ. “Đặc biệt, trong phẫu thuật thế giới, số người được Huân chương vàng Lannelongue (Huân chương giải thưởng dành cho những nhà phẫu thuật tài năng nhất trên thế giới của Viện Hàn lâm Y học Pháp) như Giáo sư Tôn Thất Tùng còn quá hiếm, hiếm hơn cả số nhà vật lý được giải thưởng Nobel hay số nhà toán học được giải thưởng Fieds” - lời của cố GS. Hồ Đắc Di.
Từ năm 1946, Tôn Thất Tùng là bác sĩ chữa bệnh cho Chủ tịch Hồ Chí Minh và giáo sư rất được Bác Hồ yêu quý. Chính Bác Hồ là người đã đặt tên cho con trai đầu lòng của Giáo sư - Tôn Thất Bách, người sau này cũng đạt được nhiều thành công trong lĩnh vực y học, từng là Phó giáo sư, Viện sĩ, Hiệu trưởng ĐH Y Hà Nội giai đoạn 1991-2004. Là một trong những người đầu tiên xây dựng Trường Y ngay từ sau Cách mạng tháng Tám trở về từ chiến khu Việt Bắc, Giáo sư đã cùng những người học trò của mình xây dựng lại Bệnh viện Việt Đức - Trung tâm ngoại khoa lớn nhất miền Bắc. 2 trong số nhiều học trò ưu tú của giáo sư sau này đã gặt hái được thành công vẻ vang trong con đường của người thầy đi trước là PGS.TS.Nguyễn Tiến Quyết, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cùng tập thể đã được nhận giải Nhân tài Đất việt 2012 lĩnh vực Y học do báoDân trítổ chức với đề tài “Nghiên cứu triển khai ghép thận, gan, tim lấy từ người cho chết não” và GS.TS. Bùi Đức Phú, Giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế, trưởng nhóm đề tài “Triển khai ghép tim trên người lấy từ người cho chết não tại bệnh viện Trung ương Huế”. Bên cạnh đó, dù thời gian gắn bó với quê hương Huế không nhiều, nhưng Giáo sư vẫn giữ được giọng nói Huế, phong cách Huế, luôn quan tâm đến Huế và đã đào tạo được đội ngũ bác sĩ có tài năng cho Huế. Ngoài ra, Giáo sư là một trong những nhà khoa học sớm nhìn thấy nỗi đau da cam sau chiến tranh và sớm triển khai nghiên cứu khắc phục hậu quả của nó. Trong năm 1980, Ủy ban 10/80 nghiên cứu tác hại chất độc da cam của Việt Nam được thành lập và Giáo sư là Chủ tịch điều hành.
Trong ngày kỷ niệm 100 năm ngày sinh của giáo sư, tại khuôn viên Bệnh viện Trung ương Huế đã đồng thời diễn ra lễ khánh thành bức tượng chân dung Giáo sư Tôn Thất Tùng. Đây là bức tượng đầu tiên trong dự án con đường Danh nhân y học do Bệnh viện làm trong thời gian tới.
VTC
Kinh hoàng công nghệ ướp thịt, cá tươi mãi
Thịt lợn cũng như cá biển là thực phẩm không thể thiếu của dân Việt. Với công nghệ dùng hóa chất “điêu luyện”, thịt ôi biến thành tươi, còn cá biển thì tươi mãi.
Thịt ôi thành tươi rói
Khi chứng kiến công nghệ biến thịt ôi thành tươi, nhiều người sẽ không dám ăn thịt lợn. Trong quá trình viết bài về thịt lợn tại chợ Vồ (Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội), phóng viên đã mục sở thị đủ loại thịt được mang ra đây chào bán: Từ thịt bán ế ở các chợ được con buôn mang về đây tập kết, cho đến thịt ôi từ hôm trước, thịt lợn chết… Một công nghệ mà dân buôn thịt sử dụng để biến thịt ôi thành tươi là nhúng thịt trong nước có pha chất tẩy đường. Chị H. một người buôn thịt ở Xuân Mai (Hà Nội) cho biết: “Trời nắng nóng thế này, nếu không dùng thuốc thì có mà thịt bốc mùi ngay. Với những hàng thịt bán cả ngày, chỉ cần mua chút ít tẩy đường về hòa vào nước, nhúng thịt vào, để ráo, chiều lại đi bán tiếp. Cứ gọi là thịt vẫn đỏ au nhé”. Còn bà Thu (Thái Hà, Hà Nội) kể: Chị bán thịt lợn ở chợ cóc gần nhà tôi, buổi chiều thấy còn ú thịt, không hiểu lượng thịt ấy không bán hết thì tiêu thụ đi đâu nhỉ? Tôi không bao giờ mua thịt buổi chiều, thường thì không tươi, hoặc có nhìn tươi thì tôi cũng nghi ngờ lắm. Mặc dù họ bảo lợn này vừa thịt đầu giờ chiều. Chị Nhàn (Thái Thịnh, Hà Nội) thì thắc mắc: Lắm lúc tôi dậy từ sáng để mua thịt bò, nhưng khi sờ vào thịt thấy ướt mà không thấy nhầy. Tôi rất thắc mắc tại sao lại như vậy vì thịt không thấy mùi hôi, không thấy nhớt, màu vẫn đỏ tươi?
Bản thân phóng viên khi đóng vai con buôn đi mua bán các chất cho vào thịt cũng được chị T. (quầy hàng H.M, chợ Đồng Xuân, Hà Nội) bật mí: Tẩy đường cho vào thịt lợn, thịt bò, móng giò khiến thịt tươi rói, để được rất lâu. Qua tìm hiểu, chất tẩy đường mà dân chợ hay gọi là chất Natri Hydrosulphite (NaHSO3) hay Sodium Hydrosulfite được dùng để tẩy đường cho trắng, nếu đường có màu, cho chút chất này vào đường sẽ trắng ra. Theo TS. Nguyễn Xuân Lãng, Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam phân tích, cùng chất Sodium Hydrosulfite nhưng dùng trong lĩnh vực công nghiệp khác dùng trong thực phẩm. Nếu dùng trong công nghiệp thì sẽ được phép có thêm tạp chất như kim loại nặng… Nhưng nếu cũng là chất đó nhưng dùng trong thực phẩm thì cần phải tinh khiết. Hơn nữa, giá thành của hóa chất tẩy trắng dùng trong công nghiệp sẽ rẻ hơn rất nhiều so với cùng một hóa chất đó nhưng được phép dùng trong thực phẩm. Nếu bán thực phẩm mà dùng hóa chất công nghiệp để tẩy thì không được. Đúng loại nào dùng loại ấy, nếu bán tràn lan, không đề trên nhãn mác là dùng cho thực phẩm tức là không dùng để tẩy đồ ăn được. Trong quá trình tẩy, thì các chất tồn dư như kim loại nặng vẫn tồn dư trong thực phẩm sẽ ảnh hưởng cho sức khỏe. Trao đổi với chúng tôi, PGS – TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm, Trường Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Chất sunfua dioxit (SO2) được dùng trong thực phẩm để kéo dài thời gian bảo quản và chống vi khuẩn xâm nhập. SO2 là một chất độc nếu còn dư lượng trong thực phẩm thì làm ngộ độc. Trong công nghệ chế biến thực phẩm, các nhà sản xuất có quy trình đưa SO2 vào thực phẩm và tách nó ra khỏi thực phẩm khi đưa đến tay người tiêu dùng”. Vậy liệu SO2 nếu đưa vào thịt ôi sẽ như thế nào? PGS Thịnh cho biết: “Cho SO2 vào thịt ôi thì nó làm mất mùi ôi đi chứ không biến thịt ôi thành tươi được. Trong cái ôi đó đã sinh ra độc tố nằm trong thịt và SO2 chỉ làm mất mùi ôi, kiểu “đánh lận con đen” thôi. Vì vậy, thông thường, người ta mua dạng muối của SO2 như Na2SO3; NaHSO3 (tẩy đường), KHSO3 hòa với nước và nhúng thịt. Sau khi nhúng thịt vào đó họ có thể treo thịt lên cho khô nước. Ăn vào sẽ xảy ra phản ứng ô xi hóa với các chất trong cơ thể.
