Theo số liệu điều tra căn cứ vào Chỉ thị số 1752/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Thừa Thiên Huế có 17.151 hộ cận nghèo với 68.389 người cận nghèo. Đối tượng này được hỗ trợ bảo hiểm y tế phần lớn từ ngân sách Nhà nước và Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ vay vốn của Ngân hàng Thế giới, phần còn lại người cận nghèo tham gia đóng góp để có điều kiện chăm sóc sức khoẻ tốt hơn trong thời gian đến.
Mục tiêu và chính sách hỗ trợ bảo hiểm y tế cận nghèo
Một mục tiêu trong Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ là hỗ trợ để phát triển và triển khai tốt chính sách bảo hiểm y tế cho người cận nghèo, giúp người cận nghèo tăng cường khả năng tiếp cận với các dịch vụ y tế có chất lượng, góp phần bảo đảm sự công bằng và hiệu quả trong chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Để thực hiện mục tiêu này, Uỷ ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã có Quyết định số 918/QĐ-UBND ngày 29/4/2011 ban hành quy chế phối hợp liên ngành trong hoạt động hỗ trợ người thuộc hộ gia đình cận nghèo tham gia bảo hiểm y tế.
Người cận nghèo được xác định theo tiêu chuẩn căn cứ vào mức thu nhập hàng tháng. Nếu ở nông thôn, người cận nghèo có mức thu nhập từ 401.000 đồng/người/tháng đến 520.000 đồng/người/tháng. Nếu ở thành thị, người cận nghèo có mức thu nhập 501.000 đồng/người/tháng đến 650.000 đồng/người/tháng.
Mệnh giá bảo hiểm y tế theo Nghị định 62/CP của Chính phủ quy định mức đóng bảo hiểm y tế bằng 4,5% mức lương cơ bản. Mức lương cơ bản từ ngày 01/5/2011 được xác định là 830.000 đồng. Theo đó mệnh giá bảo hiểm y tế được tính 830.000 đồng/tháng x 4,5% x 12 tháng là 448.200 đồng/thẻ. Để giúp đỡ cho người cận nghèo có điều kiện chăm sóc sức khoẻ, Nhà nước hỗ trợ 50% mệnh giá là 224.100 đồng/thẻ. Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ hỗ trợ 30% mệnh giá là 134.000 đồng/thẻ. Người cận nghèo tham gia đóng góp 20% mệnh giá là 89.640 đồng/thẻ. Thời hạn hiệu lực của mỗi thẻ bảo hiểm y tế là 1 năm.
Để vận động nhiều người cận nghèo trong cùng một hộ gia đình cận nghèo tham gia mua thẻ bảo hiểm y tế, đã có chính sách khuyến khích giảm dần mức đóng bảo hiểm y tế khi cả hộ gia đình cùng tham gia mua bảo hiểm y tế. Theo đó, người thứ nhất phải đóng 100% số tiền phải đóng góp là 89.640 đồng/thẻ. Người thứ 2, thứ 3, thứ 4 đóng giảm dần tỷ lệ là 90%, 80%, 70% của mức tiền 89.640 đồng. Còn lại từ người thứ 5 trở đi đóng tỷ lệ 60% của mức tiền 89.640 đồng.
Hàng năm, Sở Lao động-Thương binh-Xã hội xác định danh sách người thuộc hộ cận nghèo. Đồng thời Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ tỉnh Thừa Thiên Huế phối hợp với Sở Lao động-Thương binh-Xã hội và Bảo hiểm xã hội tỉnh thành lập danh sách người cận nghèo có nhu cầu hỗ trợ; ngoại trừ các đối tượng đã tham gia bảo hiểm y tế khác như trẻ em dưới 6 tuổi, học sinh, người thuộc diện chính sách xã hội... Căn cứ vào cơ sở này, Bảo hiểm xã hội sẽ cấp bán thẻ với thời hạn hiệu lực 1 năm để người cận nghèo có điều kiện bảo hiểm y tế khi đến khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế. Người cận nghèo sẽ được cấp bán ngay thẻ bảo hiểm y tế khi đã tham gia đóng góp phần tiền mua bảo hiểm y tế của mình và các thành viên trong hộ gia đình cận nghèo. Phần còn lại, Sở Tài chính và Ban Quản lý Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ có trách nhiệm thanh toán cho cơ quan bảo hiểm xã hội theo quy định của Nhà nước và của dự án.
