An toàn trong bảo hộ với nhân viên y tế
Ngày 7/11/2014. CNN Y tá Amber Vinson nhiễm Ebola như thế nào? "Đó là điều bí ẩn đối với tôi", cô trả lời với CNN (How did nurse Amber Vinson get Ebola? 'It is a mystery to me,' she tells CNN). Amber Vinson cho rằng cô đã tuân thủ tất cả các quy tắc chăm sóc cho một bệnh nhân Ebola, vậy thì làm thế nào mà y tá bang Texas lại nhiễm virus chết người này? "Tôi không thể nói gì hơn", cô kể với CNN: "Hầu như hàng ngày tôi đều lục lại trong trí nhớ: chuyện gì đã xảy ra, mình đã mắc những lỗi gì bởi vì mọi lần cơ thể tôi đều được che kín hoàn toàn, tôi đã làm theo quy trình của CDC và không bao giờ đi đâu xa, đó là một bí ẩn đối với tôi...". Vinson, nữ y tá được tuyên bố đã qua khỏi Ebola vào tuần trước sau khi điều trị tại Bệnh viện Đại học Emory ở Atlanta, đã nói chuyện với Don Lemon của CNN trong một cuộc phỏng vấn độc quyền phát sóng hôm thứ năm ngày 6/11/2014. Cô đã mô tả những gì mình phải trải qua khi chiến đấu với loại virus chết người này và ‘đáp trả’ (fired back) những người chỉ trích cho rằng cô không bao giờ được lên các chuyến bay thương mại sau khi điều trị bệnh nhân Ebola. "Tôi là một y tá. Tôi quan tâm. Tôi chăm sóc cho tôi, tôi sẽ không đặt mình vào nguy hiểm. Trước hết, tôi sẽ không lây nhiễm Ebola cho gia đình và người bạn gái thân nhất của tôi. Tôi sẽ không gây nguy hiểm cho các gia đình trên khắp đất nước hay có khả năng đặt họ vào bất cứ tình thế nguy hiểm nào. Tôi không có triệu chứng. Không cách nào vào thời điểm đó tôi không thể lây nhiễm nó". Nữ y tá 29 tuổi nghẹn ngào nghĩ đến những phản ứng gay gắt của một số người sau khi họ biết được cô đã bị nhiễm Ebola. "Chỉ là không phải tôi" (It's just not me), cô nói : "Tất cả những gì tôi làm là chăm sóc, tất cả những điều tôi muốn làm là giúp đỡ, tôi sẽ không bao giờ cố gắng làm tổn thương bất cứ ai".
Vinson: "Hàng ngày tôi đều lục lại trong trí nhớ của mình”
 |  |
Amber Vinson: Tôi đã tuân theo các quy tắc | Vinson: 'Tôi không bao giờ cố làm tổn hại đến bất kỳ ai' |
 |  |
Vinson: 'Bạn đang đấu tranh cho cuộc đời mình' | Hiểu biết về các quy trình Ebola |
Tôi đã làm những gì tôi phải làm' ('I did what I was supposed to do')
Một thời gian ngắn sau chẩn đoán của Vinson, giám đốc Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (USCDC) TS. Tom Frieden đã nói với các phóng viên rằng cô không nên lên các chuyến bay: "Các hướng dẫn của CDC trong bối cảnh hiện nay vạch ra sự cần thiết đối với cái được gọi là đi lại có kiểm soát, việc đó có thể bao gồm một chiếc máy bay thuê, một chiếc xe hơi nhưng lại không tính đến phương tiện giao thông công cộng", giám đốc CDC phát biểu với các phóng viên vào thời điểm đó: "Từ thời điểm này trở đi chúng tôi sẽ đảm bảo rằng không một cá nhân nào khác đang được theo dõi về khả năng phơi nhiễm có thể di chuyển bằng bất kỳ cách nào khi chưa qua kiểm soát đi lại". Vinson cho rằng cô cảm thấy như Frieden đổ lỗi cho cô là không có cơ sở: "Tôi đã làm những gì tôi phải làm và bây giờ anh nói rằng tôi đã không nên bay. Anh biết đấy, tôi đã kiểm tra nhiều lần thậm chí trước khi tôi rời Dallas xem liệu có ổn để thực hiện chuyến bay hay không". Khi chuyến bay trở về từ Cleveland đến Dallas nhiều lần bị trì hoãn, Vinson đã kiểm tra nhiệt độ nhiều lần và báo cáo cho Sở Y tế Texas, sau đó người liên hệ với cô ở đó sẽ nói chuyện với CDC. "Bà ấy sẽ cho tôi biết liệu tôi có ‘OK’ để đi được hay không", Vinson nói: "và tôi đã được sự đồng ý".