Cá ướp ure để tươi lâu
Bà Hiểu (Lê Trực, Hà Nội) trong một lần đi chợ đã nhìn thấy người bán tôm pha chất gì đó vào nước rồi vẩy lên tôm. Về nhà, bà dặn con cháu khi mua tôm, cá phải mua con còn sống. Còn chị Hoa (Thái Thịnh, Hà Nội) chia sẻ: Có thời gian, nhà tôi rất hay ăn cá biển nhưng có lần, tôi mua loại cá nục tròn, lúc ở chợ, cá cứng và lạnh nhưng khi về đến nhà, đã đã tan, cá mềm nhũn thậm chí thâm đen khi đun lên ăn thấy mùi khai nồng. Từ đó, chị hạn chế ăn cá biển. Theo bà Đỗ Thị Yến, Phó giám đốc Trung tâm đào tạo và phát triển sản phẩm thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội, cá biển đạt tiêu chuẩn bảo quản phải được cấp đông trong hầm chứa đá ngay từ khi vừa đánh bắt cá xong và luôn được để trong đá, kể cả khi vận chuyển thì mới đảm bảo. Thông thường, trên những tàu cá lớn có đá để bảo quản lạnh. Cá được đánh bắt sẽ tiến hành cấp đông ở nhiệt độ - 35 độ C, sau khi sản phẩm đạt chuẩn sẽ được đưa vào bảo quản trong phòng lạnh -18 độ C. Còn cá biển chỉ được ướp muối khi muốn làm cá khô. Phương pháp ướp muối thường làm cá mặn, làm mất vị cá. Tuy nhiên, trên thực tế, vì lợi nhuận, có những ngư dân đã không đảm bảo việc cấp đông cho cá biển mà bảo quản cá bằng urê. Trước đó, công ty Kinh doanh chế biến hàng xuất nhập khẩu Đà Nẵng từng mua 19.481kg cá ngừ thường từ các tàu ĐNa 8309 của ông Nguyễn Văn An (834kg), QNg 7609 của ông Phan Thanh Hải (2.575kg), QNg 98895 của ông Ngô Nam Trung (3.122kg)... Nhưng số cá này khi đang ở nhiệt độ đông lạnh quan sát bằng mắt thường rất tươi ngon, không trầy xước, song, khi vận chuyển về đến xưởng ở nhiệt độ bình thường bị mềm nhũn. Công ty dùng thiết bị chuyên dụng thử phát hiện hàm lượng urê (NH4) trong cá rất lớn. Sau khi chế biến (luộc) sản phẩm bị nhão không thể đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu. Toàn bộ số hàng trên bị hư hỏng phải tiêu huỷ, thiệt hại gần 200 triệu đồng.
Đoàn kiểm tra của Trung tâm Y tế dự phòng, Chi cục Thuỷ sản Đà Nẵng đã đến công ty làm việc về lô hàng cá ngừ bị hư hỏng. Tại Hải Phòng, Trung tâm Y tế dự phòng TP. Hải Phòng cũng phối hợp với Sở Thủy sản Hải Phòng mở đợt kiểm tra chất lượng VSATTP thủy hải sản trên một số tàu cá tại vịnh Cát Bà. Kết quả kiểm nghiệm 7/9 mẫu được ướp bằng phân urê gồm 4 mẫu cá, 2 mẫu mực và một mẫu tôm. Kiểm tra tại 15 tàu khác, phát hiện có 2 tàu đang vận chuyển tôm có ướp urê đang trên đường tiêu thụ. Trao đổi với VTC News về vấn đề có chất ure trong cá biển bà Đỗ Thị Yến, Phó giám đốc Trung tâm đào tạo và phát triển sản phẩm thực phẩm, ĐH Bách khoa Hà Nội cho biết: Thực tế, có những ngư dân làm ăn rất nghiêm túc, họ bảo quản cá bằng cách cấp đông đúng quy trình. Vì vậy, không nên vì vài trường hợp nhỏ lẻ mà nói rằng cứ cá biển là có bảo quản bằng ure. Nếu nói vậy sẽ rất ảnh hưởng đến ngành thủy sản của ta. Để khẳng định cá có ure hay không cần phải có sự kiểm tra, kiểm nghiệm của các cơ quan chức năng. Phân tích về cơ chế cho ure vào bảo quản cá biển, bà Yến cho rằng: Nếu pha ure vào nước để bảo quản cá thì lại không hợp lý. Vì phải cho ure vào với đá sẽ làm cho độ lạnh sâu hơn, khi đó mới bảo quản được. Và nếu có thì người ta sẽ ướp cá ngay từ khi còn trên tàu đánh bắt. Nhưng quan trọng nhất là ngưỡng ure được cho vào bảo quản là bao nhiêu mới hại cho người ăn. Vì bản thân trong thịt một số loại cá cũng có sẵn ure như cá nhám. Nhận biết cá có ướp ure rất khó, mắt thường không phát hiện ra được. Ở các nhà máy lớn thu mua cá, họ có cả một quy trình tiêu chuẩn chất lượng, chất lượng cá được kiểm nghiệm chặt chẽ. Vì vậy, mua cá biển của các công ty này thường đảm bảo chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm. Tuy nhiên, cá được bán ở chợ còn trôi nổi thì không được kiểm soát chặt. Khi chọn cá, vì cá được cấp đông, cứng đơ, sẽ rất khó phân biệt. Nhưng khi cá đã được giã đông, sờ vào thịt cá thấy có độ đàn hồi là cá có chất lượng tốt. Nếu cá đã rã đông, sau đó bán không hết được cấp đông lại thì chất lượng sẽ giảm đi nhiều. Phân đạm có tính diệt khuẩn, mặt khác khi ướp cá sẽ phân huỷ tạo thành các chất nitrat, nitrit. Hai chất này, ướp với cá chuyển thành oxit nitric làm chậm phát triển của độc tố làm hỏng cá (do Clostridium botulinum tiết ra) giữ cho cá chậm ôi, chậm trở mùi, mất mùi nên kéo dài được thời gian bảo quản cá, làm cho cá giữ được màu sắc, nhất là màu hồng ở mang cá. U-rê có thể sinh ra ammoniac và axit cyanic gây độc cho người sử dụng. Do thế, phân đạm bị cấm dùng bảo quản thực phẩm.
