Trang- trangpcbd@yahoo.com.vn- 172 Quang Trung, Ngô Mây, Phù Cát, Bình Định- 0563850418
Hỏi: Tôi đã điều trị bệnh sán lá gan lớn tại Viện Sốt rét-Ký sinh trùng-Côn trùng Quy nhơn vào ngày 09 tháng 6 năm 2009. Đã mua thuốc về uống trong 30 ngày sẽ tái khám. Tôi có được uống thuốc điều trị bệnh sán lá gan lớn chung với Ferrovit và Enat được không?
Trả lời: Cảm ơn bạn đã đặt câu hỏi này và cũng là nỗi băn khoăn của một số chị em phụ nữ bị bệnh sán lá gan lớn đang điều trị, lại đang dùng các chế phẩm bổ máu hoặc dưỡng da như các thuốc bạn đang đề cập. Chúng tôi xin trả lời với bạn rằng Ferrovit và Enat bạn vẫn có thể dùng chung với các thuốc đang điều trị sán lá gan lớn và bạn có thể tham khảo một số thông tin sau để an tâm dùng thuốc:
-Ferrovit là một chế phẩm dược, dạng viên nang mềm gelatin, màu đỏ chứa Ferrous Fumarate 162mg, Folic acid 0.75mg, Vitamin B12 7,50 µcg và một ít tá dược Vanillin, Aerosil 200, Lecithin, sáp ong trắng, dầu đậu tương. Thuốc được chỉ định bổ sung sắt và acid folic trong điều trị thiếu máu do chứa các thành phần cần thiết cho quá trình tạo máu,giúp phòng ngừa và điều trị thiếu máu thiếu sắt; cung cấp acid fo lic giúp phòng ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi, cung cấp lượng sắt thích hợp cần thiết cho mọi đối tượng (phụ nữ độ tuổi sinh sản, phụ nữ trước thụ thai, phụ nữ có thai và cho con bú, thiếu nữ tuổi dậy thì). Trong vấn đề thận trọng dùng thuốc, người ta có đề cập sự hấp thu sắt bị ức chế bởi magnetrisilicate, các thuốc kháng acid và các loại thức ăn như trứng và sữa. Do vậy, nên sử dụng các chế phẩm bổ sung sắt trước 1 giờ hoặc 2 giờ sau khi sử dụng các loại thức ăn như trứng, sữa, trà, cà phê, lúa mì và ngũ cốc, các thuốc kháng acid hoặc các chế phẩm bổ sung canxi;
-ENAT mà bạn đề cập gồm 400 đơn vị vitamine E, dùng để phòng ngừa và điều trị thiếu vitamin E, các rối loạn bệnh lý về da,giảm tiến trình lão hóa ở da, giúp ngăn ngừa xuất hiện nếp nhăn ở da, điều trị hỗ trợ chứng gan nhiễm mỡ, chứng tăng cholesterol máu, hỗ trợ điều trị vô sinh, suy giảm sản xuất tinh trùng ở nam giới, thận trọng là thuốc có tăng tác dụng của thuốc chống đông warfarin. Tăng tác dụng ngăn ngưng kết tiểu cầu của aspirin;
-Như vậy, với các chỉ định và tương tác thuốc ở trên, người ta không đề cập đến chống chỉ định hoặc tương tác thuốc với thuốc đang điều trị sán lá gan. Tuy nhiên, bạn cũng cần chú ý một số tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng các thuốc này: hiếm gặp các rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, táo bón, tiêu chảy, đau bụng hoặc đau dạ dày, đau quặn bụng… Dùng các chế phẩm bổ sung sắt có thể làm phân có màu đen (Ferrovit) hoặc liều cao có thể gây tiêu chảy, đau bụng, các rối loạn tiêu hóa khác, mệt mỏi, yếu (Enat 400).
Chúc bạn sức khỏe và mau hồi phục ổ abces do sán lá gan gây nên.
VU LANG- vulanghn71@yahoo.com- Phan Ke Binh, Q.1, HCM- 0908008007
Hỏi: Gần đây tôi có đi xét nghiệm máu ở Viện Pasteur TP.HCM thì kết quả ghi Toxocara canis dương Tính (1/1600). Xin hỏi kết quả như vậy thì đã phải là dương tính chưa và tôi có cần thiết phải điều trị không? Nếu để lâu thì có gì nguy hiểm không? Trước đây gia đình tôi có nuôi chó trong thời gian dài, tôi hay tắm cho chó và đùa với chó và bản thân tôi cũng hay ăn thịt chó. Xin chân thành cám ơn.
