Ebola quay trở lại Liberia: Thách thức với Tây Phi trong loại trừ dịch bệnh
Liberia là quốc gia duy nhất ở Tây Phi vừa được tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố “thoát dịch Ebola” ngày 9/5/2015, trong khi chưa kịp vui mừng thì Liberia lại phải đối mặt với sự xuất hiện trở lại của dịch bệnh đáng sợ này.
Người dân Liberia sợ hãi khi dịch bệnh Ebola quay trở lại
Trong năm 2014, Ebola là cơn ác mộng đối với người dân Liberia. Ngày 9/5/2015 khi công bố quốc gia này “thoát dịch”, WHO đồng thời cảnh báo cácổ dịch Ebola vẫn đang tiếp diễn ở hai nước láng giềng Guinea và Sierra Leone nên Liberia vẫn có nguy cơ cao dịch bệnh quay trở lại. Đúng như dự báo, chỉ chưa đầy hai tháng công bố hết dịch thì Liberia đã xuất hiện hai trường hợp nhiễm dịch mới tính đến ngày 1/7/2015, trong đó một bé trai người Liberia đã tử vong do Ebola ngày 1/7, các chuyên gia lo ngại dịch bệnh Ebola lan rộng vì các ca bệnh này có thể đã tiếp xúc và lây nhiễm cho nhiều người khác. Như vậy, dịch bệnh Ebola bùng phát từ tháng 12/2013 đến nay làm 11.207 người chết chủ yếu ở Guinea, Liberia và Sierra Leone, trong đó khoảng 43% số tử vong ở Liberia cao điểm vào giữa tháng 8 và tháng 10 năm 2014 với hàng trăm ca mỗi tuần. 
Khuôn mặt rạng rỡ của Tổng thống Liberia khi được WHO công bố “thoát dịch” Ebola
Vụ dịch mới tại Liberia có khả năng lây lanNgày 02/07/2015. BBC News.Khủng hoảng Ebola: Vụ dịch mới tại Liberia có khả năng lây lan (Ebola crisis: Liberia's new outbreak spreads). Chính quyền Liberia vào hôm thứ ba tuần qua đã cách ly một khu vực nơi thi thể người thiếu niên đã được phát hiện nhưng đã có thêm hai ca khác được công bố, các quan chức cho biết một ca bệnh Ebola thứ hai đã được xác nhận tại Liberia, sau ca tử vong của cậu thiếu niên do vi-rút này vào hôm chủ nhật. Quốc gia này đã từng tuyên bố không còn dịch Ebola cách đây hơn 7 tuần, theo Bộ thông tin ca bệnh mới này là ở Nedowein cùng làng với nơi mà cậu thiếu niên tử vong, chính quyền Liberia đã cách ly khu vực này sau khi phát hiện ca tử vong và cho biết lễ tang đã được tiến hành an toàn.Phóng viên Jonathan Pave-Lavleh của BBC cho biết người đàn ông đã được xét nghiệm dương tính với Ebola không sống với cậu thiếu niên đã tử vong và đã được đưa đến một trung tâm điều trị. Quan chức y tế Cestus Tarpeh trả lời với hãng thông tấn AFP rằng người này đã có tiếp xúc với cậu thiếu niên 17 tuổi trước khi cậu này tử vong. Ông cho biết thêm rằng một nhà thảo dược đã điều trị cho cậu thiếu niên này đã trốn tránh các nhà chức trách và đang bỏ trốn, hiện vẫn chưa rõ làm thế nào mà người thiếu niên đã tử vong mắc bệnh như thế nào. Một người sẽ bị nhiễm bệnh khi có tiếp xúc trực tiếp với máu, chất nôn, phân hoặc chất dịch cơ thể của người bị nhiễm Ebola thông qua vết hở trên da hoặc miệng và mũi. Liberia cách ly sau khi có ca tử vongNgày 30/06/2015. BBC News. Khủng hoảng dịch bệnh Ebola: Liberia cách ly sau khi có ca tử vong (Ebola crisis: Liberia quarantine after death). Chính quyền Liberia đã cách ly khu vực nơi mà cậu bé 17 tuổi đã tử vong do Ebola, đây là ca bệnh Ebola được báo cáo đầu tiên tại Liberia từ khi tuyên bố không còn dịch bệnh cách đây 7 tuần. Thứ trưởng Bộ Y tế Liberia Tolbert Nyenswah cho biết các xét nghiệm đã khẳng định cậu bé ở làng Nedowein, gần cảng hàng không quốc tế đã tử vong do dịch bệnh này vào ngày 28/6/2015, chính quyền đang điều tra làm thế nào cậu bé bị nhiễm virus Ebola. Ông nói: "Thi thể bệnh nhân đã được chôn cất cẩn thận, chúng tôi đang điều tra để xác minh nguồn gốc ca bệnh, tất cả người Liberia và công dân khác sống tại Liberia cần tiếp tục có những biện pháp phòng ngừa tích cực". Như vậy, các quốc gia Tây Phi phần lớn đã giảm được sự lây lan của dịch bệnh nhưng số ca mắc mới gia tăng gần đây với sự bắt đầu vào mùa mưa tại Tây Phi. 
