Một báo cáo khoa học mới được đăng trên online First và sẽ sớm được xuất bản trong Tạp chí Y học Lancet thông báo cho biết rằng các mẫu máu được lấy từ chương trình giám sát thường quy của Ủy ban Bảo vệ sức khỏe Anh quốc cho thấy tỷ lệ trẻ em tại một số khu vực tại Anh có nguy cơ cao bị nhiễm virus cúm gia cầm H1N1 cao hơn mười lần so với ước tính từ những giám sát lâm sàng trong đợt cao điểm đầu tiên của vụ dịch. Ngoài ra, một nghiên cứu gần đây nhất cho thấy rằng trẻ em đóng một vai trò quan trọng trong sự lan truyền của dịch bệnh này và là một nhóm chính trong chiến lược tiêm phòng vaccine. Tác giả của báo cáo trên là của giáo sư Elizabeth Miller và đồng nghiệp tại Ủy ban Bảo vệ sức khỏe London, Anh Quốc.
Tại Anh, ước tính số lượng trường hợp nhiễm cúm A/H1N1 trong đợt cao điểm đầu tiên của vụ dịch được dựa trên những kết quả của công tác theo dõi lâm sàng. Điều này có thể hiều là tỷ lệ ban đầu đã được tính toán dựa trên số ca nhiễm cúm ở hiện tại cùng với số trường hợp có các triệu chứng giống bệnh cúm. Nhưng những ước tính này đã không bao gồm các trường hợp có dấu hiệu sốt nhẹ hoặc không có triệu chứng của bệnh và các trường hợp nghiêm trọng đã không được người bệnh thông báo với nhân viên y tế tại địa phương.
Các tác giả của nghiên cứu giải thích rằng: “Nếu không có một cơ sở chắc chắn và rõ ràng về hồ sơ tiêm chủng cụ thể của dân số và những thay đổi có từ kết quả của những trường hợp nhiễm virus H1N1 2009 cũng như những gì đang diễn ra thì việc dự báo tỷ lệ mắc bệnh trong tương lai sẽ không có sự chắc chắn đáng kể nào."  |
| Elizabeth Miller: “Trẻ em là một trong những nhóm có nguy cơ cao về mắc và làm lan truyền virus H1N1” (Ảnh: minh họa) |
Trong nghiên cứu này, các nghiên cứu viên đã thu thập 1.403 mẫu huyết thanh được lưu trữ trong năm 2008 (số mẫu được cho là đã có khả năng nhiễm H1N1 trước thời điểm đầu tiên xảy ra dịch) và 1.954 mẫu huyết thanh được lấy trong tháng 8 và tháng 9 của năm 2009 (sau thời gian bùng phát dữ dội của vụ dịch). Sau đó họ phân tích tỷ lệ số mẫu huyết thanh ở từng nhóm tuổi có lượng kháng thể đủ mạnh để tạo ra sự miễn dịch trong vụ dịch H1N1 tại thời điểm của hai tháng 8 và 9.
Đây là phần việc lưu trữ thông tin thường niên từ các bệnh nhân trong hệ thông chăm sóc y tế của Ủy ban Bảo vệ sức khỏe Anh Quốc. Nền tảng của nó là một trung tâm lưu trữ lớn lượng huyết thanh xấp xỉ gần bằng dân số của cả nước Anh và xứ Wales, tạo nên một nguồn thông tin có giá trị cho hệ thống y tế công cộng. Các mẫu huyết thanh được lưu trữ này là những phần dư của các mẫu huyết thanh dùng cho việc xét nghiệm vi sinh và một số kiểm tra khác. Cùng với đó là thông tin về độ tuổi, giới tính, ngày và nơi lấy mẫu.
Công tác thu thập mẫu vẫn được tiến hành thường xuyên thông qua sự hợp tác của các phòng thí nghiệm trên khắp nước Anh và xứ Wales. Sự lưu trữ này dành cho mọi người muốn dùng nó cho các mục đích y tế cộng đồng. Chương trình này sử dụng những nghiên cứu về các phần kháng thể khác nhau trong cơ thể để giúp hiểu hơn về dịch tễ học cũng như gánh nặng của các bệnh truyền nhiễm quan trọng trong cho hệ thống y tế công cộng.  |
Thông tin y tế công cộng rất cần thiết cho người dân hiểu rõ hơn về vụ dịch. (Ảnh: news.sky.com) |
Các kết quả thu được từ nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ miễn dịch cộng đồng có sự thay đổi từ 1,8% ở nhóm tuổi từ 0 đến 4 và 31,1% ở nhóm người trên 80 tuổi. Các tác giả chú thích rằng: “Những người sinh trước năm 1957 có thể đã tiếp xúc với các loại cúm H1 lưu hành trong nửa đầu của thế kỷ 20, những loại cúm mà có liên quan rất chặt chẽ đến loại virus gây dịch cúm A/H1N1 ở hiện tại”.
Sự khác nhau về các vùng địa lý và độ tuổi thể hiện tỷ lệ miễn dịch trong các mẫu huyết thanh được lưu trữ trong tháng 8 và 9. Tăng cao nhất là ở London và West Midlands, nơi có tỷ lệ lây nhiễm cao nhất.
- Từ 0 đến 4 tuổi, tỷ lệ miễn dịch từ 1,8% tăng lên đến 21,3% trong tháng 9/2009.
- Từ 5 đến 14 tuổi, tỷ lệ này tăng từ 3,8% đến 42%.
