Theo Tổ chức Y tế Thế giới, đến ngày 8/6/2009 số người tử vong vì cúm A(H1N1) là 139 người trên tổng số 25.288 ca mắc ở 73 nước trên thế giới; ngoài Bắc Mỹ hai nước có số người nhiễm cúm A (H1N1) nhiều nhất là Australia 1.020 ca, Nhật Bản 420 ca, Trung Quốc có 72 ca, Hàn Quốc 47 ca; đến nay Việt Nam đã có 17 ca dương tính, trong đó 14 ca đến từ Mỹ, một ca đến từ Australia và 2 ca người trong nước bị lây bệnh từ nguồn bệnh ngoại lai.
Tình hình cúm A (H1N1) tại Việt Nam ...đến ngày 10/6/2009
Đến tối 7/6/2009, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh thông báo có thêm trường hợp dương tính với cúm A (H1N1), nâng tổng số người nhiễm cúm A (H1N1) ở Việt Nam lên 13. Cả ba trường hợp này là người trong một gia đình và bay cùng một chuyến. Các cơ sở y tế đã tiếp cận được 180 địa chỉ hành khách đã đăng ký và tư vấn trực tiếp được cho 110 người để thực hiện cách ly tại nhà. Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh đã ra thông báo đề nghị tất cả hành khách trên chuyến bay trên tự cách ly, mang khẩu trang, hạn chế tiếp xúc, tránh nơi đông người và theo dõi tình trạng sức khỏe, nếu có vấn đề gì thì đến cơ sở y tế gần nhất, hoặc gọi đường dây nóng 08.3930.9981 để được hướng dẫn.
Sáng 8/6, Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh thông báo mới phát hiện thêm 2 ca nhiễm H1N1, nâng tổng số nạn nhân của dịch bệnh này lên 15 người, hơn 1/3 trong số những ca bệnh đó là hành khách cùng một chuyến bay. Trong 15 bệnh nhân kể trên, có ba ca cần làm thêm các xét nghiệm để khẳng định chính thức;
Hai bệnh nhân mới được phát hiện đều đi cùng chuyến bay có bốn hành khách đã được xác định mắc cúm A (H1N1) trước đó. Như vậy, trên chuyến bay UA869 hạ cách xuống sân bay Tân Sơn Nhất đêm 5/6/2009, đã có 6 trường hợp mắc cúm A (H1N1) được phát hiện. Trong 293 hành khách, có 210 người cư trú tại TP HCM;
Từ 13h ngày 8/6 đến 13h ngày 9/6, sân bay Tân Sơn Nhất đón hơn 10 nghìn khách quốc tế, trong đó 5.591 người đến từ các nước có ca nhiễm cúm A (H1N1). Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế phát hiện 8 trường hợp thân nhiệt cao. Ngoài ca thứ 16 đã được phát hiện dương tính, vẫn còn hai trường hợp vẫn chưa có kết quả xét nghiệm, 5 người còn lại đã âm tính.
Đến cuối ngày 9/6/2009, Sở Y tế TP.HCM cho biết đã có thêm hai trường hợp dương tính với cúm A (H1N1), nâng tổng số ca dương tính từ ngày 29-5 đến nay là 17 trường hợp. Trong đó có 2 ca lây từ người sang người
 |
Điều dưỡng chuẩn bị thuốc điều trị cho bệnh nhân nhiễm cúm A (H1N1) tại khu cách ly BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM - Ảnh: N.C.T. |
Hai trường hợp mới là ông C.A., 40 tuổi, quốc tịch Việt Nam, từ Mỹ trở về TP.HCM và cháu N.M.H 7 tuổi, ở Q.3, TP.HCM, đã tiếp xúc với người cô 39 tuổi bị nhiễm cúm A (H1N1), từ Mỹ về. Ông C.A. đã đáp chuyến bay OZ 731 đến sân bay Tân Sơn Nhất ngày 8-6. Sở Y tế đã chuyển danh sách 289 hành khách đi cùng chuyến bay với bệnh nhân này (ở TP.HCM là 243 người) đến các đơn vị liên quan để thực hiện giám sát tại cộng đồng. Các hành khách đi trên chuyến bay UA 869 ngày 5-6 có ca dương tính với cúm A (H1N1), ngành y tế đã giám sát được 190/210 người, trong đó tiếp cận được 116 người để tư vấn, xử lý môi trường, cấp hóa chất khử khuẩn và các phương tiện phòng ngừa cho gia đình, đồng thời thực hiện giám sát cho tất cả những người thân trong gia đình.
