Tình hình bệnh truyền nhiễm
Diễn biến cúm A H7N9 ở người tại Trung Quốc
Ngày 17 tháng 5 năm 2013, kể từ ngày 8 tháng 5 năm 2013 không có nhiễm mới cúm AH7N9 ở người được xác định bằng xét nghiệm báo cáo đến Tổ chức Y tế thế giới (WHO) bởi Ủy ban y tế và kế hoạch hóa gia đình của Trung quốc. Tuy nhiên, có thêm 4 ca chết mới do virus được xác định bằng xét nghiệm đã báo cáo trước đó, đến nay WHO đã được báo cáo có 131 ca dương tính bằng xét nghiệm bao gồm 36 ca chết. Chính quyền ở các nơi bị ảnh hưởng tiếp tục duy trì giám sát tích cực, điều tra dịch tể học, theo dõi tiếp xúc gần, xử trí ca bệnh, xét nghiệm và chia sẽ các mẫu bệnh phẩm cũng như các biện pháp phòng chống cúm A H7N9. Trong tuần qua, chính quyền tỉnh Chiết Giang và Thương Hải đã bắt đầu bình thường hóa Trung tâm đáp ứng khẩn cấp của họ thành các hoạt động đáp ứng và giám sát thường kỳ. Văn phòng WHO ở quốc gia, khu vực và trụ sở chính tiếp tục làm việc chặt chẽ để đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời và cập nhật. Sẽ có thêm nhiều ca bệnh mới hơn cho đến khi nguồn lây nhiễm được xác định vầ kiểm soát. Cho đến nay không có bằng chứng về sự lây truyền giữa người và người. WHO không có khuyến cáo về sàng lọc ở các điểm ra vào tại cửa khẩu cũng không có bất kỳ sự khuyến cáo nào về hạn chế du lịch và thương mại hiện nay. WHO tiếp tục làm việc với các thành viên và các đối tác quốc tế, WHO sẽ tiếp tục cập nhật thông tin khi tình hình biến đổi.
Ả rập xê út xác nhận 6 ca nhiễm virus mới giống SARS
Ả rập xê út đã xác nhận có 6 ca nhiễm chủng coronavirus mới giống SARS ở tỉnh phía Đông, truyền thông nhà nước đưa tin vào thứ hai và thứ ba, trích dẫn từ Bộ Y tế. Báo cáo có 4 ca vào cuối ngày thứ hai và có hai ca nữa vào cuối ngày thứ ba. Một trong các ca mới đã được điều trị và bệnh nhân đã xuất viện, trong khi các ca nhiễm mới khác vẫn đang được điều trị, hãng thông tấn Ả rập thông báo. Vào ngày chủ nhật, Ả rập xê út nói rằng đã có 24 ca xác định kể từ khi bệnh được xác định năm ngoái, trong số đó có 15 người chết. Trong vụ dịch mới nhất ở tỉnh phía Đông, đã có 15 ca xác định và trong số này có 9 ca chết. Tổ chức y tế thế giới (WHO) đã có chuyến thăm chính thức Ả rập xê út để tư vấn với chính quyền vào ngày chủ nhật nói rằng dường như chủng virus mới có thể lây truyền giữa người và người nhưng chỉ sau một thời gian tiếp xúc gần và trong thời gian dài.
Virus mới (nCoV) có thể gây ho, sốt và viêm phổi. Một virus cùng họ đã gây ra một vụ dịch hội chứng suy hô hấp cấp tính (SARS), quét qua thế giới sau khi nổi lên ở Châu Á và giết chết 775 người vào năm 2013. Chính quyền Pháp thông báo hôm chủ nhật rằng người đàn ông thứ hai đã được chẩn đoán nhiễm bệnh sau khi ở cùng phòng với một người Pháp bị nhiễm, người đàn ông này đã đi du lịch gần đây ở Trung Đông.
