Sau dịch cúm gia cầm A (H5N1), hiện nay dịch cúm lợn A (H1N1) đang có khả năng phát triển ở một số các quốc gia trên toàn cầu, đe dọa nghiên trọng đến sức khoẻ và tình mạng của người dân. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thông báo tình hình và khuyến cáo để các nước trên thế giới chủ động có kế hoạch khống chế dịch bệnh lây lan.
Tình hình dịch cúm lợn A (H1N1)
Từ ngày 21 tháng 4 năm 2009, các ca mắc cúm lợn A (H1N1) ở người đã chính thức được báo cáo ở Mỹ và Mexico. Tới thời điểm hiện tại, chưa có ca mắc cúm lợn A (H1N1) nào được báo cáo tại Khu vực Tây Thái Bình Dương. WHO đang điều phối ứng phó toàn cầu trước các ca mắc cúm lợn A (H1N1) ở người và theo dõi giám sát hiểm họa về một đại dịch cúm. Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Tiến sĩ Margaret Chan tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng đòi hỏi sự quan tâm quốc tế (PHEIC), tiếp theo khuyến cáo của Ủy ban Khẩn cấp được triệu tập theo Quy định Y tế Quốc tế (2005) vào ngày 25 tháng 4 năm 2009. WHO ban bố thông báo tạm thời tới tất cả các Quốc gia Thành viên nhằm tăng cường giám sát và báo cáo ngay cho WHO bất kỳ trường hợp mắc bệnh nào giống bệnh cúm. Văn phòng WHO Khu vực Tây Thái Bình Dương đang giám sát chặt chẽ tình hình và đã bắt đầu kích hoạt các quy trình quản lý dịch bệnh và tình huống khẩn cấp.
Khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)
Một vụ bùng phát dịch cúm lợn ở người đang xảy ra tại Mexico và Mỹ. Tình hình đang tiến triển nhanh và có thể sẽ có thêm nhiều ca bệnh được báo cáo từ các khu vực khác trên toàn thế giới. Chủng virus cúm lợn A (H1N1) đặc biệt này chưa từng được phát hiện ở lợn hoặc ở người trước đây. Vì thế đây là một chủng virus mới và đặc biệt hơn nữa là đã xảy ra tình trạng lây nhiễm từ người sang người. Vì lý do đó, loại virus mới này có khả năng gây nên đại dịch. Tuy nhiên, dựa trên những chứng cứ lâm sàng, dịch tễ và phòng thí nghiệm hiện có, chưa biết liệu virus này sẽ gây ra đại dịch hay không. Cũng khó có thể dự báo được đặc tính của bệnh do nhiễm virus này sẽ như thế nào. WHO yêu cầu tất cả các quốc gia tăng cường giám sát sự bùng phát bất thường các vụ dịch dạng cúm và viêm phổi nặng. Bộ Y tế Việt Nam đã nhanh chóng đáp ứng yêu cầu này. Mặc dù chưa có trường hợp mắc cúm lợn nào được phát hiện ở Việt Nam, Bộ Y tế đang tiến hành công tác chuẩn bị cho trường hợp xảy ra có ca mắc.
Bộ Y tế đã chỉ đạo tất cả Sở Y tế các tỉnh, các Trung tâm Y tế Dự phòng, các Viện Vệ sinh Dịch tễ khu vực, các cơ sở y tế và các Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế tăng cường giám sát và triển khai các biện pháp phát hiện sớm để sẵn sàng ứng phó với các ca mắc được xác định. Việc tăng cường tầm soát cũng được thực hiện tại các sân bay và biên giới. Với những kinh nghiệm quý báu đã có trong quá trình ứng phó với cúm gia cầm A (H5N1) và SARS, Việt Nam đã có sẵn quy chế về giám sát và phát hiện sớm. WHO tại Việt Nam và Bộ Y tế đang hợp tác chặt chẽ để xây dựng thực hành tốt và quy trình tốt nhất về chẩn đoán phòng thí nghiệm, kiểm dịch, điều trị lâm sàng, kiểm soát lây nhiễm và hậu cần đáp ứng tình hình cụ thể. WHO có thể huy động lượng dự trữ thuốc chống virus nếu cần thiết.
Các biện pháp phòng ngừa thông thường
• Che miệng khi ho hoặc hắt hơi bằng khẩu trang, khăn tay hoặc tay áo
• Giữ gìn vệ sinh cá nhân. Rửa tay thường xuyên với xà phòng và tránh chạm tay vào mặt.
• Tránh xa những người bị bệnh.
• Ở trong nhà nếu không được khỏe.
• Đi khám nếu sốt, ho, đau họng, đau người, đau đầu, ớn lạnh và mệt mỏi
Ăn thịt lợn
• Dùng thịt lợn vẫn an toàn nếu chế biến đúng cách và nấu chín kỹ.
Nếu đã tới vùng dịch (Mexico, Mỹ) trong vòng 7 ngày vừa qua
• Theo dõi sức khỏe của bản thân.
• Nếu có triệu chứng, cần phải đi khám. Thông báo cho cơ sở y tế biết gần đây đã tới khu vực được báo cáo có cúm lợn.
Khuyến cáo khi đi lại
• WHO chưa khuyến cáo tầm soát biên giới (ví dụ kiểm soát ra/vào) tại thời điểm này.
• WHO chưa khuyến cáo hạn chế đi lại tới các quốc gia hiện đang xảy ra cúm lợn ở người (Mexico và Mỹ) tại thời điểm này.
• WHO không khuyến cáo bất kỳ sự đóng cửa biên giới quốc tế nào tại thời điểm này.