Loài nhện được mệnh danh là “góa phụ đen” bởi chúng có thói quen ăn thịt bạn tình ngay sau khi giao phối chính vì thế con đực đã nghĩ ra nhiều cách để “bỏ chạy” sau khi đã giao phối.
"Đổi quà lấy sex" ở Nhện
Nhện Nursery-Web đực (thuộc họ Pisaura mirabilis) chuẩn bị những món quà bọc bằng tơ cẩn thận để tặng cho nhện cái mà chúng thích. Hầu hết các món quà đều chứa côn trùng bên trong, nhưng một số gói quà chỉ để “lừa tình”.
Nghiên cứu mới đăng trên tạp chí BioMed Central cho biết, món quà mà nhện đực tặng cho nhện cái có thể là một con ruồi, hoặc là thứ không có giá trị gì, như một cục bông, bông hoa khô, hoặc phần còn lại của con mồi, hoặc một món quà trống rỗng. Kích thước của tất cả các mòn quà gần như bằng nhau, để nhện cái khó đoán bên trong gói quà là gì.
Những con đực tặng quà cho con cái được giao phối nhiều hơn những con chỉ thích “ăn không”. Tuy nhiên, thời gian giao phối mà nhện cái dành cho những “anh chàng” nhện đực tặng quà vô giá trị ngắn hơn cho những “anh chàng” tặng quà tử tế, và ngắn hơn nữa cho những “gã” không tặng gì.  |
Một con nhện nursery web đực mang quà tặng. (Nguồn: Physorg) |
Có vẻ cả nhện cái và nhện đực đều biết đánh giá giá trị của món quà, để từ đó điều chỉnh cách cư xử của chúng. Trong khi nhện cái kết thúc thời gian giao phối với những nhện đực tặng quà không ăn được sớm hơn, thì nhện đực biết giả vờ chết khi con cái muốn kết thúc quá trình giao phối để “bỏ chạy” với món quà, nhất là khi món quà đó không đáng giá chút nào. Con cái và con đực đôi khi cũng đánh nhau để tranh giành những món quà ăn được, nhưng không bao giờ chúng mâu thuẫn vì những món quà vô giá trị.
Maria Albo, trưởng nhóm nghiên cứu, giải thích: “Sự tiến hóa của con đực giúp chúng có khả năng cân nhắc giữa lợi ích và cái giá phải trả. Con đực phải mất công tìm và gói quà, nhưng chí phí này rất nhỏ nếu con đực tặng món quà vô giá trị". Lợi ích của việc tặng quà tử tế là chúng được giao phối lâu hơn, nghĩa là chúng được giải phóng nhiều tinh trùng hơn. Tuy nhiên, con cái cũng đủ khôn ngoan để nhận biết những món quà “lừa” và sớm chấm dứt quá trình giao phối với những kẻ “lừa đảo”.
Nọc nhện độc chữa được ung thư vú?
Các nhà khoa học cho hay, nọc độc từ những con nhện có thể là câu trả lời cho giải pháp điều trị căn bệnh ung thư vú.
Nhóm nghiên cứu ở trường ĐH Queensland (Úc) đã tiến hành một thử nghiệm trong vòng hai năm để phân tích khả năng giết chết tế bào ung thư của nọc độc từ loài nhện trên đảo Fraser - loài nhện được coi là nguy hiểm nhất trên thế giới.
Nọc độc rắn đã được sử dụng để điều trị nhiều căn bệnh mãn tính trong khi nọc độc bọ cạp cũng được chứng minh là có mối liên kết với các tế bào ung thư ở chuột.
Giờ đây, các nhà nghiên cứu lại tiếp tục tìm hiểu công dụng của nọc độc nhện. Theo đó, 300 phân tử chất độc nhện sẽ được tách ra và cho tiếp cận với tế bào ung thư. Sự pha trộn phức tạp của các phân tử được tìm thấy trong chất độc loài nhện có thể cung cấp một giải pháp điều trị tự nhiên với căn bệnh này.
 |
Nọc độc từ nhện có thể điều trị căn bệnh ung thư vú. (Ảnh: Internet) |
Các thí nghiệm tuy mới bước vào giai đoạn đầu nhưng nhiều người tin rằng nó sẽ mang lại hy vọng cho người bị ung thư vú.