Phòng chống bệnh truyền nhiễm
Hành động khẩn cấp để phòng ngừa sự lan rộng của lậu cầu khuẩn không thể điều trị
Hàng triệu người bị lậu cầu khuẩn có thể nằm ngoài sự chọn lựa điều trị trừ phi các hành động khẩn cấp được thực hiện, theo Tổ chức y tế thế giới. Đã có một số quốc giabao gồm Úc, Pháp, Nhật bản, Nauy, Thụy điển và Vương quốc Anh đang có báo cáo về sự đề kháng của lậu cầu khuẩn với kháng sinh cephalosporin- sự chọn lựa mới nhất chống lại lậu cầu khuẩn. Mỗi năm ước tính có khoảng 100 triệu ca bị nhiễm lậu cầu khuẩn được lây truyền bằng đường tình dục.
Thu hẹp sự chọn lựa điều trị
" Lậu cầu khuẩn đang trở nên là một thách thức y tế công cộng chính yếu do tỷ lệ mắc mới cao đi kèm vơi sự thu hẹp điều trị" Dr Manjula Lusti-Narasimhan từ khoa sức khỏe sinh sản và nghiên cứu của WHO" Dữ liệu có sẵn chỉ chứng tỏ tảng băng nổi. Không có sự giám sát đầy đủ chúng ta không thể biết được mức độ đề kháng và không có nghiên cứu các thuốc mới, chúng ta không sớm có thuốc điều trị cho bệnh nhân"
Sử dụng đúng kháng sinh là cần thiết
Trong các hướng dẫn được đưa ra, WHO kêu gọi sự thận trọng lớn hơn về sử dụng đúng khángsinh và nghiên cứu nhiều hơn để thay đổi phác đồ điều trị cho nhiễm lậu cầu khuẩn.Kế hoạch hành động toàn cầu của WHO nhằm khống chế sự lan rộng và các tác động kháng thuốc của lậu cầu khuẩn, đồng thời cũng kêu gọi gia tăng giám sát và báo cáo các chủng đề kháng cũng như ngăn ngừa, chẩn đoán và kiểm soáttốt hơn nhiễm lậu cầu khuẩn.
Các tác động đối với sức khỏe là quan trọng
Lậu cầu khuẩn chiếm đến 1/4 các nhiễm khuẩn bằng đường tình dục chính có thể điều trị. Kể từ khi phát triển kháng sinh thì mầm bệnh phát triển sự đề kháng tới nhiều loại kháng sinh phổ biến được sử dụng để điều trị bao gồm penicillin, tetracycline và quinolones. "Chúng tôi đang quan tâm các báo cáo gần đây về sự thất bại trong điều trị từ các sự chọn lựa điều trị hiệu quả gần đây nhất- thế hệ kháng sinh cephalosporin- bởi vì không có thuốc mới nào phát triển"Dr Lusti Narasimhan "Nếu lậu cậu khuẩn trở nên không thể điều trị thì các tác động đối với sức khỏe là một vấn đề".
Sự đề kháng với kháng sinh
Sự đề kháng với kháng sinh được gây ra bởi cách tiếp cận không hạn chế đối với kháng sinh, dùng quá liều và chất lượng kháng sinh kém cũng như các biến chủng về gen trong các vi sinh vật gây bệnh. Thêm vào đó, chủng lậu cầu khuẩn có khuynh hướng giữ lại các gen đề kháng với các kháng sinh trước đó ngay cả sau khi các thuốc đó không tiếp tục sử dụng. Mức độ đề kháng này trên thế giới là không được biết do thiếu các dữ liệu tin cậy về lậu cầu khuẩn ở nhiều quốcgiavà nghiên cứu không đầy đủ. Nhiễm lậu cầu khuẩn không được điều trị có thể gây ra các ảnh hưởng đối với sức khỏe ở đàn ông, phụ nữ và trẻ mới sinh bao gồm: nhiễm trùng niệu đạo, cổ tử cung và trực tràng; vô sinh ở cả nam giới và và nữ giới; gia tăng đáng kể nguy cơ nhiễm và lan truyền HIV; thai lạc chỗ, sinhtự phát, sẩy thai và đẻ non; và nhiễm khuẩn mắt trầm trọng xảy ra trong khoảng 30-50% của trẻ mới sinh ở phụ nữ bị lậu cầu khuẩn không được điều trị, điều này có thể dẫn đến mù mắt. Lậu cầu khuẩn có thể phòng ngừa thông qua tình dục an toàn. Chẩn đoán sớm và điều trị tức thì bao gồm cả bạn tình là cần thiết để khống chế các nhiễm trùng lan truyền qua đường tình dục.
