Ngày 20/10/2014-Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công bố Nigeria chính thức thoát dịch Ebola sau 42 ngày không phát hiện ca mắc mới, trước đó Senegal cũng được công bố thoát dịch. Ngày 22/10/2014, Ủy ban khẩn cấp về Ebola của WHOnhóm họp để đánh giá thực trạng tình hình dịch bệnh và thách thức trong chẩn đoán: bị nhiễm Ebola hay nhiễm sốt rét ?

WHO công bốNigeria thoát dịch Ebola và khẩn cấp đánh giá tình hình dịch bệnh Ebola

WHO công bố Nigeria thoát dịch Ebola

Cùng với việc Senegal được công bố thoát dịch cách đây 2 ngày, WHO cho rằng sự kiện Nigeria được công bố thoát khỏi dịch bệnh Ebola là hết sức quan trọng khi cộng đồng quốc tế đang rơi vào cuộc khủng hoảng vì lo sợ chủng virus chết người này có thể xâm nhập vào nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Theo ông Rui Gama Vaz- đại diện của WHO tại Nigeria thì sự kiện quốc gia đông dân nhất châu Phi này khống chế được dịch Ebola sau 42 ngày không phát hiện ca mắc mới có thể được coi là thành công lớn nhất minh chứng cho thế giới thấy rằng dịch bệnh Ebola hoàn toàn có khả năng kiểm soát.

WHO khẩn cấp đánh giá tình hình dịch bệnh Ebola

Ngày 22/10/2014. Ủy ban khẩn cấp về bệnh Ebola của WHO sẽnhóm họp để đánh giá thực trạng tình hình dịch bệnh này và đưa ra các biện pháp ứng phó bổ sung. Theo người phát ngôn của WHO, bà Fadele Chaib: "Đây là phiên họp thứ 3 Ủy ban khẩn cấp về Ebola của WHO từ tháng 8/2014 nhằm đánh giá lại tình hình dịch bệnh, đã có những ca nhiễm Ebola phát sinh bên ngoài châu Phi như ở Mỹ và Tây Ban Nha, tuy nhiên cũng có những “tin tốt” như Senegal, Nigieria đã ra khỏi danh sách các nước bị ảnh hưởng bởi Ebola". Cùng với việc tiếp tục kêu gọi thêm nguồn nhân lực và tài chính hỗ trợ các nước Tây phi, Ủy ban này sẽ đưa ra biện pháp bổ sung nhằm đối phó với sự lây lan của virus chết người này như khuyến cáo hạn chế thương mại và đi lại đến những nơi có ổ dịch, đồng thời tăng cường quy định sàng lọc hành khách đến từ Guinea, Liberia và Sierra Leone tại các sân bay và cửa khẩu quốc tế.

Người đàn ông và bé gái trải một tấm màn che nhiệt tại trạm kiểm soát giữa các Tp. Waterloo và Freetown. Du khách muốn đi vào thủ đô phải được sàng lọc tại trạm kiểm soát để phát hiện các dấu hiệu của Ebola

Thách thức trong chẩn đoán: bị nhiễm Ebola hay nhiễm sốt rét ?

Ngày 20/10/2014. UNICEF - Bị nhiễm Ebola hay nhiễm sốt rét? Thách thức trong chẩn đoán (Is it Ebola or malaria? The diagnostic challenge). Thách thức lớn nhất trong việc kiểm soát của bất kỳ vụ dịch nào là tách những người bị nhiễm với những người không bị nhiễm làm phá vỡ chu kỳ lây truyền.Tuy nhiên trong trường hợp của Ebola thì điều này là đặc biệt khó khăn, đầu tiên các triệu chứng của Ebola là không đặc hiệu như sốt, suy nhược, đau đầu tương tự với một số bệnh từ cúm cho đến sốt rét nhưng một khi một người có các triệu chứng Ebola lây nhiễm sang cho người khác thì việc đặt một bệnh nhân sốt rét bên cạnh một bệnh nhân Ebola trong khi chờ đợi cho một chẩn đoán là một ý tưởng tồi và có thể làm gia tăng tốc độ lây truyền.Thách thức thứ hai là các mẫu máu thường được yêu cầu lấy để thực hiện chẩn đoán, nguy cơ nhiễm từ máu rất cao và lấy mẫu máu có thể làm cho nhân viên y tế gặp nguy hiểm, nhiễm trùng và tử vong bất cẩn do thiếu hụtnhân viên y tế đã xảy ra quá thường xuyên.Cuối cùng, không có cách nào dễ dàng để thực hiện một chẩn đoán Ebola bằng xét nghiệm, "Tiêu chuẩn vàng" (gold-standard) là một cái gì đó gọi là phản ứng chuỗi polymerase (PCR) là một kỹ thuật phát hiện một lượng nhỏ của các hạt virus, nó đòi hỏi các máy móc đắt tiền, nước sạch, điện, dụng cụ thông gió đặc biệt và trang thiết bị phòng chống lây nhiễm. Ngoài ra, nó cũng chậm, một xét nghiệm đơn lẻ có thể mất vài giờ, PCR hiện đang được sử dụng ở tất cả các nước bị ảnh hưởng bởi Ebola.

Hiện tại có bốn phòng thí nghiệm ở Sierra Leone có khả năng tiến hành xét nghiệm PCR, tất cả đều được hỗ trợ bởi các chính phủ đối tác, trong đó có một "phòng thí nghiệm di động” (mobile laboratory) từ chính phủ Trung Quốc.Mặc dù có những nỗ lực này, quốc gia Sierra Leone chỉ có thể thực hiện tổng cộng150 xét nghiệm mỗi ngày-chỉ chiếm một phần nhỏ của những gì là cần thiết. Việc vận chuyển mẫu đến các phòng xét nghiệm này và báo cáo kết quả cũng mất một thời gian. Trong trường hợp tốt nhất có nhiều ca bệnh, thì cũng mất một vài ngày khi thực hiện xét nghiệm và nhận được một kết quả, những ngày này là một cõi đời cho một bệnh nhân Ebola, trong khi những nỗ lực đang được tiến hành để mở rộng khả năng này thì nó có thể là quá ít và quá muộn.

Tuy nhiên, có một số hy vọng. Một loạt các "test nhanh" (rapid tests) mới hiện đang được phát triển, nơi mà một mẫu máu lấy từ ngón tay có thể cung cấp một chẩn đoán trong vài phút, những xét nghiệm này giống như các xét nghiệm mang thai và đã được sử dụng thành công trong chẩn đoán HIV.Một số xét nghiệm đầy hứa hẹn đang được phát triển, thành công trong những nỗ lực này có thể là một sự thay đổi cuộc chơi và sẽ có thể tiến hành xét nghiệm ở cấp hộ gia đình và cho phép chúng ta phân biệt bệnh nhân bị nhiễmsốt rét và các nguyên nhân khác gây sốt do Ebola ở giai đoạn sớm nhất.

Là một cộng đồng toàn cầu, điều quan trọng là chúng tôi mang các nguồn lực tài chính và khoa học đầy đủ để thúc đẩy quá trình này tiến về phía trước.Paul Pronyk là một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và bác sĩ y tế công cộng. Ông đã sống và làm việc tại vùng cận Saharan châu Phi trong 15 năm tập trung vào các vấn đề HIV/AIDS, bệnh lao, sức khỏe bà mẹ-trẻ em và phát triển hệ thống y tế. Ông hiện là một chuyên gia y tế cao cấp tại trụ sở UNICEF và đã được phái đến Sierra Leone để hỗ trợ đáp ứng với Ebola.