 |
| Tổng Giám đốc WHO, Tiến sĩ Magret Chan ban bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu về Zika virus |
WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu về dịch bệnh do Zika virus và đáp ứng của Việt Nam
Sau đại dịch Ebola, dịch bệnh do Zika virus đang hoành hành và lan rộng trên 30 quốc gia trên thế giớ làm cộng đồng thế giới hoang mang lo sợ, để đối phó với dịch bệnh từ ngày 1-2/2/2016 Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã tổ chức cuộc họp khẩn cấp tại Geneva quyết định ban bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu về Zica virus. WHO ban bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu về dịch bệnh do Zika virusDiễn biến tình hình dịch bệnh do Zika virus Theo Thông cáo báo chí của Tổ chức Y tế thế giới (WHOstatements), tình hình dịch bệnh do Zika virus đang diễn biến phức tạp trên thế giới với tốc độ lây lan nhanh, đến ngày 28/01/2016 đã có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận ca mắc bệnh do virus Zika, chủ yếu là các nước khu vực châu Mỹ. Hiện nay, WHO đang tập trung nghiên cứu để xác định về mối liên quan của virus Zika với hội chứng não nhỏ và hội chứng viêm đa rễ và dây thần kinh Guillain-Barre do sự gia tăng đột biến các trường hợp nhiễm bệnh này. 
Bản đồ các quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận sự lây lan vi rút Zika trong vòng 2 tháng qua(đến 28/01/2016)
Tại cuộc họp ban bố tình trạng khẩn cấp có sự sự hiện diện của giới chức cao cấp WHO, đại diện các quốc gia bị ảnh hưởng và các chuyên gia y tế khu vực và toàn cầu nhằm ưu tiên nguồn tài chính, nhân lực và vật lực đối phó với dịch. WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp trên cơ sở sự lan nhanh của vi rút cùng các vấn đề sức khỏe tiềm năng liên kết của nó và khẳng định loại virus này đang "lây lan bùng nổ" (spreading explosively). 
Bản đồ các quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận sự lây lan vi rút Zika trong vòng 9 tháng qua(đến 28/01/2016)
Cơ sở ban bố tình trạng khẩn cấp toàn cầu về Zika virus của WHO Theo hãng tin CNN, WHO tuyên bố "tình trạng khẩn cấp y tế công cộng của quốc tế quan tâm" (public health emergency of international concern) đồng thời cho biết tình trạng khẩn cấp được ban hành vì dịch bệnh virus Zika do muỗi truyền đang lan rộng nhanh như thế nào và liên kết nghi ngờ của mình với sự tăng vọt đáng báo động ở trẻ sơ sinh bị đầu nhỏ bất thường (babies born with abnormally small head) hay còn gọi là tật đầu nhỏ (microcephaly) ở Brazil và Pháp Polynesia. Tiến sĩ Bruce Aylward của WHO cho biết các báo cáo về tình trạng thần kinh nghiêm trọng là Guillame-Barre có thể dẫn đến tê liệt cũng đã tăng lên trong những lĩnh vực mà các virus đã được báo cáo, nhất là những mối liên hệ này đã được phát hiện ở El Salvador, Brazil và Polynesia thuộc Pháp. 