Trả lời: Chào bạn, chúng tôi rất cảm ơn vì bạn đã tín nhiệm đặt câu hỏi cho chúng tôi phúc đáp. Với kết quả của bạn là dương tính với giun đũa chó mèo Toxocara canis ngưỡng hiệu giá kháng thể 1/1600, song rất tiếc bạn không báo cho chúng tôi biết bạn có biểu hiện dấu hiệu hay triệu chứng gì trên thân thể hay không? Ngoài xét nghiệm ELISA (+) với giun đũa chó mèo ra, bạn có làm thêm công thức máu toàn phần và đặc biệt là trị số của bạch cấu ái toan (eosin) có tăngcao hay không, ...và một số vấn đề khác nữa. Điều đó có nghĩa là chúng tôi muốn nhấn mạnh rằng dù kết quả của bạn có dương tính, nhưng các triệu chứng khác như mệt mỏi, ngứa, nổi mẩn, khó thở, khò khè, đau bụng, gan lớn, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa, khó ngủ, rối loạn hành vi, viêm phổi, viêm phế quản, viêm hạch, nhức đầu, đau chi, sốt, tăng bạch cầu eosin, tăng nồng độ IgE, tăng hiệu giá kháng thể của ELISA T. canis, không có hoặc chưa có thì bạn cũng không nên điều trị vì hiện tại thực tế tỷ lệ dương tính với giun đũa chó mèo rất cao trong cộng đồng và ngay cả nhóm người có biểu hiện ngứa (bất luận do nguyên nhân gì). Chẳng lẽ, mọi người đó đều nhiễm giun đũa chó mèo hết hay sao phải không bạn. và thực tế đã cho thấy khi bệnh nhân có xét nghiệm giun đũa chó dương tính thì cứ thế điều trị, điều này dẫn đến lạm dụng thuốc và nguy hiểm đến tính mạng bênh nhân (vì đó không phải là thuốc bổ).
Cần lưu ý với bạn rằng, hiện nay tỷ lệ xét nghiệm dương tính với bệnh giun đũa chó Toxocara canis khá cao, nhiều báo cáo cho biết tỷ lệ dương tính lên đến 52%, hoặc theo số liệu thống kê không đầy đủ của chúng tôi qua các năm là 42-60% dương tính với hiệu giá từ 1/800à1/12.800, dù dương tính như thế song số ca có biểu hiện lâm sàng điển hình giun đũa chó trong số (+) ấy lại rất ít, chỉ chiếm 1/10. Điều đó có nghía xét nghiệm này không đặc hiệu và nếu chỉ có duy nhất một bằng chứng như vậy không đủ để chẩn đoán xác định giun đũa chó; thứ 2 hiện tại các kit chẩn đoán tại Việt Nam thì kháng nguyên tinh chiết từ thân sán chứ hiếm khi kháng nguyên tiết (Excrectory/ Secretory antigen), do đó khả năng dương tính chéo với một số khác là hiện tượng khó tránh khỏi và dễ làm người bệnh thì hoang mang, trong khi thầy thuốc cứ thế mà kê đơn điều trị với các thuốc chống giun sán thông thường không cần thiết mà có thể gây độc tính trường diễn trên bệnh nhân, đặc biệt các bệnh nhân có suy giảm chức năng gan thận lại càng nguy hiểm hơn. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về biểu hiện bệnh giun đũa chó, chúng tôi xin chuyển đến bạn 2 hội chứng hay gặp và ắt có khi chúng ta nghĩ đến giun đũa chó Toxocara canis:
Bệnh giun đũa chó (Toxocariasis) là một thuật ngữ lâm sàng để chỉ tình trạng nhiễm ký sinh trùng ở người hoặc do T. canis hoặc (hiếm khi) nhiễm loại T. cati. Vì trứng của Toxocara được bài tiết ra từ chó hoặc mèo, trên các bải cỏ công viên, sân chơi trong vườn hoặc tại các chậu cát đặt ở các vùng đô thị hoặc thị trấn-nơi mà tình trạng vệ sinh kém diễn ra-ở đó có thể là trứng nhiễm rất thích hợp. Vì lý do này, bệnh giun đũa chó thường gặp nhất ở trẻ em tuổi từ 1-5, đặc biệt những người có thói quen ăn đất cát. Một số ca bệnh giun đũa chó do ăn thực phẩm ở người trưởng thành đã được báo cáo trong vùng có thói quen ăn gan sống.
-Hội chứng ấu trùng di chuyển trong tạng (VLM_Visceral Larvae Migrans)
-Hội chứng ấu trùng di chuyển trong mắt (OLM_Ocular Larva Migrans):
Các hội chứng trên thường được xác định và biểu hiện do các cơ quan trong cơ thể bị ảnh hưởng do ấu trùng non di chuyển: Hội chứng VLM trong một loạt ca bệnh ở trẻ em có biểu hiện triệu chứng sốt, gan lớn, thâm nhiễm ở phổi, tăng gammaglobulin trong máu và tăng bạch cầu eosin trong máu ngoại vi. Trên các bệnh nhân có hội chứng VLM, gan là một tạng sống còn bị ảnh hưởng nặng nhất. Khi ấu trùng tiến đến gan, đánh giá tuần hoàn tĩnh mạch cửa (sau khi ấu trùng đi xuyên qua thành ruột và đi vào vi mạch máu), chúng di chuyển qua gan và gây ra các vết chạy trong mô gây rối loạn tổ chức, đặc biệt gây tổn thương dạng hoại tử, phù mô kẻ, thâm nhiễm bạch cầu eosin và xuất huyết, dẫn đến phản ứng viêm tạo u hạt. Phản ứng viêm có thể dẫn đến một bệnh lý khác là viêm gan u hạt (granulomatous hepatitis).