Khi ăn phải các loại thịt, hải sản có chứa dư lượng phân u -rê cao thì người ăn có thể bị ngộ độc cấp tính với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy có thể dẫn đến tử vong. Còn nếu thường xuyên ăn phải những thức ăn có ướp u-rê, nhưng hàm lượng thấp, sẽ bị ngộ độc mãn tính, với các dấu hiệu mất ngủ kéo dài, đau đầu, nhức mỏi cơ thể, giảm trí nhớ... Khi mua cá cũng cần quan sát để phân biệt cá ướp đạm u-rê. Với loại cá này, trông thì tươi, màu cá đậm, mang cá cũng hồng tươi hơn bình thường nhưng độ đàn hồi không cao. Xem kỹ, người mua có thể nhận thấy khác thường: cá có mùi khai, khi nấu có mùi khai nặng hơn.
Thực phẩm bẩn gây bệnh thế nào?
Thức ăn hoặc uống đồ uống bị ô nhiễm với vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc virus sẽ gây bệnh cho người tiêu dùng. Hóa chất độc hại cũng có thể gây ra bệnh tật trong quá trình thu hoạch, chế biến. Thực phẩm bẩn có thể gây ra các triệu chứng từ đau bụng đến nhiều triệu chứng nghiêm trọng khác như tiêu chảy, nôn mửa, sốt, đau bụng, và mất nước. Vi khuẩn có hại là nguyên nhân phổ biến nhất gây nên các bệnh do thực phẩm không đảm bảo. Một số vi khuẩn có thể có mặt trên các loại thực phẩm khi bạn mua chúng. Thực phẩm sống là những nguồn phổ biến nhất của bệnh tật do thực phẩm bẩn bởi thực phẩm này không được vô trùng, như thịt sống và gia cầm có thể bị nhiễm vi khuẩn trong quá trình giết mổ. Và khi không được nấu chín, thực phẩm này có thể nhiễm vi khuẩn Campylobacter jejuni, E. coli O157: H7, L. monocytogenes, Salmonella… Hải sản có thể bị nhiễm khuẩn trong quá trình đánh bắt hoặc chế biến. Ô nhiễm thực phẩm còn có thể xảy ra trong quá trình vận chuyển, chế biến, lưu trữ, hoặc chuẩn bị cuối cùng. Việc nhiễm khuẩn cũng có thể xảy ra trong quá trình chuẩn bị thức ăn tại nhà hàng hoặc ở gia đình. Loại virus bị lây nhiễm nhiều nhất trong quá trình này là calcivirus. Khi thức ăn được nấu chín và để lại trong hơn 2 giờ ở nhiệt độ phòng, vi khuẩn có thể phát triển một cách nhanh chóng. Hầu hết các vi khuẩn phát triển không bị phát hiện bởi vì nó không tạo ra mùi hôi hoặc thay đổi màu sắc hay kết cấu của thực phẩm. Đông lạnh thực phẩm sẽ làm chậm hoặc ngừng tăng trưởng vi khuẩn nhưng không tiêu diệt các vi khuẩn. Các vi sinh vật có thể sống trở lại khi thực phẩm được rã đông. Lạnh cũng có thể làm chậm sự tăng trưởng của một số vi khuẩn. Vì vậy, theo các chuyên gia, nấu thức ăn kỹ là cần thiết để tiêu diệt các vi khuẩn.
Lao động
Tỉ lệ tử vong sản khoa VN gấp 5 lần các nước phát triển
Chỉ trong vòng 2 tuần, VN có 6 trường hợp sản phụ tử vong, đã khiến dư luận hoài nghi về mức độ an toàn trong sản khoa hiện nay…
Tử vong sản khoa: 75/100.000 ca
Sáng 9/5, Hội đồng khoa học Sở Y tế TPHCM đã có kết luận về trường hợp tử vong của sản phụ Ngô Thị Hồng Thu (SN 1982 - ngụ ấp Nhị Tân 2, xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn) xảy ra vào tối 29/4, trong lúc mổ lấy con, sản phụ bị thuyên tắc ối và trở nên tím tái. PGS.TS Vũ Thị Nhung, Chủ tịch Hội Phụ sản TPHCM, cho biết :Tỉ lệ thuyên tắc ối ước tính 1/30.000 cho đến 1/8.000 sản phụ trong thai kỳ và không dự phòng được, có thể xảy ra bất kỳ lúc nào. Chính vì hiếm gặp nên các BV tuyến dưới, khi gặp trường hợp này ít có kinh nghiệm xử lý. Cũng theo PGS Nguyễn Thị Nhung, thuyên tắc ối mặc dù ít gặp nhưng lại có tỉ lệ tử vong rất cao, thường trên 90%. Biến cố xảy ra thường trong giai đoạn cuối của chuyển dạ, với cơn co tử cung mạnh và ối vỡ. Nước ối chảy vào tĩnh mạch, vào tim, phổi, lên não, gây suy hô hấp cấp. Với bệnh này, bệnh nhân sẽ bị đột ngột tím tái, trụy tim mạch, rối loạn đông máu và tử vong. Gần như hầu hết các trường hợp bị thuyên tắc ối đều tử vong; chỉ có hy vọng nhỏ nếu phát hiện kịp thời và cấp tốc phẫu thuật lấy con ngay, nhưng hy vọng chỉ cứu được con.
Liên tiếp 6 vụ sản phụ tử trong hơn 2 tuần gầy đây trên cả nước cho thấy, tai nạn trong sản khoa tại VN hiện nay đang ở mức báo động. BS Trần Ngọc Hải, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, BV Phụ sản Từ Dũ TPHCM, cho rằng, trong y tế, ngành sản là tử vong nhiều nhất. Ngay tại các nước phát triển như Mỹ, Anh, tỉ lệ sản phụ chết là 14/100.000 người. Ở VN đầu thập niên 1980, số phụ nữ qua đời trong lúc vượt cạn lên tới 250/100.000 ca. Còn hiện nay, con số tử vong ở VN vẫn còn ở mức cao: 75/100.000 ca. Vì thế, trong một ca sinh thường hay sinh mổ, không ai có thể nói trước sẽ chắc chắn thành công, vì có thể một số trường hợp xảy ra ngoài ý muốn mà BS không thể tiên lượng được...
Sinh mổ chưa chắc đã an toàn
Nếu so sánh số liệu tử vong trên thế giới và VN trong lĩnh vực sản khoa đã cho thấy, tỉ lệ tử vong tại VN vẫn còn quá cao. Giải thích vấn đề này, PGS. TS. BS Vũ Thị Nhung, cảnh báo, bên cạnh những trường hợp bất khả kháng, không thể dự phòng được như tắc mạch ối thì hầu hết những nguyên nhân dẫn đến tử vong mẹ, đều có thể phòng ngừa được. Nhiều thai phụ không chịu đi khám thai định kỳ để phát hiện bệnh sớm và bảo vệ tính mạng của người mẹ như: Chấm dứt thai kỳ sớm, điều trị tiền sản giật, đỡ đẻ vô trùng... Thực tế, nhiều người có những dấu hiệu bất thường nhưng vẫn nghĩ đó là bình thường, lúc đưa đến BV thì đã quá muộn. Thậm chí, nhiều trường hợp sau khi sinh, bị sốt lại nghĩ bị cảm cúm, nhưng thực ra lại là do nhiễm trùng sản dịch, nếu chậm đưa đến BV có thể đe dọa đến tính mạng. Trước thực trạng nhiều sản phụ tử vong do sinh thường trong thời gian gần đây, khiến các BV đứng trước áp lực bệnh nhân yêu cầu phải sinh mổ cho bằng được. Tuy nhiên, theo PGS Vũ Thị Nhung, nhiều người lầm tưởng mổ lấy thai là an toàn tuyệt đối. Thực tế cho thấy, tỉ lệ tử vong mẹ và tử vong chu sinh (trẻ tử vong từ lúc sinh ra cho đến 28 ngày sau sinh) ở các ca mổ lấy thai cao hơn so với các ca sinh thường. Tỉ lệ tử vong mẹ cũng tăng gấp 4 lần nếu mổ lấy thai so với sinh thường; ngay cả mổ chủ động, tỉ lệ tử vong mẹ cũng tăng 2,84 lần so với sinh thường. Đối với trẻ, mổ lấy thai chủ động không qua chuyển dạ thì nguy cơ hội chứng suy hô hấp cấp cao gấp 2,6 lần, có chuyển dạ rồi mới mổ lấy thai nguy cơ này cao gấp 1,9 lần so với sinh thường; trong khi hội chứng suy hô hấp cấp và sinh non là nguyên nhân chính gây tử vong ở trẻ sơ sinh.
