Bệnh tay chân miệng lan ra miền Trung, đã có bé tử vong;Tại TPHCM đã ghi nhận có 9 trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng; Dịch bệnh tay chân miệng bùng phát với virus độc tính cao; Bệnh tay chân miệng: Nhiều trẻ biến chứng nặng; Bệnh tay chân miệng bùng phát ;Hướng dẫn phòng tránh bệnh tay- chân- miệng ; Bệnh tay chân miệng với những triệu chứng lạ cần cảnh giác; Dịch bệnh tay chân miệng tại TP.HCM: Cách nào an toàn cho trẻ mầm non?; Bệnh tay chân miệng: Xuất hiện chủng loại virus mới?
Bệnh tay chân miệng lan ra miền Trung, đã có bé tử vong
Sau chưa đầy một ngày đêm nhập viện, lúc rạng sáng nay, bé Lê Quang Thanh (23 tháng tuổi) ở phường Nghĩa Lộ, TP Quảng Ngãi đã chết do bệnh tay, chân, miệng gây biến chứng viêm não, cơ tim. Cháu Thanh được gia đình đưa vào nhập viện khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi vào rạng sáng ngày 16/5. Chiều cùng ngày, thấy bệnh của bé thuyên giảm nên gia đình xin về nhà ở gần bệnh viện. Tuy nhiên đến rạng sáng nay, bé sốt cao lên đến 39 độ C, gia đình cấp tốc đưa vào bệnh viện trở lại thì đã muộn.
Trao đổi với Vnexpress.net, bác sĩ Nguyễn Tấn Phụ, Trưởng Khoa Nhi, cho biết: “Cháu Thanh nhập viện với các triệu chứng: Bóng nước màu đỏ trong lòng bàn tay, bàn chân và lở ở vòm họng. Do cháu sốt cao, bệnh diễn biến nặng gây biến chứng viêm não, viêm cơ tim dẫn đến tử vong”.
Bác sĩ Phụ khuyến cáo, tiết trời nắng nóng là mùa dịch của bệnh tay, chân, miệng ở trẻ, bệnh này lây lan qua đường tiêu hóa. Do vậy, các bậc phụ huynh cần chú ý đến vấn đề vệ sinh ăn uống cho trẻ, chú ý đồ chơi cho trẻ phải đảm bảo vệ sinh, không dùng khăn mặt lau chung cho trẻ tại các trường mầm non… nhằm hạn chế bệnh lan rộng.
Trước cái chết của bệnh nhi Thanh, một số phụ huynh có con mắc bệnh tay, chân, miệng vừa nhập viện khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi sáng nay đã phát hoảng làm đơn xin chuyển viện lên Bệnh viện tuyến trên ở Đà Nẵng để chữa trị nhằm phòng ngừa nguy hiểm cho con mình.
Tại TPHCM đã ghi nhận có 9 trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng
Trường hợp mới nhất biến chứng nặng của bệnh tay chân miệng vừa được cứu sống là bé L.T.T (33 tháng tuổi, ngụ huyện Hóc Môn). Bé T. mắc bệnh đã 3 ngày với biểu hiện ban đầu là sốt, ho, tiêu lỏng 2-3 lần/ngày; sang ngày thứ 3 thì sốt li bì, giật mình, khó thở, tím tái, nổi nốt hồng ban ở chân và mông, được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 1 trong tình trạng lơ mơ, co giật, biến chứng thần kinh, suy hô hấp, suy tim…
Báo động
Thông tin từ các bệnh viện nhi tại TPHCM những ngày qua cho biết trẻ mắc bệnh tay chân miệng ở TP và các tỉnh lân cận đưa đến khám, điều trị tăng dồn dập, dẫn đến tình trạng quá tải. Tại Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1, bệnh nhi mắc bệnh tay chân miệng nằm chật cả lối đi dọc hành lang. Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm - Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1, hiện mỗi ngày trung bình khoa tiếp nhận thêm từ 7-10 trẻ mắc bệnh tay chân miệng. Nếu đầu tháng 4, mỗi ngày khoa có khoảng 35-40 trẻ mắc bệnh tay chân miệng nằm điều trị nội trú thì nay con số đã tăng lên trên 100 ca, trong khi khoa chỉ có 80 giường bệnh. Điều đáng lo là trong số đó có những trẻ bị biến chứng rất nặng, phải thở máy. “Thời điểm này năm ngoái, trẻ mắc bệnh không dồn dập như bây giờ” - bác sĩ Khanh cho biết. Tại Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 2, hiện số trẻ nằm điều trị nội trú bệnh tay chân miệng cũng khoảng 100 ca, trong đó có nhiều ca rất nặng, phải hỗ trợ máy thở.
Theo bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng TPHCM, dịch bệnh tay chân miệng trên địa bàn TP đã đến thời điểm báo động với mỗi tuần có 200 ca mắc bệnh được ghi nhận, trong đó 70% là trẻ dưới 5 tuổi. Trong tháng 4, TP ghi nhận có gần 600 ca mắc (cả tháng 3 chỉ có 309 ca), trong đó có 3 trẻ tử vong. Như vậy là chỉ chưa đầy 5 tháng, tại các bệnh viện ở TPHCM đã ghi nhận có 9 trẻ tử vong do bệnh tay chân miệng.