Các dấu hiệu và triệu chứng lâm sàng được ghi nhận trên các bệnh nhân bị bệnh giun đũa chó là hậu quả trực tiếp của tổn thương do ấu trùng di chuyển và gây ra nhiều phản ứng viêm bên trong cơ thể vật chủ. Mô nhạy cảm nhất với sự xâm nhập của ấu trùng là gan, phổi, mắt và hệ thần kinh trung ương. Phản ứng viêm ở đây đặc trưng bởi tình trạng hình thành u hạt tăng bạch cầu eosin (eosinophilic granulomas). Các dấu hiệu và triệu chứng hay gặp trên bệnh nhân nhiễm giun đũa chó bao gồm sốt, đau bụng, gan lớn, lách lớn và đường hô hấp dưới à ho, khó thở, co thắt phế quản. Các triệu chứng ít gặp hơn là viêm cơ tim, viêm thận và hội chứng trên hệ thần kinh trung ương à động kinh, co giật, triệu chứng tâm thần kinh và bệnh lý não cũng đã được mô tả. Ngoài ra, nhiều hội chứng và triệu chứng khó phát hiện hoặc rất mơ hồ gồm có hen phế quản, rối loạn chức năng ruột, mày đay, sẩn ngứa (prurigo) liên đới đến quá trình phơi nhiễm mạn tính với hội chứng ấu trùng di chuyển.
Đánh giá về các xét nghiệm trên các bệnh nhân bị giun đũa chó hầu như luôn biểu hiện một thông số tăng bạch cầu với ưu thế tăng bạch cầu eosin (phân số bạch cầu eosin là 1.7-8.5). Các xét nghiệm khác có thể cho biết tăng gammaglobulin và tăng hiệu giá của anti-A hoặc anti-B isohemagglutinin. U hạt hoặc abces có thể xuất hiện trên phim chụp CT scan bụng là những hình ảnh nốt kém mịn hay giảm âm đi kèm với các tổn thương viêm phản ứng khác.
Bệnh giun đũa chó tổn thương tại gan có hình ảnh trên phim chụp CT không đặc hiệu, nó có thể làm cho thầy thuốc chẩn đoán nhầm với một số bệnh lý khác. Chẩn đoán phân biệt với nhiều nodule tỷ trọng thấp ở gan cũng bao gồm cả nhiều microabsces, các bệnh lý sinh u hạt khác, bệnh lý ung thư gan nguyên phát hoặc các hình ảnh di căn từ các ung thư khác vào gan. Khi các hình ảnh tổn thương này trên chẩn đoán hình ảnh kèm theo tăng bạch cầu eosin ở phiến đồ máu ngoại vi, bệnh giun đũa chó ở gan phải xem xét và cân nhắc và đề xuất thêm các xét nghiệm huyết thanh học và giải phẩu bệnh học để hướng đến chẩn đoán thêm. Hai bệnh lý giun sán khác có thể gây tổn thương có hình ảnh tương tự trên CT là bệnh sán lá gan lớn và giun capillariasis.
Nói tóm lại, với câu hỏi của bạn chúng tôi khuyên khi đầy đủ các biểu hiện triệu chứng trên lâm sàng như chúng tôi đã mô tả với 2 hội chứng như trên và có các chỉ số cận lâm sàng (xét nghiệm) chỉ điểm thì khi đó bạn mới đi điều trị bạn nhé. Đừng đánh liều điều trị cho “an tâm”, xem chứng tốt đâu không thấy mà lại tốn tiền, cũng như ảnh hưởng đến gan vì thuốc điều trị giun đũa chó dùng dài ngày và liều cao nên độc tính khó lường hết.
Thân chúc bạn khỏe và thành đạt!
Nguyễn Anh Tuấn- tuanbiotechnology@gmail.com- Công ty TNHH thiết bị & công nghệ Thành Công
Hỏi: Kính mong quý Viện cho tôi biết: khi chúng ta làm các xét nghiệm để tìm sự có mặt của ký sinh trùng sốt rét, xét nghiệm giun sán, giun chỉ và quan sát hình thể giun sán, kí sinh trùng người ta phải làm như thế nào? Các thiết bị, hoá chất liên quan đến như thế nào?
Trả lời: Với câu hỏi của quý bạn chúng tôi xin trả lời sơ bộ cho bạn như sau: xét nghiệm tìm sự ký sinh trùng sốt rét thì phần lớn rơi vào phần chẩn đoán hình thái học, trong đó đặc biệt là xét nghiệm chuẩn vàng Giêm sa, phương pháp lẩy da nội bì (Intradermic Technique), phương pháp AO/QBC,...còn để chẩn đoán sốt rét hiện nay có trên 20 phương pháp chẩn đoán khác nhau (thử nghiệm chẩn đoán nhanh, chẩn đoán qua đồng hồ bấm, chẩn đoán theo công nghệ nanô, phương pháp sinh học phân tử, huyết thanh miễn dịch, ...), xét nghiệm giun chỉ bạch huyết người ta cũng làm lam máu và có thể chẩn đoán qua test nhanh, riêng xét nghiệm các bệnh lý giun sán có thể xétnghiệm phân, hoặc trong các dịch tá tràng hoặc dịch mật; chẩn đoán huyết thanh miễn dịch, đặc biệt ELISA và CellELISA, phương pháp sinh học phân tử.