Dịch bệnh Ebola gần đây nhất đã giết chết hàng ngàn người trên khắp Tây Phi
Phân tích: Biên tập viên về sức khỏe của BBC News Michelle Roberts (Analysis: BBC News website health editor Michelle Roberts). Tin tức về cậu bé 17 tuổi đã tử vong do Ebola tại Liberia đang rất đáng lo. Quốc gia này được cho là không còn virus chết người này không có ca mắc nào được báo cáo trong 7 tuần qua cho đến nay. Chính quyền đang kêu gọi mọi người không nên hoảng sợ và “hãy kinh doanh như bình thường” (go about their business as normal). họ nói rằng họ đã xử lý tình huống này trong tầm tay-thi thể của cậu bé được chôn cất một cách an toàn và sự giám sát được tăng cường nhưng không rõ cậu bé này đã nhiễm virus như thế nào và anh ta đã có tiếp xúc với ai trước khi chết, người dân Liberia vẫn phải cảnh giác nếu họ muốn tiêu diệt Ebola một cách hiệu quả. Ông Nyenswah nói với phóng việc Jonathan Paye-Layleh của BBC tại Monrovia rằng chính quyền đang giải quyết tình hình này một cách hiệu quả và người dân không phải lo lắng. “Chúng tôi đã nói nhiều lần rằng đó có thể là một trường hợp tái nhiễm của virus ở Liberia nhưng nhóm giám sát của chúng tôi, khả năng của chúng tôi rất mạnh, sự khó khăn duy nhất là người bệnh đã tử vong trước khi chúng tôi kiểm tra cơ thể như là phần của hệ thống giám sát”. Một số người cách ly tại Nedowein, cách thủ đô khoảng 30 dặm (48km) sẽ được thực hiện sẵn sau đó, ông Nyenswah cho biết. Chính quyền đang điều tra liệu cậu bé đã tử vong có nhiễm bệnh do đi du lịch không, thi thể của cậu bé được chôn cất một cách an toàn theo các hướng dẫn kiểm tra sự lây lan của Ebola. 
Người phụ nữ Liberia đứng từ xa nhìn các nhân y tế chuẩn xử lý ổ dịch Ebola
Dịch bệnh Ebola trở lại LiberiaNgày 30/06/2015. VOA News. Dịch bệnh Ebola trở lại Liberia (Ebola Returns to Liberia). Cậu bé 17 tuổi đã tử vong do Ebola tại Liberia, chỉ 7 tuần sau khi WHO tuyên bố quốc gia này không còn virus nguy hiểm này. Chính quyền đang cố gắng tìm hiểu cậu bé bị nhiễm bệnh như thế nào. Thứ trưởng Bộ Y tế Tolbert Nyenswah, lãnh đạo đối phó dịch bệnh Ebola tại Liberia nói trên VOA cậu bé đã tử vong vào ngày 28/6/2015 và được chôn cất an toàn vào ngày hôm đó. Ông Nyenswah cho biết: “Hôm quan đội chúng tôi đã điều tra tình tình và biết về khu vực này nhưng thận trọng vẫn tốt, chúng tôi luôn cảnh giác và nhóm giám sát đang làm việc rất rất tốt, họ đã đưa đứa trẻ tử vong từ nhà bố mẹ cậu ta, đã kiểm tra vào ngày hôm qua và cậu bé dương tính với virus”. Ông cho rằng họ vẫn chưa biết cậu bé bị nhiễm virus như thế nào nhưng trường hợp này đang được theo dõi và nhấn mạnh người dân không nên hoảng sợ, lưu ý đây là trường hợp duy nhất kể từ khi quốc gia này được tuyên bố “thoát dịch” Ebola bởi chính quyền và WHO vào ngày 9/5. Ông Nyenswah phát biểu: “Hạt Margibi đang đối phó với dịch bệnh và không cần thiết phải hoảng loạn, mọi người hãy lắng nghe tôi xin hãy giảm sức ép, chúng ta đang trên đỉnh của sự việc lần này. Bộ Y tế, đây là điều mà chúng ta biết làm thế nào để giái quyết”. Tuy nhiên, thông điệp này xuất hiện đối với một cộng đồng đã bị tổn thương, một người dân tại quốc gia bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Gbateme Succes Sneah cho rằng những