'Đó là một sự đấu tranh' ('It's a struggle')
Chẩn đoán của Vinson được đưa ra giữa làn sóng quan ngại quốc gia về khả năng lây lan dịch Ebola ở Hoa Kỳ, đặc biệt là sau khi người ta biết được cô đã bay trên hai chuyến bay thương mại sau khi điều trị cho Duncan. Cô đã trở thành người thứ hai được ghi nhận nhiễm Ebola tại Hoa Kỳ và là nữ y tá thứ hai từ bệnh viện Giáo hội trưởng lão Texas ở thành phố Dallas nhiễm virus này sau khi chăm sóc cho một bệnh nhân Ebola. Vinson cho biết cô đã sốc khi nghe tin đồng nghiệp của mình, y tá Nina Phạm, đã bị nhiễm Ebola. "Tim tôi rơi xuống" (My heart dropped) Vinson nói: "Tôi lo sợ cho bản thân mình, suy nghĩ đầu tiên của tôi là Nina là một y tá tuyệt vời, tôi hiểu nghiệp vụ điều dưỡng của cô ấy, cô ấy tuân thủ chặt chẽ các quy tắc và quy trình như tôi vậy, nếu điều này xảy ra với cô ấy thì nó cũng có thể xảy ra với tôi và làm rung chuyển cuộc đời tôi". Vài ngày sau đó, Vinson được chẩn đoán nhiễm Ebola ngay khi trở về Dallas sau chuyến đi thăm gia đình ở Ohio-nơi cô đang lên kế hoạch cho đám cưới của mình, những ngày tiếp theo kể từ khi cô ghé qua một cửa hiệu áo cưới, Vinson đã được cách ly trong một bệnh viện, chống đỡ với virus-đó không phải là một trận chiến dễ dàng, Vinson nói: "Nó hút cạn sức lực của bạn. Thực sự là như vậy. Tôi cảm thấy vô cùng kiệt sức và ngay cả bây giờ ... chỉ đi một quãng ngắn, tôi cũng đã hụt hơi". Cô cho biết có một số ngày đặc biệt khó khăn: "Bạn buộc mình phải vực dậy và buộc phải tống rất nhiều thứ ra khỏi cơ thể, đó là một cuộc đấu tranh. Bạn đang chiến đấu cho cuộc sống của bạn".
