Trong chiến lược phát triển kinh tế-xã hội, Đảng và Nhà nước ta đặc biệt chú trọng đến vùng đồng bào các dân tộc thiểu số, vùng căn cứ địa cách mạng, vùng sâu, vùng xa, vùng cao và biên giới. Trong thời gian qua, với nhiều nỗ lực, cố gắng của các cấp chính quyền; những vùng này đã phấn đấu vươn lên và có những chuyển biến tích cực. Trên cơ sở đó, công tác phòng, chống sốt rét đã được gắn liền với các chiến lược phát triển kinh tế xã hội tại địa phương. Kinh tế ở vùng đồng bào các dân tộc, vùng căn cứ địa cách mạng, vùng sâu, vùng xa, vùng cao và biên giới mặc dù trong thời gian qua đã được phát triển nhưng đời sống của nhân dân ở những vùng này vẫn còn những khó khăn. Ý định của chúng ta rất tốt, các chính sách của đảng ta vạch ra rất đúng nhưng phải có những giải pháp thế nào để làm thay đổi được tình hình. Kết quả công tác phòng, chống sốt rét trong thời gian qua tại các địa phương, đặc biệt là ở vùng cao, miền núi và biên giới bị hạn chế do có một bộ phận người đồng bào các dân tộc thiểu số di biến động ra khỏi khu vực được bảo vệ bằng các biện pháp phòng, chống như đi du canh, du cư, khai thác lâm thổ sản, khai thác phế liệu chiến tranh, đi rừng, ngủ rẫy, qua về biên giới... Công tác phòng, chống sốt rét muốn đạt được hiệu quả tốt và duy trì thành quả lâu dài, mang tính bền vững thì phải được gắn liền với các chiến lược phát triển kinh tế xã hội tại những vùng này nhằm nâng dần mức sống của đồng bào các dân tộc thiểu số, cải thiện được môi trường sống... Khi nào các điều kiện về mức sống và môi trường sống của đồng bào các dân tộc chưa được cải thiện thì việc đẩy lùi bệnh sốt rét còn gặp rất nhiều khó khăn và tốn kém.
 |
Khi nào các điều kiện về mức sống và môi trường sống của đồng bào các dân tộc chưa được
cải thiện thì việc đẩy lùi bệnh sốt rét còn gặp rất nhiều khó khăn và tốn kém. |
Muốn thực hiện được vấn đề này, công tác phòng, chống sốt rét phải được gắn liền với các chiến lược phát triển kinh tế xã hội tại địa phương bằng các giải pháp đồng bộ như:
- Thực hiện việc giao rừng, giao đất cho các hộ nông dân. Phát triển nghề rừng gắn liền với việc ổn định và cải thiện đời sống của dân cư, tăng tốc độ phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, phát huy thế mạnh của lâm nghiệp. Cần tăng cường công tác kiểm lâm để bảo vệ vốn rừng, bảo vệ hệ sinh thái bền vững, ngăn chận tệ nạn đốt phá rừng, săn thú rừng một cách bừa bãi.
- Cần ưu tiên đầu tư, tạo những điều kiện ban đầu để khai thác được các lợi thế và nguồn lực tại chỗ. Tích cực thực hiện chương trình xóa đói giảm nghèo, định canh, định cư, thiết lập trật tự trong việc di biến động dân. Trong chỉ đạo và điều hành, phải có quyết tâm cao và biện pháp mạnh mẽ để đưa vùng cao, miền núi và biên giới đi lên; thu hẹp dần tình trạng cách biệt với các vùng phát triển.
- Nghiên cứu xây dựng các nông trường, lâm trường, cơ sở công nghiệp, thương mại... Nên phát triển công nghiệp nhẹ, thủ công nghiệp, khuyến khích nghề thủ công truyền thống để có cơ cở nâng cao đời sống cho đồng bào các dân tộc.