Dễ lây lan ở trường học
Bệnh tay chân miệng thường gặp nhiều nhất ở trẻ dưới 3 tuổi. Bệnh lây qua tiếp xúc chung các dụng cụ sinh hoạt, đồ chơi, bàn ghế... Những nơi tụ tập đông người như nhà trẻ, mẫu giáo… có nguy cơ lây lan cao nhất. Các biện pháp phòng bệnh: Giữ vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, vật dụng cá nhân, rửa và phơi nắng đồ chơi; cho trẻ ăn thức ăn chín, uống nước đun sôi; rửa tay sạch sẽ trước ăn và sau khi đi cầu; cách ly khi có người nhà hoặc trong lớp học có trẻ nghi ngờ bị bệnh; tăng cường dinh dưỡng đầy đủ và ngủ nghỉ, vui chơi hợp lý. Theo Bộ Y tế, trong số trên 2.000 ca mắc bệnh tay chân miệng từ đầu năm đến nay ở 26 tỉnh, TP thì các tỉnh, thành thuộc khu vực phía Nam chiếm 96%. Nhận định các chuyên gia y tế cho thấy bệnh tay chân miệng sẽ bùng phát dữ dội nếu không được xử lý, kiểm soát tốt..
Triển khai phòng chống trên diện rộng
Thời gian qua, ngành y tế đã liên tục cảnh báo về sự nguy hiểm của bệnh tay chân miệng nhưng số trường hợp mắc bệnh vẫn không ngừng tăng cao. Trong số trẻ mắc bệnh có 30% trẻ đang đi học tại các trường mầm non. Theo nhận định của lãnh đạo Trung tâm Y tế Dự phòng và các bác sĩ điều trị, điều lo ngại là bệnh tay chân miệng nhiều khả năng đã xuất hiện chủng virus gây bệnh mới. Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã gửi mẫu sang nước ngoài làm xét nghiệm để làm rõ về type virus gây bệnh này.
 |
Bàn tay nổi nhiều nốt đỏ của một bệnh nhi
tay chân miệng bị biến chứng.
Ảnh: Cao Lâm. |
Trước tình hình này, ông Lê Trường Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho biết đã yêu cầu các cơ sở y tế dự phòng quận, huyện nhanh chóng triển khai thực hiện vệ sinh, khử khuẩn phòng chống bệnh trên diện rộng, kéo dài liên tục trong vòng một tháng, tập trung vào trường học, nhà trọ, nhà có trẻ mắc bệnh. Sở Y tế cũng phối hợp với Sở GD-ĐT lập 6 đoàn kiểm tra công tác vệ sinh phòng chống dịch bệnh tại các trường mầm non, đồng thời triển khai nghiêm túc hoạt động phòng chống dịch bệnh tay chân miệng trong trường học; truyền thông nâng cao ý thức phòng chống bệnh và nghiêm túc không đưa trẻ đến trường khi bị sốt hoặc mắc bệnh…
Dịch bệnh tay chân miệng bùng phát với virus độc tính cao
Đại diện Sở Y tế TP HCM chiều hôm qua đã lên tiếng cảnh báo bệnh nhi nhập viện do bệnh tay chân miệng đang tăng cao, nhiều trẻ bị biến chứng thần kinh. Từ đầu năm đến nay, bệnh đã lấy đi mạng sống của 6 em bé.
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ, Phó giám đốc Trung tâm Y tế TP HCM cho biết, nếu từ đầu năm đến nay hơn 1.200 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng thì chỉ trong tháng 3, thành phố đã có 309 trường hợp, đặc biệt trong tháng 4 đến 595 cháu vào viện.
Cảnh báo tình hình bệnh còn tiếp tục diễn biến phức tạp trong tháng 5, bác sĩ Thọ cũng cho biết, đã có 6 trường hợp tử vong vì bệnh này. Hầu hết bệnh nhân đều dưới 3 tuổi. Trong đó, nhiều bé khác nhập viện do bệnh gây biến chứng thần kinh phải cấp cứu.
Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1, hiện mỗi ngày có hơn 60 trường hợp nằm viện điều trị, trong đó ngoài các bé ở TP HCM, đa số là bệnh nhi đến từ các tỉnh lân cận. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, số ca nằm viện ít hơn nhưng vẫn có 10% bệnh nhi bị biến chứng thần kinh phải cấp cứu.
So sánh với mùa dịch tay chân miệng năm trước tính trong 4 tháng đầu năm, đại diện Sở Y tế TP HCM cho hay, số ca năm nay nhiều hơn khoảng 300 trường hợp. Song năm 2010 chỉ có một bé tử vong. Phân tích việc số ca tử vong tăng, các chuyên gia dịch tễ cho rằng, nguyên nhân do tuýp virus entero 71 có độc tính cao của tay chân miệng đang có xu hướng xuất hiện nhiều hơn tuýp virus coxsackie A16 vốn ít gây biến chứng.
Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, trong thời điểm bệnh đang diễn biến phức tạp, điều cần thiết nhất để hạn chế trẻ nhiễm bệnh là phụ huynh cần giữ vệ sinh môi trường sinh hoạt của bé. Bệnh do virus gây nên, chính vì thế người lớn phải đặc biệt quan tâm giữ sạch những vật dụng mà trẻ tiếp xúc qua cầm tay hoặc cho vào miệng.