Nhìn chung, về phát hiện và chẩn đoán các bệnh ký sinh trùng và đơn bào đa phàn là dựa trên các xét nghiệm phân, máu và các dịch sinh học (ít thực hiện hơn), bên cạnh đó chúng ta còn cần làm thêm một số xét nghiệm khác để hỗ trợ chẩn đoán (chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, CT-Scanner, MRI, sinh thiết mô, công thức máu toàn phần, sinh hóa,....nuôi cấy tác nhân gây bệnh như trong bệnh giun lươn,...). Nếu bạn muốn biết chi tiết các quy trình kỹ thuật, các khâu làm tiêu bản phân, máu hoặc các thiết bị hóa chất liên quan đến các xét nghiệm như thế, chúng tôi xin mời bạn đến một số cơ sở nghiên cứu, điều trị để tìm hiểu chi tiết hơn như Viện Sốt rét KST-CT TƯ, Viện Sốt rét KST-CT Quy Nhơn, Viện Sốt rét KST-CT thành phố Hồ Chí Minh, Viện Vệ sinh phòng dịch quân đội ở Hà Nội, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới thành phố Hồ Chí Minh.
Thân chúc bạn khỏe.
Tran Thi Mai-sieuquay_teen9x@yahoo.com- Buon Ma Thuot
Hỏi: Tôi bị giun đũa chó, giun lươn, xin hỏi điều trị bằng thuốc gì tốt nhất hiện nay? không phải uống thuốc 3 tuần như hiện nay. Xin cảm ơn
Trả lời:thân chào bạn Trần Thi Mai-sieuquay_teen9x@yahoo.com, với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin trả lời như sau:
Nếu điều trị giun đũa chó, mèo (Toxocara canis/ Toxocara cati)và giun lươn (Strongyloides stercoralis) tốt nhất hiện nay và cũng là những thuốc đầu tay chính là Ivermectine (biệt dược Pizar) và Thiabendazole (biệt dược Mintazole) hay Diethylcarbamazine citrate (Hetrazan). Song vì các thuốc này hiện rất khó tìm trên thị trừờng dược phẩm Việt Nam nên các thầy thuốc chuyển sang điều trị theo các phác đồ 3 tuần bằng Albendazole và Mebendazole như hiện nay, hiệu quả các phác đồ này cũng rất cao, tỷ lệ chữa khỏi (cure rate) > 85% sau 3 tuần điều trị và > 92% sau 4 tuần điều trị. Như thế, chúng ta có thể hoàn toàn yên tâm với các phác đồ hiện nay, nếu chưa có thuốc đặc hiệu như trên.
Trần Thanh-amazonlure@gmail.com- 15B/87 Lê Thánh Tôn Q.1, Hố chí Minh-0908088416
Hỏi: Kính chào các bác sĩ, tôi 52 tuổi, mắc bệnh dị ứng nổi mề đay cách nay 8 năm mà vẫn chưa khỏi, xin phép được kể qua về quá trình khám và chữa bệnh của tôi:
-Đầu 2002, tự nhiên xuất hiện một vài hạch to bằng quả trứng cút ở nách, cổ và cẳng chân, sau 1-2 ngày thì hạch này tự biến đi;cũng xuất hiện 1 vài nốt mề đay như muỗi đốt ở trên mặt, mi mắt...nhưng không ngứa.
-Đi làm 1 số xét nghiệm máu ở bệnh viện Bach Mai HN, bác sĩ nói là suy jảm chức năng gan và cho uong 1 số thuốc Tây, càng uống càng dị ứng hỏn. Tôi có nhờ một số bạn bè là bác sĩ xem lại kết qua x.nghiệm thì mọi người đều nói rằng kết quả x.nghiệm hoàn toàn bình thường.Hơn nữa, với kiến thức được biết từ sách vở so với cơ thể thì tôi hoàn toàn không tháy mình bị có vấn đề gì về gan cả;
-Sau đó, tôi có đi khám và chữa bên nam y, đông y, các thầy thuốc cũng đều cho uống thuốc bổ gan, tiêu độc tới 4-5 tháng liền mà dị ứng không giảm;
-Giữa 2002, trong khi đi công tác ở New Zealand, dị ứng bị khá nặng, mề đay nổi nhiều, tôi có đi làm 1 loạt x.nghiệm máu, phân, nước tiểu nhưng bác sĩ không tìm thấy gì bất thường và không cho thuốc điều trị;
-Suốt từ đó đến 2008, tôi cũng chỉ còn biết uống thuốc bổ gan, tiêu độc theo như lời khuyên của các thầy thuốc đông y, bệnh có giảm đôi chút, không nổi hach, mề đay ở chân và nách nữa, mà chỉ nổi mề đay ở trên mặt vàtrên 2 mu bàn tay. Ít nhất 25-28 ngày trong tháng là có nối mề đay. Rất đăc biệt là mề đay không hề gây ngứa, chỉ gây mất tự nhiên. Mề đay nổi lên sau 1/2ngày đến 1 ngày thì tự biến đi, để lại vết sạm màu tối, sau vài tuần thì màu da bình thường. Trong suốt thời gian 8 năm, dị ứng này không ảnh hưởng gì đến sức khỏe, sinh hoạt, ăn uống, ...mà chỉ gây nên sự mất thẩm mỹ.
