Báo cáo trường hợp sốt xuất huyết trên một cháu bé có nhóm máu cực hiếm B Rh (-)
Bệnh viện Đa khoa tỉnh Sóc Trăng cho biết: Trong dịp Tết vừa qua, bệnh viện đã cấp cứu thành công 1 ca sốt xuất huyết độ 3 đối với cháu Trần Quốc Thắng (5 tuổi), người dân tộc Khmer ngụ tại ấp Phước Quới, xã Phú Tân, huyện Châu Thành (tỉnh Sóc Trăng) trong tình trạng xuất huyết nặng và thiếu máu. Cháu Thắng có nhóm máu B Rh(-), một nhóm máu cực hiếm, không có sẵn ở bệnh viện nên bệnh viện phải cử người lên xin chi viện của Trung tâm Truyền máu huyết học thành phố Cần Thơ và cũng chỉ có được 1 đơn vị máu. Trung tâm Truyền máu huyết học thành phố Hồ Chí Minh cũng chỉ hỗ trợ được 2 đơn vị máu cùng nhóm. Trong lúc chờ đợi, bệnh viện đã kêu gọi y, bác sĩ thử máu. May thay có 1 cán bộ của bệnh viện có nhóm máu hiếm nói trên, nên cháu Thắng đã qua cơn nguy kịch.
Ngày 11/2, Bác sĩ Nguyễn Hoàng Các - Phó giám đốc BVĐK tỉnh Sóc Trăng phấn khởi, cho biết: "Sức khoẻ của cháu Thắng đã phục hồi tốt, cháu đã tự thở và ăn được cháo, uống được sữa, trò chuyện được với mọi người". Đến khoa nhi, nơi cháu Thắng đang điều trị, bác sĩ Âu Hữu Đức - Phó trưởng khoa, vui vẻ: "Mấy ngày nay, sức khoẻ của cháu Thắng đã có chuyển biến tốt, có thể khẳng định cháu đã qua cơn nguy kịch được trên 99%". Nếu không có gì thay đổi, khoảng một tuần nữa bé xuất viện.
 |
Cháu Thắng đang được theo dõi tại phòng cấp cứu |
Theo Thạc sĩ - Bác sĩ Âu Hữu Đức, Phó Trưởng Khoa nhi, ngày 29 tết, cháu bị sốt cao nên gia đình đưa cháu vào Bệnh viện Đa khoa Sóc Trăng điều trị. Lúc vào nhập viện, cháu Thắng được các thầy thuốc theo dõi, điều trị theo phác đồ của bệnh viện. Ngày mồng 3 Tết cháu bị sốt cao kèm theo chứng xuất huyết nên phải truyền máu nhưng do cháu Thắng có nhóm máu B Rh (-), một nhóm máu cực hiếm, không có sẵn ở bệnh viện nên bệnh viện phải cử người lên xin chi viện của Trung tâm truyền máu và huyết học TP Cần Thơ và cũng chỉ có được 1 đơn vị máu. Tiếp đó, bệnh viện điều xe lên Trung tâm truyền máu và huyết học TP HCM xin hỗ trợ được 2 đơn vị máu cùng nhóm. Tình hình cháu Thắng hết sức nguy kịch vì thiếu máu. Trước tình hình đó, lãnh đạo bệnh viện kêu gọi nhân viên của mình hiến máu cho cháu Thắng nhưng chỉ có 1 người là chị Nguyễn Thị Tuyết Mai (cán bộ khoa sinh hóa-vi sinh) cùng nhóm máu với cháu Thắng. Sau khi có máu của chị Mai, sức khỏe của cháu Thắng đã có chuyển biến tốt.
Vậy tại sao nhóm máu Rh - lại cực hiếm?
Nhân ca bệnh nói trên, để biết thêm chi tiết về trường hợp này và tại sao nhóm máu Lead
B Rh (-) lại cực hiếm. Chúng tôi xin trích nguyên văn bài viết của của tác giả Hải Nam tổng hợpđể Nội dung
giải thích vấn đề này, trước hết phải làm rõ hai khái niệm có liên quan đến việc xác định nhóm máu, đó là “kháng nguyên” và “kháng thể”. Kháng nguyên thường là những protein khi xuất hiện trong cơ thể sẽ gây nên phản ứng để chống lại một yếu tố nào đó (như vi-rút, vi khuẩn gây bệnh, chất độc, hoặc những chất lạ khác…) - những phản ứng đó được gọi là sự đáp ứng miễn dịch để tự bảo vệ. Kháng thể là một yếu tố dịch thể được hình thành trong máu người sau khi cơ thể tiếp xúc với kháng nguyên.
Đối với máu người, người ta dựa vào sự hiện diện của 2 loại kháng nguyên A và B để phân máu thành 4 nhóm chính là A, B, AB và O (còn gọi là hệ thống nhóm máu ABO). Người có nhóm máu A có kháng nguyên A và có kháng thể b (chống B) trong máu. Người có nhóm máu B có kháng nguyên B và có kháng thể a (chống A) trong máu. Người có nhóm máu AB có kháng nguyên A và B và không có kháng thể a và b trong máu. Người có nhóm máu O không có kháng nguyên A và B nhưng trong máu có kháng thể a và b.
Ngoài hai loại kháng nguyên A và B, người ta còn phát hiện trong máu có những kháng nguyên khác, trong đó đáng chú ý là kháng nguyên Rhesus (ký hiệu Rh). Kháng nguyên hệ Rh phân bố thưa thớt trên bề mặt hồng cầu. Khi cơ thể có kháng nguyên Rh thì được gọi là Rh+ (dương tính). Còn nếu cơ thể không có kháng nguyên Rh thì được xem là Rh- (âm tính). Theo thống kê, tỷ lệ Rh+ của người da trắng là 85%, người Mỹ da đen là 95%, người Phi da đen là 100%, người Việt là 99,92%. Nói cách khác, tỷ lệ Rh- của người Việt là 0,08% (rất hiếm).
Kháng nguyên hệ thống nhóm máu Rh là di truyền. Khi người có Rh- trong máu được truyền bằng máu có kháng nguyên Rh+ thì sẽ xuất hiện kháng thể chống Rh, gây ngưng kết hồng cầu, sinh ra tai biến. Nếu người cần được truyền máu là Rh+ thì truyền máu Rh+ hoặc Rh- đều được, nhưng nếu người cần được truyền máu là máu Rh- thì nhất thiết phải được truyền máu Rh-. Vì vậy, trường hợp cháu bé mà bạn đọc vừa nêu có máu Rh-, là loại máu cực hiếm.