Mẹ: ‘Tôi chỉ muốn được ở đó’ (Mom: 'I just wanted to be there')
Đối với gia đình Vinson, đó cũng là một thử thách đau đớn như những người xem truyền hình trên khắp nước Mỹ, Debra Berry nhìn chằm chằm vào màn hình TV thấy con gái mình đi bộ từ xe cứu thương lên chiếc máy bay sẽ chở cô từ Dallas đến Atlanta để điều trị. Đó là cảnh tượng nặng nề đối với Berry, người mẹ bị cách ly tại Dallas nên không thể ở bên cạnh con gái mình. "Tôi sẽ không quan tâm nếu con bé bị nhiễm Ebola gấp ba, tôi là mẹ con bé, hãy giao nó cho tôi, hãy bọc tôi trong trong những chiếc túi Hefty", bà nói: "Tôi chỉ muốn được ở đó khi ruột gan giằng xé khi biết rằng con bé ở đó chỉ có một mình". Nghe những lời mà người ta nhận xét về con gái mình không giúp được gì Berry cho biết: "Tôi nghĩ rằng họ nên dùng khoa học để quản lý tình huống thay vì đưa ra những bình luận", ngay cả bây giờ bà nói: "người ta không chỉ lắng nghe. tôi muốn họ hiểu rằng con gái của tôi là một anh hùng". Vị hôn phu của Vinson, Derrick Markray cho biết sự chú ý mạnh mẽ của các phương tiện truyền thông quả thật khó khăn: "Nó không giống như cô ấy là một nghệ sĩ đang tìm kiếm danh vọng mà tìm thấy cô ấy". Trong cuộc phỏng vấn với Lemon, anh đã mô tả nỗi thống khổ của những ngày đầu tiên sau khi Vinson được chẩn đoán, anh sợ điều tồi tệ nhất và nhận ra rằng nếu Vinson chết, thi thể cô sẽ bị loại bỏ như chất thải nguy hại, thậm chí sẽ không cả bình đựng di cốt tại tang lễ của cô. "Thực tế điều đó thực sự đã bắt đầu, tính nghiêm trọng của nó" anh nói và tự hỏi: "Hệ thống của chúng ta thực sự có thể xử lý được vấn đề này hay không?".
Sẵn sàng xây dựng lại (Ready to rebuild)
Vinson đã sống sót khỏi virus chết người, các bác sĩ không thể nói chính xác điều gì đã cứu cô ấy, cho dù họ có nói rằng khả năng là do cô còn trẻ và lại nhanh chóng được chữa trị. Trước mắt, Vinson cho rằng các bệnh viện tại Mỹ rõ ràng cần phải lên kế hoạch nhiều hơn để xử lý Ebola một cách tốt hơn. "Chúng tôi chưa được chuẩn bị tốt nhất", cô nói: "Chúng tôi không được đào tạo nhiều. Chúng tôi không cảm thấy thoải mái khi mặc/đeo hay cởi/tháo thiết bị bảo hộ. Chúng tôi không có thời gian để thực hành điều đó và không có nhiều tập huấn được triển khai trước đó". Cô cho rằng đó là một bài học mà các bệnh viện cần phải nghiêm túc thực hiện: "Mọi người cần được đào tạo, các nhân viên chăm sóc y tế cần phải cảm thấy thoải mái, họ cần cảm thấy như họ đang được bảo vệ để có thể chăm sóc bệnh nhân một cách tốt nhất". Theo Vinson công việc điều dưỡng vẫn là niềm đam mê của cô nhưng cô không biết khi nào sẽ thích hợp để quay trở lại với công việc này: "Ngay bây giờ tôi phải chăm sóc cho tôi, cũng mấy tuần rồi tôi cảm thấy mỗi ngày mình có thêm một chút sức lực nhưng tôi biết tôi và ngay bây giờ tôi không phải đang ở vị trí mà tôi cảm thấy thoải mái khi chăm sóc cho người khác". Đối với nữ y tá 29 tuổi, đó cũng là thời gian để cô quay lại với cuộc sống của mình. Sau khi cô được chẩn đoán nhiễm Ebola, đội vệ sinh đã hủy mất chiếc nhẫn đính hôn của cô và cuốn sổ tay cô sử dụng để lập kế hoạch cho đám cưới sắp tới của mình. "Chúng tôi sẽ làm lại", cô cho biết và nếu bất cứ ai khác bị nhiễm Ebola, cô đều sẵn sàng giúp đỡ trong thời gian này bằng cách hiến máu của mình để giúp điều trị cho họ. "Bạn sẽ cho huyết thanh? Lemon hỏi cô. "Chắc chắn rồi", Vinson trả lời, "ngay khi tôi có thể làm vậy”.