Người cha bế con gái bị mắc bệnh đầu nhỏ ở Brazil
Tổng Giám đốc WHO, Tiến sĩ Margaret Chan mô tả dịch bệnh do Zika virus là một "sự kiện bất thường" (extraordinary event) sau cuộc họp đầu tiên của Ủy ban khẩn cấp quy định y tế quốc tế (International Health Regulations Emergency Committee) tại Geneva, Thụy Sĩ. "Các thành viên của Ủy ban đều thừa nhận rằng ban bố tình trạng y tế khẩn cấp là hết sức cần thiết vào lúc này", Bà nói: "Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm này và cho rằng các mối liên kết gần đây của dị tật đầu nhỏ cũng như những bất thường về thần kinh khác được báo cáo ở Mỹ Latinh sau một liên quan tương tự ở Polynesia thuộc Pháp năm 2014 tạo thành tình trạng khẩn cấp y tế công cộng của quốc tế quan tâm". Bà Chan cho biết cơ sở để ban bố tình trạng khẩn cấp là sự lây lan nhanh chóng của loại virus truyền qua muỗi Aedes có mối liên hệ mật thiết với căn bệnh đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh (babies born with tiny brains): "Các chuyên gia đồng ý rằng một mối quan hệ nhân quả giữa nhiễm Zika trong khi mang thai và đầu nhỏ nghi ngờ mạnh mẽ, mặc dù chưa được khoa học chứng minh" (The experts agreed that a causal relationship between Zika infection during pregnancy and microcephaly is strongly suspected, though not yet scientifically proven). 
Tiến sĩ Margaret Chan, Tổng Giám đốc WHO và Giáo sư David Heymann-Chủ tịch Ủy ban y tế khẩn cấp tại cuộc họp báo ban bố tình trạng y tế khẩn cấp về Zika virus
Tuy nhiên, do diện tích địa lý rộng lớn mà loại virus này có khả năng gây ảnh hưởng cùng với tình trạng thiếu hụt vắc-xin và xét nghiệm chẩn đoán đáng tin cậy, thiếu khả năng miễn dịch dân số ở các nước bị ảnh hưởng đã dẫn tới tính cấp bách trong việc ban bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu với dịch bệnh này của WHO. 
Các quốc gia lưu hành dịch bệnh phát tờ rơi phòng chống Zika virus cho du khách
Nguồn gốc dịch bệnh và khuyến cáo của WHO Mặc dù triệu chứng của virus này không đáng ngại khi người bệnh chỉ biểu hiện sốt nhẹ, đau đầu, đau mình mẩy và phát ban nhưng bà Chan cảnh báo mối liên quan đến phụ nữ mang thai, gây ra những di chứng nặng nề cho thai nhi như chứng đầu nhỏ bất thường. Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi ban bố tình trạng khẩn cấp, Tiến sĩ Magarett Chan nhấn mạnh sự cần thiết của một phản ứng phối hợp quốc tế đồng thời cho rằng sự hạn chế về thương mại hay du lịch tại thời điểm này là không cần thiết. Tuy nhiên, các nước đang lưu hành dịch bệnh vẫn thực hiện chiến dịch kiểm soát virus Zika, đồng thời với khuyến cáo phụ nữ mang thai không nên giao lưu vào các vùng có dịch bệnh lưu hành. 
Theo hãng tin BBC News, đa số các vụ lây nhiễm virus Zika do muỗi truyền không có triệu chứng gì bên ngoài nhưng lại có khả năng gây teo não thai nhi nếu người mẹ mắc dịch bệnh này, mặc dù chưa được xác nhận 100%. Nếu WHO công bố đây là 'tình trạng khẩn cấp về y tế gây lo ngại quốc tế' thì virus Zika sẽ được coi là 'hiểm họa toàn cầu', từ đó ngân khoản và đầu tư chuyên môn sẽ được tập trung vào khu vực châu Mỹ La Tinh và các phòng thí nghiệm trên toàn thế giới. Hai năm trước đây (2013-2014), WHO đã từng bị phê phán là phản ứng chậm với vụ bùng phát đại dịch Ebola ở Tây Phi. Virus Zika do “muỗi vằn” Aedes aegypti cũng là loại muỗi mang theo virus gây sốt xuất huyết và sốt vàng da gây ra. 