Những trường hợp thấy bé bị sốt kéo dài hơn 2 ngày, kèm theo có nổi bóng nước ở trong miệng, trên tay, chân, mông, cần đưa đến bệnh viện để được thăm khám. Tay chân miệng là bệnh nhiễm dễ lây lan cho trẻ dưới 5 tuổi và gây biến chứng cho trẻ dưới 2 tuổi, chính vì thế, khi có trẻ mắc bệnh, gia đình hoặc các cô giáo ở trường mầm non cần tránh để các bé khác tiếp xúc. Hiện tại nhiều trạm y tế phường tại TP HCM đã tổ chức phát đến tận các gia đình loại dung dịch tẩy rửa dùng để pha vào nước lau nhà, nhằm phòng ngừa bệnh tay chân miệng.
 |
| Hình ảnh mụn bóng nước ở tay chân miệng. |
Bệnh tay chân miệng: Nhiều trẻ biến chứng nặng
Ghi nhận tại các cơ sở y tế trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, hiện tình trạng trẻ mắc bệnh tay chân miệng bắt đầu "vào mùa" với số trẻ đến khám và nhập viện ngày càng tăng. Đáng lo ngại, so với thời điểm này hàng năm, năm nay có nhiều trẻ bị biến chứng nặng và đã có 3 trường hợp tử vong vì căn bệnh này.
Theo thống kê của Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP. Hồ Chí Minh), trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận và điều trị hơn 10 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng. Hầu hết các bệnh nhân đều có triệu chứng sốt, đau họng, nổi ban có bọng nước ở lòng bàn tay, chân... Còn tại Bệnh viện Nhi đồng 2, số trẻ đến khám và nhập viện do mắc tay chân miệng ngày càng tăng. Mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận từ 20 - 30 trẻ mắc căn bệnh này. Điều lo ngại, nhiều trẻ đến khám và điều trị đã bị biến chứng thần kinh do nhập viện muộn.
Các chuyên gia y tế nhận định, đây là thời điểm bệnh tay chân miệng bắt đầu "vào mùa". Hàng năm thường có hai đợt cao điểm bệnh tay chân miệng: đợt một từ tháng 3 - 5; đợt hai từ tháng 9 - 11. So với cùng kỳ năm ngoái, năm nay tuy bệnh mới bắt đầu "vào mùa" song tỷ lệ trẻ mắc bệnh nặng, biến chứng lại cao hơn. Từ đầu năm đến nay, đã có 3 trường hợp tử vong do biến chứng của bệnh tay chân miệng.
Nguyên nhân nhiều trẻ mắc tay chân miệng và biến chứng nặng, một phần do thời tiết thay đổi bất thường mưa nhiều ở các tỉnh phía Nam, độ ẩm cao thuận lợi cho các virut gây bệnh phát triển. Mặt khác, do sự chủ quan của cha mẹ hoặc thiếu hiểu biết về dấu hiệu bệnh mà nhiều trẻ khi đến cơ sở y tế khám và điều trị đã ở giai đoạn muộn, bệnh đã biến chứng bởi triệu chứng ban đầu sốt, ho, đau họng, biếng ăn...cho rằng bị cảm cúm, hoặc do xuất hiện những vết loét ở miệng, lưỡi, lợi lại thường nhầm lẫn với với bệnh viêm loét miệng thông thường. Hay khi vùng mông, gối, lòng bàn tay, bàn chân có những mụn bóng nước người nhà nghĩ trẻ mắc thủy đậu, nhiễm trùng da, dị ứng... Hơn nữa, do sức đề kháng của trẻ yếu nên cũng dễ mắc bệnh hơn nhất là đối tượng trẻ dưới 5 tuổi. Trong khi đó, bệnh tay chân miệng lây lan nhanh nên dễ phát tán ra cộng đồng.
Đối tượng hay mắc là trẻ dưới 5 tuổi...
Các chuyên y tế cho rằng, bệnh tay chân miệng thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, nhiều nhất là độ tuổi dưới 3 tuổi. Bệnh dễ lây, lây rất nhanh qua đường hô hấp. Bệnh lây từ trẻ này sang trẻ khác qua các chất tiết mũi miệng, phân hay bọt nước của trẻ bệnh: Trẻ lành tiếp xúc trực tiếp với trẻ bệnh, bị nhiễm bệnh do nuốt phải nước bọt của trẻ bệnh bắn ra trong lúc ho, hắt hơi; hoặc do trẻ lành cầm nắm đồ chơi, sờ chạm vào sàn nhà bị dây dính nước bọt, chất tiết mũi họng của trẻ bệnh... Bệnh hay phát tán và gia tăng ở nhóm trẻ trong các trường mầm non, ở nơi đông dân cư.
Tác nhân gây bệnh tay chân miệng do virut coxsakie và enterovirus 71. Trước đây bệnh chủ yếu là do tác nhân coxsakie rất lành tính. Nhưng những năm gần đây, các biến chứng dẫn đến viêm não, viêm cơ tim, viêm màng não từ bệnh tay chân miệng là do một tác nhân mới khác rất nguy hiểm, đó là enterovirus 71. Virut xâm nhập vào cơ thể qua niêm mạc miệng hay ruột vào hệ thống hạch bạch huyết và từ đó sẽ phát triễn rất nhanh và gây ra các tổn thương ở da và niêm mạc. Khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng, triệu chứng ban đầu sốt (có thể sốt nhẹ thoáng qua, cũng có thể sốt cao 39 - 40oC); Đau họng; Biếng ăn hoặc bỏ ăn; Sau 1 - 2 ngày xuất hiện những nốt hồng ban đường kính vài mm nổi trên nền da bình thường, sau đó trở thành bóng nước. Ở miệng có dạng vết loét, thường ở phía trong miệng, ở trên lưỡi, tại vòm miệng hoặc ở lợi làm trẻ nuốt đau. Những bóng nước ngoài da thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, cẳng chân hoặc ở cánh tay. Trẻ sơ sinh có thể có ban dạng sẩn vùng mông hoặc nơi quấn tã lót. Bóng nước này sẽ tự xẹp đi và tự khỏi sau 5 - 7 ngày.