Châu Âu: kế hoạch loại trừ bệnh sởi bị đe dọa
Các vụ dịch sởi đang đẩy các cam kết của Châu Âu loại trừ bệnh sởi vào năm 2015 bị đe dọa, Tổ chức y tế thế giới cảnh báo. Độ bao phủ của vaccin quá thấp trong một số quốc gia, đặc biệt ở các quốc gia Tây âu giàu có. Chiến dịch chủng ngừa theo kịp như đã đựoc phát động ở Anh quốc là thực sự cần thiết trên toàn lục địa. Các chuyên gia nói rằng không quá muộn để đạt đến đích nhưng nỗ lực phi thường là cần thiết. Về mặt lý thuyết có thể thanh toán bệnh sởi trên hành tinh tương tự như cách bệnh đậu mùa bị đánh bại vào năm 1980.53 quốc gia hình thành nên Châu âu của WHO, từ Bồ Đào Nha đến Uzbekistan, đã cam kết chặn đứng bệnh lan tràn trên lục địa. Tuy nhiên có nhiều ca sởi ở Anh quốc, Thỗ nhĩ kỳ, Ucraina, Rumani. Có một số vụ dịch xảy ra ở Italia và Pháp vào những năm trước. Robb Butler, chuyên gia kỹ thuật về chủng ngừa của WHO nói với BBC rằng "Không quá sớm để nói rằng mục tiêu năm 2015 là không thể đạt được nhưng chắc chắn bị đe dọa, chúng ta sẽ là các kẻ khờ khạo để nghĩ rằng nó không bị đe dọa". Hai liều vaccin MMR cho phép bảo vệ hầu như tất cả chống lại sởi.
Tuy nhiên, sởi là một bệnh truyền nhiễm cao và nếu 95% ngườiđược chủng ngừa đầy đủ nó sẽ chặn đứng sự lan truyền của virus.Một số quốc gia giảm rút ngắn thời gian về đích và ngay cả ở các quốc gia thu nhập cao có nhiều người không được chủng ngừa. Các tuyên bố có một mối liên quan giữa vaccin và bệnh tự kỷ vào năm 1998 kể từ đó có sự nghi ngờ hoàn toàn, làm giảm bức tranh thu nhận vaccin đặc biệt ở Anh quốc. Dr Pier Luigi Lopalco, Trưởng các bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccin ở Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật Châu âu nói về 'câu chuyện sống sót" và giữ mùa thu hoạch trên toàn Châu âu. Ông ta nói "Vấn đề khác là tính chấp nhận của chủng ngừa bởi một bộ phận người dân mà càng ngày càng lớn, tôi đang nói về tầng lớp trung lưu ngày càng có nhiều người hơn nghi ngờ về chủng ngừa và chấp nhận thay đổi phương thuốc". Một số quốc gia đang đến đích, đặc biệt ở vùng Scandinavia và một phần ở Trung và Đông Âu. Bộ Y tế Slovakia nói rằngkhông có ca bệnh nào kể từ năm 1998, và chỉ có một số ca đến từ nuớc ngoài. Nhưng có đến 53 quốc gia trên toàn châu lục thì có một sự khó khăn để đến đích, Dr Lopalco nói "Một điều rõ ràng nếu chúng ta tiếp tục làm những điều tương tự như chúng ta đã làm trong năm qua chúng ta sẽ không thể đạt đến mục tiêu. Chúng ta sẽ không đạt được nếu chúng ta không đặt ra các giải pháp phi thường- các chiến dịch trên diện rộng".