An toàn trong quytrình chôn cất tử thi bệnh nhân
Ngày 07/11/2014. VOA News. Quy trình chôn cất bệnh nhân Ebola an toàn rất quan trọng để giảm sự lây lan của dịch bệnh (Safe Burial Procedures Key to Reducing Ebola Spread). Các quy trình chôn cất được xem là một việc rất quan trọng nhằm giảm sự lây lan của Ebola tại 3 quốc gia có dịch bệnh lưu hành nặng nhất ở Tây Phi. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết họ sẽ đưa ra nghi thức chôn cất mới, phù hợp với tín ngưỡng và tôn giáo tại các quốc gia có dịch bệnh Ebola Guinea, Sierra Leone và Liberia.
Các nhân viên y tế chôn cất thi thể một phụ nữ bị nghi ngờ tử vong do Ebola tại hạt Bomi, ngoại ô thành phố Monrovia, Liberia. Ngày 20/10/2014
Theo WHO, phần lớn số ca mắc nhiễm Ebola tại Tây Phi là do việc chôn cất không an toàn, bởi vì một người tử vong do Ebola có khả năng lây nhiễm cao nhất sau khi họ chết. Chuyên gia về virus Ebola của WHO Pierre Formenty cho biết nghi thức chôn cất đòi hỏi phải chạm trực tiếp hay vệ sinh cơ thể làm cho gia đình của nạn nhân hay người dân bị lây nhiễm virus Ebola: “Trong tháng Tám vừa qua, tôi nghĩ rằng gần 60% sự lây lan của virus là do việc chôn cất. Hiện nay, nhờ vào sự phát triển và thành lập nhiều đội chôn cất tại ba quốc gia, chúng ta đã giảm được 30%. Quan trọng là các hướng dẫn mới này là để giới thiệu, không chỉ các kỹ thuật an toàn mà còn các kỹ thuật về chôn cất được chấp thuận về mặt tôn giáo theo các quốc gia khác nhau, các truyền thống gia đình khác nhau, các làng xã khác nhau”. Trong vài tuần qua, WHO đã làm việc với Ủy ban Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ Quốc tế (International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies) và một số các tổ chức dựa trên tín ngưỡng đã cập nhật các nghi thức chôn cất mới để đưa vào sự nhạy cảm về văn hóa và tôn giáo của gia đình và cộng đồng người dân của các quốc gia Tây Phi. Bác sĩ Formenty cho rằng các cuộc thảo luận để đưa ra các biện pháp cho phép các gia đình nạn nhân thực hiện các nghi lễ cho người chết một cách an toàn, ông phát biểu: “Nếu các bạn thực hiện việc chôn cất an toàn nhưng không có sự tôn trọng những người đã chết, sau đó các gia đình nân nhân tiếp theo sẽ không chấp nhận đội mai táng và tất nhiên sự lan truyền bệnh sẽ tăng lên”. Sally Smith, chuyên gia tư vấn công đồng tại cơ quan phòng chống bệnh AIDS của Liên Hiệp Quốc cho biết không có kế hoạch chi tiết về việc tổ chức một lễ mai táng trang trọng và có nhiều sự khác nhau trong các cộng đồng khác nhau do đó rất quan trọng để hỏi người dân những gì là quan trọng đối với họ và sau đó tìm ra một nghi lễ riêng có thể được thực hiện một cách an toàn: “Một trong những điều quan trọng của cộng đồng Hồi giáo là người chết không được chôn mà không mặc gì và ý tưởng là sau đó mang theo một tấm vải màu trắng có thể được đặt phần trên của túi bọc cơ thể, để mà khi cơ thể được đặt vào túi, tấm vải có thể gấp lại bao phủ như một tấm vải liệm… Như vậy đối với cộng đồng đạo Cơ đốc có thể đọc một đoạn kinh thánh. Họ có thể viết đoạn kinh thánh và đặt vào bên trong túi bọc cơ thể của nạn nhân hay đặt một cây thánh giá vào bên trong”. WHO mong muốn sẽ đạt được 70% việc chôn cất an toàn tại các quốc gia có dịch bệnh Ebola đến tháng 12/2014, điều này sẽ chắc chắn giảm được sự lây lan của virus vì cho rằng hoạt động chôn cất an toàn không đủ để ngăn chặn dịch bệnh và phát hiện những tiếp xúc của những người bị nhiễm virus.