-Đầu 2009, tôi có khám tại Singapore, bác sĩ có cho làm xét nghiệm và cho uống thử thuốc ức chế miễn dịch Cyclosporine vì ông ta cho rằng hệ miễn nhiễm quá mẫn cảm,chú ý nghỉ ngơi, giữ gìn s.khỏe và không cho điều trị gì;
-Gần đây, 24/06/2009 theo 1 số lời khuyên, tôi có đến b.viện Da liễu tp HCM, tai đây, b.sĩ cho làm xét nghiệm giang mai, kết quả không vấn đề gì. Bác sĩ giới thiệu sang trường ĐH Y dược Phạm Ngoc Thach làm 3 xét nghiêm ký sinh trùng, kết quả: Toxocara sp: +1/800; Strongyloides: + 1/800; Gnathostoma Sp: âm tính
-Với 02 kết quả dương tính ở trên, bác sĩ lại giới thiệu sang B.viện Nhiệt đới Tp HCM. Tại đây, b.sĩ cho làm thêm các x.nghiêm: Công thức BC, dung tích hống cầu, số lượng tiểu cầu, huyết sắc tố; sinh hóa máu: AST, ALT,GGT, ELISA về HBsAg, Anti HBs, Anti HCV. Tất cả các kết quả đều rất tốt, các bác sĩ không cho thuốc gì. Tôi có hỏi bác sĩ về kết quả dương tính + 1/800, thì các bác sĩ đều nói là chưa chắc chắn lắm vì có thể kết quả chéo nào đó, nếu thích thì điều trị thôi, sau đó bác sĩ có cho uống Albedazole 400mg, ngày 2 lần trong 30 ngày liền;
-Tôi có lên mạngvà đọc được khá nhiều t.tin về triệu chứng và chữa bệnh ký sinh trùng đặc biệt nhiều bài viết của Viện ký sinh trùng Qui Nhơn đã làm cho tôi có khá nhiều kiến thức để có thể phòng bệnh và lưu ý khi điều tri. Nhân dây cho phép tôi được hỏi:
+Tôi đã uống được 3 ngày Albendazole và tạm ngưng vì t.tin trên mạng khuyên là nên ngưng, sau 3 tuần điều trị tiếp. Tôi tự ý làm vậy có được không?; cũng t.tin trên mạng cho hay, nên dùng Mebendazole đặc hiệu hơn so với Albendazole, vậy tôi có nên sử dụng thuốc này sau 2 tuần nữa;
+Trên mạng cũng khuyên nên dùng Diethyicarbanzine(DEC) và Thiabendazole rất tốt cho 2 loại ký sinh trùng trên. Tôi thấy thị trường không cho loại thuốc này, hình như thuốc do WHO hỗ trợ nên không bán và chỉ cấp ở một số b.viện?
+Cuối cùng, xin phép các bác sĩ cho một lời khuyên về hướng chữa bệnh di ứng của tôi nên như thế nào? tôi có thể ra ngoài đó để găp trực tiếp các bác sĩ để điều trị; đồng thời làm lại hoặc làm thêm 1 số xét ngiệm cho chắc chắn được không?
Xin trân trọng cám ơn các bác sĩ; chúc các bác sĩ sức khỏe và có nhiều thành công trong công việc chữa bệnh và nghiên cúu.
Trả lời: Trước tiên, chúng tôi rất cảm ơn bác đã tín nhiệm cơ sở nghiên cứu và điều trị bệnh của Viện Sốt rét Ký sinh trùng-Côn trùng Quy Nhơn để đặt câu hỏi, và phải nói rằng bác đã theo dõi bệnh tình và diễn tiến cũng như các thông tin về bệnh ký sinh trùng, sức khỏe chung rất chi tiết qua trang Website của Viện. Về phần đưa ra thông tin và hỏi về bệnh của bác, chúng tôi đã được trao đổi trực tiếp qua điện thoại của bác.
Hy vọng với những giải thích chi tiết của chúng tôi, bác đã ổn định về mọi mặt và an tâm điều trị bệnh. Lần nữa kính chúc bác khỏe và công tác thành đạt.
VO VAN TAN- vovantan1960@yahoo.com- chung cư 312 lô A2 nhà 108- 0903940453
Hỏi: Má em bị sán lá gan lớn kết quả kiểm tra tại bệnh viện Y Dược TP HCM, má em đã uống 2 viên triclabendazole được 15 ngày nhưng hiện nay tình trạng sức khỏe càng lúc càng yếu không ăn đươc, mỗi ngày chỉ ăn nửa chén cháo loãng, không ngủ được, ho nhiều, hay nôn ói, rất mệt lúc nào cũng rên mệt quá, khi nghe mùi thức ăn như dầu mỡ hay thịt cá là má em buồn nôn, vậy má em có phải nhập viện không và khả năng sau khi uống thuốc này khoảng bao lậu triệu chứng này mới hết, trong lúc này nên cho má em ăn và uống gì và theo chế độ như thế nào? Hay có khả năng má em còn bệnh nào khác về gan mà không biết, mong bác sĩ hồi âm gấp dùm em, chân thành cám ơn bác sĩ nhiều!