Để đáp ứng với vụ dịch ở Anh quốc, một chiến dịch chủng ngừa lớn đã được phát động đến đích cho hơn 1 triệu trẻ em lứa tuổi học đường những người đã không nhận đủ hai liều vaccin MMR. Mr Butler của WHO nói rằng các quốc gia khác cần thiết có các hành động trướckhi có dịch. "Ở tầm khu vực Châu âu chúng ta sẽ thích thấy nhiều hơn nhiều thành viên làm việc giống như Anh quốc đang làm bây giờ- đi ra ngoài và chủng ngừa cho các thanh niên mới lớnvà người trưởng thành trẻ tuổi". Ông ta thúc giục ngay cả các quốc gia với độ bao phủ 97% vaccinthì vẫn còn nhiều người chưa được chủng ngừa và vì thế chiến dịch trên diện rộng là cần thiết.' Tôi thật sự tin tưởng rằng hầu hết tất cả các thành viên cần thiết cân nhắc chủng ngừa như là một biện pháp thay thế tốt nhất để loại bỏ sự gia tăng ca bệnh và sự bộc phát dịch bệnh trong tương lai". Dr David Elliman, một chuyên gia miễn dịch học ở Đại học Hoàng gia về nhi khoa và sức khỏe trẻ em ở Anh quốc nói rằng đích2015 là mối nguy hiểm. "Tôi nghĩ điều đó là rất khó khăn bởi vì chúng ta đang nói về một bệnh nhiễm khuẩn rất cao vì thế nó không giống đậumùa mà vaccin có thể được thu nhận ở mức thấp hơn nhiều và bạn sẽ có thể thanh toán nó". "Điều không may tôi nghĩ 2015 là quá lạc quan. Nó có thể, nhưng tôi nghĩ hai năm nữa từ đây, tôi sẽ bị ngạc nhiên".
Chủng ngừa trên thế giới: Mặc dầu thành công nhưng cần phải làm nhiều hơn nữa
Cứ mỗi 20 giấy một trẻ bị chết do các bệnh có thể phòng ngừa bởi một vaccin an toàn và hiệu quả theo Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC). Sởi là một trong những nguyên nhân dẫn đầu gây chết người ở trẻ em trên toàn thế giới. Sởi không chỉ giết người mà còn gây ra mù mắt, điếc hay phát triểntàn tật ngay cả khi chúng còn ở trong bụng mẹ. Tuy nhiên bệnh có thể phòng ngừa chỉ với 2 liều vaccin an toàn và không đắt tiền. Khi sởi bộc phát ở bang North Carilona , Hoa Kỳ vào đầu năm nay Pamela McCall là một trong những nhân viên theo dõi sự giảm của bệnh. "Đó là một trong các chủng ngừa đòi hỏi toàn bộ trường học, vì thế hầu hết mọi người, hầu hết trẻ em phải chủng ngừa chống lại bênh" McCall nói. Đó là lý do tại sao có chưa đầy 12 người ở North Carolina thực sự bị bệnh. Ở Hoa kỳ, chủng ngừa đã thực hiện cho nhiều bệnh hiếm gặp, hay không tồn tai, Dr Richards, Trung tâm phòng ngừa và kiếm soát bệnh tật Hoa kỳ. "Chủng ngừa đã có các tác động to lớn đối với sức khỏe ở Mỹ. Các bệnh như đậu mùa, sởi, bại liệt đã bị loại trừ hay thanh toán ở Mỹ, và trong trường hợp đậu mùa , bệnh đãđược thanh toán trên toàn thế giới' Richard nói. Nhưng có nhiều điều cần làm hơn nữa. Một vaccin tìm kiếm lâu dài chống lại bệnh sốt rét có thể cứu hơn 660.000 người chết chủ yếu là trẻ em bởi ký sinh trùng do muỗi truyền. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ nói rằng chủng ngừatạo ra một cơ hội cho trẻ emtăng cường sức khỏe, đến trường, và cải thiện đời sống của trẻ . Dr Anthony Fauci, Viện Y tế quốc gia đồng ý: Nếu bạn nhặt ra một biện pháp, nếu anh cân nhắc sự đầu tư mà anh thực hiện trong nghiên cứu và áp dụng và các lợi ích sức khỏe thì chủng ngừa sẽ là hoặc trong top dẫn đầu danh sách hoặc rất nhiều trong một danh sách ngắn.