Muỗi vằn Aedes truyền dịch bệnh do Zika virus
Virus Zika lần đầu được phát hiện ở châu Phi vào thập niên 40 nhưng nay đã lan sang châu Mỹ La Tinh, các nhà khoa học cho rằng chứng cứ về mối liên hệ của virus với chứng nhỏ đầu (microcephaly) ở trẻ em ngày càng rõ ràng và có mối liên quan mật thiết. Virus Zika có thể dẫn tới sốt và phát ban nhưng đa số người nhiễm virus không có biểu hiện bệnh,cho tới nay vẫn chưa có vaccine phòng chống và thuốc điều trị đặc hiệu, cách phòng chống Zika virus là làm sạch ao tù nước đọng, nơi muỗi sinh sản và bảo vệ tránh bị muỗi đốt. 
Đáp ứng của Việt Nam sau tuyên bố tình trạng khẩn cấp của WHO Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh do Zika virus, ban bố tình trạng khẩn cấp của WHO và nguy cơ các dịch bệnh nguy hiểm khác; Bộ Y tế đã tổ chức cuộc họp trực tuyến giữa 2 đầu cầu Hà Nội, Tp.Hồ Chí Minh vào chiều ngày 2/2/2016nhằm cập nhật các thông tin mới nhất về tình hình dịch bệnh quốc tế và trong nước, đồng thời đưa ra những phương án phối hợp giữa các cơ quan liên quan nhằm đảm bảo an toàn sức khỏe cộng đồng trong dịp Tết Bính Thân 2016. Tại điểm cầu Hà Nội, Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì cuộc họp với sự tham dự của Lãnh đạo Bộ và các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế, các bộ/ngành liên quan, đại diện WHO tại Việt Nam, Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ (USCDC); tại điểm cầu Tp. Hồ Chí Minh có đại diện các Viện, bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế. 
Bộ trưởng Bộ Y tế chủ trì cuộc họp trực tuyến tại điểm cầu Hà Nội
Theo báo cáo của Bộ Y tế, đến ngày 1/2/2016 đã có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ thông báo các trường hợp nhiễm vi rút Zika, trong đó có 25 quốc gia có dịch lây lan mạnh như Braxin, Colombia, Mexico. WHO cho biết hiện có một sự liên hệ giữa việc nhiễm vi rút Zika trong thời điểm thai kỳ của người mẹ và chứng teo não ở trẻ sơ sinh, điều này đang được các nhà nghiên cứu tiếp tục làm rõ hơn. Bộ Y tế cho biết sự lưu hành của muỗi Aedes là điều kiện để lây truyền vi rút Zika trên thế giới, theo đó nguy cơ vi rút xâm nhập vào Việt Nam rất cao do chưa có vắc xin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chưa có miễn dịch cộng đồng và đang có sự “hiện diện” của vecto truyền bệnh Aedes. Bên cạnh đó, Việt Nam đang là điểm đến của trung bình 200.000 lượt hành khách nhập cảng hàng tuần là những thách thức trong công tác phòng chống dịch do vi rút Zika xâm nhập và lây lan vào Việt Nam. 
Việt Nam có đủ năng lực xét nghiệm Zika virus
Đáp ứng với tình trạng khẩn cấp toàn cầu của WHO ban bố, Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp đa ngành và các đơn vị trực thuộc, các tổ chức y tế quốc tế tại Việt Nam, thường xuyên cập nhật thông tin dịch bệnh, giám sát cửa khẩu để phát hiện sớm trường hợp nhiễm bệnh, tăng cường hoạt động của văn phòng EOC, tăng cường các hoạt động đáp ứng phòng chống dịch, sẵn sàng tiếp nhận bệnh nhân, xét nghiệm, chẩn đoán và điều tra dịch tễ ca bệnh, chuẩn bị đủ sinh phẩm, vật tư y tế các các viện, bệnh viện. Bên cạnh dịch bệnh do Zika virus, Bộ Y tế cũng lưu ý các đơn vị tăng cường kiểm soát các dịch bệnh mới nổi và tái nổi như MERS-CoV, Cúm gia cầm, sởi, tay chân miệng và các dịch bệnh truyền nhiễm khác.
|
TRANG CHỦ