Bác sĩ Phan Văn Nghiệm, trưởng phòng nghiệp vụ y Sở Y tế TP.HCM, cho biết ngành y tế đã kết hợp với các cơ quan hữu quan tổ chức nhiều mạng lưới giám sát các ca bệnh, hạn chế thấp nhất khả năng lọt ca bệnh ra ngoài. Mạng lưới đầu tiên là những hành khách từ những vùng dịch về sẽ được giám sát thân nhiệt tại sân bay Tân Sơn Nhất. Những hành khách có thân nhiệt cao sẽ được chuyển về Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch TP.HCM (kể từ 17g ngày 9-6) để cách ly kiểm dịch. Ngành y tế xác định qua máy đo thân nhiệt không thể phát hiện hết được những người mang bệnh do họ đã uống thuốc hạ sốt trước đó hoặc đang trong thời gian ủ bệnh. Do vậy, ngành y tế đã đẩy mạnh việc giám sát dịch bệnh tại cộng đồng. Đó là sự tự phát hiện của người bệnh, những người xung quanh hoặc từ khu phố, khách sạn... Khi phát hiện một người nào đó có những biểu hiện của bệnh cúm A (H1N1) như ho húng hắng, sốt và trước đó đã tiếp xúc với nguồn lây thì đơn vị hoặc cá nhân phát hiện sẽ gọi điện trực tiếp đến các bệnh viện để được đưa đi theo dõi, điều trị.
Với những gia đình có thành viên bị nghi ngờ mắc cúm A (H1N1) đang được theo dõi, điều trị trong bệnh viện, những người thân còn lại sẽ được ngành y tế cho theo dõi, cách ly tại nhà. Với những trường hợp đã xác định dương tính với cúm A (H1N1), những người thân đã tiếp xúc với bệnh nhân này sẽ được cách ly, lấy mẫu làm xét nghiệm PCR để xác định có nhiễm bệnh hay không. Chỉ cần một hành khách bị nhiễm cúm A (H1N1), ngành y tế sẽ lập tức thông báo cho những hành khách đi trên chuyến bay đó, hướng dẫn họ cách ly và phát hiện những triệu chứng để thông báo với ngành y tế kịp thời. Những người được giám sát, cách ly sau bảy ngày mới hết thời gian cách ly. Tuy nhiên, một số hành khách không ghi đúng địa chỉ do vậy ngành y tế rất khó khăn và mất sức trong việc tiếp cận với những hành khách này.
Bác sĩ Nguyễn Văn Châu, Giám đốc Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh, chính thức khẳng định trường hợp bệnh nhân P.T.A.T, 19 tuổi, ở Đồng Nai, không hề đi nước ngoài mà bị nhiễm cúm A (H1N1) do tiếp xúc với nhóm người nhiễm cúm A (H1N1) trở về từ Mỹ.
 |
Thứ trưởng Bộ Y tế Trịnh Quân Huấn kiểm tra công tác phòng chống dịch H1N1 tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM. Ảnh: Ngọc Ánh. |
Sau hơn một tuần phát hiện ca nhiễm cúm A (H1N1) đầu tiên, số người mắc bệnh này tăng cao hằng ngày. Số người phải cách ly, giám sát cũng tăng chóng mặt dẫn đến tình trạng quá tải tại các bệnh viện Bệnh nhiệt đới, Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2 tại thành phố Hồ Chí Minh. Do đó, ngành y tế bắt đầu sử dụng khu cách ly của Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch để giám sát bệnh nhân nghi ngờ mắc cúm A (H1N1). Hiện khu vực này đã lắp đặt wifi, ti vi và 50 giường bệnh để sẵn sàng phục vụ.
Khẩu trang phòng bệnh-“Sốt' khẩu trang vì dịch cúm A(H1N1)
Trước tình trạng số ca mắc cúm A (H1N1) tăng lên từng ngày, nhiều người dân đi tìm mua khẩu trang y tế, từ loại khẩu trang dùng một lần đến loại chuyên dụng A95 và khẩu trang có chất than hoạt tính. Nhiều cửa hàng dược và thiết bị y tế trên các phố Phương Mai, Ngọc Khánh (Hà Nội) trở nên tấp nập khác thường. Đáng chú ý, nhiều người trong số này tìm đến để hỏi mua khẩu trang y tế phòng dịch. Một của hàng thiết bị y tế trên phố Phương Mai, gần Bệnh viện Bạch Mai, cho biết: “Gần một tuần nay, rất đông khách hàng hỏi mua khẩu trang. Loại được nhiều người hỏi mua nhất là khẩu trang giấy dùng một lần. Ngoài ra, khẩu trang có than hoạt tính và khẩu trang chuyên dụng phòng chống dịch N95, được sử dụng phổ biến thời dịch SARS cũng khá đắt hàng”.