TS. David Wilson cho biết, nọc độc có chứa những phân tử đã tiến hóa qua hàng triệu năm để thực hiện các chức năng cụ thể. “Các dược liệu tự nhiên tồn tại trong nọc độc của động vật là một nguồn lực điều trị to lớn đang chờ để được khai thác”, Wilson nói thêm.
Chữa bỏng, gãy xương bằng...tơ nhện
Một số nhà khoa học Hà Lan cho rằng, việc tích hợp tơ nhện vào vết bỏng sẽ thúc đẩy quá trình lên da non và tạo ít sẹo; tơ nhện cũng có khả năng đẩy mạnh việc tái tạo xương, sụn và dây chằng.
Hỗn hợp da người và tơ nhện khỏe hơn và dai hơn. Các lớp tơ nhện lồng ghép với da cho phép có thể cho phép tạo ra những lớp mô lớn hơn.  |
| Tơ nhện có thể được dùng để làm áo giáp |
Nhà sinh vật học tế bào Abdoelwaheb El Ghalbzouri kết hợp với nghệ sĩ Jalila Essaïdi tạo ra loại tơ tổng hợp giữa tơ nhện và da người có khả năng làm giảm tốc độ đạn súng trường còn 1 nửa.
El Ghalbzouri nói rằng, tơ nhện khỏe gấp 3 lần vật liệu Kevlar dùng làm áo chống đạn. Áo chống đạn làm từ 33 lớp Kevlar, nhưng với tơ nhện, chỉ cần 3 lớp là đủ, ông nói.
Các nhà khoa học thuộc trường Y khoa Hannover, Đức cho biết da nhân tạo có thể được tạo ra từ sợi tơ của loài nhện.
Trong một tuyên bố gần đây, các nhà nghiên cứu cho biết da nhân tạo có thể được tạo ra từ sợi tơ của loài nhện.
Ghép da là một phương pháp rất quan trọng trong việc điều trị cho các nạn nhân bị bỏng cũng như 1 số bệnh khác. Chỉ tính riêng tại Mỹ, các vết thương mãn tính như vết lở do nằm liệt lâu ngày đã gây đau đớn cho 6,5 triệu người với thiệt hại về chi phí ước tính khoảng 25 tỷ USD mỗi năm.
 |
Ngày đầu tiên (A) và ngày thứ 4 khi khung tơ được cấy vào cơ thể (B),
nhóm nghiên cứu đã thấy các tế bào da được lan ra từ nhiều góc và có sự khác biệt rõ ràng
trong vòng 1 tuần. (Ảnh: PLoS onE ) |
Thay vào việc phải sử dụng da ghép từ chính cơ thể người bệnh, các nhà khoa học đã nghiên cứu da nhân tạo. Đó sẽ là một loại chất liệu thích hợp, không gây tổn hại cho cơ thể, có các tế bào da ăn sâu vào bên trong thay thế mô bị mất, rút ngắn thời gian cho da mới phát triển và đủ mạnh để chịu được các tác động như da bình thường.
Tuy nhiên, những chất liệu được tìm thấy cho đến nay vẫn không thể đáp ứng yêu cầu này, nhà nghiên cứu về mô đến từ trường Y khoa Hannover, Đức cho biết. Giờ đây, Wendt và các đồng nghiệp của bà đã chứng minh rằng sợi tơ có thể tạo nên một cuộc cách mạng trong quy trình đó.
Tơ nhện là một chất liệu tự nhiên dai và bền nhất mà con người từng biết đến. Hơn nữa, chúng đã được sử dụng trong y tế ít nhất 2000 năm trước đế chống nhiễm trùng, cầm máu, chữa lành vết thương và sử dụng như dây chằng nhân tạo. Sức bền cũng như tính đàn hồi đặc biệt của tơ nhện "là những yếu tố quan trọng để có thể dễ dàng thực hiện trong nhiều ca cấy ghép", Wendt nói. Ngoài ra, không giống như tơ tằm, tơ nhện không gây bất kỳ phản ứng nào với cơ thể.
