Ngày 15/8/2014. BBC News - Theo dự báo của Tổ chức từ thiện y tế bác sỹ không biên giới (MSF) thì cuộc khủng hoảng do dịch bệnh Eboal ở Tây Phi phải kéo dài ít nhất là 6 tháng nữa (Ebola crisis to last 'at least six months') mới có thể nằm trong tầm kiểm soát y tế.
Phát biểu tại Geneva, Chủ tịch MSF Joanne Liu cho rằng tình hình đã "xấu đi nhanh hơn và dịch bệnh di chuyển nhanh hơn những gì chúng ta có thể đáp ứng". Trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng cho biết quy mô của vụ dịch dường như được "đánh giá thấp" (vastly underestimated) và cho rằng việc áp dụng “các biện pháp đặc biệt” (extraordinary measures) là cần thiết. Theo bà Liu mặc dù Guinea là tâm điểm ban đầu nhưng tốc độ lây lan ở đó đã chậm lại và thay vào đó là các nước khác, đặc biệt bây giờ Liberia đã trở thành tâm điểm: "Nếu chúng ta không làm ổn định được tình hình ở Liberia thì sẽ không bao giờ làm ổn định tình hình ở trong vùng”.
Theo thông tin cập nhật của WHO từ tháng 2/2014 đến 13/8/2014 đã có 2.127 ca mắc và 1.145 trường hợp tử vong do dịch bệnh Ebola tại 4 nước Tây Phi:Guinea: (518 ca mắc, 380 tử vong); Liberia (786 ca mắc, 413 tử vong); Sierra Leone (810 ca mắc, 348 tử vong) và Nigeria (12 ca mắc, 4 tử vong). Đặc biệt trong 2 ngày 12-13/8/2014 có 152 ca mắc mới và 76 trường hợp tử vong được ghi nhận tại 4 quốc gia này. Trước diễn biến tình hình dịch bệnh Ebola ngày càng phức tạp nhiều hãng hàng không quốc tế bày tỏ quan ngại về việc du lịch theo đường hàng không với các vùng đang có dịch bệnh lưu hành, tuy nhiên WHO cho rằng việc đi lại không bị ảnh hưởng vì dịch bệnh Ebola có nguy cơ lây nhiễm thấp qua đường hàng không do cơ chế lây truyền tiếp xúc trực tiếp với người bệnh thông qua dịch tiết, chứ không lây truyền qua không khí như cúm và lao.
"Về mặt thời gian, chúng tôi không nói về tuần mà đang nói về tháng, chúng tôi cần một cam kết trong nhiều tháng, ít nhất là 6 tháng nữa thì việc kiểm soát tình hình dịch bệnh mới có thể khả quan", bà Liu cũng kêu gọi hành động nhiều hơn từ cộng đồng quốc tế và lãnh đạo mạnh mẽ hơn từ WHO-cơ quan y tế của Liên hiệp quốc: "Tất cả các chính phủ phải hành động và được thực hiện ngay từ bây giờ nếu muốn kiềm chế dịch bệnh này".
Mặc dù WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu trong tuần qua nhưng vẫn cho rằng nguy cơ lây truyền của Ebola qua đường hàng không ở mức thấp vì căn bệnh này không lây qua đường không khí. Kết quả là Kenya Airways đã bác bỏ áp lực đình chỉ các chuyến bay đến các quốc gia bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh ở Tây Phi, đáp ứng của phương tiện truyền thông Kenya là tiếp tục các chuyến bay đến Tây Phi. Mutuma Mathiu tại tòa báo The Daily Nation mô tả động thái này là "sự khinh suất" (reckless), trong khi The Star cho rằng hãng hàng không đang "nắm giữ trên các tuyến đường bay Tây Phi béo bở của mình như thể chúng là doanh nghiệp duy nhất nằm trong danh mục đầu tư của mình". "Chính phủ cần nghiêm túc, một vụ dịch Ebola sẽ dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng trong dài hạn" đối với thương hiệu quốc gia, dịch bệnh vẫn tiếp tục. Hãng hàng không Standard lưu ý rằng trong khi nó làm cho việc kinh doanh của Kenya Airways tận dụng lợi thế của các điểm đến ở Tây Phi thì "hành động phiêu lưu về kinh tế có thể là tốn kém, sự an toàn của người Kenya không dùng thay thế cho bất kỳ lợi nhuận nào và phải là ưu tiên". Tuy nhiên, George Bodo ở Thời báo kinh tế (Business Daily) của Kenya nhớ lại giá cổ phiếu yếu ớt của hãng và "Kêu gọi Kenya Airways đình chỉ gần một nửa số chuyến bay có lợi nhuận cao và về ý tưởng một ai đó nên sẵn sàng với một số hình thức bồi thường nếu không giá cổ phiếu sẽ tiếp tục dễ bị tổn thương hơn trong vài tuần tới."
|
Phòng học đã được đưa vào sử dụng như các khu cách ly Ebola tại Monrovia, Liberia |
Theo một tuyên bố của WHO thì bằng chứng cho thấy số trường hợp mắc bệnh và tử vong không phản ánh quy mô của cuộc khủng hoảng, người phát ngôn Gregory Hartl cho hay các chuyên gia đi đến từng ngôi nhà ở Kenema, Sierra Leone tìm kiếm người bị nhiễm bệnh đã phát hiện ra có nhiều ca bệnh hơn: "Có lẽ rất nhiều bệnh nhân ra khỏi đó mà chúng tôi chưa thể truy tìm nguồn lây nhiễm hoặc tiếp xúc nào". Ông cho biết một trung tâm điều trị 80 giường mà gần đâymở tại thủ đô Monrovia của Liberia đã đầy người ngay lập tức và ngày hôm sau có hàng chục người đến để được điều trị. Trợ lý Bộ trưởng Y tế Liberia Nyenswah Tolbert nói với BBC rằng một trung tâm điều trị mới mở ngay bên ngoài Monrovia vào ngày thứ bảy sẽ có khoảng 120 giường và có thể được mở rộng đến 300 giường. Tarnue Karbbar nhân viên của tổ chức cứu trợ Plan International ở miền bắc Liberia cho biết các đội y tế đã không thể ghi lại tất cả các trường hợp mới nhiễm, nhiều người trong số các bệnh nhân đã được che dấu ở nhà bởi người thân và nhiều nạn nhân được chôn cất trước khi các đội có thể đến khu vực này.
Tổng thống Liberia Ellen Johnson Sirleaf nói với BBC vào hôm thứ sáu rằng cho đến nay có 413 người đã chết vì Ebola ở trong nước bao gồm cả nhân viên y tế, bà bác bỏ những lời chỉ trích rằng Liberia đã quá chậm chạp trong việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp: "Chính phủ đã làm hết sức mình cố gắng để đảm bảo rằng chúng ta có được nguồn cung cấp vật tư đầy đủ, nhận được sự giúp đỡ kỹ thuật, chuyên môn mà điều đó là cần thiết để có thể đào tạo ra những người nhằm đối phó với vụ dịch này, và tránh đặt con người vào nguy cơ bao gồm cả nguy cơ cho các nhân viên y tế". Vụ dịch cũng ảnh hưởng đến Đại hội thể thao trẻ (Olympic Youth Games) sắp diễn ra ở Trung Quốc, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã phán quyết rằng các vận động viên đến từ các nước bị ảnh hưởng Ebola sẽ không được phép thi đấu ở các môn thể thao hoặc trong hồ bơi, Sierra Leone và Nigeria đã rút khỏi Thế vận hội.