Ngoài ra, trẻ sinh mổ còn bị suy giảm khả năng miễn dịch hơn trẻ sinh thường. Nguyên nhân là khi sinh mổ, trẻ giảm tiếp xúc với vi khuẩn trong những ngày đầu tiên sau sinh vì điều kiện vệ sinh vô trùng chặt chẽ khi mổ, trẻ không có nhiều cơ hội tiếp xúc với vi khuẩn cơ thể mẹ và vi khuẩn chủ yếu từ môi trường bệnh viện (khi bé nằm trong BV). Hiện tại VN, trong 7 nguyên nhân trực tiếp gây tử vong mẹ, băng huyết là nguyên nhân hàng đầu với 41%; sản giật, tiền sản giật là 21,3%, nhiễm khuẩn sản khoa là 16,6%, phá thai không an toàn là 11,5%.
Nhau thai khô giá vài trăm nghìn đồng chắc chắn không “sạch”
Trao đổi với báo giới, PGS.TS Phạm Huy Hiền Hào, Bộ môn phụ sản, Đại học Y Hà Nội, bất bình: “Sản xuất thuốc từ bào thai là vô nhân đạo, bị nghiêm cấm.
Thuốc có khi được sản xuất từ nhau thai. Vì Trung Quốc vẫn coi nhau thai là một vị thuốc bổ, được bào chế thành tử hà xa. Hiện nay, y học hiện đại cũng nghiên cứu và sử dụng máu dây rốn làm tế bào gốc, xử lý nhau thai để thu protein nhau thai gồm các acid amin và những chất dẫn xuất từ quá trình thủy phân để sản xuất thuốc, mỹ phẩm... Tuy nhiên, việc tinh chế phải được làm từ nhau thai sạch và quá trình chẩn đoán, xét nghiệm để xem nhau thai có sử dụng được hay không phải tiến hành từ người mẹ đã rất nghiêm ngặt và tốn kém. Do đó, xét về lợi ích thì không cân bằng nên nhau thai gần như không được sử dụng, buộc tiêu hủy theo đúng quy định. PGS. TS Hào cũng cảnh báo: Nhau thai đang được bán với giá vài chục đến trăm nghìn đồng/chiếc là nhau thai không đảm bảo, nguy cơ gây nhiều bệnh cho người dùng. Nếu chỉ làm một vài xét nghiệm HIV, viêm gan B, giang mai và một loại virus có trong tủy sống gây dị dạng... ở bà mẹ thì đã mất vài triệu đồng, nên không thể có nhau thai “sạch” giá rẻ. Sử dụng nhau thai, thuốc từ nhau thai “bẩn” chỉ khiến tiền mất tật mang. Những nhau thai không rõ nguồn gốc, xuất xứ, phương pháp chế biến... hoàn toàn có khả năng bị lây truyền virus HIV, viêm gan B... gây đột biến, ung thư, dị dạng...
Sức khỏe & Đời sống
Các chuyên gia nói gì về "thuốc thịt người"?
Trước thông tin về loại “thuốc thịt người” thẩm lậu qua biên giới Trung- Hàn. Chúng tôi đã gặp gỡ các chuyên gia để giải đáp vấn đề này dưới góc độ chuyên môn. Ngày 9/5/2012, Cục quản lý Dược - Bộ Y tế đã có Công văn số 6616/QLD – TT gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về thông tin sản phẩm “thuốc thịt người” với nội dung chính:
Cục Quản lý Dược khẳng định không cho phép đăng ký, sản xuất, nhập khẩu và lưu hành sản phẩm “thuốc thịt người” nêu trên tại Việt Nam. Ðể đảm bảo an toàn cho người dân, Cục Quản lý Dược đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp với các cơ quan chức năng như Hải quan, Quản lý thị trường, Công an, Ban chỉ đạo 127 địa phương tăng cường kiểm tra, phát hiện các sản phẩm nêu trên, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân vi phạm theo quy định hiện hành.Tăng cường tuyên truyền, khuyến cáo người dân không mua, bán, sử dụng các sản phẩm thuốc không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; nếu phát hiện các sản phẩm thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ, cần báo ngay cho các cơ quan chức năng để kịp thời có biện pháp xử lý.
PGS.TS.DS. Nguyễn Hữu Ðức - Khoa Dược Trường đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh: Nguy cơ rất lớn cho người sử dụng...
Hiện nay đang có thông tin về thuốc thẩm lậu qua biên giới Trung Quốc vào Hàn Quốc, qua kiểm nghiệm, Hàn Quốc phát hiện trong thành phần viên thuốc có chứa thịt người (ADN của người). Như vậy, nguyên liệu dùng để sản xuất thuốc ở đây được cho là thi thể của trẻ sơ sinh, thai nhi hoặc là nhau thai... Trước nay người ta hay có quan niệm “ăn gì bổ nấy”, vì vậy có thể người ta nghĩ rằng thịt người cũng sẽ cung cấp chất dinh dưỡng nên đã dùng làm thuốc để tăng cường, hỗ trợ sức khỏe... Thế nhưng thực chất thịt người cũng giống như thịt bò, thịt heo, thành phần của nó là axit amin. Nếu sử dụng thịt người làm thuốc thì sẽ có nguy cơ rất lớn cho người sử dụng, vì nó luôn luôn có nguy cơ chứa các mầm bệnh như viêm gan B, C, HIV và nhiều bệnh khác... Đối với thuốc nhập lậu, thuốc không rõ nguồn gốc, quy trình sản xuất không thể kiểm soát được nên nguy cơ mang bệnh cho người sử dụng là rất lớn. Và phải khẳng định một điều là cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh được là thịt người có tác dụng chữa bệnh. Cũng với quan niệm “ăn gì bổ nấy” nên trước đây người ta đã dùng cao gan (chiết tinh gan) của bò, lợn... để làm thuốc bổ gan nhưng khi tiêm cao gan vào cơ thể, bổ dưỡng chẳng thấy đâu mà nguy cơ dị ứng thì rất lớn. Hơn nữa, khi dùng các sản phẩm từ động vật như thịt bò hay thịt lợn để ăn thì bắt buộc phải xác định nguồn gốc thực phẩm và đảm bảo chắc chắn là không mắc bệnh. Và cho đến nay, cũng chưa có bằng chứng nào chứng minh được tác dụng bổ dưỡng của cao gan nên hiện đã bỏ không dùng sản phẩm này. Và về mặt đạo đức, không ai dùng thịt đồng loại để làm thuốc chữa bệnh.
