Ngày 3/2/2017. GENEVA. Tổ chức Y tế thế giới (WHO)-Chẩn đoán ung thư sớm cứu nhiều sinh mạng, cắt giảm chi phí điều trị (Early cancer diagnosis saves lives, cuts treatment costs). Hướng dẫn mới của WHO ban hành trước ngày thế giới phòng chống ung thư (World Cancer Day) vào 04/2/2017 nhằm cải thiện cơ hội tồn tại cho những người sống chung với ung thư bằng cách đảm bảo các dịch vụ y tế có thể tập trung vào chẩn đoán và điều trị bệnh sớm hơn.

Số liệu mới nhất của WHO công bố trong tuần này cho thấy mỗi năm thế giới có 8,8 triệu người chết vì bệnh ung thư, chủ yếu ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Vấn đề đặt ra là hầu hết các ca ung thư được chẩn đoán quá muộn, ngay cả ở các nước có dịch vụ và hệ thống y tế tối ưu nhiều trường hợp ung thư cũng chỉ được phát hiện ở giai đoạn tiến triển, khi đó rất khó điều trị thành công. TS. Etienne Krug-Giám đốc khoa quản lý các bệnh không lây nhiễm, người khuyết tật, phòng chống bạo lực và thương tích (Noncommunicable Diseases, Disability, Violence and Injury Prevention) của WHO cho biết "Chẩn đoán ung thư giai đoạn cuối không còn khả năng điều trị làm nhiều người bị nỗi đau không đáng có và chết sớm. Thực hiện hướng dẫn mới của WHO, các nhà hoạch định chăm sóc sức khỏe có thể cải thiện chẩn đoán sớm ung thư và đảm bảo điều trị kịp thời, đặc biệt đối với các loại ung thư vú, cổ tử cung và ung thư đại trực tràng không chỉ cứu được nhiều người bệnh mà còn giảm được chi phí điều trị và chữa bệnh ung thư".

Tất cả các quốc gia có thể cải thiện chẩn đoán sớm ung thư theo hướng dẫn mới của WHO (Guide to cancer early diagnosis) qua 3 bước: (i) nâng cao nhận thức cộng đồng về các triệu chứng ung thư khác nhau và khuyến khích mọi người tìm kiếm sự chăm sóc khi những triệu chứng phát sinh; (ii) Đầu tư tăng cường và trang bị các dịch vụ y tế và đào tạo nhân viên y tế để có thể tiến hành chẩn đoán chính xác và kịp thời; đảm bảo mọi người sống chung với bệnh ung thư có thể tiếp cận điều trị an toàn và hiệu quả kể cả giảm đau mà không phải gánh chịu những khó khăn về tài chính hoặcc hi phí quá cao. Những thách thức rõ ràng hơn ở các nước có mức thu nhập thấp và trung bình vì ít khả năng cung cấp sự tiếp cận dịch vụ chẩn đoán hiệu quả bao gồm chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm và bệnh lý là các yếu tố cốt lõi giúp phát hiện bệnh ung thư và kế hoạch điều trị. Hiện nay, các nước cũng có khả năng khác nhau để chuyển bệnh nhân ung thư đến nơi chăm sóc thích hợp. WHO khuyến cáo các nước này nên ưu tiên dịch vụ cơ bản chẩn đoán và điều trị ung thư, tác động cao và chi phí thấp; WHO cũng khuyến nghị nên giảm chi phí chăm sóc cho người dân để giúp họ tìm kiếm sự giúp đỡ ban đầu tích cực. Phát hiện ung thư sớm cũng làm giảm đáng kể tác động tài chính của ung thư: không chỉ là chi phí điều trị ít hơn nhiều trong giai đoạn đầu của ung thư mà còn làm cho người dân có thể tiếp tục làm việc và hỗ trợ gia đình nếu họ có thể tiếp cận vào điều trị có hiệu quả kịp thời. Trong năm 2010, tổng chi phí kinh tế hàng năm của ung thư thông qua chi phí chăm sóc sức khỏe và mất năng suất ước đạt 1,16 ngàn tỷ đô la (USD). Chiến lược cải thiện chẩn đoán sớm có thể dễ dàng tích hợp vào hệ thống y tế với chi phí thấp, đổi lại chẩn đoán sớm có hiệu quả giúp phát hiện ung thư ở những bệnh nhân ở giai đoạn sớm hơn, cho phép điều trị có hiệu quả hơn, ít phức tạp hơn và ít tốn kém. Ví dụ, các nghiên cứu ở các nước có thu nhập cao cho thấy điều trị cho các bệnh nhân ung thư được chẩn đoán sớm là ít tốn kém hơn từ 2-4 lần so với điều trị những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư ở giai đoạn tiến triển hơn.

TS. Oleg Chestnov, Trợ lý Tổng giám đốc WHO về NCDs và sức khỏe tâm thần nhận xét: "Hành động của chính phủ giúp tăng cường chẩn đoán sớm ung thư là chìa khóa để đạt được mục tiêu phát triển và sức khỏe toàn cầu bao gồm các mục tiêu phát triển bền vững (SDGs)". SDG 3 nhằm đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh và thúc đẩy hạnh phúc cho tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi, các nước đồng ý mục tiêu giảm tử vong sớm do ung thư và NCDs tới 1/3 vào năm 2030. Họ cũng đồng ý đạt được bảo hiểm y tế toàn dân bao gồm cả bảo vệ rủi ro tài chính, tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe thiết yếu có chất lượng và tiếp cận tới các loại thuốc thiết yếu an toàn, hiệu quả, chất lượng, giá cả phải chăng và vaccine cho tất cả mọi người. Đồng thời, những nỗ lực đáp ứng mục tiêu SDGs khác như cải thiện sức khỏe môi trường và giảm bất bình đẳng xã hội cũng có thể giúp giảm bớt gánh nặng ung thư. Hiện tại, ung thư chịu trách nhiệm cho gần 1 trong 6 trường hợp tử vong toàn cầu, hơn 14 triệu người mắc bệnh ung thư mỗi năm và dự báo con số này sẽ tăng lên 21 triệu vào năm 2030. Tiến bộ về tăng cường chẩn đoán ung thư sớm và điều trị cơ bản cho tất cả mọi người có thể giúp các nước đạt được mục tiêu quốc gia gắn liền với SDGs.