Trả lời: Sán lá gan lớn được đièu trị bằng thuốc Triclabendazole là đặc hiệu và hiệu quả rồi, songđã 15 ngày qua kể từ khi điều trị, bệnh nhân vẫn còn mệt, ăn uống kém, ho và nghe mùi dầu mở khó chịu, buồn nôn và nôn. Theo kinh nghiệm của chúng tôi đã trực tiếp điều trị trên 10.000 ca bệnh sán lá gan lớn thì 95% bệnh nhân mắc sán lá gan có ổ abces gan nhưng quá trình hủy hoại tế bào và dẫn đến suy gan là cực kỳ hiếm, thường sau khi dùng thuốc trong 1-5 ngày đầu tiên, bệnh nhân có 3 biểu hiện sau: [1] có thể sốt nhẹ, thỉnh thoảng sốt run, ớn lạnh; [2] bệnh nhân có thể đau tức vùng thượng vị (chấn thủy), cơn đau này thường kéo dài 45 phút đến 2 giờ đồng hồ là chấm dứt; [3] bệnh nhân có thể đau bụng nhẹ và có thể đại tiện phân sệt, không thành khuôn, đặc biệt sau điều trị 1-2 ngày, bệnh nhân hết đau nhanh chóng và ăn uống lại rất khỏe và dường như bình thường; sau 1-3-6-9 tháng bệnh nhân tiếp tục tiến triển đến lành thưong tổn và hóa sẹo các ổ abces và xóa dần sau đó 1 năm.
Trường hợp của mẹ bạn, có thể có bệnh lý đi kèm, có thể về hô hấp hoặc một bệnh lý gan mật khác. Để biết rõ hơn, chúng tôi khuyên bạn nên đưa mẹ đến cơ sở y tế để khám và kiểm tra tổng quát xem có bệnh kèm hay không, để mà điều trị ổn định. Lần nữa xin kính chúc mẹ bạn và gia đình khỏe mạnh, mẹ bạn sớm bình phục.
NKQUYEN- quyenlilia@yahoo.com.vn- chung cư 312 lạc long quân- 0902606027
Hỏi: Thưa bác sĩ cho em hỏi về bệnh sán lá gan lớn. Má em bị bệnh sán lá gan lớn uống 2 viên triclabendazole được 16 ngày nhưng các triệu chứng như ho, ngứa, nôn ói, mệt nhiều, không chịu được mùi dầu mỡ, thịt cá, mỗi ngày chỉ ăn nữa chén cháo lõang, không ngủ được chỉ hết đau vùng bụng dưới sườn phải, càng ngày các triệu chứng này càng nặng hơn. Vậy khả năng má em còn bệnh gì không bác sĩ, em có phải đưa má em vào bệnh viện hay không và em cho má em ăn gì trong lúc này, mong bác sĩ hồi âm gấp. Xin chân thành cám ơn bác sĩ nhiều.
Trả lời: Cảm ơn câu hỏi của bạn tương tự như câu hỏi trên, mời bạn xem phần trả lời của câu số 6 ở trên. Thân chúc bạn và gia đình mạnh khỏe.
minh anh- minhanhanh1985@gmail.com
Hỏi: Em đang làm đề tài viêm âm đạo ở phụ nữ trong độ tuổi 15-49. Em đã kiếm rất nhiều tài liệu nhưng vẫn chưa tìm ra tài liệu nào đề cập đến tỷ lệ viêm âm đạo chung tại TPHCM.
Trả lời: Câu hỏi của em liên quan đến viêm âm đạo của phụ nữ trong độ tuổi 15-49 (lứa tuổi sinh đẻ), song em chưa tìm ra tỷ lệ viêm âm đạo chung tại thành phố Hồ Chí Minh, câu này liên quan đến các bệnh lý phụ khoa, thế thì để cho bạn thu thập được nhiều số liệu chính xác và đa dạng về các bệnh lý này, chúng tôi xin giới thiệu với bạn một số địa chỉ đáng tin cậy mà số liệu lại càng cập nhật nữa là:
1. Phòng kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện phụ sản Từ Dũ
Địa chỉ: 284 Cống Quỳnh, phường Phạm Ngũ Lão, thành phố Hồ Chí Minh
Điện thoại: (08) 39 256 539
2. Phòng kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Da liễu thành phố Hồ Chí Minh
Địa chỉ : Số 2 Nguyễn Thông, Phường 6 Quận 3 TPHCM
Số điện thoại : 08.9305995
Email: bvdalieu@hcm.vnn.vn và Website:http:// www.bvdl.org.vn
Chúc bạn khỏe sớm có dữ liệu về bệnh này và hoàn thànhđề tài.
"Vo Quang Le"
Hỏi: Xin chào bác sĩ Quang, Em gởi thư này mục đích nhờ bác sĩ tư vấn dùm bệnh tật của em bởi em đã đi khám 3 nơi và mỗi nơi thì trả lời một kiểu làm em rất khó khăn. Em xin trình bày ngay đây: Em hiện đang điều trị dạ dày GERD tại phòng mạch tư (đã bị gần 4 năm) và có nhờ bác sĩ đó tư vấn về tình trạng hay mệt mỏi, xanh xao và đau đầu. Bác sĩ cho em làm các xét nghiệm ký sinh trùng và mọi thứ bình thường ngoại trừ:
Toxoplasma gondii với kết quả IgG: 128.9 (BT < 3.0 UI/mL); IgM: Non-Reactive.