TTND.BS. Nguyễn Xuân Hướng - nguyên Chủ tịch Hội Ðông y Việt Nam: Sách y thuật Trung Quốc có ghi nhưng không được kiểm chứng trên thực tế...
Trước hết, phải khẳng định tử hà sa (là nhau thai của sản phụ) hay “bào nhân” (thai đã được nạo ra để làm thuốc) hay “cuống rốn” của trẻ sơ sinh đều là “thịt người”. Trong các bài thuốc cổ phương ở Trung Quốc thì trong thành phần đều có “nhau thai” hay “bào nhân”, trong đó, một số bài thuốc như Hà sa đại bổ tạo hoàn điều trị chứng hư lao, đau ê ẩm nhức mỏi ở người già… Bài thuốc Hỗn Nguyên Đan trong sách Trương Cảnh Nhạc toàn thư của Trương Giới Tân chữa trị một số bệnh về đường tiêu hóa…, ngoài ra “nhau thai” cũng là thành phần của một số bài thuốc chữa bệnh phụ khoa, điều hòa kinh nguyệt, an thai và cũng theo sách này thì tại tỉnh An Huy (TQ), người ta hay sử dụng “bào nhân” để làm thuốc chữa bệnh... Tuy sách vở của Trung Quốc ghi lại như vậy nhưng thực tế có tác dụng chữa bệnh hay không thì chưa được kiểm nghiệm qua thực tiễn và cho đến nay cũng chưa có tài liệu khoa học nào khẳng định tác dụng chữa bệnh của “bào nhân”, “nhau thai”… Xét về góc độ văn hóa, đạo đức, ở Việt Nam không có chuyện này và trong các bài thuốc của Việt Nam cũng có nhắc đến thành phần này, nhưng hầu như các thầy thuốc Việt Nam không dùng bởi thảo dược của chúng ta không thiếu để chữa các bệnh lý kể trên.
Trước thông tin nhiều người “lùng” mua “bào nhân” về “ngâm rượu với mục đích bồi bổ cơ thể, bổ thận, tráng dương, tăng cường hormon sinh lý…, BS. Hướng cũng khẳng định, ông đã đọc hơn 1.700 bài thuốc của Trung Quốc và cả các bài thuốc của Hải Thượng Lãn Ông…, chưa có tài liệu nào khẳng định “thịt người” có tác dụng “bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lực” như nhiều người vẫn lầm tưởng. Do đó, không nên dùng thứ thuốc được bào chế từ “bào nhân” hay “nhau thai”, thậm chí là cả “cuống rốn” của trẻ sơ sinh vì sẽ “tiền mất tật mang” và nó còn vi phạm đến đạo đức, văn hóa.
Sử dụng kháng sinh không đúng = rước họa
Kháng sinh càng ngày càng có nhiều biệt dược mới xuất hiện và kháng sinh cũng là một loại thuốc được sử dụng nhiều nhất trong điều trị. Tuy vậy, do một số thuốc kháng sinh còn có tác dụng phụ (tác dụng không mong muốn) làm ảnh hưởng đến chất lượng điều trị cũng như cuộc sống của người bệnh nên chúng ta cần tìm hiểu để có hướng khắc phục.
Vai trò của thuốc kháng sinh
Kháng sinh là một chất có nguồn gốc sinh học, tổng hợp hoặc bán tổng hợp mà ngay ở nồng độ thấp đã có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế vi khuẩn một cách đặc hiệu. Tức là kháng sinh có tác dụng trực tiếp lên vi khuẩn ở tầm phân tử để tiêu diệt chúng hoặc làm chậm sự phát triển của chúng, giúp cho hệ miễn dịch của con người giải quyết quá trình nhiễm khuẩn. Sự tác động của kháng sinh ức chế quá trình tổng hợp vách của tế bào vi khuẩn hoặc ức chế chức năng của màng tế bào làm ảnh hưởng đến chức năng hấp thu của màng tế bào vi khuẩn hoặc ức chế quá trình tổng hợp protein của tế bào. Ngoài ra, kháng sinh còn có khả năng ức chế quá trình tổng hợp acid nucleic (acid nhân) của tế bào vi khuẩn. Tất cả các quá trình tác động của kháng sinh lên tế bào vi khuẩn đều có khả năng làm cho vi khuẩn bị tiêu diệt hoặc không phát triển được hoặc chậm quá trình phát triển. Đó là tính chất dược lực học của thuốc, ngoài ra, thuốc kháng sinh còn phải có tính dược động học của nó, tức là thời gian để thuốc có tác dụng và thời gian thuốc hết tác dụng.
Đặc điểm nổi bật của các loại kháng sinh là chỉ tác động vào vi khuẩn chứ không có tác động vào bất kỳ một loại virut nào. Sở dĩ như vậy là do cấu trúc phân tử của vi khuẩn và virut hoàn toàn khác nhau. Vì vậy, chỉ dùng kháng sinh để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn, tức là các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, không bao giờ dùng kháng sinh để điều trị khi biết chắc chắn là người bệnh mắc bệnh nhiễm trùng do virut (ví dụ bệnh cúm, sởi, quai bị, thủy đậu…). Tuy vậy, trong một số trường hợp bệnh nhiễm trùng do virut gây ra nhưng có thể phải dùng thêm kháng sinh bởi vì đã bị hoặc có nguy cơ bị bội nhiễm vi khuẩn.
Một số tác dụng phụ của thuốc kháng sinh và biện pháp hạn chế
Tác dụng phụ không mong muốn đáng sợ nhất là gây sốc phản vệ. Sốc phản vệ có thể xảy ra cho bất kỳ ai, bất cứ lúc nào và bất cứ loại kháng sinh gì nhưng hay gặp nhất vẫn là nhóm penicilin, cephalosporin, aminosid, cyclin... Sốc phản vệ là một tai biến kinh hoàng không thể lường trước được và đôi khi bất khả kháng trong việc xử trí nếu xảy ra nhanh, cấp tập. Có trường hợp ngay cả khi thử phản ứng với liều lượng cực kỳ nhỏ, đúng theo nguyên tắc và đúng kỹ thuật nhưng sốc phản vệ vẫn có thể xảy ra. Vì vậy, đối với thầy thuốc thì phải hết sức thận trọng và người nhà bệnh nhân trong những trường hợp đặc biệt cũng nên chia sẻ với thầy thuốc về sự cố không mong muốn này. |
Mỗi nhóm kháng sinh có cơ chế tác dụng vào vi khuẩn khác nhau và đặc biệt, mỗi một nhóm kháng sinh cũng có những tác dụng phụ cho người sử dụng khác nhau. Với các loại kháng sinh như ampicillin, amoxicillin có khả năng gây dị ứng và có thể dị ứng muộn. Vì vậy, cần hỏi kỹ tiền sử người bệnh về việc sử dụng kháng sinh và tình trạng cơ địa dị ứng để có hướng sử dụng kháng sinh thích hợp.
