Tỷ lệ tiêm chủng trên toàn cầu
Cập nhật tháng 9/2015. Fact sheet N°378. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu (Immunization coverage) chặn đứng khoảng từ 2 đến 3 triệu ca tử vong mỗi năm do các bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà và sởi.
Tổ chức này cho biết tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu-tỷ lệ trẻ em trên thế giới đã nhận được các loại vaccin được khuyến cáo vẫn ổn định trong vài năm qua, trong năm 2014 khoảng 86% (115 triệu) trẻ trên toàn thế giới nhận 3 liều vaccine bạch hầu-uốn ván-ho gà (DTP3), bảo vệ trẻ chống lại các bệnh truyền nhiễm có thể gây bệnh nghiêm trọng và tàn tật hoặc tử vong;đến năm 2014, 129 quốc gia đã đạt được độ bao phủ ít nhất là 90% của vaccine DTP3.Tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu 2014 (Global immunization coverage 2014) Hemophilus influenzae type b (Hib) gây viêm màng não và viêm phổi. Vaccine Hib đã được sử dụng tại 192 quốc gia vào cuối năm 2014, độ bao phủ toàn cầu với 3 liều vaccine Hib được ước tính ở mức 56%. Có sự khác biệt lớn giữa các vùng, tại châu Mỹ, tỷ lệ ước đạt 90%, trong khi nó chỉ là 21% và 30% ở khu vực Tây Thái Bình Dương và Đông Nam Á. Viêm gan B (Hepatitis B) là một bệnh nhiễm trùng do virus tấn công gan. Vaccine viêm gan B cho trẻ sơ sinh đã được sử dụng trên toàn quốc tại 184 quốc gia vào cuối năm 2014, độ bao phủ toàn cầu với 3 liều vaccine viêm gan B được ước tính là 82% và cao tới 92% ở Tây Thái Bình Dương. Human papillomavirus là tình trạng nhiễm virus phổ biến nhất của đường sinh sản và có thể gây ung thư cổ tử cung và các loại ung thư khác và mụn cóc sinh dục ở cả nam giới và phụ nữ. Vaccine u nhú ở người đã được sử dụng ở 63 quốc gia vào cuối năm 2014. Sởi (Measles) là một bệnh rất dễ lây do virut gây rathường dẫn đến sốt cao và nổi ban đỏ và có thể dẫn đến mù lòa, viêm não hoặc tử vong. Đến cuối năm 2014, 85% trẻ em đã nhận được 1 liều vaccine sởi vào lần sinh nhật thứ hai của chúng và 154 quốc gia đã bao phủ một liều thứ hai như là một phần của tiêm chủng định kỳ. Viêm màng não typ A(Meningitis A) là một bệnh nhiễm trùng có thể gây tổn thương não nghiêm trọng và thường tử vong. Đến cuối năm 2013-3 năm sau khi nó được sử dụng hơn 150 triệu người ở các nước châu Phi bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này đã được tiêm phòng với MenAfriVac, một loại vaccien được phát triển bởi WHO và PATH. Quai bị (Mumps) là một loại virus rất dễ lây và gây sưng phồng đau đớn ở phía bên của khuôn mặt dưới tai (tuyến mang tai), sốt, đau đầu và nhức mỏi cơ có thể dẫn đến viêm màng não do virus. Thuốc chủng ngừa quai bị đã được sử dụng tại 121 quốc gia vào cuối năm 2014. Bệnh phế cầu khuẩn (Pneumococcal diseases) bao gồm viêm phổi, viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết gây sốt cũng như viêm tai giữa, viêm xoang và viêm phế quản. Vaccine phế cầu khuẩn đã được sử dụng tại 117 quốc gia vào cuối năm 2014, và tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu được ước tính khoảng 31%. Bại liệt (Polio) là một bệnh do virus lây nhiễm rất cao có thể gây liệt không hồi phục, trong năm 2014, 86% trẻ sơ sinh trên toàn thế giới nhận 3 liều vaccine bại liệt. Mục tiêu thanh toán toàn cầu, bệnh bại liệt đã được làm ngừng ở 3 nước còn lưu hành là Afghanistan, Nigeria và Pakistan. Các quốc gia không còn bại liệt bị nhiễm bởi virus nhập khẩu, đặc biệt là những nước trải qua xung đột và bất ổn vẫn có nguy cơbị bệnh bại liệt cho đến khi bị tiêu diệt hoàn toàn. Rota virus là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ trên toàn thế giới. Vaccine rotavirus đã được sử dụng tại 74 quốc gia vào cuối năm 2014 và tỷ lệ bao phủ toàn cầu được ước tính khoảng 19%. Rubella là một bệnh do virus mà là thường nhẹ ở trẻ em nhưng nhiễm trùng trong thời kỳ đầu mang thai có thể gây thai chết hoặc hội chứng rubella bẩm sinh có thể dẫn đến khuyết tật của não, tim, mắt và tai. Chủng ngừa Rubella đã được sử dụng trên toàn quốc tại 140 quốc gia vào cuối năm 2014. Uốn ván(Tetanus) được gây ra bởi một loại vi khuẩnphát triển trong điều kiện thiếu ôxy như trong những vết thương bẩn hoặc trong dây rốn nếu nó không được giữ sạch sẽ tạo ra một độc tố có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hoặc tử vong,uốn ván ở bà mẹ và trẻ sơ sinh vẫn tồn tại như là các vấn đề y tế công cộng tại 24 nước, chủ yếu là ở châu Phi và châu Á.Thuốc chủng ngừa để ngăn ngừa uốn ván bà mẹ và trẻ sơ sinh đã được sử dụng tại 103 quốc gia vào cuối năm 2014, ước tính có khoảng 83% trẻ sơ sinh đã được bảo vệ thông qua tiêm chủng. Sốt vàng (Yellow fever) là một bệnh xuất huyết do virus cấp tính lây truyền qua muỗi bị nhiễm bệnh, tính đến năm 2014 vaccine sốt vàng đã được sử dụng trong chương trình tiêm chủng định kỳ cho trẻ sơ sinh tại 35 trong số 44 quốc gia và vùng lãnh thổ có nguy cơ đối với bệnh sốt vàng ở châu Phi và châu Mỹ. Các thách thức chính (Key challenges)Mặc dù có những cải thiện trong tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu vào thập kỷ qua thì vẫn có sự chênh lệch giữa các khu vực và địa phương do nguồn lực hạn chế; cạnh tranh trong ưu tiên y tế; các hệ thống y tế và quản lý yếu kém; theo dõi và giám sát không đầy đủ.Trong năm 2014, ước tính khoảng 18,7 triệu trẻ trên toàn thế giới đã không nhận được với các dịch vụ tiêm chủng định kỳ như vaccine DTP3. Hơn 60% trong số những trẻ em này sống tại 10 quốc gia: Cộng hòa Dân chủ Congo, Ethiopia, Ấn Độ, Indonesia, Iraq, Nigeria và Pakistan, Philippines, Uganda và Nam Phi. Ưu tiên cần được đưa ra để tăng cường tiêm chủng thường xuyên trên toàn cầu, đặc biệt là tại các quốc gia là nơi có số lượng cao nhất của trẻ em chưa được tiêm phòng. Những nỗ lực đặc biệt là cần thiết để vươn tới những nơi khó khăn, đặc biệt là những người ở vùng sâu vùng xa, các khu vực đô thị nghèo khổ,các khu vực xung đột.Đáp ứng của WHO(WHO response)WHO đang hợp tác với các quốc gia và đối tác nâng cao tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu bao gồm thông qua các sáng kiến được thông qua bởi Đại hội đồng Y tế thế giới (WHA) vào tháng 5/2012. Kế hoạch hành động vaccine toàn cầu (The Global Vaccine Action Plan)Kế hoạch hành động vaccine toàn cầu(Global Vaccine Action Plan_GVAP) là một lộ trình để ngăn chặn hàng triệu ca tử vong thông qua tiếp cận công bằng hơn với vaccine,các quốc gia đang hướng tới để đạt được tỷ lệ tiêm chủng ≥90% trên toàn quốc và ≥80% ở tất cả các huyện vào năm 2020. Trong khi GVAP cần đẩy mạnh các nỗ lực phòng chống tất cả các bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine thì việc thanh toán bệnh bại liệt được thiết lập như là cột mốc đầu tiên đồng thời cũng nhằm thúc đẩy nghiên cứu và phát triển thế hệ tiếp theo của vaccine. Kế hoạch này đã được phát triển bởi nhiều bên liên quan-các cơ quan của Liên Hợp Quốc (UN), các chính phủ, các cơ quan toàn cầu, các đối tác phát triển, các chuyên gia y tế, các viện nghiên cứu, các nhà sản xuất và xã hội dân sự. WHO đang dẫn đầu những nỗ lực để hỗ trợ các khu vực và các quốc gia khi họ chấp thuận GVAP để thực hiện. Vào tháng 4/2015, WHO đã cảnh báo 5 trong 6 mục tiêu GVAP là không đạt được, chỉ với 1 mục tiêu về sự ra đời của loại vaccine sử dụng không đúng mức chứng tỏ có sự tiến bộ đầy đủ. Phát hiện này được dựa trên các báo cáo đánh giá độc lập bởi nhóm chuyên gia chiến lược (Strategic Group of Experts_SAGE) về chủng ngừa. GVAP khuyến cáo 3 bước chính để thu hẹp khoảng cách tiêm chủng bao gồm lồng ghép tiêm chủng với dịch vụ y tế khác, chẳng hạn như chăm sóc sau sinh cho các bà mẹ và trẻ sơ sinh (integrating immunization with other health services, such as postnatal care for mothers and babies); tăng cường hệ thống y tế để vaccien tiếp tục được sử dụng ngay cả trong thời gian khủng hoảng (strengthening health systems so that vaccines continue to be given even in times of crisis); đảm bảo rằng tất cả mọi người có thể tiếp cận tới vaccine và đủ khả năng chi trả của họ (ensuring that everyone can access vaccines and afford to pay for them). Tuần lễ tiêm chủng trên thế giới (World Immunization Week)Tuần cuối cùng của tháng 4 mỗi năm được đánh dấu bởi WHO và các đối tác như là Tuần lễ tiêm chủng thế giới nhằm mục đích nâng cao nhận thức của công chúng về cách tiêm chủng cứu mạng sống, khuyến khích mọi người ở khắp mọi nơi để tiêm phòng cho mình và con cái của họ chống lại các căn bệnh chết người. Trong năm 2015, dưới khẩu hiệu toàn cầu "Thu hẹp khoảng cách tiêm chủng" (Close the immunization gap), hơn 180 quốc gia, vùng lãnh thổ và các khu vực đánh dấu tuần lễ tiêm chủng với các hoạt động bao gồm các chiến dịch tiêm chủng, hội thảo đào tạo, các cuộc thảo luận bàn tròn và các chiến dịch thông tin công cộng.
|
TRANG CHỦ