Để kiểm tra tính hữu dụng của nó, đầu tiên Wendt và các đồng nghiệp sử dụng loài nhện có kiểu dệt lưới rất phức tạp với những sợi tơ vàng. Sau đó, họ đan các mạng tơ lại với nhau lên một cái khung.
Nhóm nghiên cứu thấy rằng các tế bào da người được đặt trên những mạng lưới đó có thể phát triển mạnh, được nuôi dưỡng rất tốt với sức nóng vừa phải, chất dinh dưỡng và không khí.
Họ có thể nuôi cấy hai loại tế bào da chính, tế bào sừng và nguyên bào sợi, vào trong lớp biểu bì - lớp ngoài cùng của da, và lớp hạ bì - lớp mô sống bên dưới lớp biểu bì có chứa các mao mạch máu, dây thần kinh, mồ hôi tuyến, các nang lông và các cấu trúc khác.
Tuy nhiên, việc tạo ra một lượng lớn tơ nhện theo các tiêu chuẩn công nghiệp là không thực tế. "Tôi nghĩ rằng về lâu dài, các sợi tơ tổng hợp với những thuộc tính tương tự sẽ trở nên cần thiết nếu muốn sử dụng rộng rãi phương pháp này trong quá trình điều trị ", Wendt tiết lộ.
Hiện nay, nhiều nhà khoa học cũng đang tìm cách để phát triển loại tơ nhện tổng hợp này.
Da nhân tạo chống đạn
Các nhà khoa học Hà Lan đã tìm được cách phát triển da người nhân tạo, chắc khỏe gấp 10 lần thép và chống được đạn bắn xuyên thủng.
Theo tờ Daily Mail, các nhà nghiên cứu Hà Lan đã tạo ra dê biến đổi gen cho sữa có chứa cùng một loại protein như tơ nhện. Khi vắt được sữa dê, nhóm nghiên cứu có thể tách loại protein đặc biệt này và dệt thành một vật liệu chắc khỏe gấp 10 lần thép.
Loại sợi này sau đó có thể được pha trộn với da người để tạo thành lớp da nhân tạo mà các nhà khoa học hy vọng sẽ đủ cứng rắn để ngăn chặn cả một viên đạn xuyên qua.
Essaidi Jalila, một thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết dự án "tơ nhện" còn được gọi là "2,6g 329m/giây" theo trọng lượng và vận tốc của một viên đạn dùng cho súng trường cỡ nòng 0,22. Bà Jalila nói, mục tiêu của dự án là nhằm thay thế các chất sừng trên da của chúng ta bằng tơ nhện.
Bước đầu tiên bao gồm việc phát triển một lớp da thật quanh một mẫu da chống đạn. Quá trình này kéo dài khoảng 5 tuần.
Tơ lụa từ lâu đã được sử dụng trong chiến đấu và Thành Cát Tư Hãn từng ban sắc lệnh yêu cầu các kỵ binh của ông mặc áo tơ để tránh tên bắn trúng. Con người hiện đại cũng đã chế ra nhiều loại áo chống đạn trong nhiều thập kỷ qua nhưng da người có thể chống đạn xuyên thủng cho đến nay vẫn chỉ có trong truyện hoặc phim viễn tưởng khoa học.
Tuy nhiên, chuyên gia Jalila khẳng định, dự án của bà và các cộng sự đang biến khoa học viễn tưởng thành hiện thực, dù kết quả của các cuộc thử nghiệm chưa hoàn hảo.
Nhện cũng bị bạch tạng
Các nhà khoa học vừa phát hiện ra một loài nhện mới rất đặc biệt với phần đầu màu trắng như bị bạch tạng ở Úc.
Chúng có chiều rộng khoảng 3cm và được gọi là loài nhện cửa sập bạch tạng cho đến khi các nhà khoa học chính thức đưa chúng vào danh mục một loài mới.
Loài nhện này thực chất không phải mắc chứng bạch tạng, vì một số bộ phận trên cơ thể nó vẫn có sắc tố màu nâu, giống như những con nhện cửa sập khác.
 |
Con nhện với phần đầu như bị bạch tạng vừa được phát hiện ở Úc.