Đối với nhóm kháng sinh aminoglycosid có thể gây độc tính đối với cơ quan thính giác, thận và cả trên hệ thống cơ xương: Đối với thính giác, chúng gây nên độc hại với ốc tai tiền đình được biểu hiện như ù tai, chóng mặt, buồn nôn, nôn, mất thăng bằng, đặc biệt có thể mất khả năng nghe khó hồi phục; Với thận thì các thuốc nhóm này có thể gây độc cho vỏ thận, làm tổn thương chức năng thận, suy thận, vì vậy, rất cần lưu ý đối với người đã và đang mắc bệnh về thận, nhất là người cao tuổi; Với hệ thống cơ, xương, nhóm thuốc này cũng gây ảnh hưởng đáng kể như làm liệt cơ, đặc biệt là các cơ hô hấp. Để hạn chế tác dụng phụ của nhóm thuốc này, nên dùng đúng liều lượng và thời gian dùng thuốc, Khi thấy có biểu hiện bất thường, cần báo ngay cho bác sĩ điều trị.
Đối với nhóm phenicol, tác dụng không mong muốn là ảnh hưởng tới tủy xương, thần kinh, tiêu hóa hoặc gây quá mẫn. Điển hình là gây suy tủy xương nếu điều trị liều cao và dài ngày. Vì vậy, rất thận trọng khi điều trị và khi phát hiện có triệu chứng bất thường thì cần ngưng ngay điều trị và đặc biệt không dùng cho phụ nữ đang mang thai và trẻ em.
Đối với nhóm cyclin thì tác dụng phụ chủ yếu đối với răng là làm cho răng vàng, khó khắc phục, đồng thời cũng có thể có tác dụng không mong muốn lên gan, rối loạn tiêu hóa và hệ thính giác. Với các loại thuốc nhóm này, phụ nữ đang mang thai và trẻ em dưới 8 tuổi không được dùng.
Với nhóm kháng sinh quinolon là loại có khá nhiều tác dụng không mong muốn như tác động lên hệ thần kinh có thể gây động kinh hoặc gây viêm gân mà điển hình nhất là gây viêm gân gót (gân Acille), đặc biệt là trên bệnh nhân đã từng dùng hoặc đang dùng thuốc glucocorticoid liều cao và dài ngày hoặc đối với người cao tuổi. Đối với phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 16 tuổi cũng không được dùng các loại thuốc thuộc nhóm này vì chúng có tác động xấu cho hệ sụn xương, nhất là các loại sụn ở các khớp chịu lực.
Một số nhóm thuốc kháng sinh tác dụng không mong muốn lên gan gây các biểu hiện lâm sàng khá rõ rệt, ví dụ như rifampicin, nếu điều trị liều cao, dài ngày rất có thể làm ngộ độc gan gây gan to, đau, vàng da… Nếu ngừng điều trị và có chế độ ăn, nghỉ ngơi tốt thì gan sẽ trở lại bình thường trong một thời gian nhất định.
Ngoài một số tác dụng không mong muốn của thuốc kháng sinh do nhiều nguyên nhân đưa đến và làm ảnh hưởng đến chất lượng điều trị và chất lượng cuộc sống thì còn một số thiếu sót do người sử dụng thuốc kháng sinh không hợp lý làm cho vi khuẩn kháng thuốc, làm ảnh hưởng đến chất lượng điều trị và ảnh hưởng lớn đến cộng đồng. Vì vậy, để khắc phục điều này, thầy thuốc cần có chỉ định dùng kháng sinh đúng và hợp lý, còn người dân không tự động mua thuốc kháng sinh để điều trị khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
Bệnh viện Mắt giúp nhiều người nghèo tìm lại ánh sáng
BS. Phạm Minh Trường - Giám đốc BV Mắt Huế cho biết, năm 2011, bệnh viện đã làm chủ hầu hết các kỹ thuật khó trong phẫu thuật mắt. 144 bệnh nhân đã được phẫu thuật đặc biệt. Năm 2012, theo kế hoạch, bệnh viện sẽ khám cho 18.000 lượt bệnh nhân và phẫu thuật cho 1.300 lượt người lớn và 200 lượt trẻ em. Với sự lớn mạnh của bệnh viện, nhiều người khiếm thị của Thừa Thiên Huế đã được nhìn lại ánh sáng, trong đó có nhiều người nghèo được mổ mắt miễn phí.
Đình chỉ lưu hành một loại thuốc chữa tăng huyết áp
Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế vừa thông báo quyết định đình chỉ lưu hành và thu hồi trên toàn quốc thuốc apo - atenol (atenolo tablets 100mg) dùng trong điều trị tăng huyết áp, số lô: JW 8771, ngày sản xuất: 09/7/2011, hạn dùng 01/7/2013, SĐK: VN - 2561 - 07 do Công ty Apotex Inc.Canada sản xuất, Công ty Cổ phần Dược phẩm Đồng Nai nhập khẩu. Mẫu thuốc này được lấy tại Công ty TNHH Dược và Vật tư Y tế Trung tâm để kiểm nghiệm và kết quả kiểm nghiệm cho thấy thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng về hình thức và khối lượng trung bình viên. Trước thông báo của Cục Quản lý Dược, Sở Y tế Hà Nội đã có công văn yêu cầu Giám đốc Công ty TNHH Dược và Vật tư y tế Trung tâm cần khẩn trương thu hồi toàn bộ lô thuốc trên, gửi báo cáo thu hồi về Sở trước ngày 20/5. Các phòng y tế cần thông báo đến các cơ sở hành nghề trong phạm vi quản lý, các nhà thuốc trên địa bàn tiến hành thanh tra, kiểm tra việc đình chỉ lưu hành loại thuốc không đạt chất lượng trên.
BV Nhân dân 115 khai trương hệ thống PET/CT trị giá 40 tỷ đồng
Ngày 11/5, Trung tâm Ung bướu & Y học hạt nhân BV Nhân dân 115 đã làm lễ khai trương và đưa vào hoạt động hệ thống kỹ thuật PET/CT hiện đại với kinh phí đầu tư gần 40 tỷ đồng. BS. Phan Văn Báu - PGĐ Sở Y tế, Giám đốc BV 115 cho biết, đây là hệ thống PET/CT thứ 2 được đầu tư tại TP.HCM (trước đó là BV Chợ Rẫy) nhằm đáp ứng nhu cầu chẩn đoán và điều trị ung thư ngày càng gia tăng tại BV. Theo BS. Báu, PET/CT là hệ thống kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tiên tiến giúp phát hiện tổn thương và bất thường ở giai đoạn rất sớm – mức độ phân tử - đặc biệt là sự hình thành, phát triển và di căn của các khối u. Các kết quả ghi bằng máy PET/CT góp phần nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị ung thư; đặc biệt là đánh giá được đáp ứng của bệnh sau mỗi đợt điều trị, giúp bác sĩ lựa chọn phác đồ tối ưu và hiệu quả nhất. Ngoài ra, PET/CT còn giúp chẩn đoán, theo dõi các bệnh thần kinh, tim mạch, nội tiết chuyển hoá. Được biết, trước khi đầu tư PET/CT, trong chưa đầy 1 năm qua, Trung tâm Ung bướu & Y học hạt nhân của BV 115 đã phẫu thuật cho 1.500 ca ung thư, 900 ca bệnh được xạ trị và 100 ca được điều trị bằng dao gamma…
Thêm giải pháp bảo tồn bàn chân cho người đái tháo đường
Ngày 10/5, tại TP. Huế, Hội Nội tiết & Đái tháo đường Việt Nam phối hợp cùng Văn phòng đại diện Chemo Iberica S.A tổ chức hội thảo khoa học chuyên đề: “Giải pháp mới bảo tồn bàn chân cho bệnh nhân đái tháo đường”. Tại hội thảo, các chuyên gia đầu ngành đã bàn và phân tích vấn đề loét bàn chân đái tháo đường - vốn là một biến chứng nguy hiểm ở bệnh nhân đái tháo đường nặng. Các vết loét ban đầu chỉ là vết xước nhỏ hoặc phồng da nhưng do không phát hiện kịp thời cũng như thiếu kiến thức chăm sóc khiến các vết loét lâu lành, lan rộng dẫn đến hoại tử. Việc cắt đoạn chi là giải pháp cuối cùng. Song số người sống được sau cắt đoạn chi 5 năm cũng chỉ chiếm khoảng 40%.