Bác sĩ tư này nói rằng em bị mãn tính sán mèo nên cần điều trị bằng thuốc. Bác sĩ tư vấn em nên tìm trên mạng về loại thuốc cần uống để chữa bệnh này. Tuy nhiên em lại gặp khó khăn không biết loai thuốc nào nên đi bệnh viện cho chắc ăn. Em đi khám tại viện Pasteur TPHCM thì bác sĩ này nói là em có kháng thể của sán mèo chứ không phải là mãn tính sán mèo nên không cần uống thuốc làm gì. Nghe đến đây thì lại thấy không biết nghe ý kiến của ai nên tiếp tục đi bệnh viện khác. Bệnh viện lần này là đại học y dược TPHCM nhưng không có khoa Ký sinh trùng nên đành vào khám tổng quát. Bác sĩ BV này lại nói là em bị sán mèo mãn tính nhưng chưa có gây triệu chứng viêm não nên không sao, khi nào có bị viêm não thì điều trị. Nói đến đây thì lại càng lo, không biết thế nào nữa. Thế là em đi chụp CT não và kết quả bình thường. Cuối cùng với 3 cách trả lời khác nhau như vậy (em nghĩ các bác sĩ ấy không chuyên khoa Ký sinh trùng), nên em muốn được bác sĩ Quang tư vấn cho em. Xin chân thành cảm ơn bác sĩ. À, có thêm thông tin nữa là cách đây 5 năm cũng có nuôi con mèo mà nó bị sán, nên em đoán chắc là em bị bệnh này cũng gần 5 năm rồi. Xin chân thành cảm ơn bác sĩ.
Trả lời: Trước tiên chúng tôi thành thật xin lỗi vì để bạn phải đợi chờ lâu phần hồi âm trong 2 tháng vừa qua nhé vì công việc phải đi công tác xa. Về trường hợp câu hỏi của bạn đi xét nghiệm cho kết quả IgG: 128.9 (BT < 3.0 UI/mL); IgM: Non-Reactive thì có nghĩa là kháng thể IgM của bạn âm tính và IgG của bạn dương tính và cao gấp nhiều lần so với trị số bình thường đã khiến bạn lo lắng về sức khỏe sau khi đã tham khảo và khám tư vấn sức khỏe nhiều nơi rồi. Như bạn đã biết bệnh Toxoplasmosis gây ra bởi một loại ký sinh trùng nội bào (intracellular parasite) có tên gọi là Toxoplasma gondii và có thể nhiễm do ăn uống thịt nhiễm bệnh hoặc tiếp xúc phân mèo có chứa oocysts của tác nhân gây bệnh. Người lớn và thanh thiéu niên hầu như nhiễm nhưng không biểu hiện lâm sàng, nhưng nếu phụ nữ mang thai nhiễm Toxoplasma gondii có thể đi qua nhau thai đến thai nhi và gây hậu quả là bệnh toxoplasmosis bẩm sinh, điều này có thể gây tử vong và dị dạng thai nhi rất cao, trẻ em nhỏ mắc bệnh có thể biểu hiện muộn với những bất thường khác nhau và các thông số xét nghiệm IgG (+) chỉ có giá trị nhiễm trước đó, nếu còn ngi ngờ thì sau đó 8-14 ngày sau bạn có thẻ xét nghiệm lại neu tỷ số dương tính trước và sau > 1.5 thì xem như có thể là một trường hợp nhiễm Toxoplasma cấp tính và bắt buộc làm thêm các xét nghiệm khác trước khi quyết định điều trị.
Hy vọng với phần câu trả lời của chúng tôi đã giúp bạn phần nào bớt lo lắng.
Lê Nguyên Tùng, Quảng Ngãi, Lenguyentung@hotmail.com,
Hỏi: vừa qua đi siêu âm, bác sĩ nghĩ chẩn đoán em bị nang sán chó. Xin quý bác sĩ cho em biết về bệnh nang sán chó là bệnh gì, biểu hiện bệnh ra sao và điều trị có nằm viện không, uống thuốc ra sao?
Trả lời: Bệnh có nang sán gây ra do một loại sán nhỏ, phẳng, sán này có liên quan đến loài ký sinhtrùng Echinococcus granulosus. Người bị nhiễm do tiếp xúc với các phân động vật bị bệnh (đặc biệt phân chó), sán sẽ hình thành nên các nang sán gọi là hydatid cysts trong mô. Các nang sán lớn gây tổn thương các cơ quannhư gan và phổi. Bệnh do loại ký sinh trùng Echinococcus spp, nên nó còn có nhiều tên gọi khác là hydatid disease, hydatid cyst, unilocular hydatid disease hoặc cystic echinococcosis. Hiện có 4 loài sán dây được biết gây ra bệnh nang sán này, song trong số đó có 3 loại gây bệnh quan trọng ở người:
!important; |
-Echinococcus granulosus, gây bệnh nang sán, phổ biến và hay gặp nhất trong số 3 lọai trên;
-Echinococcus multilocularis, gây bệnh tại các phế nang của phổi, hiếm gặp nhưng tiềm năng “độc lực” nhất;
-Echinococcus vogeli, gây bệnh lý đa nang, rất hiếm gặp trên lâm sàng.
