|
(ảnh minh họa) |
Hợp tác nghiên cứu về vaccine sốt rét mới đầu tiên ở người
Ngày 31/5/2017. Malaria News-Các nhà nghiên cứu hợp tác nghiên cứu về vaccine sốt rét mới đầu tiên ở người (Researchers collaborate on first-in-human study of novel malaria vaccine). Một hợp tác nghiên cứu quốc tế đang thử nghiệm một phương pháp mới để phát triển vaccine sốt rét đầu tiên ở người, tương tự như khái niệm được sử dụng bởi Edward Jenner trong phát triển một loại vaccinechống lại bệnh đậu mùa, căn bệnh đã bị tiêu diệt chỉ ảnh hưởng đến con người. Jenner sử dụng bệnh đậu mùa ở súc vật, một phiên bản bệnh ở bò để chủng vào người chống lại bệnh đậu mùa. Trong cuộc thử nghiệm lâm sàng này, dựa trên dữ liệu từ các nghiên cứu động vật trước đó được thực hiện bởi iMM Lisboa, các nhà nghiên cứu sẽ sử dụng một phiên bản của ký sinh trùng gây sốt rét (Plasmodium berghei) trên động vật gặm nhấm để xác định xem nó có thể gây ra sự bảo vệ chống lại nhiễm trùng do Plasmodium falciparum hay không, phiên bản của ký sinh trùng nguy hiểm nhất gây nhiễm cho con người. Trong nghiên cứu, một gen đặc biệt từ P.falciparum được gọi là protein bề mặt thoa trùng (circumsporozoite-CS), sẽ được chèn vào trong ký sinh trùng động vật gặm nhấm, dẫn đến một phiên bản biến đổi gen được gọi là Pb (PFCs @ UIS4). Bằng cách chèn gene cho CS, các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ cải thiện khả năng của ký sinh trùng động vật gặm nhấm được chỉnh sửa để tạo ra một đáp ứng bảo vệ ở những người tình nguyện khỏe mạnh. Miguel Prudêncio, chủ trì nhóm nghiên cứu tại iMM Lisboa cho biết: "Mang khái niệm kết hợp làm cơ sở cho việc phát triển loại vaccine đầu tiên, kết hợp với các công cụ thao tác gen hiện đại là một cách tiếp cận thực sự sáng tạo để chủng ngừa bệnh sốt rét". Cuộc thử nghiệm sẽ được tiến hành 2 giai đoạn tại Radboudumc ở Hà Lan, trong giai đoạn đầu 18 tình nguyện viên người lớn khỏe mạnh sẽ được tuyển chọn vào ba nhóm và bị phơi nhiễm khác nhau bởi một số vết cắn từ những con muỗi bị nhiễm ký sinh trùng P. berghei biến đổi gen nhưng giám sát một cách kỹ lưỡng. Các nhà nghiên cứu sẽ theo dõi chặt chẽ tình nguyện viên về các dấu hiệu nhiễm bệnh để đảm bảo rằng họ được điều trị kịp thời nếu họ bị bệnh, nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ trong nghiên cứu giai đoạn 1, thì các tình nguyện viên từ nhóm liều cao nhất sẽ bước vào giai đoạn hai của nghiên cứu được thiết kế để đánh giá hiệu quả bảo vệ của phương pháp này. Ký sinh trùng P. berghei nhân lên bên trong một tế bào gan và xuất hiện tại điểm chung với tế bào vật chủ, kháng nguyên chủ yếu, protein bề mặt thoa trùng. Credit: Miguel Prudêncio lab, iMM Lisboa
Một thoa trùng của P. berghei (nhiễm Plasmodium bởi muỗi chích qua da động vật có vú) lấy đi kháng nguyên chủ yếu của nó là protein bề mặt thoa trùng trong quá trình di chuyển tới một tế bào gan. Credit: Miguel Prudêncio lab, iMM Lisboa
Robert Sauerwein, điều tra viên chính và giáo sư về ký sinh trùng y học tại Radboudumc cho biết: "Đây là lần đầu tiên chúng tôi thử nghiệm một cách tiếp cận vaccine sốt rét biến đổi gen ở châu Âu bằng cách sử dụng ký sinh trùng động vật gặm nhấm này, cùng với các đối tác Hà Lan là Havenziekenhuis và Erasmus MC, chúng tôi mong muốn điều tra xem liệu khái niệm mới này có thể một ngày nào đó góp phần vào việc loại trừ và tiêu diệt căn bệnh khủng khiếp này hay không". Sốt rét giết chết hơn 429.000 người trong năm 2015 hầu hết là trẻ em nhỏ châu Phi, mặc dù vaccine tiên tiến nhất trên toàn cầu dự kiến sẽ thực hiện thí điểm ở một số vùng châu Phi vào đầu năm 2018-một thành tích đáng kinh ngạc và một bước cực kỳ quan trọng nhưng các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm kiếm một loại vaccine sốt rét có thể cung cấp mức độ hiệu quả bảo vệ bền vững cao hơn. Mục tiêu lâu dài của cộng đồng vaccine sốt rét như được nêu trong lộ trình công nghệ vaccine sốt rét của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) là phát triển các loại vaccine có hiệu quả bảo vệ ít nhất là 75% chống lại sốt rét lâm sàng và các vaccine này làm giảm sự lan truyền của ký sinh trùng nhằm hạ thấp tỷ lệ mắc mới bệnh sốt rét. Ashley Birkett, Giám đốc sáng kiến vaccine sốt rét của PATH (MVI) cho biết: "Mặc dù có nhiều tiến bộ đã được thực hiện làm giảm gánh nặng sốt rét với các can thiệp hiện có nhưng một loại vaccine có hiệu quả cao sẽ là một công cụ mới quan trọng đối với việc loại trừ bệnh sốt rét, chúng tôi rất hân hạnh được hợp tác với Radboudumc và iMM Lisboa thử nghiệm phương pháp mới này".
|