... và những biến chứng nguy hiểm
Các biến chứng thường gặp của bệnh tay chân miệng là: viêm màng não, liệt mềm cấp, viêm cơ tim, phù phổi cấp do thần kinh. Các biến chứng có thể phối hợp với nhau như viêm não màng não, phù phổi và viêm cơ tim trên cùng một bệnh nhân, thường gây tử vong cao và diễn tiến rất nhanh có thể trong 24 giờ. Nguy hiểm hơn khi trẻ có biến chứng não thường không hôn mê sâu mà có những triệu chứng khó nhận biết như khó ngủ, quấy khóc liên tục, giật mình lúc thức hay lúc bắt đầu thiu thiu ngủ, trẻ có thể biểu hiện hốt hoảng, nói lảm nhảm, run chân tay, co giật. Ngoài ra, còn có một số triệu chứng khác có thể thấy khi có biến chứng như: sốt rất cao, nôn nhiều, mạch đập nhanh, yếu tay chân, méo miệng... Khi trẻ có biến chứng nếu không điều trị đúng và kịp thời có thể tử vong trong vài giờ.
Đáng lưu ý, bệnh tay chân miệng có nhiều dấu hiệu mà nếu không được chú ý sẽ dễ chẩn đoán nhầm, nhất là nếu theo dõi không sát sao dễ bỏ sót không xử trí kịp biến chứng xảy ra. Với nhiều ca trẻ chỉ sốt, ho vài tiếng, tiêu chảy vài lần, nhưng 2-3 ngày sau đã xuất hiện biến chứng dù khám chẳng thấy tổn thương ở miệng cũng như ở tay, chân. Thậm chí tìm khắp cơ thể trẻ cũng chỉ thấy 1 - 2 nốt hồng ban rất mờ nhạt. Có trường hợp trẻ chỉ biểu hiện sốt, ho khò khè, nhiều khi chẩn đoán nhầm là hen phế quản hoặc viêm thanh khí phế quản. Lại có ca trẻ nhập viện với triệu chứng giống bệnh rối loạn tiêu hóa như: nôn, tiêu chảy và được điều trị như một rối loạn tiêu hóa. Do đó, để phát hiện sớm bệnh và tránh những biến chứng, khi thấy trẻ có những dấu hiệu như sốt, đau họng, biếng ăn, có những bóng nước ở miệng, tay, chân... cần đưa ngay trẻ đến cơ sở y tế điều trị. Điều quan trọng, các bậc phụ huynh phải nhận biết được dấu hiệu bệnh nặng, cảnh giác với những biểu hiện không điển hình của bệnh.
Bệnh tay chân miệng hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nên việc phòng bệnh là quan trọng. Cách phòng bệnh tốt nhất không nên cho trẻ bị bệnh đến trường học hay các nơi công cộng; Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn; Che miệng, mũi khi ho hay hắt hơi; Bảo đảm nơi ở thoáng mát, sạch sẽ; Vệ sinh sạch sẽ các vật dụng trong gia đình và đồ chơi của trẻ
Bệnh tay chân miệng bùng phát
“Chưa bao giờ thấy bệnh nhi mắc bệnh tay chân miệng nhiều và nặng như năm nay” – Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM nhận định ngày 12/5. Mấy ngày nay không khí tại TP.HCM oi bức, khó chịu. Thời tiết trở nên nắng nóng là điều kiện thuận tiện để cho một số căn bệnh nhiễm bùng phát. Thay vì như thông thường, tháng 9 mới là đỉnh dịch của bệnh tay chân miệng thì từ đầu tháng 4 năm nay số bệnh nhi mắc bệnh đã gia tăng đột biến.
 |
| Bác sĩ Khanh đang khám cho một ca tay chân miệng nguy kịch. Ảnh: Thanh Huyền. |
Hiện tại, khoa Nhiễm-Thần kinh của Bệnh viện Nhi Đồng 1 đang điều trị cho 102 ca bệnh tay chân miệng. Trong số đó có 31 bé bị nặng, 2 bé đang rất nguy kịch. Số ca tử vong chiếm khoảng 2% trên tổng số bệnh nặng. Trung bình, mỗi ngày, khoa Nhiễm – Thần kinh lại tiếp nhận thêm từ 30 đến 50 ca nội trú.
Cùng thời điểm năm 2010 số ca tay chân miệng nội trú tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 chỉ khoảng 30 ca, ca bệnh nặng từ 3 đến 4 ca. “2 năm trước đây lượng bệnh nhi tay chân miệng rất ít, tự nhiên năm nay lại gia tăng đột biến, nhiều ca nặng. Điều đáng lo ngại có khả năng virus gây bệnh đã chuyển sang tuýp mới. Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã gửi mẫu sang Đài Loan làm xét nghiệm để làm rõ về tuýp virus gây bệnh” – Bác sĩ Khanh nói.