- 15 đến 24 tuổi, tỷ lệ miễn dịch ban đầu là 17,5 đã tăng lên đến 20,6%.
- Ở các nhóm tuổi lớn hơn không thấy tỷ lệ miễn dịch được tăng lên trong các mẫu huyết thanh.
Kết hợp các kết quả ở 4 vùng khác nhau ở Anh (Đông Midlands, vùng Tây bắc, Đông nam và Tây nam) đã chỉ ra rằng duy nhất trẻ em dưới 15 tuổi (ở hai nhóm tuổi 0 – 4 và 5 – 14) cho thấy một sự gia tăng đáng kể về tỷ lệ hiển thị miễn dịch. Con số này tăng 6,3%, từ 2,8 đến 9,1%.  |
Việc lưu trữ và bảo quản bệnh phẩm rất quan trọng cho nghiên cứu y học trong đó có những dịch bệnh đang xảy ra. (Ảnh: Telegraph) |
Các tác giả lưu ý rằng: “Các tỷ lệ mắc cúm A/H1N1 2009 trong thời kỳ đầu của vụ dịch cao nhất là ở trẻ em dưới 15 tuổi, với ước tính khoảng 42% học sinh trong độ tuổi từ 5 - 14 bị nhiễm ở các khu vực có tỷ lệ nhiễm cao. Phát hiện này là phù hợp với sự “nhạy cảm” cao ở trẻ em và sự lây nhiễm tiềm tàng giữa các học sinh trong trường học. Chúng tôi cũng đã thấy được sự khác nhau đáng kể giữa các vùng với các mức độ nhiễm khác nhau trong đợt cao điểm đầu tiên của vụ dịch.”
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm: “Trong nghiên cứu huyết thanh học này cho thấy mức độ thực sự của nhiễm cúm A/H1N1 trong đợt bùng phát đầu tiên của vụ dịch tại Anh vào năm 2009 vừa qua. Những phát hiện của nghiên cứu này nên được áp dụng đối với các nước khác cũng có những tình trạng tương tự”. Các tác giả lưu ý, dựa trên dữ liệu của những mẫu huyết thanh mới cho thấy rằng tỷ lệ lây nhiễm tại London cao hơn 10 lần so với những gì mà Ủy ban Bảo vệ sức khỏe ban đầu ước tính dựa trên công tác giám sát lâm sàng. Tỷ lệ mắc bệnh là 32% ở trẻ em dưới 15 tuổi và 20% cho nhóm từ 20 – 24 tuổi.
Một mô hình toán học độc lập mô phỏng sự lây nhiễm của H1N1 đã được thực hiện bởi Ủy ban Bảo vệ sức khỏe. Kết quả của chương trình này cũng đã dự đoán tỷ lệ nhiễm cao hơn trong suốt thời kỳ đầu so với những ước tính trước đây dựa trên những tiến triển chậm chạp của đợt bùng phát thứ hai của trận dịch này sau khi các trường học mở cửa lại trong tháng 9/2009.
Các nhà nghiên cứu nhận xét, nghiên cứu mới này cho thấy rằng việc tiêm ngừa vaccine cho tất cả trẻ em trong đợt bùng phát dịch thứ hai sẽ không tạo ra được miễn dịch cho những nhóm ở các lứa tuổi nhỏ này. Vì vậy, những kiến thức có được từ nghiên cứu này sẽ hỗ trợ cho một chương trình tiêm chủng có mục tiêu. " Các tác giả giải thích: "Với Mô hình này và các dữ liệu huyết thanh học cho thấy rằng thời gian việc tiêm ngừa vaccine phổ biến vào cuối tháng 10/2009 tại Vương quốc Anh đã giảm nhẹ những ảnh hưởng tổng thể của đợt bùng phát dịch thứ 2 bằng cách tiêm phòng."
Cuối cùng, các tác giả kết luận: “Có khoảng 1 trong 3 đứa trẻ đã bị nhiễm cúm A/H1N1 2009 trong thời kỳ đầu của trận dịch tại những vùng có tỷ lệ nhiễm cao, tỷ lệ này gấp 10 lần so với dự đoán từ công tác giám sát lâm sàng. Các kháng thể đã có trước đây trong các nhóm tuổi lớn hơn đã bảo vệ khá an toàn nhóm người này. Trẻ em có vai trò quan trọng trong sự lây truyền của dịch bệnh và trẻ em nên là nhóm mục tiêu chính cho tiêm phòng để bảo vệ chúng và cả những đối tượng khác khỏi các nguy cơ bị lây nhiễm”.  |
Tiêm phòng là một trong những biện pháp tốt để bảo vệ trẻ và những người xung quanh. (Ảnh: minh họa) |
Một ý kiến liên quan đến nghiên cứu. "Tiến sĩ Carrie Reed và tiến sĩ Jacqueline M Katz thuộc Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa bệnh tật, Atlanta, GA, Hoa Kỳ, nhận xét: "Cần tiếp tục điều tra để đánh giá những thay đổi trong tỷ lệ miễn dịch huyết thanh của cộng đồng theo thời gian sẽ cải thiện hơn cho sự hiểu biết của chúng ta về sự lan truyền của dịch cúm A/H1N1 2009. Thông tin huyết thanh học một cách kịp thời và đáng tin cậy sẽ cung cấp dữ liệu mạnh mẽ cho mô hình nghiên cứu tác hại của bệnh tật và các chiến lược can thiệp, điều này rất quan trọng cho các chính sách phòng chống dịch bệnh trong tương lai, bao gồm các khuyến nghị cho công tác tiêm phòng”.