Ghi chú của ban biên tập (Note to editors)

Hầu hết mọi người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư sống ở các nước thu nhập thấp và trung bình, nơi có 2/3 số ca tử vong ung thư xảy ra. Chưa đầy 30% các nước có thu nhập thấp có các dịch vụ chẩn đoán và điều trị dễ tiếp cận cùng hệ thống chuyển viện cho người bệnh nghi ngờ ung thư thường không sẵn có dẫn đến chăm sóc muộn và đứt đoạn. Tình trạng dịch vụ bệnh lý thậm chí còn khó khăn hơn: trong năm 2015 chỉ có khoảng 35% các nước có thu nhập thấp báo cáo dịch vụ bệnh lý có sẵn ở khu vực công so với > 95% các nước có thu nhập cao. Kiểm soát ung thư toàn diện bao gồm phòng ngừa, chẩn đoán sớm, sàng lọc, điều trị, chăm sóc giảm nhẹ và chăm sóc khả năng sinh tồn nên là một phần trọng yếu của kế hoạch kiểm soát ung thư quốc gia. WHO công bố hướng dẫn kiểm soát ung thư toàn diện giúp chính phủ các nước phát triển thực hiện các kế hoạch đó nhằm bảo vệ người dân tránh khỏi sự tấn công của ung thư và điều trị những người cần chăm sóc.Ung thư cùng với tiểu đường, tim mạch và các bệnh phổi mãn tính còn được gọi là NCDs chịu trách nhiệm cho 40 triệu (70%) trong số 56 triệu người tử vong trên thế giới năm 2015, trong đó > 40% tử vong do NCDs < 70 tuổi.WHO và cộng đồng quốc tế đặt mục tiêu giảm tử vong NCDs sớm tới 25% vào năm 2025 và bằng 1/3 vào 2030 như là một phần của SDGs. Các quốc gia đã phê chuẩn một loạt các mục tiêu để giải quyết NCDs bao gồm thiết lập các công nghệ y tế cơ bản có sẵn, giá cả phải chăng và thuốc thiết yếu để điều trị bệnh ung thư cùng các bệnh lý khác trong các cơ sở y tế. 

Các nội dung khác »

---

• Hội nghị Ký sinh trùng toàn quốc lần thứ 50 tại Trường Đại học Y - Dược, Đại học Huế (08/04/2024)
• Hội nghị Tổng kết công tác phòng chống và loại trừ sốt rét khu vực miền Trung - Tây Nguyên năm 2023 và Lễ công bố quyết định công nhận tỉnh Quảng Ngãi đạt tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét (02/01/2024)
• Phòng ngừa sốt rét quay trở lại: các chiến lược, thách thức và định hướng tương lai (Phần 2-Tiếp theo và hết) (30/11/2023)
• Phòng ngừa sốt rét quay trở lại: các chiến lược, thách thức và định hướng tương lai (Phần 1) (29/11/2023)
• Phần 3 (tiếp theo và hết): Sốt rét do Plasmodium malariae: Ký sinh trùng sốt rét bị lãng quên và những khó khăn, thách thức trong phòng chống & loại trừ sốt rét (22/11/2023)
• Phần 2 (tiếp theo): Sốt rét do Plasmodium malariae: Ký sinh trùng sốt rét bị lãng quên và những khó khăn, thách thức trong phòng chống & loại trừ sốt rét (21/11/2023)
• Phần 1: Sốt rét do Plasmodium malariae: Ký sinh trùng sốt rét bị lãng quên và những khó khăn, thách thức trong phòng chống & loại trừ sốt rét (20/11/2023)
• Cần có sự chuẩn bị ứng phó toàn diện trước kịch bản nếu có đại dịch truyền nhiễm tiếp theo (Phần 2) (30/10/2023)
• Cần có sự chuẩn bị ứng phó toàn diện trước kịch bản nếu có đại dịch truyền nhiễm tiếp theo (Phần 1) (30/10/2023)
• Các mô hình dự báo nguy cơ sốt rét quay trở lại tại các quốc gia đã loại trừ sốt rét_Phần 2 (25/09/2023)
• Các mô hình dự báo nguy cơ sốt rét quay trở lại tại các quốc gia đã loại trừ sốt rét_Phần 1 (22/09/2023)
• Thực trạng véc tơ tại các điểm gia tăng sốt rét huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa năm 2023_Phần 2 (11/08/2023)
• Thực trạng véc tơ tại các điểm gia tăng sốt rét huyện Khánh Vĩnh tỉnh Khánh Hòa năm 2023_Phần 1 (09/08/2023)
• Một số rối loạn ở da niêm mạc khi thời tiết thay đổi cần phân biệt với bệnh da do ký sinh trùng (19/07/2023)
• Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn tổ chức Lễ Mit-tinh ngày Thế giới phòng chống Sốt rét 25/4 và phát động cuộc thi tìm hiểu cuộc đời, sự nghiệp khoa học của GS,BS, Anh hùng, Liệt sỹ Đặng Văn Ngữ (26/04/2023)