Bác sĩ Khanh cho biết chưa có thuốc đặc hiệu để chữa bệnh tay chân miệng mà chỉ có thể điều trị triệu chứng. Biểu hiện trẻ bị mắc bệnh tay chân miệng là đau miệng, chảy nước dãi, tay chân và trong miệng có bóng nước. Bệnh thường trở nặng nhất vào ngày thứ 2 và ngày thứ 6. Khi thấy trẻ xuất hiện những triệu chứng như trên phụ huynh cần đưa con đi khám để được điều trị kịp thời. Bệnh tay chân miệng có thể gây các biến chứng cho trẻ như suy hô hấp, tim, phổi dẫn đến tử vong nhanh chóng. Để phòng ngừa bệnh tay chân miệng phụ huynh cần vệ sinh nhà cửa, lau sàn nhà sạch sẽ, khử trùng sạch đồ chơi và thường xuyên rửa tay cho con.
Hướng dẫn phòng tránh bệnh tay- chân- miệng
Cục Y tế Dự phòng Việt Nam cho biết: bệnh tay- chân- miệng đang gia tăng ở một số quận nội thành TP HCM. Tuy nhiên Cục Y tế Dự phòng Việt Nam cũng khẳng định mức độ bệnh tay- chân- miệng tại TP HCM chưa phải là "báo động đỏ" và hoàn toàn trong tầm kiểm soát, ngăn chặn được.
Theo quy luật một số loại vi rút gây ra bệnh tay- chân- miệng vào tháng 4, 5 và 6 là mùa cao điểm bệnh bùng phát. Tuy nhiên so với cùng thời điểm này năm ngoái và các năm trước đó số bệnh nhân mắc bệnh tay- chân- miệng ở TP HCM nói riêng và cả nước nói chung không gia tăng. Theo Cục Y tế dự phòng Việt Nam từ đầu năm đến nay cả nước có gần 4.000 ca mắc, trong đó 9 trẻ tử vong. Riêng TP HCM có gần 600 trường hợp, tập trung ở độ tuổi từ 3 đến 5 tuổi và rải rác tại 225/322 phường, xã, mắc nhiều là một số quận như: Gò Vấp, Bình Thạnh, Tân Bình, Tân Phú.
Hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh cũng như thuốc đặc trị để điều trị bệnh chân tay miệng. Cho nên, người dân và các cơ sở nuôi dạy trẻ cần nâng cao ý thức vệ sinh môi trường, tắm rửa và giữ vệ sinh tay, chân, miêng cho các cháu nhỏ; lau chùi đồ chơi, bàn ghế, giường tủ, sàn nhà; thường xuyên vệ sinh đồ dugng sinh hoạt cho trẻ nhỏ bằng dung dịch chloramin B 2%. Các gia đình và các cở sở nuôi dạy trẻ phải tuân thủ giữ vệ sinh theo chỉ dẫn của Bộ Y tế.
Để ngăn chặn nguy cơ lây lan bệnh tay- chân- miệng, cùng ngày Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Công văn gửi các cơ sở giáo dục nhất là cơ sở mẫu giáo, nhà trẻ, cơ sở học nội trú phải tuân thủ các quy định vệ sinh phòng bệnh và khoanh vùng nơi có đông trẻ nhiễm bệnh. Đối với những trẻ khi phát hiện có dấu hiệu nhiễm virus kiên quyết cùng gia đưa cháu đến cơ sở y tế gần nhất để điều trị và cho các cháu nghỉ học để cách ly nguồn bệnh lây lan sang các cháu khỏe.
Bệnh tay chân miệng với những triệu chứng lạ cần cảnh giác
(VOH) - Không như năm 2010, chỉ mới mấy tháng đầu năm 2011 song tình hình dịch bệnh tay chân miệng diễn tiến vô cùng phức tạp.
Các cuộc họp của ngành y tế trong thời gian gần đây không ngừng đưa ra cảnh báo về sự nguy hiểm của mùa dịch năm nay, riêng tại bệnh viện Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 các hội thảo chuyên sâu về tay chân miệng, học tập chia sẻ kinh nghiệm với các nước bạn cũng đồng thời được tiến hành
Trưởng khoa nhiễm - bệnh viện Nhi đồng 1 - bác sĩ Trương Hữu Khanh - người đã có thâm niên mấy chục năm trong điều trị các bệnh lý về nhiễm ở trẻ cảnh báo trong năm 2011 này, bệnh lý tay chân miệng không dừng lại ở những triệu chứng chủ đạo mà chúng ta vẫn thường đề cập, qua công tác giám sát điều trị và theo dõi, bác sĩ Khanh cho biết bệnh tay chân miệng hiện xuất hiện thêm những triệu chứng rất lạ như trẻ sốt cao liên tục, run chi rất nhiều, trẻ tăng tiết mồ hôi và liệt tay chân.. Chính vì những dấu hiệu lạ này gây không ít trở ngại trong việc chẩn đoán bệnh ban đầu
Từ đầu năm 2011 đến cuối tháng 4 vừa qua, TP đã có 6 trẻ tử vong do tay chân miệng. Con số thật sự đáng báo động về độ nguy hiểm và động lực cao của vi rút tay chân miệng năm nay. Theo thống kê của bệnh viện Nhi đồng 1, từ đầu năm đến cuối tháng 4/2011 bệnh viện tiếp nhận điều trị trên 1200 trẻ bị bệnh lý này, trong đó gần 130 ca nặng, có biến chứng . Số ca bệnh phải nhập viện không ngừng tăng lên, nếu chỉ với 200 ca trong tháng 1 thì đến tháng 4, con số đó đã trên 630 ca điều trị nội trú. Đặc biệt, chỉ mới tuần đầu tháng 5 nhưng số bệnh nhi tay chân miệng nhập viện tại bệnh viện Nhi đồng 1 lại tăng gấp đôi so với cùng kỳ tháng 4. Ngày 5/5, khoa nhiễm bệnh viện Nhi đồng 1 có trên 70 bệnh nhi điều trị tay chân miệng tại đây, trong đó có 15 ca nặng, biến chứng. Tại bệnh viện Nhi đồng 2, số ca nặng cũng chiếm 10% số bệnh nhi nằm viện điều trị bệnh lý này. Bệnh tay chân miệng rất thường xảy ra tại các trường mầm non, nhà trẻ vì thế nên bác sĩ Khanh khuyến cáo
Một năm dịch bệnh này xảy ra theo 2 chu kỳ, tháng 3, 4, 5 và tháng 9, 10, 11. Một số phụ huynh qua các phương tiện thông tin đại chúng cũng chỉ nhận biết được một số dấu hiệu thông thường của bệnh lý này, tuy nhiên, những triệu chứng lạ thì vẫn chưa biết được.
