Luật Bảo hiểm y tế mới chính thức có hiệu lực từ 1/7/2009 đã đem lại quyền lợi thiết thực cho nhu cầukhám chữa bệnh của người dân, tuy nhiên sau hơn 6 tháng triển khai thực hiện bên cạnh những kết quả đạt được vẫn còn một số vướng mắc và tồn tại cần được tiếp tục hoàn thiện trong năm 2010.
Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam năm 2009 ước tính có 11.663 cơ sở khám chữa bệnh có hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, trong đó có 9.446 Trạm y tế xã và 277 cơ sở y tế tư nhân; có 39.4 triệu người tham gia bảo hiểm y tế chiếm 46% dân số cả nước, đặc biệt từ 1/10/2009 có thêm 10 triệu trẻ em dưới 6 tuổi tham gia bảo hiểm y tế theo Luật bảo hiểm y tế nâng tỷ lệ người tham gia bảo hiểm y tế đạt 56.7% dân số. Số lượt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế là 88 triệu lượt người tăng 2.3%, thu 12.000 tỷ đồng, chi 14.000 tỷ đồng tăng 34.8% so với năm 2008; trong đó chi cho đối tượng bắt buộc 8.670 tỷ đồng, đối tượng tự nguyện 3.300 tỷ đồng và đối tượng nghèo là 2.400 tỷ đồng.
Ngay sau khi Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) được thông qua, thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Y tế đã khẩn trương phối hợp với các bộ ngành liên quan xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện; tăng cường các hoạt động tuyên truyền phổ biến Luật BHYT thông qua các hội nghị, phóng sự truyền hình, giao ban các Tổng biên tập Báo và gặp mặt phóng viên báo chí; biên soạn và in ấn sách, tờ rơi, áp phích hướng dẫn “Những điều cần biết khi đi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế” cung cấp cho các địa phương, các bệnh viện để kịp thời hướng dẫn những quy định mới về bảo hiểm y tế; tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát công tác triển khai thi hành Luật BHYT tại 34 bệnh viện trên toàn quốc trước 31/12/2009.
Tuy nhiên đến thời điểm thực hiện 1/1/2010 một vướng mắc lớn nhất xảy ra là phần lớn số đối tượng chưa được cấp hoặc đổi thẻ bảo hiểm y tế mới, Bộ Y tế đã có công văn hỏa tốc gửi các tỉnh/thành phố kịp thời chỉ đạo thống nhất các trường hợp thẻ bảo hiểm y tế cũ còn hạn sử dụng sau ngày 31/12/2009 nếu chưa được đổi thẻ mới thì vẫn có giá trị sử dụng cho đến hết thời hạn của thẻ, nhưng quyền lợi được đảm bảo theo quy định của Luật BHYT; trường hợp thẻ hết hạn trước ngày 1/1/2010 chưa được cấp thẻ mới nếu bệnh nhân đang điều trị nội trú hoặc có nhu cầu khám chữa bệnh thì đối tượng tham gia bảo hiểm y tế liên tục, ổn định cơ quan bảo hiểm xã hội căn cứ vào mã thẻ để cho hưởng tiếp; các đối tượng khác cơ quan bảo hiểm xã hội thông báo khi kiểm tra thủ tục vào viện để hướng dẫn người bệnh mua thẻ bảo hiểm y tế. Khi có giấy xác nhận là đối tượng tham gia bảo hiểm y tế và đang đợi cấp thẻ sẽ được hưởng chế độ bảo hiểm y tế cho đến hết đợt điều trị; các đối tượng có thể tự thanh toán chi phí với cơ sở khám chữa bệnh và mang chứng từ về cơ quan bảo hiểm xã hội thanh toán trong trường hợp người bệnh tiếp tục tham gia bảo hiểm y tế. Việc thực hiện quy định cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nhất là với các đối tượng người nghèo, người mắc bệnh mãn tính, điều trị dài ngày; các địa phương, bệnh viện có trách nhiệm tuyên truyền giải thích cho người bệnh đồng thời tổng hợp số liệu, báo cáo tình hình cụ thể sau mỗi 1 tháng hoặc 3 tháng thực hiện để Bộ Y tế xem xét giải quyết.
 |
Bệnh nhân ngồi chờ cấp thuốc Bảo hiểm y tế tại Bệnh viện Nhân dân 115 . Ảnh: ĐỨC TRÍ |
Cùng với vướng mắc trên đã được kịp thời giải quyết, công tác triển khai Luật BHYT mới cũng còn tồn tại do một số địa phương chưa quan tâm đến công tác tham mưu quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế, chưa xây dựng các văn bản chỉ đạo hoặc chế độ thông tin, báo cáo chưa kịp thời; một số cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế còn có tình trạng lạm dụng, lợi dụng trong sử dụng kỹ thuật, thuốc, vật tư y tế như Bệnh viện Chợ Rẫy-TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định, Trung tâm Mắt tỉnh Ninh Thuận…; người dân vẫn còn ý kiến phàn nàn về thủ tục rườm rà trong khám chữa bệnh, về tinh thần thái độ của cán bộ y tế đối với bệnh nhân bảo hiểm y tế.
