Ngày 28/9/2014. WHO cho biết ngày thế giới phòng chống bệnh dại (World Rabies Day) ở Việt Nam, Bộ Y tế (MOH), Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn (Ministry of Agriculture and Rural Development_MARD), Tổ chức lương nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phối hợp cùng nhau trong việc loại trừ bệnh dại ở Việt Nam.

Theo WHO trên toàn thế giới có 55.000 người chết vì bệnh dại và Việt Nam trung bình 100 trường hợp tử vong mỗi năm, trong đó năm 2013 có 131 người chết vì bệnh dại và 9 tháng năm 2014 đã có 50 người tử vong do căn bệnh này, 30 -50% các trường hơp bị dại và tử vong là trẻ em từ 5 đến 15 tuổi, hầu hết các cháu nhỏ bị chó dại cắn không được cha mẹ biết dẫn đến hậu quả tử vong do không được tiêm phòng và điều trị kịp thời. Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) ở nước ta cứ 10 phút lại có 1 người chết vì bệnh dại, theo đó hàng trăm người nghi bị chó dại cắn hàng năm phải tiêm phòng dại với ước tính chi phívắc xin và huyết thanh kháng dại hơn 300 tỷ đồng. Bệnh dại có tỷ lệ tử vong tới 100% nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách tiêm phòng cho chó và ngăn chặn sự lan truyền của vi-rút dại sang người trong chiến lược loại trừ bệnh dại (strategy to eliminate rabies). Những năm gần đây, Việt Nam đã có nhiều tiến bộ trong việc loại trừ bệnh dại thông qua những nỗ lực chung của hai ngành y tế và thú y qua 50 trường hợp tử vong bệnh dại 9 tháng đầu năm 2014 so với 81 trường hợp tử vong cùng kỳ năm trước. Mặc dù số ca tử vong do virus dại đã giảm đáng kể, tuy nhiên vẫn có 24 tỉnh báo cáo có các ca bệnh dại so với 20 tỉnh vào năm 2013 cho thấy cần thiết phaair tiếp tục phấn đấu để đạt được mục tiêu của ASEAN về Loại trừ Bệnh dại vào năm 2020 (ASEAN target of Rabies Elimination by 2020).

Biểu tượng ngày thế giới phòng chống bệnh dại của WHO

WHO cho rằng Ngày thế giới phòng chống bệnh dại-bệnh dại đã trở thành lịch sử: Bệnh dại là một bệnh do vi rút gây ra mà có thể truyền nhiễm cho động vật và con ngườilây nhiễm chủ yếu do vết cắn của động vật bị nhiễm bệnh đặc biệt là chó, tuy nhiên phơi nhiễm cũng có thể xảy ra nếu da trầy xước tiếp xúc với nước bọt của động vật nhiễm bệnh, nếu không được chữa trị bệnh dại có thể gây tử vong cho cả động vật và người. Điều may mắn là bệnh dại có thể ngăn ngừa được và đã được loại trừ ở nhiều quốc gia, tiêm chủng cho chó là một phương pháp chủ chốt trong phòng chống bệnh ở động vật và là yếu tố duy nhất quan trọng nhất trong phòng chống dại bao gồm cả xử lý vết thương, tiêm phòng dại đã đạt hiệu quả cao trong ngăn ngừa bệnh dại nếu thực hiện kịp thời. Điều không may là tiêm vắc xin dại sẽ không phát huy hiệu quả khi đã biểu hiện các triệu chứng dại nên mục tiêu của Ngày Thế giới phòng chống bệnh dại nhằm nâng cao nhận thức về tác động của bệnh dại, phòng ngừa dễ dàng, tiến tới kiểm soát và loại trừ căn bệnh này ở người và động vật.

