Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi các quốc gia hành động để giảm thiểu tác hại của rượu, mà theo tổ chức này đã giết chết 3,3 triệu người mỗi năm. WHO báo cáo việc sử dụng rượu chịu trách nhiệm cho 6% của tất cả các trường hợp tử vong trên toàn thế giới, nghĩa là cứ mỗi 10 giây thì có một ca tử vong.
WHO: Uống rượu bia bừa bãi có hại nhất cho sức khỏe (Binge-Drinking Most Harmful to Health)
Ngày 12/5/2014. GENEVA - Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi các quốc gia hành động để giảm thiểu tác hại của rượu, mà theo tổ chức này đã giết chết 3,3 triệu người mỗi năm. WHO báo cáo việc sử dụng rượu chịu trách nhiệm cho 6% của tất cả các trường hợp tử vong trên toàn thế giới, nghĩa là cứ mỗi 10 giây thì có một ca tử vong. Bên cạnh gây ra tình trạng nghiện ngập, báo cáo cũng cho biết mức tiêu thụ rượu làm tăng nguy cơ phát triển cho hơn 200 loại bệnh, bao gồm bệnh xơ gan và một số bệnh ung thư. Lần đầu tiên, WHO cho biết việc sử dụng rượu bia khiến người ta dễ bị các bệnh truyền nhiễm như bệnh lao, viêm phổi và HIV.
 |
| Một người đàn ông ngủ trên đường phố sau khi uống rượu chưng cất cồn truyền thống, mà tiếng địa phương gọi là "chang'aa" ở ngoại ô Nairobi ngày 9/5/2014 |
Trưởng bộ phận sức khỏe tâm thần và lạm dụng chất (mental health and substance abuse) của WHO-Shekhar Saxena cho biết tổ chức này quan tâm đến người uống ở độ tuổi từ 15 - 19 và đặc biệt là người uống quá nhiều hoặc "chè chén say sưa" (binge-drinking): "Báo cáo kết luận 16% những người uống rượu hơn 15 tuổi trên toàn thế giới tham gia vào việc chè chén say sưa, gây ra tác hại nhiều hơn những cách uống khác và gây những thiệt hại nhất do tai nạn, tự gây hại và nguy hại cho những người khác ... Các quốc gia có mức thu nhập cao có tỷ lệ sử dụng rượu cao nhất tính trên bình quân đầu người và cũng có tỷ lệ say sưa chè chén cao nhất".
 |
| Tỷ lệ về mức độ uống nhiều trong tổng số quần thể từ 15 tuổi trở lên và thanh thiếu niên (15-19 tuổi) năm 2010 |
Báo cáo lưu ý trung bình mỗi người từ 15 tuổi trở trở lên uống 6,2 lít rượu mỗi năm nhưng bởi vì chưa đầy 50% dân số uống rượu, do đó những người này tiêu thụ trung bình 17 lít cồn nguyên chất một năm. Báo cáo cảnh báo việc uống rượu đang gia tăng ở phụ nữ và điều này là mối quan tâm vì họ là dễ bị tổn thương hơn đối với một số tình trạng bệnh lý có liên quan đến rượu hơn nam giới. Tỷ lệ tử vong cao nhất được tìm thấy ở châu Âu, tiếp theo là Tây Thái Bình Dương và sau đó là khu vực châu Mỹ. Trên toàn cầu, báo cáo nhận thấy châu Âu là khu vực có mức tiêu thụ rượu cao nhất, đặc biệt là ở khu vực Trung và ĐôngÂu, tiếp theo là châu Mỹ và châu Phi. Báo cáo cho biếtNga, Ukraine, Belarus, Moldova và một số nước lân cận có mức độ tiêu thụ rất cao về rượu và say rượu.
