|
Kế hoạch toàn cầu ngăn chặn sốt rét kháng Artemisinin
Trước tình hình xuất hiện ký sinh trùng sốt rét P.falciparum kháng Artemisinin ở một số nước Đông Nam Á (Cambodia, Myanmar, Thailand và Việt Nam), năm 2011 Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã xây dựng “Kế hoạch toàn cầu ngăn chặn sốt rét kháng Artemisinin” (GPARC: Global Plan for Artemisinin Resistance Containment). Vậy Dự án GPARC là gì, nhằm mục đích gì? kế hoạch triển khai và nguồn lực đầu tư thế nào ? Chúng tôi xin giới thiệu sơ lược để bạn đọc quan tâm được biết. GPARC là gì? Kế hoạch toàn cầu ngăn chặn sốt rét kháng Artemisinin (GPARC) là một lời kêu gọi hành động để duy trì hiệu quả của thuốc sốt rét phối hợp có chứa dẫn chất Artemisinin (ACT: Artemisinin-based Combination Therapy) trong điều trị P. falciparum. Kế hoạch GPARC được xây dựng bởi Chương trình sốt rét toàn cầu (Global Malaria Programme) và Sáng kiến đẩy lùi sốt rét (Roll Back Malaria Partnership) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) với sự tư vấn của hơn 100 chuyên gia sốt rét. Kế hoạch GPARC nhằm huy động các bên liên quan trên toàn cầu và các quốc gia nhằm ngăn chặn và loại trừ sốt rét P.falciparum kháng Artemisinin cũng như việc phòng ngừa sự lây lan của chúng sang những địa điểm mới. Kế hoạch GPARC nhằm mục đích làm gì? GPARC xác định ưu tiên cho việc ngăn chặn và phòng ngừa kháng artemisinin - Thúc đẩy hành động và phân công trách nhiệm của các bên tham gia;
- Huy động nguồn lực để tài trợ cho việc ngăn chặn và phòng ngừa sốt rét kháng Artemisinin;
- Tăng cường hợp tác và phối hợp trong kế hoạch ngăn chặn và phòng chống sốt rét kháng Artemisinin của các nhà tài trợ cũng như các bên liên quan.
- Xác định cơ chế quản lý và chỉ tiêu đánh giá liên tục về tiến độ thực hiện kế hoạch GPARC;
Kế hoạch GPARC sẽ triển khai như thế nào? Việc thực hiện thành công kế hoạch GPARC sẽ phụ thuộc vào sự cam kết mạnh mẽ của các bên liên quan, các nhà tài trợ ở các cấp độ toàn cầu, quốc gia và khu vực. Các đối tác có trách nhiệm thúc đẩy hành động và huy động nguồn lực. Những nhà tài trợ và đối tác đã tuyên bố hỗ trợ cho kế hoạch GPARC bao gồm: cơ quan tài trợ (Quỹ Bill & Melinda Gates Foundation, Quỹ Toàn cầu phòng chống AIDS, Lao và Sốt rét, Tổ chức phát triển Quốc tế của Vương quốc Anh và Hoa Kỳ), các tổ chức vận động (Liên minh các nhà lãnh đạo hành động phòng chống sốt rét của châu Phi ), Tổ chức sản xuất và phát triển thuốc (Quỹ phát triển thuốc điều trị Sốt rét không lợi nhuận MMV: Medicines for Malaria Venture, Novartis, Sanofi-Aventis), Tổ chức phi chính phủ (Médecins sans Frontières, Malaria Consortium), các tổ chức quốc tế (Văn phòng Đặc phái viên của Tổng Thư ký LHQ về bệnh sốt rét, các văn phòng WHO khu vực), các viện nghiên cứu (Wellcome Trust, Đơn vị nghiên cứu của Mahidol-Oxford) và các chính phủ (Campuchia và Thái Lan). Sáng kiến ngăn chặn và phòng ngừa sốt rét kháng Artemisinin là các trách nhiệm chủ yếu của các quốc gia sở tại, tuy nhiên nhiều quốc gia sẽ cần sự đầu tư của các nhà tài trợ. Do tính cấp thiết và nghiêm trọng của vấn đề, ngoài các chương trình sốt rét hoặc y tế công cộng thì các bên liên quan bên cũng phải tham gia. Vai trò và trách nhiệm của họ sẽ khác nhau tùy theo lĩnh vực mà họ tham gia. Các quốc gia có thể làm gì để ngăn chặn sự xuất hiện của sốt rét kháng thuốc? Tùy theo sự khác biệt giữa và mức độ kháng Artemisinin khác nhau của từng quốc gia, mỗi nước sở tại phải đánh giá mức độ rủi ro, sau đó mới áp dụng kế hoạch GPARC một cách phù hợp. Ba vùng nguy cơ kháng đã được xác định: Vùng I (Tier I): khu vực có bằng chứng đáng tin cậy của việc sốt rét kháng Artemisinin; Vùng II (Tier II): khu vực có giao lưu đáng kể người từ Vùng I đến, vùng tiếp giáp Vùng I); Vùng III (Tier III): khu vực không có bằng chứng về sốt rét kháng Artemisinin và ít có người giao lưu, tiếp xúc với Vùng I). Nội dung kế hoạch GPARC triển khai trên năm lĩnh vực chính đó cũng là một trong các biện pháp của Chương trình quốc gia phòng chống bệnh sốt rét của các nước đang thực hiện: 1. Ngăn chặn sự lây lan của sốt rét kháng Artemisinin thông qua tăng cường các biện pháp phòng chống (tức là kiểm soát vector và các biện pháp phòng chống muỗi đốt); 2. Tăng cường theo dõi và giám sát để đánh giá mối đe dọa sốt rét kháng Artemisinin; 3. Nâng cao việc tiếp cận về chẩn đoán và điều trị hợp lý với thuốc sốt rét phối hợp có dẫn chất Artemisinin (ACTs); 4. Đầu tư nghiên cứu liên quan đến sốt rét kháng Artemisinin; 5. Thúc đẩy hành động và huy động nguồn lực. GPARC sẽ đầu tư như thề nào? Kế hoạch GPARC xây dựng dựa trên chính sách, hướng dẫn hiện hành về phòng chống bệnh sốt rét và kế hoạch hành động toàn cầu đẩy lùi sốt rét của WHO (Roll Bach Malaria Global Action Plan). Kinh phí ước tính của kế hoạch GPARC là 175 triệu USD mỗi năm, trong đó 60.000.000-65.000.000 USD sẽ được sử dụng để đẩy mạnh nghiên cứu về cơ chế kháng Artemisinin và thuốc sốt rét không chứa dẫn chất Artemisinin. Khoảng 100 triệu USD sẽ được sử dụng cho hỗ trợ, theo dõi và giám sát Chương trình. Chi phí ước tính hàng năm cho Kế hoạch ngăn chặn sốt rét kháng Artemisinin khác nhau tùy theo khu vực và tùy thuộc vào sự nỗ lực, yêu cầu cũng như hệ thống nền tảng y tế của địa phương.
|
TRANG CHỦ