Đây được xem là một bệnh ký sinh trùng có thể gây tử vong, ảnh hưởng lên rất nhiều động vật, bao gồm động vật hoang dại, gia súc, vật nuôi và cả con người. Bệnh do nhiễm ấu trùng sán dải chó Echinococcus, đáng chú ý nhất là các loài E. granulosus, E. multilocularis, E. vogeli và E. oligarthrus. Khi nhiễm bệnh gây ra nhiều nang lớn nhỏ khác nhau bên trong các vật chủ trung gian. Sự lan truyền là từ các trứng tìm thấy trong phân của chó và bị nuốt tình cờ bởi người, nhất là trẻ em. Ấu trùng phát triển qua nhiều năm để hình thành các nang chứa đầy dịch trong các cơ quan cơ thể, đặc biệt là tạng gan. Các nang này có thể phát triển tăng kích thước lên đáng kể và chứa nhiều dịch kèm với số lượng scolices sán nhiễm rất nhiều.
Biểu hiện bệnh: triệu chứng bệnh tăng lên khi các nang này phát triển lớn hơn và bắt đầu tiêu hủy dần dần hoặc làm tăng áp lực các mạch máu cũng như tại các cơ quan. Nhiều nang lớn cũng có thể gây sốc nếu chúng đồng loạt vỡ ra. Trên lâm sàng điển hình là chúng hình thành các nang nước trong gan, phổi, thận, lách của các vật chủ trung gian. Khảo sát siêu âm và CT scan cho thấy các nang thường lớn kèm với dạng như bông tuyết như muón bong ra thành mảnh nhỏ (thường gọi là "hydatid sand"); điều này chỉ ra giai đoạn đầu của nhiễm bệnh. Trong giai đoạn thứ 2, hình ảnh cho thấy là nhiều “nang con” (daughter cysts). Các nang sán trong gan này có thể chẩn đoán chính xác bằng thử nghiệm huyết thanh học (phản ứng Weinberg-đặc hiệu cho phản ứng cố định bổ thể). Tuy nhiên, phản ứng Weinberg có thể cho kết quả âm tính giả,trong một loạt xét nghiệm mẫu máu cho thấy có đến 38% số ca cho kết quả âm tính giả. Những nghiên cứu mới gần đây như ELISA có thể có độ nhạy và độ đặc hiệu hơn. Xét nghiệm CTM cho thấy tỷ lệ bạch cầu ái toan tăng không phải là một chỉ điểm của bệnh nang sán loại này trừ khi chúng vỡ ra. Thực tế, thường không thấy sự thay đổi nào về các thông số sinh hóa máu.
Bệnh nang sán ở gan hoặc phổi, nói chung thường không có triệu chứng nhưng có thể gây các biến chứng nghiêm trọng nếu chúng vỡ nang ra. Sốc phản vệ toàn thân thường liên quan đến vỡ nang và có thể tiên đoán dương tính bằng phản ứng Casoni. Cũng có nhiều nguy cơ bệnh lan tỏa trong màng phổi hoặc trong phục mạc và nhiễm trùng thứ phát sẽ gây các ổ áp xe tại chỗ. Tình trạng này được coi là bệnh nang sán và đôi khi có thể điều trị thành công bằng phẩu thuật tách bỏ các nang. Ở Bồ Đào Nha, có nhiều kinh nghiệm với phương pháp chọc hút qua da (PAIR_Percutaneous Aspiration).
Nhiễm ký sinh trùng E. multilocularis dẫn đến hình thành cáckhối u ký sinh trùng đặctrong gan, phổi, não và một số cơ quan khác. Đôikhi nhiễm ký sinh trùng ở não có thể dẫn đến các triệu chứng như unão và cần thiết phải loại bỏ bằng phẩu thuật ngoại khoa. Tình trạng này gọi là alveolar hydatid disease có thể dẫn đến tử cong nhiều hơn. Nhiễm ký sinh trùng Echinococcus vogeli, có phạm vi trong các khu vực Trung và Nam Mỹ với bệnh cảnh là các bệnh lý đa nang (polycystic disease). Không giống như các vật chủ trung gian, vật chủ chính thường ít bị tổn thương sau nhiếm. Đôi khi, thiếu một số vitamine và khoáng chất có thểxảy ra cho vật chủ do nhu cầu cần thiết của ký sinh trùng.
Về điều trị, có thể dùng các biện pháp dưới đây điều trị nang sán:
-Nội khoa với Metronidazole 400-600 mg, Albendazole, Mebendazole để ngăn tái phát;
-Ngoại khoa có thể áp dụng trong một số trường hợp, có thể làm phương pháp mở thông nang (marsupialization), cố định mạc nối (omentopexy), loại bỏ màng nang nước
-Trước khi phẩu thuật nên dùng Praziquantel, liều 20 mg/kg mỗi 12 giờ trong 2 tuần.;
-Phẩu thuật thường điều trị lựa chọn trong các trường hợp nhiễm Echinococcus granulosus, đôi khi phối hợp với liều cao Albendazole. Dẫn lưu qua da dưới hướng dẫn của siêu âm là biện pháp có hiệu quả trong các điều trị nang ở tạng gan. Praziquantel dùng theo sau đó là liệu pháp Albendazole liều cao kéo dài trong trường hợp các nang bị rò rỉ và vở ra ngoài do chấn thương hoặc sau phẩu thuật.