 |
| Bản đồ cho thấy tỷ lệ uống rượu nhiều ở lứa tuổi thanh thiếu niên |
Mặc dù rượu ít được tiêu thụ ở châu Phi so với châu Âu nhưng điều phối viên của WHO về xử lý lạm dụng chất-Vladimir Poznyak cho rằng những tác động về sức khỏe là tồi tệ ở châu Phi hơn ở châu Âu: "Sự khác biệt là ở khu vực châu Phi cũng như ở các nước khác cónguồn lực ít hơn nên việc tiêu thụ rượu mang lại nhiều tác hại đến sức khỏe và các mối quan hệ xã hội vì sự vắng mặt của các yếu tố đệm như thiếu hỗ trợ xã hội, thiếu tiếp cận đối với sức khỏe dịch vụ chăm sóc". WHO kêu gọi các nước tăng cường các biện pháp để bảo vệ người dân nhằm tránh khỏi những tác hại trong việc lạm dụng rượu bao gồm tăng thuế rượu, nâng giới hạn độ tuổi uống rượu và điều tiết thị trường đồ uống có cồn.
WHO kêu gọi các chính phủ phải hành động nhiều hơn nữa để ngăn chặn bệnh tật và tử vong liên quan đến rượu(WHO calls on governments to do more to prevent alcohol-related deaths and diseases)
Ngày 12/5/2014. GENEVA - Theo một báo cáo mới được công bố của WHO,trên thế giới có 3,3 triệu ca tử vong trong năm 2012 là do tác hại của việc sử dụng bia rượu. Uống rượu bia không chỉ có thể dẫn đến sự phụ thuộc mà còn làm tăng nguy cơ cho con người phát triển hơn 200 loại bệnh tật như xơ gan và một số bệnh ung thư, ngoài ra uống rượu bia có thể dẫn đến bạo lực và thương tích. Báo cáo cũng cho thấy rằng việc sử dụng rượu khiến người ta dễ bị các bệnh truyền nhiễm như bệnh lao và viêm phổi.
"Báo cáo tình trạng toàn cầu về rượu và sức khỏe năm 2014" (Global status report on alcohol and health 2014) cung cấp sự mô tả sơ lược ở tầm quốc gia về tiêu thụ rượu tại 194 thành viên của WHO, ảnh hưởng đến đáp ứng y tế công cộng và chính sách.
"Nhiều hành động hơn nữa cần phải được thực hiện để bảo vệ người dân khỏi những hậu quả sức khỏe tiêu cực do uống rượu", Tiến sĩ Oleg Chestnov-Trợ lý Tổng giám đốc của WHO về các bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần cho biết: "Báo cáo cho thấy rõ ràng rằng không có chỗ cho sự tự mãn khi nói đến việc giảm sử dụng rượu".Một số quốc gia đã tăng cường các biện pháp để bảo vệ người dân bao gồm tăng thuế rượu, hạn chế sự sẵn có của rượu bằng cách tăng giới hạn về độ tuổi và điều tiết thị trường của đồ uống có cồn.
Các điểm nhấn của báo cáo(Report highlights)
Báo cáo cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động bởi các quốc gia bao gồm Lãnh đạo quốc gia xây dựng các chính sách nhằm làm giảm sử dụng rượu (66 thành viên của WHO đã có văn bản chính sách quốc gia về rượu vào năm 2012); các hoạt động nâng cao nhận thức quốc gia (gần 140 quốc gia đã báo cáo ít nhất một hoạt động như vậy trong ba năm qua); các dịch vụ y tế để cung cấp các dịch vụ dự phòng và điều trị,đặc biệt gia tăngdự phòng, điều trị và chăm sóc bệnh nhân và gia đình của họ, và hỗ trợ các sáng kiến về sàng lọc và các can thiệp ngắn gọn, ngoài ra báo cáo cho thấy sự cần thiết về sự tham gia của cộng đồng trong việc làm giảm sử dụng rượu. Trung bình mỗi người trên thế giới từ 15 tuổi trở lên uống 6,2 lít rượu cồn nguyên chất mỗi năm nhưng chưa đầy một nửa dân số (38,3% ) thực sự uống rượu, điều này có nghĩa là những người này tiêu thụ trung bình 17 lít rượu cồn nguyên chất hàng năm. Báo cáo cũng chỉ ra thực tế là có một tỷ lệ tử vong cao hơn ở nam giới so với nữ giới là do các nguyên nhân liên quan đến rượu-7,6% các ca tử vong của nam giới và 4% các ca tử vong của phụ nữ mặc dù có bằng chứng cho thấy phụ nữ có thể dễ bị tổn thương hơn đối với một số tình trạng bệnh lý có liên quan đến rượu so với nam giới. Ngoài ra, các tác giả lưu ý rằng có sự quan ngại về sự gia tăng ổn định trong sử dụng rượu ở phụ nữ.