Kể từ khi sáng kiến sởi và Rubella được phát động 12 năm trưứoc đây, chết do sởi trên toàn thế giới giảm gần 75% theo CDC. Bên cạnh phòng ngừa nhiều bệnh cho trẻ em, vaccin cũng bảo vệ chống lại các bệnh viêm gan, cúm, và ngay cả ung thư tử cung. Sớm không còn các tai họa do bại liệt trên thế giới. Dr Fauci nói rằng chủng ngừa cắt giảm chi phí điều trịbởi vì phòng bệnh rẽ tiền hơn điều trị bệnh. Tổ chức Y tế thế giới thúc giục các quốc gia trên thế giới đầu tư nhiều hơn nữa cho chương trình tiêm chủng mở rộng vì thế có nhiều trẻ em mạnh khỏe và tăng cuờng sức khỏe.
Giải pháp nào hiệu quả để phòng chống viêm phổi ở trẻ em ?
Viêm phổi là một dạng nhiễm trùng hô hấp cấp tính có ảnh hưởng đến phổi. Phổi được hình thành bởi những túi khí nhỏ gọi là tiểu phế quản, mà nó làm đầy khí khi một người bình thường thở. Khi một người bị viêm phổi, các tiểu phế quản đầy mủ và dịch, điều này làm cho khi thở bị đau và giảm thu nhận oxy. Viêm phổi là nguyên nhân riêng lẽ lớn nhất gây tử vong ở trẻ em trên thế giới. Mỗi năm, viêm phổi giết chết ước tính khoảng 1,2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi, chiếm18% số trẻ em dưới 5 tuổi tử vong trên toàn cầu. Viêm phổi ảnh hưởng đến mọi trẻ em và mọi gia đình ở mọi nơi, nhưng nổi bật nhất ởNam Á và cận Saharan- Châu Phi. Trẻ em có thể tránh bị viêm phổi, bệnh có thể phòng ngừavới các biện pháp giản đơn, điều trị với chi phí thấp, chăm sóc và không đòi hỏi kỹ thuật cao.
Nguyên nhân
Viêm phổi là do một số tác nhân nhiễm khuẩn như vi khuẩn, virus, và nấm. Nguyên nhân phổ biến là: Streptococcus pneumonia- nguyên nhân phổ biến nhất của viêm phổi do vi khuẩn ỏ trẻ em. Haemophilus influenza type b (Hib) là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây viêm phổi do vi khuẩn. Virus hợp bào hô hấp là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm phổi do virus, và trẻ em bị nhiễm HIV thì Pneumocystis jiroveci là một trong những nguyên nhân gây viêm phổi, chịu trách nhiệm ít nhất ¼ của tất cả trẻ em chết do viêm phổi ở trẻ em bị nhiễm HIV.
Sự lan truyền bệnh
Viêm phổi có thể lan truyền theo một số cách. Virus và vi khuẩnđược tìm thấy phổ biến nhất ở mũi và họng trẻ em, có thể gây ảnh hưởng đến phổi khi chúng hít vào. Bệnh cũng có thể lây qua đường không khí do ho hay hắt hơi. Thêm vào đó, viêm phổi có thể lây qua đường máu, đặc biệt là trong quá trình sinh nở hay ngay sau khi sinh. Nhiều nghiên cứu cần thiết được thực hiện về các nguyên nhân sinh bệnh khác nhau và đường lan truyền bởi vì điều này là cực kỳ quan trọng cho việc điều trị và dự phòng.
Đặc trưng lâm sàng
Biểu hiện bệnh của viêm phổi do virus và vi khuẩn là giống nhau. Tuy nhiên, triệu chứng của viêm phổi do virus là nhiều hơn triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn. Trẻ em dưới 5 tuổi, có ho và khó thở có hay không có sốt, viếm phổi được chẩn đoán khi có thở nhanh hay thành lồng ngực thu vào thấp hơn khi lồng ngực di chuyển hay thụt vào trong khi hít vào ( ở người khoẻ mạnh, lồng ngực nở ra khi hít vào). Thở khò khè là phổ biến hơn khi viêm phổi do virus.
Khi trẻ bị viêm phổi trầm trọng trẻ không thể ăn hay uống và cũng có thể hôn mê, thân nhiệt hạ và co giật.
