Ngày 21/4/2016. Malaria News-Muỗi và bệnh sốt rét: Côn trùng nhỏ, vết đốt lớn (The Mosquito and Malaria: Small Insect, Big Bite). Mặc dù đã có cam kết bền vững và tiến bộ kỹ thuật toàn cầu nhưng hàng năm bệnh sốt rét do muỗi truyền vẫn tiếp tục cướp đi vô số mạng sống của đàn ông, phụ nữ và trẻ em trên toàn thế giới. Khi nghĩ về muỗi vào ngày sốt rét thế giới (WMD) thì có thể virus Zika đang nằm trong tiềm thức của bạn nhưng đáng buồn thay nó còn xa mới bắt kịp với căn bệnh tàn phá được lan truyền bởi côn trùng cơ hội này.

Trong nhiều thế kỷ, thế giới đã tiến hành một cuộc chiến vô hạn định chống lại bệnh sốt rét-một trong những căn bệnh lâu đời và nguy hiểm nhất giết chết ước tính khoảng 430.000 người và gây nhiễm cho hơn 214 triệu người mỗi năm. Phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 5 tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương bởi hệ thống miễn dịch của họ, sốt rét trong thai kỳ (malaria in pregnancy) thường dẫn đến các hậu quả về sức khỏe nguy hiểm cho mẹ và thai nhi như thiếu máu nặng ở mẹ (severe maternal anemia), cân nặng lúc sinh thấp (low birthweight), thậm chí tử vong.

Tại 17 quốc gia trên toàn thế giới, JHPIEGO-một liên minh y tế toàn cầu phi lợi nhuận của Đại học Johns Hopkins đang góp phần vào những gì đã từng nghĩ là không thể theo chủ đề của Ngày thế giới phòng chống sốt rét (World Malaria Day) năm 2016: “Chấm dứt hoàn toàn bệnh sốt rét” (ending malaria for good). Thông qua sự hợp tác với các chính phủ, các đối tác tư nhân và cộng đồng, chúng tôi đang giúp đỡ phụ nữ và gia đình sống sót với bệnh sốt rét và quan trọng nhất là ngăn chặn các ca nhiễm mới thông qua việc giới thiệu và đẩy mạnh các dịch vụ bệnh sốt rét có chất lượng cao.

Một trong những phụ nữ này là Jenny, một người mẹ19 tuổi đến từ Cameroon. Nhờ thăm viếng tại nhà từ một nhân viên y tế cộng đồng được đào tạo thông qua quan hệ đối tác năng động giữa ExxonMobil và JHPIEGO, Jenny đã nhận được thông tin về bệnh sốt rét trong thai kỳ và được khuyến khích đến thăm khám tại trung tâm y tế địa phương. Ở đó, cô được chăm sóc trước sinh và thuốc để ngăn ngừa bệnh sốt rét trong thai kỳ, dẫn đến sự ra đời của một bé trai khỏe mạnh. Sử dụng thuốc điều trị dự phòng cách quãng, màn ngủ tẩm hóa chất diệt và chẩn đoán kịp thời và điều trị các trường hợp xác định là các biện pháp cứu mạng sống mà phòng ngừa sự lây truyền bệnh sốt rét và cứu mạng sống. Thông qua quan hệ đối tác JHPIEGO-ExxonMobil, hàng trăm nhân viên y tế và nhân viên y tế cộng đồng đã được đào tạo về phòng chống sốt rét và thực hành điều trị tốt nhất cho khoảng 700.000 phụ nữ và gia đình tại Chad và Cameroon, trong đó có 125.000 trẻ em sẽ được hưởng lợi từ sự mở rộng của quan hệ đối tác tập trung vào bảo đảm quyền tiếp cận tới chẩn đoán kịp thời và điều trị hiệu quả thông qua xử lý ca bệnh và điều đó là cực kỳ quan trọng vì trẻ em dưới 5 tuổi chiếm 78% các ca tử vong sốt rét.Ở một số vùng của châu Phi như Rwanda, thành công trong việc cung cấp cho phụ nữ và các gia đình các loại thuốc điều trị cứu mạng sống cho bệnh sốt rét đã tiến triển đến một giai đoạn mà nhân viên y tế công cộng tích cực tìm kiếm các trường hợp tiềm năng mới trong nỗ lực để loại trừ bệnh sốt rét (eliminate malaria), một quá trình được gọi là tiền loại trừ (pre-elimination).

Fabien Nsengiyumva (bên phải) và gia đình của mình (Hình ảnh của Kelly Dale)

Fabien Nsengiyumva và gia đình ông sống trong một ngôi làng ở miền bắc Rwanda nơi đó cách xa 3 dặm và hai ngọn núi với trung tâm y tế gần nhất. Fabien bị sốt nhưng không có bảo hiểm y tế, ông tự sử dụng các loại thuốc mua tại hiệu thuốc. Ngay sau đó, hàng xóm của anh ngã bệnh. Tuy nhiên, người hàng xóm quyết định thực hiện một chuyến đi khó khăn tới trung tâm y tế Mataba, nơi đó ông ta được chẩn đoán mắc bệnh sốt rét và điều trị đúng cách. Chuyến thăm của ông kích hoạt các bước tiếp theo trong nỗ lực tiền loại trừ-nhân viên y tế theo dõi xuống bất kỳ trường hợp nào có liên quan đến bệnh sốt rét và điều trị cho họ. Với sự lãnh đạo của Chính phủ Rwanda, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ về chương trình sống sót của bà mẹ và trẻ em (United States Agency for International Development’s flagship Maternal and Child Survival Program) được dẫn dắt bởi JHPIEGO đang làm việc để tăng cường các cơ sở y tế trong các nỗ lực tiền loại trừ và cung cấp dịch vụ đào tạo về cách làm thế nào để chủ động phát hiện và điều trị bệnh sốt rét, sử dụng các test chẩn đoán nhanh (RDTs) để chẩn đoán ở cộng đồng. Fabien nói:"Tôi đã rất hạnh phúc và thoải mái sau khi nhân viên y tế đến thăm, tôi cảm nhận đang được chính phủ và các đối tác thực sự quan tâm chăm sóc sức khỏe cho tôi".

Nhân viên y tế cộng đồng, Papa Esso tư vấn cho bà mẹ tương lai Jenny tại nhà (Ảnh: Eric Tchinda)

Một tương lai không có bệnh sốt rét thuộc về những người có thể mơ về nó nhưng quan trọng hơn hết, để những người tạo ra tương lai mà họ muốn thấy. Nhân ngày thế giới phòng chống sốt rét, JHPIEGO tôn vinh những nỗ lực của các đối tác và đồng nghiệp của chúng tôi trên toàn thế giới- những người đấu tranh không mệt mỏi mỗi ngày và hàng ngày để tạo ra sự thay đổi mà họ muốn thấy- thanh toán bệnh sốt rét và hàng triệu người được cứu sống (the eradication of malaria and millions of lives saved).

Các nội dung khác »

---