"Chúng tôi thấy rằng trên toàn thế giới khoảng 16% của những người uống rượu đi vào giai đoạn nghiện nặng thường được gọi là 'chè chén say sưa"-đó là thể có hại nhất cho sức khỏe", Tiến sĩ Shekhar Saxena, Giám đốc về sức khỏe tâm thần và lạm dụng chất của WHO cho biết: "Nhóm có thu nhập thấp hơn bị ảnh hưởng nhiều hơn bởi những hậu quả xã hội và sức khỏe của rượu, họ thường thiếu các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng và ít được bảo vệ bởi các mạng lưới cộng đồng hoặc gia đình đang hoạt động".Trên toàn cầu, châu Âu là khu vực có mức tiêu thụ rượu cao nhất tính theo bình quân đầu người với một số nước trong cộng đồng châu Âu có tốc độ tiêu thụ đặc biệt cao. Phân tích xu hướng cho thấy mức tiêu thụ ổn định trong 5 năm qua trong khu vực châu Âu, cũng như ở châu Phi và châu Mỹ, mặc dù sự gia tăng đã được báo cáo trong khu vực Đông Nam Á và khu vực Tây Thái Bình Dương.
Thông qua một mạng lưới toàn cầu, WHO đang hỗ trợ các nước trong việc phát triển và thực hiện các chính sách nhằm làm giảm việc sử dụng rượu. Sự cần thiết phải hành động mạnh hơn được thông qua tại phiên họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc vào năm 2011 trong đó xác định rượu là một trong bốn yếu tố nguy cơ phổ biến góp phần vào dịch bệnh không lây nhiễm (non-communicable diseases - NCDs).
Rượu bia và những tác hại của rượu bia đối với sức khỏe
Tháng 5/2014. WHO - Rượu bia là một chất gây kích thích thần kinh với các thuộc tính tạo ra sự phụ thuộc đã được sử dụng rộng rãi ở nhiều nền văn hóa trong nhiều thế kỷ. Việc sử dụng rượu bia gây ra mộtsố lượng lớn bệnh tật, tạo ra gánh nặng kinh tế và xã hội trong nhiều quốc gia. Rượu bia gây ra tác động đối với con người và xã hội trong nhiều cách và nó được xác định bởi khối lượng rượu tiêu thụ, hình thức của việc uống rượu và trong những trường hợp hiếm hoi, chất lượng rượu tiêu thụ. Trong năm 2012, khoảng 3,3 triệu người chết chiếm 5,9% của tất cả các trường hợp tử vong trên toàn cầu là do uống rượu. Việc sử dụng rượu cũng có thể gây tổn hại cho người khác, chẳng hạn như các thành viên gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và người lạ. Hơn nữa, việc sử dụng rượu dẫn đến một gánh nặng lớn với kinh tế và xã hội, ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe.
Uống rượu là một yếu tố nguyên nhân gây ra hơn 200 loại bệnh tật và các thương tích, uống rượu có liên quan với nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe như rối loạn tâm thần và hành vi, bao gồm nghiện rượu, các bệnh không lây nhiễm chính như xơ gan, một số bệnh ung thư và các bệnh tim mạch cũng như các thương tích do bạo lực và các cuộc đụng độ do va chạm trên đường.Các mối quan hệ nhân quả mới nhất giữa uống rượu và tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm như bệnh lao cũng như quá trình lây nhiễm HIV/AIDS. Uống rượu bởi một bà mẹ tương lai có thể gây ra hội chứng rượu bào thai và các biến chứng sinh non. Một phần quan trọng của gánh nặng bệnh tật do uống rượu làm phát sinh các chấn thương không chủ ý và có chủ ý, kể cả những người do tai nạn giao thông đường bộ, bạo lực và tự tử. Chấn thương gây tử vong do uống rượu có xu hướng xảy ra ở các nhóm tuổi tương đối trẻ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến tiêu thụ rượu và tác hại liên quan đến rượu (Factors affecting alcohol consumption and alcohol-related harm)
Một loạt các yếu tố đã được xác định ở mức độ cá nhân và mức độ xã hội, gây ra các ảnh hưởng đến mức độ và mô hình tiêu thụ rượu và mức độ trầm trọng của các vấn đề liên quan đến rượu trong quần thể dân cư. Các yếu tố môi trường bao gồm phát triển kinh tế, văn hóa, sự sẵn có của rượu, tính toàn diện và mức độ thực hiện và thực thi chính sách về rượu. Đối với một mức độ nhất định hoặc mô hình của việc uống rượu thì các lỗ hổng trong một xã hội có thể có các tác động khác nhau tương tự như những lổ hỏng giữa xã hội. Mặc dù không có yếu tố nguy cơ duy nhất nào là chi phối nhưng một người dễ bị tổn thương hơn thì người đó có khả năng phát triển các vấn đề liên quan đến rượu hơn như một kết quả của việc uống rượu.