Phó giám đốc trung tâm y tế dự phòng thành phố, bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ cho biết bệnh tay chân miệng trên toàn thành phố nếu so với cùng kỳ năm ngoái đã tăng rõ rệt cả số mắc lẫn ca tử vong. Bác sĩ Thọ cũng đánh giá mùa dịch năm nay vi rút động lực cao hơn năm ngoái.
Trong tháng 5 này, toàn thành phố sẽ ra quân phát động làm sạch môi trường , khử khuẩn đặc biệt tập trung ở những hộ gia định có trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Đồng thời tại các trạm y tế sẽ cung cấp Cloramin B cho hộ gia đình có trẻ nhỏ để vệ sinh nhà cửa, lau chùi sàn nhà, vật dụng đồ chơi của trẻ . Ngoài việc phòng chống bệnh bằng các biện pháp vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên cho trẻ và người giữ trẻ, các bậc phụ huynh nên nhớ kèm theo những triệu chứng thường gặp ở trẻ tay chân miệng như nổi bóng nước lòng bàn tay, đầu gối, mông, vét loét ở miệng, giật mình liên tục khi ngủ … hiện nay, các bậc cha mẹ cần lưu ý thêm những dấu hiệu mới của bệnh như trẻ sốt cao liên tục, run chi, toát mồ hôi lạnh, liệt tay chân. Phát hiện sớm bệnh , đưa trẻ đến bệnh viện nhằm hạn chế tối đa những biến chứng xảy ra là lời khuyên tốt nhất mà các bác sĩ gởi đến người dân vào lúc này.
Dịch bệnh tay chân miệng tại TP.HCM: Cách nào an toàn cho trẻ mầm non?
Từ đầu năm đến nay, toàn thành phố đã có 6 ca tử vong do mắc bệnh tay chân miệng (TCM). Đặc biệt, chỉ trong tháng 4 có tới 3 ca. Trong khi đó, cả năm 2009, thành phố chỉ có 5 ca TCM tử vong và năm 2010 là 1 ca. Cũng thời gian này phát hiện nhiều chùm ca bệnh ở trường mầm non. Điều đó đã gây không ít lo ngại cho các bậc phụ huynh có con nhỏ cũng như giáo viên các trường mầm non.
Vậy, bằng cách nào để các trường mầm non có thể nói “không” với dịch bệnh TCM. Để trả lời câu hỏi này, Báo Giáo Dục TP.HCM đã có cuộc trao đổi với Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM Lê Trường Giang và Phó giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP Nguyễn Đắc Thọ…
PV: Xin bác sĩ cho biết tình hình dịch bệnh TCM trên địa bàn thành phố từ đầu năm đến nay?
Bác sĩ Lê Trường Giang:Tính đến thời điểm này, toàn thành phố có gần 1.000 trường hợp mắc bệnh TCM nhập viện điều trị, cao hơn 80 trường hợp so với cùng kỳ năm 2010. Đặc biệt, số trường hợp mắc tăng liên tục từ tuần thứ 10 (tức khoảng 8-3) đến nay. Riêng tháng 4, bệnh tăng cao gấp 5 lần so với các tháng đầu năm, có lúc lên tới 150 ca/tuần. Dự báo bệnh TCM sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới.
Số trường hợp mắc bệnh TCM đã xuất hiện tại 225/321 phường, xã ở khắp 24/24 quận, huyện. Bệnh xảy ra ở lứa tuổi rất nhỏ, trên 70% số trẻ mắc bệnh là từ 0-3 tuổi. Trong số các trẻ mắc bệnh, có 30% trẻ đang đi học tại các trường mầm non công lập và ngoài công lập. Mới 4 tháng đầu năm đã có 6 trường hợp tử vong, trong đó chỉ riêng tháng 4 là 3 trường hợp ở Q.1, Q.2 và Q.Bình Tân. Và 3/6 ca tử vong đang đi học tại các trường mầm non.
Trước tình hình này, ngành y tế đã làm gì thưa bác sĩ?