(Ảnh: Volker W. Framenau) |
“Trước đây, chúng ta đã không hề biết đến sự tồn tại cũng như lịch sử phát triển, tập quán sinh sống của chúng. Sinh vật này được cho là chỉ sống trong hang hốc như những con nhện cửa sập”, Mark Harvey, người quản lý Bảo tàng Tây Úc phát biểu.
Nhện cửa sập sử dụng đất, thảm thực vật xung quanh và nhiều sợi tơ để xây dựng phần cửa hang. Chúng sẽ bò ra nhanh chóng nếu cảm thấy sự rung động khi con mồi đi qua. Đó có thể là côn trùng, các động vật chân đốt và động vật nhỏ không xương sống khác.
“Nhện là nhóm động vật đa dạng và có vai trò rất quan trọng trong việc duy trì sự phong phú trong thế giới côn trùng, Harvey nói thêm.
Con nhện mới phát hiện được cho là thuộc về một loài khá hiếm. Và hiện giờ, đây là mẫu vật duy nhất được biết đến về loại hình sinh vật này.
Nhện có khả năng sống dưới nước
Bí mật của loài nhện duy nhất có khả năng sống dưới nước vừa được các nhà khoa học tìm ra.
Nhện mang bình lặn (tên khoa học là Argyroneta aquatica) có khả năng thở dưới nước, và chỉ cần ngoi lên mặt nước mỗi lần một ngày để lấy oxy. Chúng sống đời dưới nước, thậm chí còn đẻ trứng trong chiếc bình lặn, thực chất là bong bóng.
Mỗi con nhện mang bình lặn chăng mạng trên cây cỏ dưới nước và tích trữ không khí mà chúng mang từ trên mặt nước xuống để cho vào chiếc áo lặn, hay bong bóng bằng cách dự trữ trong bụng.
Nhà nghiên cứu Roger Seymour ở ĐH Adelaide và đồng nghiệp Stefan Hetz ở ĐH Humboldt (Đức) khám phá ra rằng, loài nhện này sử dụng chiếc bình lặn giống như chiếc mang để duy trì lượng oxy giúp chúng tồn tại dưới nước.
Hai nhà nghiên cứu bắt một số con nhện Argyroneta aquatica ở sông Eider (Đức) rồi tạo ra môi trường sống cho chúng trong cái ao nhiều cỏ dại để xem loại nhện này sinh sống như thế nào.
 |
Khả năng sống lâu dưới nước giúp nhện săn mồi và tránh kẻ thù hiệu quả hơn.
(Nguồn: Daily Mail) |
Sau khi lũ nhện làm tổ, các nhà khoa học đưa thiết bị cảm ứng oxy vào chiếc bong bóng của chúng để đo sự thay đổi trong lượng oxy. Họ thấy rằng chiếc bong bóng có thể hút được oxy trong môi trường nước tù đọng, ngay cả trong ngày nắng nóng.
Bằng cách đo sự thay đổi lượng oxy trong bóng bóng và môi trường nước xung quanh, các nhà khoa học nhận thấy sự trao đổi khí tương tự như mang cá.
“Khi nhện tiêu thụ oxy từ bóng bóng, hàm lượng oxy trong bong bóng giảm xuống. Lượng oxy bên trong có thể giảm xuống mức thấp hơn mức oxy hòa tan trong nước. Khi đó, oxy trong nước lại được hút vào bóng bóng”, GS. Seymour giải thích.
Khi oxy được nhện lấy ra khỏi bong bóng, nồng độ khí nitơ trong bong bóng tăng lên. Khi khí nitơ phát tán ra ngoài, chiếc bóng bong xẹp suống từ từ, nhưng phải mất khoảng 1 ngày để xẹp hoàn toàn.
“Nhện có thể duy trì chiếc bình lặn trong những ngày vô cùng nắng nóng, khi tốc độ trao đổi chất diễn ra nhanh hơn bình thường”, GS. Seymour nói.
Điều này nghĩa là nhện không cần thường xuyên ngoi lên mặt nước để lấy oxy, nên tránh được nguy cơ bị kẻ thù, như chim bắt và ăn thịt. Thời gian lặn lâu cũng giúp chúng có đủ thời gian để rình con mồi đi qua.