ký ức về hàng ngàn người tử vong đã ám ảnh, ông đã chứng kiến tác động của dịch bệnh đối với những người sống sót và thật kinh hoàng khi nghĩ đến việc virus quay trở lại: “Tôi rất hoảng sợ … bạn biết rằng khó khăn như thế nào đối với những người dân chúng tôi trong việc kinh doanh; các chủ doanh nghiệp, những người đi đến tất cả các quốc gia và thật khó khăn như thế nào đối với họ. Mọi người đã nhận sự kỳ thị”. Người mẹ của 4 đứa trẻ, Comfort Freeman cũng cảm thấy như vậy: “Chúng tôi có thể có các cách phòng ngừa nhưng những đứa trẻ không thể có sự đề phòng, vì vậy tôi cảm thấy suy sụp trong sáng hôm nay. Tôi biết rằng tôi có thể tin vào Chúa vì Ngài có thể làm bất cứ điều gì có thể”. Virus đã giết chết hơn 11.200 người kể từ khi dịch bệnh bắt đầu vào cuối tháng 12/2013 chủ yếu tại các quốc gia Liberia, Guinea và Sierra Leone. Guinea tuyên bố thời gian cách ly 3 tuần trong tháng này với nỗ lực loại trừ dịch bệnh Ebola. Ngày 30/06/2015. Reuters. Liberia-nơi không còn dịch bệnh Ebola từ hơn một tháng nay đã báo cáo có một ca nhiễm vi-rút mới này vào hôm thứ 3. Thứ trưởng Bộ Y Tế Tolbert Nyenswah cho biết vào hôm thứ ba rằng thi thể của một cậu bé 17 tuổi đã được xét nghiệm dương tính với Ebola tại Hạt Margibi và các nhà chức trách đã bắt đầu lần theo những người mà nạn nhân đã có thể tiếp xúc khi bị nhiễm bệnh. Ông Nyenswah trả lời với Reuters rằng: “Không cần phải lo lắng, thi thể này đã được chôn cát và việc lần theo người có tiếp xúc đã bắt đầu có hiệu lực”. Margibi là một khu vực nông thôn gần thủ đô Monrovia và là nơi có sân bay quốc tế quan trọng của nước này. Phát ngôn viên của WHO Tarik Jasarevic đã trả lời trong một cuộc họp báo ở Geneva rằng ít nhất 11.207 người đã tử vong do Ebola tại Liberia, nước láng giềng Guinea và Sierra Leone từ khi dịch bệnh bắt đầu vào tháng 12/2013, hơn 27.000 người đã bị nhiễm virus. Khoảng 43% số ca tử vong là ở Liberia, nơi dịch bệnh Ebola tồi tệ nhất của thế giới đạt đỉnh điểm giữa tháng 8 và 10/2014 với hàng trăm ca bệnh một tuần. Theo các số liệu của WHO, dịch bệnh đã yếu dần trong năm nay với 12 ca mới được xác nhận tại Guinea và 8 ca ở Sierra Leone trong tuần trước ngày 21/6/2015. Mặc dù như vậy, các quan chức y tế vẫn đề cao cảnh giác đề phòng sự tái bùng phát ngay cả khi các ca mới xuất hiện trở lại đầy bí ẩn, các chuyên gia y tế lo sợ rằng vi-rút này vẫn còn đang lan truyền bí mật. Phát ngôn viên của đơn vị phản ứng Ebola của Liên Hiệp Quốc (UN) Fatoumata Lejeune-Kaba cho biết ca bệnh mới này sẽ thử thách năng lực phản ứng của Liberia tại thời điểm khi các tổ chức y tế thế giới đã giảm bớt dần sự hiện diện tại các nước bị ảnh hưởng. Bà cho rằng Liberia đấu tranh với Ebola ở mức độ cộng đồng, áp dụng việc rửa tay thường xuyên và chôn cất an toàn các thi thể giữa nhiều biện pháp khác và việc phát hiện ca bệnh mới này cho thấy các hệ thống xét nghiệm vẫn đang hoạt động tốt. Lejeune-Kaba nói: “Điều này nên được dự tính trước vì chỉ cần tồn tại Ebola trong khu vực thì không một nước nào có thể an toàn, Liberia đứng trước nguy cơ vì Guinea và Sierra Leone”. Xác nhận của chính quyềnNgày 30/06/2015. ABC News. Các chính quyền xác nhận Ebola quay trở lại Liberia (Officials Confirm Ebola's