Bác sĩ Lê Trường Giang:Trước tình hình dịch bệnh TCM gia tăng, Sở Y tế đã triển khai tháng cao điểm phòng chống dịch bệnh TCM với mục đích: đẩy lùi ngay dịch, hạ thấp đỉnh dịch vào tháng 9 và tháng 10, hạ thấp số trường hợp tử vong. Đối với khu vực trường học, nhất là các trường mầm non, tháng cao điểm sẽ diễn ra từ nay đến khi các cháu nghỉ hè.
Vậy bác sĩ có thể nói rõ về bệnh TCM được không?
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ: TCM là bệnh truyền nhiễm do nhiều loại vi rút đường ruột gây ra, bệnh chủ yếu xảy ra ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Bệnh có thể có những biến chứng nặng, dẫn đến tử vong nhanh chóng nếu do virút entero virút 71 gây ra. Đa số trẻ khi mắc bệnh TCM đều có những biểu hiện lâm sàng rõ ràng như nổi bóng nước ở miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Tuy nhiên cũng có những trường hợp mắc bệnh ở thể ẩn, không có biểu hiện bên ngoài nhưng vẫn có khả năng lây bệnh cho người khác.
Bệnh lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân hoặc dịch tiết hầu họng của trẻ bệnh. Lây gián tiếp từ chính bàn tay do việc cầm, nắm, chạm vào đồ vật, đồ chơi, sàn nhà nhiễm virút từ chất tiết, chất thải của bệnh nhân.Hiện tại, bệnh TCM vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như vắc xin phòng ngừa.
Nếu chưa có thuốc điều trị cũng như vắc xin phòng ngừa thì có nghĩa chúng ta phải “sống chung” với dịch bệnh TCM đúng không thưa bác sĩ?
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ:Chúng ta vẫn có thể phòng tránh được bệnh TCM. Và cách phòng bệnh tốt nhất là chủ động các biện pháp vệ sinh cá nhân và khử khuẩn vật dụng, đồ chơi, nhà cửa.
Vệ sinh cá nhân: Trẻ em và người chăm sóc trẻ phải thường xuyên rửa tay bằng nước và xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc khi bàn tay bị bẩn. Không để trẻ khỏe mạnh tiếp xúc, chơi cùng trẻ bệnh.
Vệ sinh đồ chơi, vật dụng và nhà cửa hàng ngày bằng nước và xà phòng hoặc các chất lau nhà thông dụng. Đặc biệt lưu ý lau chùi làm vệ sinh nơi trẻ thường sinh hoạt, vui chơi.
Khử khuẩn đồ chơi, nhà cửa bằng bột Cloramin B có nồng độ clor gốc 25% (cấp tại các trạm y tế xã, phường cho những hộ gia đình có nhu cầu, hộ gia đình có trẻ dưới 3 tuổi, trường mầm non) hoặc nước javel có nồng độ clor gốc từ 3-5%.
Bác sĩ có thể nói rõ hơn về cách khử khuẩn được không?
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ:Trong trường hợp không có ca bệnh, mỗi tuần khử khuẩn một lần. Pha dung dịch khử khuẩn bằng cách pha 1 muỗng cà phê Cloramin B hoặc 20ml nước javel trong 1 lít nước. Trước tiên phải lau hoặc rửa sạch bụi, các chất bẩn trên sàn nhà, các bề mặt vật dụng trẻ thường tiếp xúc bằng nước và xà phòng. Sau đó mới lau bằng dung dịch khử khuẩn đã pha. Để trong vòng 10-20 phút, rồi lau lại bằng nước sạch và lau khô. Đối với đồ chơi của trẻ thì ngâm trong dung dịch khử khuẩn đã pha từ 10-20 phút, sau đó rửa lại bằng nước sạch và phơi khô.
Trường hợp có ca bệnh, việc khử khuẩn được thực hiện mỗi ngày. Nồng độ clor tăng gấp 5 lần so với bình thường. Khử khuẩn nơi có chất tiết hầu họng nhiễm bẩn các bề mặt đồ đạc, vật dụng, sàn nhà, nơi người bệnh sinh hoạt, ngủ - nghỉ…
Khi phát hiện trong lớp có ca bệnh, giáo viên phải làm gì thưa bác sĩ?
Bác sĩ Lê Trường Giang:Khi phát hiện trong lớp có ca bệnh, giáo viên phải nhanh chóng cách ly trẻ bệnh. Với những trẻ còn lại phải cho tất cả ra ngoài trời nắng, bởi ánh nắng mặt trời sẽ khử khuẩn giúp trẻ. Sau đó cho trẻ đi rửa tay. Trong thời gian đó, giáo viên vệ sinh - khử khuẩn sàn nhà, bàn ghế, đồ chơi trong lớp học.Nhà trường phải theo dõi, quản lý trẻ khi nghỉ học. Giáo viên phải hỏi phụ huynh tại sao trẻ nghỉ, trong trường hợp nghỉ vì mắc bệnh thì phải biết đó là bệnh gì. Nếu mắc các bệnh truyền nhiễm như TCM thì phải báo ngay với y tế địa phương.
Xin bác sĩ cho biết, thông điệp mà ngành y tế muốn gửi tới người dân trong việc phòng chống dịch bệnh TCM?