 |
| Mô hình quan hệ nhân quả của việc tiêu thụ rượu và hậu quả về sức khỏe |
Tác động của uống rượu với sức khỏe mãn tính và cấp tính trong quần thể chủ yếu được xác định bởi 2 vấn đề riêng biệt nhưng có liên quan đến uống rượu là tổng khối lượng rượu tiêu thụ và hình thức của việc uống rượu.Bối cảnh uống đóng một vai trò quan trọng trong việc xuất hiện các tác hại liên quan đến rượu, đặc biệt là liên quan đến ảnh hưởng sức khỏe do say rượu và trong một số trường hợp hiếm hoi còn là chất lượng của rượu tiêu thụ. Tiêu thụ rượu có thể có tác động không chỉ về tỉ lệ bệnh tật, thương tích và các bệnh lý khác mà còn về quá trình rối loạn và kết quả bệnh lý ở các cá nhân. Có sự khác biệt về giới tính trong tỷ lệ tử vong liên quan đến rượu, bệnh tật cũng như mức độ và mô hình tiêu thụ rượu. Tỷ lệ tử vong do rượu ở nam giới lên đến 7,6% của tất cả các trường hợp tử vong trên toàn cầu so với 4,0% của tất cả các trường hợp tử vong ở phụ nữ.Tổng số rượu tiêu thụ bình quân đầu người trong năm 2010 ở những người uống rượu nam và nữ trên toàn thế giới trung bình là 21,2 lít cho nam giới và 8,9 lít rượu cồn nguyên chất cho phụ nữ.
Các cách để giảm bớt gánh nặng từ các tác hại do sử dụng rượu (Ways to reduce the burden from harmful use of alcohol)
Sức khỏe, an toàn và các vấn đề kinh tế xã hội do rượu có thể được làm giảm một cách hiệu quả và đòi hỏi các hành động trên các cấp, mô hình và bối cảnh tiêu thụ rượu và các định tố xã hội rộng lớn hơn của sức khỏe. Các quốc gia có trách nhiệm xây dựng, thực hiện, giám sát và đánh giá các chính sách công cộng nhằm làm giảm việc sử dụng rượu. Kiến thức khoa học đáng kể hiện có cho các nhà hoạch định chính sách về hiệu quả và chi phí-hiệu quả (cost–effectiveness) theo các chiến lược: Quy định việc tiếp thị đồ uống có cồn (đặc biệt là những người trẻ tuổi); Quy định và hạn chế sự sẵn có của rượu (regulating and restricting availability of alcohol); Ban hành các chính sách phù hợp về lái xe khi uống rượu (enacting appropriate drink-driving policies); Làm giảm nhu cầu thông qua thuế và cơ chế định giá (reducing demand through taxation and pricing mechanisms); Nâng cao nhận thức về các vấn đề sức khỏe cộng đồng do sử dụng rượu và đảm bảo hỗ trợ cho các chính sách rượu hiệu quả (raising awareness of public health problems caused by harmful use of alcohol and ensuring support for effective alcohol policies); Cung cấp sự điều trị có thể tiếp cận và giá cả phải chăng cho những người có rối loạn do sử dụng rượu (providing accessible and affordable treatment for people with alcohol-use disorders) và thực hiện các chương trình tầm soát và can thiệp tức thời với các chất uống nguy hiểm và có hại tại các dịch vụ y tế (implementing screening and brief interventions programmes for hazardous and harmful drinking in health services).