Các yếu tố nguy cơ
Trong khi hầu hết trẻ em khoẻ mạnh có thể chống lại nhiễm trùng theo cơ chế bảo vệ tự nhiên, thì trẻ em mà hệ thống miễn dịch bị tổn thương có nguy cơ cao hơn để bị viêm phổi. Hệ thống miễn dịch của trẻ em có thể bị yếu đi bởi loạn dưỡng hay suy dinh dưỡng, đặc biệt đối với trẻ nhỏ khi không bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Các bệnh hiện hữu trước đó như là triệu chứng của nhiễm HIV và sởi, cũng làm gia tăng nguy cơ cho trẻ em dễ bị mắc viêm phổi. Các yếu tố môi trường cũng làm gia tăng tính nhạy cảm viêm phổi ở trẻ em: ô nhiễm không khí ở trong nhà do nấu ăn hay nhiệt của các nhiên liệu sinh học ( như là cũi hay phân bón); sống trong nhà đông đúc, chật hẹp; khói thuốc lá của cha mẹ.
Điều trị
Viêm phổi phải được điều trị bằng kháng sinh. Phần lớn các ca viêm phổi dùng kháng sinh bằng đường uống, mà thường được kê đơn ở các trung tâm y tế. Các trường hợp này được điều trị với các thuốc kháng sinh bằng đường uống không đắt tiền ở cộng đồng do các nhân viên y tế cộng đồng được huấn luyện chịu trách nhiệm. Nhập viện là được khuyến cáo chỉ cho các trường hợp viêm phổi nặng, và cho tất cả trẻ em bị viêm phổi dưới hai tháng tuổi.
Phòng bệnh
Phòng bệnh viêm phổi ở trẻ em là một thành tố thiết yếu trong chiến lược làm giảm tử vong ở trẻ em. Chủng ngừa chống lại Hib, pneumococcus, sởi và ho gà là cách hữu hiệu nhất để phòng ngừa viêm phổi. Dinh dưỡng đầy đủ là yếu tố chìa khoá để cải thiện tình tạng bảo vệ tự nhiên của trẻ, bắt đầu bằng việc bú sữa mẹ trong vòng 6 tháng đầu tiên. Bổ sung các yếu tố hiệu quả khác trong phòng ngừa viêm phổi cũng giúp làm giảm thời gian kéo dài của bệnh khi trẻ bị ốm.
Giải quyết các yếu tố môi trường như là ô nhiễm không khí trong nhà ( bằng cách cung cấp các lò sưởi sạch ở trong nhà) và khuyến cáo vệ sinh tốt ở trong nhà chật hẹp, đông đúc cũng sẽ làm giảm trẻ em bị ốm do viêm phổi. Trẻ em bị nhiễm HIV, kháng sinh cotrimoxazole là được cho hàng ngày cho đến khi giảm nguy cơ của viêm phổi.
Chi phí kinh tế
Chi phí cho điều trị tất cả trẻ em bị viêm phổi trong 66 quốc gia bị cắt giảm đến năm 2015 cho bà mẹ, trẻ nhỏ và cứu sống trẻ em được ước tính là khoảng 109 triệu đô lamỗi năm. Giá này bao gồm kháng sinh, chẩn đoán và xử trí.
Đáp ứng của Tổ chức Y tế thế giới
Năm 2013, WHO và UNICEF phát động một kế hoạch hành động lồng ghép trên toàn cầu với bệnh viêm phổi và tiêu chảy. Mục đích là thúc nhanh việc phòng chống bệnh viêm phổi với một sự kết hợp các biện pháp để bảo vệ, ngăn ngừa và điều trị viêm phổi ở trẻ em với các hành động sau: Bảo vệ trẻ em tránh viêm phổi bao gồm thúc đẩy bú sữa mẹ và cung cấp thức ăn đầy đủ; ngăn ngừa viêm phổi bằng cách tiêm chủng vaccin, rửa tay bằng xà phòng, làm giảm ô nhiễm không khí ở trong nhà, phòng ngừa HIV và hoá dự phòng bằng cotrimoxazole cho trẻ bị hay phơi nhiếm với HIV; điều trị viêm phổi bằng cách tập trung đảm bảo rằng mọi trẻ ốm được tiếp cận đến chăm sóc đúng- hoặc là từ nhân viên y tế cộng đồng hoặc là ở cơ sở y tế nếu bệnh trầm trọng, và có thể nhận kháng sinh và oxy khi cần thiết.