Quyền lợi của người cận nghèo có bảo hiểm y tế
Người cận nghèo tham gia bảo hiểm y tế sẽ được hưởng các quyền lợi sau đây:
- Được đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ở xã, huyện và nơi tương đương, kể cả cơ sở y tế tư nhân có hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
- Được khám chữa bệnh thông thường tại nơi đăng ký khám chữa bệnh ban đầu với các mức hỗ trợ như: 100% khi đi khám chữa bệnh tại tuyến xã, 100% khi đi khám chữa bệnh ở tuyến huyện nếu tổng chí phí 1 lần khám chữa bệnh không quá 15% mức lương cơ bản, 80% chi phí khám chữa bệnh nếu tổng chi phí 1 lần khám chữa bệnh ở tuyến huyện vượt quá 15% mức lương cơ bản. Ngoài ra có thể được khám chữa bệnh theo yêu cầu và chỉ được thanh toán theo giá dịch vụ của Nhà nước áp dụng cho cơ sở khám chữa bệnh đó theo mức quy định trên.
Đối với các trường hợp khám chữa bệnh kỹ thuật cao, người có bảo hiểm y tế được thanh toán 80% chi phí 1 đợt điều trị nhưng không quá 40 tháng lương cơ bản.
Nếu đi khám chữa bệnh ở cơ sở y tế không đúng với đăng ký ban đầu, trừ các trường hợp cấp cứu, sẽ được thanh toán 70% chi phí đối với cơ sở khám chữa bệnh hạng III, 50% chi phí đối với cơ sở khám chữa bệnh hạng II, 30% chi phí đối với cơ sở khám chữa bệnh hạng I và hạng đặc biệt. Cả 4 loại hạng cơ sở y tế khám chữa bệnh nêu trên đều được thanh toán không quá 40 tháng lương cơ bản cho mỗi lần sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn.
Khi đi khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế ngoài công lập có hợp đồng bảo hiểm y tế, nơi người có thẻ bảo hiểm y tế đăng ký ban đầu sẽ được bảo hiểm y tế thanh toán như khám chữa bệnh ở các cơ sở y tế công lập tương đương với tuyến chuyên môn kỹ thuật.
Ngoài ra, người bệnh còn được thanh toán 50% thuốc điều trị bệnh ung thư, thuốc chống thải ghép ngoài danh mục quy định của Bộ Y tế nhưng được phép lưu hành tại Việt Nam đối với các trường hợp có bảo hiểm y tế liên tục 36 tháng, trẻ em dưới 6 tuổi, các đối tượng thuộc Bộ Quốc phòng, Công an, Cơ yếu...
Việc bảo hiểm y tế cho người cận nghèo được thực hiện từ năm 2011 khi Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ vận hành cho đến khi kết thúc dự kiến vào năm 2016. Theo chỉ tiêu được phân bổ, độ bao phủ bảo hiểm y tế cho người cận nghèo tối thiểu phải đạt được khoảng 40% tổng số người cận nghèo của toàn tỉnh. Ngoài tỉnh Thừa Thiên Huế, các tỉnh khác thuộc khu vực Bắc Trung Bộ như Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình và Quảng Trị cũng được dự án hỗ trợ điều kiện bảo hiểm y tế cho người cận nghèo có điều kiện khám chữa bệnh khi bị ốm đau, bảo đảm sự công bằng trong chăm sóc sức khoẻ.
Cùng với mục tiêu hỗ trợ bảo hiểm y tế cho người cận nghèo, Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Bắc Trung Bộ cũng giúp các địa phương tăng cường dịch vụ y tế tuyến huyện, nâng cao năng lực đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ở các huyện có dự án; đồng thời quản lý hoạt động dự án vận hành có hiệu quả, đúng tiến độ.