Đáp ứng của Tổ chức Y tế thế giới (WHO response)
Mục đích của WHO là làm giảm bớt gánh nặng sức khỏe gây ra bởi việc sử dụng rượu nhằm cứu mạng sống con người, ngăn ngừa thương tích và bệnh tật và cải thiện phúc lợi cho các cá nhân, cộng đồng và xã hội. WHO nhấn mạnh sự phát triển, thực hiện và đánh giá các biện pháp can thiệp chi phí-hiệu quả trong phòng ngừa các tác hại do sử dụng rượu cũng như tạo ra, biên soạn và phổ biến thông tin khoa học về việc sử dụng rượu, sự phụ thuộc và các hậu quả về sức khỏe và xã hội có liên quan đến rượu.
Vào năm 2010, Đại Hội đồng Y tế thế giới đã thông qua một nghị quyết ủng hộ một chiến lược toàn cầu trong việc làm giảm tác hại do việc sử dụng rượu, nghị quyết thúc giục các nước tăng cường đáp ứng quốc gia đối với các vấn đề y tế công cộng gây ra do việc sử dụng rượu. Chiến lược toàn cầu làm giảm tác hại do sử dụng rượu đại diện cho một cam kết chung bởi các nước thành viên của WHO trong việc làm giảm gánh nặng bệnh tật toàn cầu do sử dụng rượu, Chiến lược này bao gồm các chính sách và biện pháp can thiệp dựa trên bằng chứng có thể bảo vệ sức khỏe và cứu mạng sống con người nếu được thông qua, thực hiện và bắt buộc tuân thủ. Chiến lược này cũng có chứa một loạt các nguyên tắc hướng dẫn việc xây dựng và thực hiện chính sách, đặt ra các lĩnh vực ưu tiên cho hành động toàn cầu, khuyến cáo các lĩnh vực mục tiêu cho hành động quốc gia và đưa ra một sự ủy thác mạnh mẽ cho WHO nhằm tăng cường hành động ở tất cả các cấp.
Các lựa chọn chính sách và biện pháp can thiệp có sẵn cho hành động quốc gia có thể được nhóm lại thành 10 lĩnh vực mục tiêu được khuyến nghị, trong đó có sự hỗ trợ lẫn nhau và bổ sung. 10 lĩnh vực đó là lãnh đạo, nhận thức và cam kết (leadership, awareness and commitment); đáp ứng các dịch vụ y tế (health services’ response); hành động của cộng đồng (community action); các chính sách và biện pháp đối phó với lái xe khi uống rượu (drink-driving policies and countermeasures); tính sẵn có của rượu (availability of alcohol); tiếp thị đồ uống có cồn (marketing of alcoholic beverages); chính sách giá cả (pricing policies); làm giảm những hậu quả tiêu cực do uống rượu và nhiễm độc rượu (reducing the negative consequences of drinking and alcohol intoxication); làm giảm thiểu tác động y tế công cộng do sản xuất rượu bất hợp pháp và không chính thức (reducing the public health impact of illicit alcohol and informally produced alcohol); theo dõi và giám sát (monitoring and surveillance).
Hệ thống thông tin toàn cầu về rượu và sức khỏe (Global Information System on Alcohol and Health_GISAH) đã được phát triển bởi WHO nhằm tự động hóa dữ liệu hiện tại về mức độ và hình thức tiêu dùng rượu, các hậu quả tiêu cực về xã hội và sức khỏe liên quan đến rượu và đáp ứng chính sách ở tất cả các cấp. Thực hiện thành công của chiến lược sẽ đòi hỏi hành động của các quốc gia, sự tham gia thích hợp và quản lý có hiệu quả trên toàn cầu của tất cả các bên liên quan. Bằng cách làm việc hiệu quả với nhau, thì các hậu quả tiêu cực về y tế và xã hội gây ra do rượu có thể được làm giảm.