Từ những kết quả đạt được và những vướng mắc, tồn tại sau hơn 6 tháng triển khai Luật bảo hiểm y tế mới, trọng tâm công tác bảo hiểm y tế năm 2010 tiếp tục hoàn thiện các văn bản hướng dẫn và tổ chức triển khai các quy phạm pháp luật về bảo hiểm y tế; đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến, từng bước mở rộng phạm vi bao phủ bảo hiểm y tế; tăng cường công tác đào tạo bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý và chuyên môn về lĩnh vực bảo hiểm y tế; phối hợp với Bảo hiểm xã hội Việt Nam đánh giá một năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế và quy chế phối hợp hoạt động trong thực hiện chính sách, pháp luật bảo hiểm y tế giữa ngành y tế và bảo hiểm xã hội. Sở Y tế các tỉnh/thành phố tiếp tục củng cố hệ thống tham mưu về quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế tại địa phương, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện nghiêm những quy định mới của Luật BHYT; tăng cường công tác thanh kiểm tra, chỉ đạo chuyên môn, kịp thời phát hiện và xử lý những vướng mắc trong quá trình thực hiện; tham mưu UBND tỉnh/thành phố kế hoạch tuyên truyền phổ biến pháp luật về bảo hiểm y tế tại địa phương, kế hoạch hỗ trợ các đối tượng tham gia bảo hiểm y tế theo quy định của Luật. Các bệnh viện cần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh vì mục tiêu đáp ứng sự hài lòng của người bệnh; thực hiện cải cách thủ tục hành chính trong khám chữa bệnh, bảo đảm thuận tiện, giảm phiền hà, giảm thời gian chờ đợi của người bệnh; chỉ định sử dụng thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật an toàn hợp lý theo quy định về chuyên môn kỹ thuật của Bộ Y tế và có biện pháp chống lạm dụng dịch vụ kỹ thuật, xét nghiệm, lạm dụng thuốc trong quá trình kê đơn, cấp phát và thống kê chi phí khám chữa bệnh; ứng dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong quản lý khám chữa bệnh và phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội tuyên truyền, giải thích cho người bệnh về quyền lợi, về quy định cùng chi trả chi phí khám chữa bệnh; giải quyết kịp thời những vướng mắc, khiếu nại có liên quan đến quyền lợi của người bệnh có thẻ bảo hiểm y tế.
Những quy định mới về BHYT - Mức đóng BHYT tăng 1,5 lần so với hiện hành, tương đương 4,5% tiền lương tối thiểu. Riêng HSSV mức đóng bằng 3% mức lương tối thiểu (áp dụng cho tất cả các bậc học). - Ngân sách nhà nước đảm bảo cho người nghèo, người có công, người cao tuổi… và giảm mức đóng khi tham gia BHYT theo hộ gia đình; hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng đối với hộ cận nghèo, 30% đối với HSSV và các hộ nông dân có mức sống trung bình. - Mức thanh toán chi phí khám chữa bệnh tùy theo từng đối tượng, trong mức thanh toán 100% dành cho trẻ em dưới 6 tuổi, diện chính sách có công, một số đối tượng thuộc lực lượng vũ trang, công an; mức đồng chi trả 5%-20% là người nghèo, người bị bệnh hiểm nghèo; mức đồng chi trả 20% dành cho những đối tượng còn lại. - Trong trường hợp cấp cứu, nếu người bệnh đi khám trái tuyến thì được quỹ thanh toán theo 3 mức là: 70% đối với cơ sở khám chữa bệnh hạng 3 (tuyến huyện); 50% đối với cơ sở hạng 2 (tuyến huyện); 30% đối với hạng 1 (tuyến trung ương) và hạng đặc biệt (BV Bạch Mai). - Trường hợp sử dụng dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn thì quỹ BHYT thanh toán theo các mức trên nhưng không vượt quá 40 tháng lương tối thiểu cho 1 lần. | |