Bên cạnh đó, hội thảo đã giới thiệu yếu tố biểu bì tổ hợp người dạng chích - một hy vọng mới dành cho bệnh nhân loét bàn chân nặng do đái tháo đường nặng phân độ 3 và 4 Wagner. Đó chính là yếu tố phát triển biểu bì tái tổ hợp Heberprot-P - được nghiên cứu và phát triển bởi Trung tâm công nghệ sinh học Cuba trong nhiều năm qua. Phương pháp điều trị này thúc đẩy phát triển mô hạt, làm liền thương nhanh chóng đối với vết loét lớn, nặng, phức tạp và góp phần bảo tồn chi cho người bệnh. Tại Việt Nam, phương pháp này đã được áp dụng trên 33 bệnh nhân tại Bệnh viện Chợ Rẫy TP. HCM và Bệnh viện Nội tiết Trung ương, các cuộc thử nghiệm đã đạt được những kết quả khả quan trong tối đa 8 tuần điều trị. Heberprot-P giúp giải quyết các vấn đề tâm lý, chi phí, giảm gánh nặng cho gia đình bệnh nhân và xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống người bệnh.
Can thiệp bước đầu cho cặp song sinh dính nhau
Ngày 11/5, BV Nhi TW cho biết, cặp song sinh dính nhau là Đàm Thị Thư A và Đàm Thị Thư B ở huyện Bắc Mê, Hà Giang đã ổn định sau ca phẫu thuật tạo hình hậu môn chiều 10/5 và đang được chăm sóc tích cực tại phòng hậu phẫu trong tình trạng sức khỏe ổn định. GS.TS. Nguyễn Thanh Liêm - Giám đốc BV, người trực tiếp phẫu thuật cho 2 cháu cho biết: Cặp song sinh có hai quả thận, đầy đủ chân tay và dính nhau từ ½ ngực đến tầng sinh môn, chung nhau gan, tá tràng, 15cm đoạn cuối ruột non, đại tràng. Ngoài việc không có hậu môn, 2 bé còn có bộ phận sinh dục ngoài không hoàn chỉnh, chỉ có 1 lỗ chung cho đường tiểu và sinh dục. Trong ca mổ đầu tiên này, kíp phẫu thuật của BV đã đưa đại tràng ra làm hậu môn nhân tạo nhằm làm giảm áp lực trong ổ bụng cho các bệnh nhi. Cũng theo GS. Liêm, bình thường, các ca song sinh dính nhau phải đợi 6 - 12 tháng để các cháu có đủ sức khỏe chịu đựng cuộc đại phẫu. Nhưng vì không có hậu môn nên nếu không phẫu thuật ngay, ruột sẽ giãn ra gây viêm phúc mạc, ảnh hưởng đến tính mạng các cháu. Việc kết hợp mổ cấp cứu và mổ tách ngay chưa thể tiến hành được vì tổ chức gan kém, tách gan ngay khiến các cháu rất dễ tử vong. Do đó, 2 cháu sẽ tiếp tục được nuôi dưỡng cho đến khi mỗi cháu được khoảng 6 - 7kg mới có thể mổ tách. GS. Liêm cũng tiên lượng, ca mổ tách tới đây sẽ rất khó khăn trong việc tính toán tách gan ra sao và chia đôi ruột già cho 2 cháu, tạo hình âm đạo, niệu đạo như thế nào…
Như báo Sức khỏe&Đời sống ra ngày 8/5 đã đưa tin, cặp song sinh dính nhau này là con đầu lòng của sản phụ Hoàng Thị Thạch. Khi mang thai, chị Thạch đi khám thai ở trạm y tế xã. Trong quá trình mang thai, chị Thạch hoàn toàn khỏe mạnh nhưng không đi khám thai định kỳ. Khi thai nhi được 7 tháng, siêu âm màu cho biết thai đôi và có hiện tượng dính nhau. Đến 15 giờ chiều 5/5, chị Thạch trở dạ và được các bác sĩ BVĐK tỉnh Hà Giang tiến hành ca mổ đẻ vào tối 6/5. Do tình trạng của hai bé như đã nói ở trên nên cặp song sinh được chuyển về BV Nhi TW để theo dõi và điều trị.
Cứu kịp thời bệnh nhân viêm màng não do nhiễm giun lươn
Vừa qua, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương đã cấp cứu thành công một bệnh nhân viêm màng não do nhiễm giun lươn. Bệnh nhân Đinh Thị Nh. (24 tuổi, ở Quỳnh Lưu, Nghệ An) nhập viện trong tình trạng người mệt mỏi, sốt nhẹ về chiều, đau đầu, ý thức lơ mơ, mê sảng... Sau khi khám, xét nghiệm máu, chọc dịch não tủy, công thức máu..., kết quả cho thấy bệnh nhân có nhiều khả năng bị nhiễm ký sinh trùng giun lươn (bạch cầu ưa axit cao hơn 27%, bình thường dưới 4%), được chẩn đoán viêm màng não do nhiễm ấu trùng giun lươn. TS.BS. Nguyễn Hồng Hà - Phó Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới TW cho biết: con người có thể bị ấu trùng chui qua da, vào máu, đến phổi rồi di chuyển đến đường tiêu hóa, sinh sôi nảy nở và được bài tiết ra ngoài. Tuy nhiên, đôi khi ấu trùng phát triển trong lòng ruột, đi xuyên qua thành ruột, theo máu lên não, gây viêm màng não, áp-xe não. Sau 22 ngày điều trị tích cực bằng thuốc đặc trị, hiện bệnh nhân đã dần hồi phục. TS.BS. Nguyễn Hồng Hà khuyến cáo: tỷ lệ tái nhiễm giun lươn rất cao, những người thường hay tiếp xúc với đất nên mang găng tay, đi giày dép, đi ủng; Đặc biệt, khi có những biểu hiện nghi ngờ nhiễm giun lươn, cần đến cơ sở y tế để được xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị đặc hiệu.