Bác sĩ Lê Trường Giang: Có 3 thông điệp mà ngành y tế muốn gửi tới người dân, đặc biệt là các cô giáo mầm non và những phụ huynh có con dưới 5 tuổi, đó là: thường xuyên rửa sạch bàn tay của trẻ, người giữ trẻ, vật dụng và đồ chơi của trẻ; lau chùi sạch khu vực sinh hoạt của trẻ bằng dung dịch sát khuẩn; phát hiện sớm các dấu hiệu trở nặng như sốt cao, co giật, đi đứng loạng choạng, thở mệt để đưa trẻ đến ngay Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Nhi đồng 2 hoặc Bệnh viện Nhiệt đới.
Liên Sở Y tế và Sở GD-ĐT đã bàn bạc và sẽ phải đề xuất với UBND TP cũng như đưa ra HĐND để có một khoản chi cho công tác vệ sinh phòng bệnh trong trường học. Bởi chi phí để làm vệ sinh phòng bệnh rẻ hơn rất nhiều so với chi phí khám chữa bệnh. Nếu HĐND không đồng ý cho ngành GD-ĐT thu từ phụ huynh học sinh thì ngân sách thành phố phải chi cho khoản này.
Xin cám ơn bác sĩ Lê Trường Giang và bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ!
Bệnh tay chân miệng: Xuất hiện chủng loại virus mới?
Ngày 10/5, theo thông tin từ Sở Y tế TP HCM, trên địa bàn có thêm hai trẻ tử vong vì bệnh tay chân miệng (TCM), như vậy tổng số trẻ tử vong do bệnh này từ đầu năm đến nay đã là 9 trẻ. Theo Trung tâm Y tế Dự phòng TP HCM, mỗi năm có hai đợt dịch tay chân miệng, đợt một từ tháng 3 - 5,đợt hai từ tháng 9 - 11. Trong khi đó, đến thời điểm này bệnh vẫn đang tăng cao, nhiều khả năng còn kéo dài đến tháng 7, 8. Từ đầu năm đến nay, ở tất cả 24 quận - huyện có hơn 1.200 ca, tăng gần 100% so với cùng kỳ năm ngoái, trong đó tập trung nhiều ở các quận Tân Bình, Bình Thạnh, Tân Phú, Gò Vấp. Như vậy, khả năng dịch TCM năm nay sẽ không có thời gian lắng xuống, kết thúc đợt một thì sẽ tiếp tục vào mùa cao điểm của đợt hai. Giới chuyên môn về các bệnh truyền nhiễm đang nghi ngờ virus gây bệnh TCM đã biến đổi gen, chủng.
Hiện chưa có vaccine phòng bệnh TCM, cũng chưa có thuốc chữa trị đặc hiệu, nguồn gây bệnh lại khó nhìn thấy (như muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết). Biện pháp ngăn ngừa duy nhất là phòng bệnh. Do vậy, ngày 10/5, Trung tâm Y tế dự phòng TP HCM đã biên soạn tài liệu hướng dẫn, giáo dục về phòng chống bệnh TCM trong trường học và trong gia đình để hạn chế mầm bệnh lây lan.
Cách phòng bệnh
Đối với việc vệ sinh cá nhân: Trẻ em và người chăm sóc trẻ phải thường xuyên rửa tay bằng nước và xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc khi bàn tay bị vấy bẩn. Không để trẻ khỏe mạnh tiếp xúc, chơi cùng trẻ bệnh. Người chăm sóc trẻ bệnh cần phải vệ sinh cá nhân nghiêm ngặt - rửa tay ngay bằng nước xà phòng sau khi chăm sóc và tốt nhất là không cùng chăm sóc với trẻ khỏe mạnh. Đối với việc vệ sinh đồ chơi, vật dụng và nhà cửa hàng ngày: Dùng nước và xà phòng hoặc các chất lau nhà thông dụng có bán trên thị trường. Đặc biệt lưu ý lau chùi, làm vệ sinh nơi trẻ thường sinh hoạt, vui chơi hằng ngày.
Đối với việc khử khuẩn đồ chơi, nhà cửa hàng tuần: Bằng bột Cloramin B do trạm y tế cung cấp có nồng độ clo gốc 25% hoặc nước Javel bán trên thị trường có nồng độ clo gốc 3%-5% (nồng độ gốc clo hoạt tính được ghi trên nhãn). Đối với việc khử khuẩn vật dụng, đồ chơi, sàn nhà khi gia đình không có bệnh nhân; tần suất mỗi tuần/lần, kết hợp làm sạch mỗi ngày, nồng độ clo hoạt tính dùng cho khử khuẩn: 0,1%.
Cách pha dung dịch khử khuẩn
Khi trong nhà không có trẻ mắc bệnh thì dùng nồng độ clo hoạt tính dùng cho khử khuẩn: 0,1%. Khi trong nhà có trẻ mắc bệnh, việc khử khuẩn phải được thực hiện mỗi ngày, nồng độ clo hoạt tính dùng cho khử khuẩn là 0,5%, tăng gấp năm lần so với bình thường. Trước khi vệ sinh bằng clo, cần lau rửa vật dụng trước một lần bằng nước và xà phòng, sau đó 10 phút lại lau rửa một lần nữa bằng nước sạch.
Khi pha chế nước với dung dịch khử khuẩn, nên dùng hai vật riêng biệt, một để chứa nước đã pha với chất khử khuẩn, một chứa nước sạch. Giẻ lau cũng nên dùng hai cái riêng. Khi thấy dung dịch khử khuẩn và nước đục màu thì nên thay nước khác, cũng không nên tận dụng dung dịch đã dùng khử khuẩn đồ chơi để lau nhà vì dung dịch này không còn đủ tác dụng khử khuẩn.