- Cần tăng cường độ che phủ rừng và hình thành rừng phòng hộ đầu nguồn. Gắn sự phát triển với công tác định canh, định cư. Tiếp tục đầu tư để hoàn thành các dự án phát triển kinh tế xã hội tại những xã đặc biệt khó khăn, chương trình xóa nhà tạm, ưu tiên mở rộng thêm dự án cho những vùng đang còn trình trạng du canh, du cư. Phải ưu tiên đưa các đối tượng còn du canh, du cư, phá rừng làm rẫy sang bảo vệ rừng, trồng cây công nghiệp, cây ăn quả lưu niên, cây đặc sản, cây dược liệu và chăn nuôi. Cần thực hiện phương thức nông lâm kết hợp, lấy ngắn nuôi dài để ổn định đời sống, tiến lên làm giàu, phát huy thế mạnh của việc trồng rừng.
- Tập trung vốn đầu tư ngân sách hỗ trợ xây dựng các công trình giao thông, hệ thống điện, giống cây con, trường học, trạm y tế, bệnh viện... Vốn tín dụng cần tập trung để phát triển nông lâm nghiệp, xóa đói giảm nghèo. Nên tích cực thực hiện các vấn đề xóa được đói, giảm được nghèo, ổn định và cải thiện đời sống, sức khỏe, xóa được mù chữ, nâng cao dân trí cho đồng bào các dân tộc.
 |
Cán bộ y tế đang hướng dẫn người dân cách dùng bình bơm phun hóa chất diệt muỗi |
- Có chủ trương khuyến khích việc tách hộ lập vườn để điều chỉnh cơ cấu gia đình hợp lý đối với đồng bào các dân tộc. Chỉ đạo việc lập vườn để trồng các loại cây công nghiệp, cây ăn quả, cây dược liệu thích hợp, phát triển mạnh chăn nuôi... Xây dựng đội ngũ người tình nguyện làm ăn giỏi trong vùng và có nhiều kinh nghiệm để hướng dẫn cách làm ăn, phổ biến việc áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất và chăn nuôi cho các hộ mới tách và các hộ nghèo.
- Cần có chủ trương, chính sách ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng cán bộ người dân tộc thiểu số; tăng cường và nâng cao năng lực cán bộ, nhất là cán bộ ở các cấp ủy đảng, chính quyền cơ sở, cán bộ quản lý kinh tế, khoa học kỹ thuật, trong đó có cán bộ, nhân viên y tế...
Nếu thực hiện tốt các chiến lược phát triển kinh tế xã hội ở vùng đồng bào các dân tộc, vùng căn cứ địa cách mạng, vùng sâu, vùng xa, vùng cao và biên giới. Đây là cơ sở và nền tảng để góp phần giúp cho công tác phòng, chống sốt rét đạt được hiệu quả vững chắc, duy trì được thành quả lâu dài, tiến tới việc loại trừ bệnh sốt rét ra khỏi cộng đồng các dân tộc trong một tương lai gần. Sốt rét là một bệnh xã hội có thể gây nên dịch bệnh, vì vậy khi kinh tế xã hội tại các vùng có bệnh lưu hành được triển khai bằng các chiến lược phát triển rõ ràng, cụ thể; bệnh sốt rét nhất quyết sẽ bị đẩy lùi. Công tác phòng, chống sốt rét phải được gắn liền với chiến lược phát triển kinh tế xã hội tại địa phương và ngược lại tình hình kinh tế xã hội tại địa phương phát triển sẽ giúp cho bệnh sốt rét được khống chế, loại trừ. Một mối biện chứng đã khẳng định khá rõ ràng mà trên thực tiễn đã chứng minh được cụ thể tại một số vùng miền và các địa phương trước đây có bệnh sốt rét lưu hành nhưng hiện nay đã bị khống chế. Chiến lược phòng chống sốt rét sẽ có điều kiện để chuyển sang chiến lược loại trừ sốt rét khi điều kiện kinh tế xã hội tại địa phương cùng phát triển, vươn lên trong tiến trình đô thị hóa vùng cao, miền núi và biên giới.