Phát động thi sáng tác áp-phích “Vệ sinh yêu nước”
Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe TW và Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế) vừa phát động cuộc thi sáng tác áp-phích với chủ đề “Vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân”. Theo ông Trần Đắc Phu - Phó Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế, với các chủ đề sáng tác liên quan tới sức khỏe như rửa tay bằng xà phòng, vệ sinh thân thể, sử dụng nước sạch, xây dựng nhà tiêu hợp vệ sinh, xây dựng nhà tắm,… cuộc thi nhằm lựa chọn những áp-phích tiêu biểu, phù hợp cho các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, nâng cao sức khỏe tại Việt Nam. Các họa sĩ, phóng viên ảnh chuyên và không chuyên trong và ngoài nước gửi tác phẩm dự thi về Trung tâm Truyền thông giáo dục sức khỏe TW. Thời gian gửi tác phẩm từ ngày 10/5 - 20/6/2012, tính theo dấu bưu điện.
Ưu đãi cho sinh viên được tuyển chọn đào tạo bác sĩ
Thành ủy Đà Nẵng ban hành kế hoạch tuyển chọn, thu hút từ 20-40 học sinh, sinh viên, học viên đào tạo bác sĩ, bác sĩ nội trú theo đề án phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Thành phần là học sinh tốt nghiệp THPT năm học 2011 - 2012 của TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam, trúng tuyển nguyện vọng 1 ngành bác sĩ của các trường: ĐH Y Hà Nội, ĐH Y - Dược TP. HCM, ĐH Y - Dược Huế; SV ngành y đang theo học từ năm thứ 3 (kết quả học tập từng năm đạt loại khá trở lên), học viên đang học bác sĩ nội trú tại các trường trên. Nếu được tuyển, người học, SV được thành phố hỗ trợ kinh phí học tập, sau khi tốt nghiệp sẽ bố trí công tác phù hợp tại các bệnh viện và được thuê nhà chung cư cũng như hưởng các chính sách thu hút nhân tài.
Trao quyết định bổ nhiệm Chánh văn phòng Bộ Y tế
Chiều 11/5, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến trao quyết định bổ nhiệm TS. Nguyễn Xuân Trường - Phó Chánh văn phòng Bộ Y tế giữ chức Chánh văn phòng Bộ Y tế; TS. Phạm Thị Thanh Bình - Trưởng phòng Tổng hợp Văn phòng Bộ Y tế giữ chức Phó Chánh văn phòng Bộ Y tế. Các quyết định trên có hiệu lực kể từ ngày 1/6/2012. Trước đó, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đã trao quyết định thôi nhiệm vụ Chánh văn phòng Bộ Y tế cho BS. Đỗ Hán. BS. Đỗ Hán được nghỉ chế độ theo quy định hiện hành.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đánh giá cao những đóng góp của BS. Đỗ Hán đối với Bộ Y tế và chúc mừng đồng chí đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Bộ trưởng chúc mừng hai đồng chí vừa được bổ nhiệm nhiệm vụ mới và mong muốn ở cương vị mới hai đồng chí sẽ phát huy hết khả năng, lãnh đạo Văn phòng Bộ triển khai những nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới và sẽ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao…
Thay mặt các đồng chí được Bộ trưởng giao nhiệm vụ mới, TS. Nguyễn Xuân Trường cảm ơn sự quan tâm, tin tưởng giao nhiệm vụ của Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Y tế cũng như sự giúp đỡ của các vụ, cục, các đơn vị trực thuộc Bộ Y tế và hứa sẽ nỗ lực thực hiện tốt nhiệm vụ được giao...
Các nạn nhân tai nạn thương tích chưa được sơ cứu đúng cách
Chiều 11/5, Đoàn Thanh niên Bệnh viện Việt Đức đã tổ chức chương trình tuyên truyền phòng chống tai nạn thương tích cho người nhà bệnh nhân tại bệnh viện.
Đây là chương trình có ý nghĩa rất lớn đối với việc hình thành những hành vi sơ cấp cứu đúng cách cho cộng động thông qua việc cung cấp cho người dân những kiến thức, kỹ năng về sơ cấp cứu ban đầu cho các nạn nhân bị tai nạn thương tích tại cộng đồng trước khi đưa đến các cơ sở y tế để cấp cứu và điều trị. Việc làm này xuất phát từ thực tế tại Bệnh viện Việt Đức, phần lớn những nạn nhân bị tai nạn thương tích được đưa vào bệnh viện không được sơ cứu hoặc sơ cứu không đúng cách. Trong khi đó, mỗi ngày, Khoa Khám bệnh của bệnh viện tiếp nhận hơn 50 ca tai nạn giao thông nhập viện, chủ yếu bị chấn thương sọ não, cột sống hoặc gãy xương, liệt tủy… Đáng chú ý, có khá nhiều trường hợp bệnh nhân bị chấn thương cột sống cổ, do sơ cứu không đúng cách hoặc được đưa thẳng đến bệnh viện bằng các phương tiện không chuyên dụng, dẫn đến liệt tủy, ngừng thở, liệt toàn bộ từ cổ đến chân… “Những trường hợp bị đứt tủy do sơ cứu không đúng dù được đưa vào bệnh viện cũng vẫn vô phương cứu chữa. Do đó, việc sơ cứu ban đầu rất quan trọng đối với các nạn nhân bị tai nạn thương tích, đặc biệt với những trường hợp bệnh nhân bị hôn mê, rất cần được sơ cứu bất động cột sống để đề phòng trường hợp bị đứt tủy…”, điều dưỡng Nguyễn Văn Uy, Khoa Khám bệnh tổng hợp, Bệnh viện Việt Đức chia sẻ.
Được biết, chương trình này sẽ được các đoàn viên, thanh niên của Bệnh viện Việt Đức tổ chức vào các buổi chiều ngày thứ sáu cuối cùng của mỗi tháng nhằm cung cấp cho người dân những kiến thức, kỹ năng cơ bản về sơ cứu ban đầu tại cộng đồng, giảm thiểu các hậu quả đáng tiếc cho các nạn nhân tai nạn thương tích.
Thanh niên
Phát hiện thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm tại Công ty P.Dussmann VN
Cuối tuần qua, Đội 2, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (Công an TP.HCM) phối hợp cùng các cơ quan chức năng kiểm tra Công ty TNHH P.Dussmann VN (nằm trên đường Kha Vạn Cân, Thủ Đức) - chuyên cung ứng dịch vụ nấu ăn, suất ăn. Tại thời điểm kiểm tra, đoàn ghi nhận: nước thải phát sinh từ quá trình chế biến thực phẩm ở đây được xả thẳng ra môi trường không qua hệ thống xử lý nước thải. Công ty sử dụng 3 hầm lắng, sau đó dùng máy bơm, bơm thẳng ra hệ thống cống chung của khu vực. Nước thải phát sinh có màu trắng đục, cặn. Công ty không có hệ thống xử lý nước thải như trong bản cam kết bảo vệ môi trường đã được cơ quan thẩm quyền xác nhận trước đó. Ngoài ra, tại đây không đảm bảo một số yếu tố an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) như: phát hiện 25,5 kg thực phẩm (nem nướng, chả lụa, xúc xích, lạp xưởng...) đã hết hạn sử dụng, hoặc không có nhãn mác; thực phẩm sống chín để chung trong tủ lạnh; có giấy chứng nhận đủ điều kiện ATVSTP, nhưng nay không còn phù hợp vì bếp chế biến thức ăn đã di dời. Đoàn kiểm tra chuyển số thực phẩm không đảm bảo ATVSTP cho trạm thú y quận tiêu hủy; chuyển hồ sơ liên quan đến ATVSTP cho phòng y tế quận xử lý; yêu cầu công ty xây dựng hệ thống xử lý nước thải.