 |
Ở nhiều nước, người dân đều đeo khẩu trang khi ra đường. Ảnh: Logan. |
Tại Cửa hàng số 2, Trung tâm dược phẩm Ngọc Khánh (Ba Đình, Hà Nội), chị Nguyễn Thị Nghĩa (35 Kim Mã) mua liền một lúc 6 chiếc khẩu trang N95. Không giấu nổi sự lo lắng, chị Nghĩa cho hay: “Những ngày qua, thấy báo chí nói nhiều về dịch cúm A (H1N1) lây lan nhanh quá, tôi đã quyết định mua cho cả gia đình mỗi người một chiếc”. Khách hàng có tên Nguyễn Viết Quảng nói: “Tôi thấy ở những nước có dịch, nhiều người đi ra đường đều đeo khẩu trang. Cơ quan chức năng cũng đã khuyến cáo rồi, không dại gì mà không đeo”. Trước việc nhiều người đổ đi tìm mua, giá khẩu trang phòng dịch được các cửa hàng được đẩy lên khá cao. Khẩu trang chuyên dụng N95 giá 60.000 đồng một chiếc; khẩu trang than hoạt tính 30.000 đồng, khẩu trang giấy dùng một lần từ 5.000 đến 10.000 đồng tùy loại (người lớn và trẻ em).
Trước việc người dân tỏ ra hoang mang, lo lắng khi số ca mắc cúm A (H1N1), tiến sĩ Phan Trọng Lân, Trưởng Phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng và Môi trường, cho rằng: “Nguy cơ dịch cúm A (H1N1) lan rộng trong cộng đồng là rất cao, song người dân không nên quá lo lắng mà cần có những biện pháp phòng chống dịch chủ động. Cách tốt nhất để phòng chống bệnh trong giai đoạn này là nâng cao thể trạng bằng cách đảm bảo đủ dinh dưỡng, giấc ngủ và và tập luyện thể thao. “Trong thời điểm này, chưa nhất thiết phải dùng loại khẩu trang chuyên dụng N95 để phòng cúm A (H1N1). Chỉ những người tiếp xúc gần với bệnh nhân, nhân viên y tế có nguy cơ cao, người có biểu hiện bệnh đi từ nhà đến bệnh viện mới nên dùng loại khẩu trang này”, ông Lân cho biết.
Theo ông Nguyễn Huy Nga, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và môi trường, hiện cả nước có bốn cơ sở được Bộ Y tế chỉ định làm xét nghiệm cúm A (H1N1) là Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương, Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên, Viện Pasteur Nha Trang và Viện Pasteur TP HCM. Tuy nhiên, việc xét nghiệm chỉ áp dụng với những đối tượng có nguy cơ cao là người có tiếp xúc với người mắc cúm, người về từ vùng dịch. Với người dân, khi có biểu hiện cúm, sốt, cần đến bác sĩ để được tư vấn.
Nguồn gốc gen của virus cúm A (H1N1) 2009
BS Phan Văn Nghiệm, Trưởng phòng Nghiệp vụ y Sở Y tế thành phố Hồ Chí Minh cho biết, hiện cả 10 ca dương tính với cúm A (H1N1) đều có sức khỏe ổn định, không có ca nào phải thở máy. Trong đó, ca nhiễm cúm đầu tiên tại Việt Nam, L.Q.T, sức khỏe ổn định đã được xuất viện ngày 05/6. BS Nghiệm cũng cho biết, Sở sẽ tăng cường giám sát rộng hơn cùng với tăng cường truyền thông. Ông cũng kêu gọi người dân, nhất là những người đến Việt Nam từ các nước có dịch cúm A (H1N1), nếu thấy có biểu hiện viêm họng, sốt, ho….nên đến ngay các bệnh viện khám để được theo dõi. BS Nghiệm đã đưa ra nhận định rằng tình hình tại TPHCM hiện đang khá phức tạp, số ca dương tính với cúm A (H1N1) có thể không dừng lại ở con số 10 hay 15 ca mà có thể là 50 ca hay nhiều hơn, do tần suất giao lưu từ các nước trên thế giới, nhất là các nước đang có dịch, đến Việt nam nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng là rất cao và hiện nay đang bắt đầu vào mùa hè.
Sáng ngày 06/6, tại buổi giao ban trực tuyến 64 tỉnh thành dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, nhiều đơn vị y tế sẽ được tăng cường thêm các loại trang thiết bị, máy thở, xe chuyên dùng chuyên chở… BS nguyễn Văn Châu, Giám đốc Sở Y tế TPHCM đã kiến nghị thành lập Ban kiểm soát liên vùng (dựa theo tình hình thực tế các ca nhiễm ở Đồng Nai hiện đang điều trị tại các bệnh viện ở TPHCM), đồng thời đề xuất bệnh viện Bệnh nhiệt đới có thẩm quyền quyết định cuối về kết quả xét nghiệm cúm A (H1N1).