Return to Liberia). Các quan chức Liberia đã xác nhận rằng Ebola đã quay trở lại nước này sau ca tử vong của một cậu thiếu niên 17 tuổi đã được xét nghiệm dương tính với vi-rút Ebola 48 ngày sau khi WHO công bố Liberia “thoát dịch” Ebola vào ngày 9/5/2015. Hơn 8.000 người đã tử vong do nhiễm bệnh sau khi vi-rút lây lan khắp nước này trong năm 2014. Theo chính phủ Liberia, trong khi các quan chức chỉ xác nhận vi-rút sau khi cậu thiếu niên này tử vong, người này đã được chôn cất theo các quy trình Ebola nhằm giảm thiểu nguy cơ lây lan. Bộ trưởng Bộ Y Tế Liberia Ts. Bernice Dhan phát biểu rằng: “Dù đây không phải là tình huống chúng tôi đang kỳ vọng, tình tiết này cho thấy hệ thống cảnh báo đang hoạt động tốt, các cấu trúc chúng tôi có đang hoạt động tốt nhằm tăng cường các hệ thống giám sát của chúng tôi tại Liberia giúp chúng tôi phản ứng nhanh chóng, điều cốt yếu là người dân Liberia vẫn còn cảnh giác và tiếp tục tất cả các biện pháp phòng ngừa nhằm ngăn chặn sự lây lan của Ebola”. 
Các nhân viên y tế đang rửa tay, sau khi lấy một mẫu máu từ một đứa trẻ để xét nghiệm tìm vi-rút Ebola,
tại một khu vực nơi một cậu bé 17 tuổi đã tử vong do vi-rút tại vùng ngoại ô Monrovia, Liberia vào ngày 30 tháng 6 năm 2015. Abbas Dulleh/AP Photo
Theo hãng thông tấn Associated Press việc lần theo những người tiếp xúc để phát hiện những người khác đã từng tiếp xúc cũng đã được tiến hành, các quan chức chính phủ cho biết rằng nguyên nhân của ca nhiễm ban đầu vẫn còn chưa rõ. Ông Dhan đã yêu cầu những người từng tiếp xúc với nạn nhân sẵn sàng hợp tác để được cách ly và những người khác phải lên tiếng khi họ có những triệu chứng, ông Dhan phát biểu vào hôm thứ 3 tại một cuộc họp báo: “Chúng tôi không thể làm điều này nếu không có sự tham gia và hỗ trợ của cộng đồng”. Ts. William Schaffner, một chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Đại Học Vanderbilt Medical School cho biết trường hợp ca bệnh Ebola xuất hiện trở lại tại Liberia không phải là điều ngạc nhiên. Ông Schaffner, người không tham gia vào việc điều tra trường hợp này cho biết: “Chúng ta vẫn chứng kiến Ebola cháy âm ỉ tại Guinea và Sierra Leone và dường như ngay khi việc điều tra kết thúc có lẽ sẽ có mối liên hệ tới việc đi lại tới những nước này. Điều tốt lành là ca bệnh này xảy ra ở một ngôi làng nông thôn và dường như đã được chẩn đoán nhanh chóng và các phản ứng y tế công cộng thích hợp đã được đưa ra nhanh chóng”. Ông Schaffner cho rằng dường như chính phủ đã đưa ra các bước đi nhanh và rõ ràng nhằm giúp ngăn chặn vi-rút chuyển thành một đợt dịch tương tự với đợt dịch đã bắt đầu vào năm ngoái. Đất nước Tây Phi này đã từng chính thức tuyên bố miễn dịch vào 9/5, “một trường hợp mới nhiễm Ebola đã được ghi nhận tại vùng Margibi, bệnh nhân đã tử vong và được chôn cất”, ông Tolbert Nyensuah, Thứtrưởng Bộ y tế cho biết. Ghi nhận ca bệnh Ebola tại Margibi, phía Đông Monrovia-Thủ đô Liberia. Các nhà chức trách xác định và cách ly những người đã từng tiếp xúc với bênh nhân trên. Bộ trưởng cho biết thêm: “Chúng tôi đang thực hiện điều tra để xác định nguồn gốc của ca bệnh này, chúng tôi cũng khuyến cáo người dân tiếp tục thực hiện các phương thức đề phòng dịch bệnh”.
|
TRANG CHỦ