Bộ Y tế Việt Nam đã nhanh chóng ứng phó để chuẩn bị cho một đại dịch và bất cứ các ca H1N1 nào có thể xảy ra. Bộ Y tế đã chỉ đạo các Sở Y tế, các Trung tâm Y tế dự phòng, các Viện Vệ sinh Dịch tễ khu vực, các cơ sở y tế và các trung tâm kiểm dịch y tế tăng cường công tác giám sát và các biện pháp phát hiện sớm và chuẩn bị để ứng phó với bất cứ ca mắc nào được xác định. Với kinh nghiệm trước đây trong việc xử lý với cả dịch cúm gia cầm và SARS, Việt Nam hiện đã và đang có nhiều cơ chế giám sát và phát hiện sớm tại chỗ. WHO tại Việt Nam và Bộ Y tế đang cùng nhau làm việc chặt chẽ để triển khai thực hiện tốt nhất và những quy trình chẩn đoán tại phòng xét nghiệm, kiểm dịch và quản lý các ca lâm sàng, kiểm soát nhiễm khuẩn và mặt hậu cần cụ thể đối với tình hình hiện nay.
Diễn biến cúm A (H1N1) tại địa bàn tỉnh Bình Định như thế nào?
Đến chiều 9-6, hai trường hợp trong một gia đình tại thôn Tam Hòa, xã Nhơn Phong, huyện An Nhơn, Bình Định nghi nhiễm virus H1N1, gồm một người đàn ông trở về từ vùng dịch Mexico và một cháu bé 3 tuổi vẫn đang được giám sát cách ly tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định. Kết quả xét nghiệm bệnh phẩm của hai ca nghi nhiễm cúm A (H1N1) sẽ công bố chiều 10-6.
Tạm dừng đưa khách sang các nước có dịch bùng phát
Phó tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Nguyễn Mạnh Cường vừa ký công văn yêu cầu sở quản lý du lịch tại các địa phương, doanh nghiệp lữ hành, khách sạn triển khai ngay các biện pháp đảm bảo an toàn cho khách du lịch quốc tế và nội địa. Cụ thể, các doanh nghiệp lữ hành quốc tế nên hạn chế và có thể tạm thời dừng việc đưa khách đi du lịch tới các quốc gia có dịch đang bùng phát rộng, có nguy cơ lây nhiễm cao theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới và Bộ Y tế. Đồng thời, đối với các đoàn khách quốc tế vào nước ta cần phòng tránh ngay từ đầu để tránh lây lan dịch bệnh vào VN qua đường du lịch. Đối với các đoàn khách đến từ vùng dịch cần cử cán bộ, hướng dẫn viên giám sát chặt chẽ sức khỏe của khách. Khi phát hiện khách có triệu chứng cúm A (H1N1) theo khuyến cáo của Bộ Y tế, cần liên hệ ngay với các cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ về chuyên môn...
WHO không khuyến cáo việc hạn chế đi lại hay đóng cửa các biên giới. Ngày nay, đi lại toàn cầu là một thông lệ và một số lượng lớn người đi lại khắp thế giới để làm ăn cũng như nghỉ ngơi. Hạn chế việc đi lại và áp dụng hạn chế đi lại là không có lý. Hạn chế việc đi lại sẽ không ngăn được sự lây lan của H1N1, mà nó sẽ phá vỡ cộng đồng toàn cầu. Mặc dù việc xác định được các dấu hiệu và triệu chứng của cúm trong số các hành khách có thể giúp cho việc truy tìm kiếm dấu vết của việc bùng phát dịch, nhưng việc sàng lọc tại biên giới sẽ không làm giảm việc lây lan của cúm này. Loại vi rus này có thể được lây truyền từ một người sang người khác trước khi người bị nhiễm có các dấu hiệu bị ốm.Tuy nhiên, WHO tôn trọng các quyết định của các nhà chức trách quốc gia trong việc thực hiện các biện pháp ở cấp quốc gia, như sàng lọc, để ứng phó với một nguy cơ y tế công cộng.
WHO cung cấp thông tin cập nhật trên trang mạng điện tử của mình không chỉ về tình hình toàn cầu mà còn cả các hướng dẫn và các câu hỏi thường gặp. Những thông tin này có sẵn tại trang mạng điện tử sau:
http://www.who.int/csr/disease/swineflu/en/index.html
Hoặc cũng có thể liên hệ với Bà Shelaye Boothey, Cán bộ Truyền thông của WHO, với các câu hỏi và những mối quan tâm của mình qua thư điện tử tại địa chỉ :
bootheys@wpro.who.int.