Tiêm phòng cho chó nuôi trong nhà là phòng ngừa bệnh dại

Tuy nhiên thật đáng buồn trẻ em chính là những đối tượng đặc biệt chịu rủi ro cao nhất từ căn bệnh khủng khiếp này vì chúng thường hay tiếp xúc gần gũi với chó, theo WHO trẻ em có khả năng bị chó cắn nhiều hơn vì vậy phải chịu rủi ro mắc dại cao hơn trong khi cha mẹ lại không nhận thức được nguy cơ của bệnh dại nên đã không tìm đến dịch vụ chăm sóc y tế kịp thời sau khi con bị chó cắn. Tiến sỹ Jean-Marc Olivé, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết: "Điều này có thể loại trừ bằng cách đảm bảo việc kiểm soát và tiêm chủng đầy đủ cho động vật, giáo dục những người có nguy cơ cao và cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc y tế đối với những người bị động vật cắn, kiểm soát bệnh dại ở chó đơn giản và ít tốn kém, có hiệu quả 100% và cải thiện sức khỏe của chó và của cả con người”. Chiến dịch Ngày thế giới phòng chống bệnh dại có sự tham gia của cộng đồng cùng nhau chung sức để ngăn ngừa bệnh dại ở người và kiểm soát bệnh dại ở động vật bắt đầu từ những người sở hữu vật nuôi. Tiến sỹ Jean-Marc Olivé đã phát đi các thông điệp bảo vệ bản thân, vật nuôi của bạn và cộng đồng bằng cách đưa vật nuôi đi tiêm phòng, tránh để sổng vật nuôi và động vật hoang dã, nếu không may bị chó cắn rửa vết thương bằng xà phòng và nước và lập tức đi khám bệnh ngay sau khi bị cắn và trước khi phát bệnh có thể ngăn chặn nhiễm dại và phòng ngừa bệnh ở người và động vật: "Tôi chúc mừng Việt Nam đã dẫn đầu sáng kiến của các quốc gia ASEAN +3 với mục tiêu loại trừ bệnh dại khỏi khu vực vào năm 2020, WHO sẽ sát cánh với Việt Nam để hỗ trợ đạt được mục tiêu này, thông qua sáng kiến Ngày thế giới phòng chống bệnh dại và hoạt động chung liên tục chúng ta có thể cùng chung sức đẩy lùi bệnh dại trở về quá khứ".

Thông điệp tuyên truyền phòng chống bệnh dại tại cộng đồng

Tại Việt Nam ngày Thế giới phòng chống bệnh dại được tổ chức tại tỉnh Hòa Bình vào27/9/2014 với chủ đề "Cùng nhau phòng chống bệnh dại" (Together Against Rabies) nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng, các cơ quan chức năng cùng với các chuyên gia y tế và thú y từ 28 tỉnh thành phố có nguy cơ cao với bệnh dại cùng nhau phòng chống. Tại lễ phát động này, một bộ tài liệu mới về nâng cao nhận thức đối với bệnh dại đã được phổ biến bao gồm áp phích và tờ rơi nhằm trang bị cho chính quyền địa phương ở các khu vực khó tiếp cận các công cụ tốt hơn tuyên truyền tiêm chủng và phòng chống bệnh dại. Bình thường vì sợ bệnh dại nên người dân ghét bỏ chó, tuy nhiên khi chó được tiêm phòng thì bệnh dại sẽ được ngăn ngừa từ gốc, phòng lây nhiễm và tử vong ở người góp phần loại trừ bệnh dại. PGS. TS. Trần Đắc Phu-Cục trưởng Cục y tế dự phòng (General Department of Preventive Medicine) thuộc Bộ Y tế và TS. Phạm Văn Đông-Cục trưởng Cục thú y (Animal Health Department) thuộc Bộ Nông nghiệp & phát triển nông thôn phát biểu: "Chúng tôi đang hợp tác cùng nhau và cùng với WHO và FAO thúc đẩy việc tiêm phòng vắc xin dại cho đàn chó ở các địa phương, nâng cao nhận thức trong các hành động dự phòng và tăng cường cung cấp điều trị dự phòng sau phơi nhiễm đối với các nạn nhân bị chó cắn. Chúng tôi cũng cùng nhau làm việc để cải thiện công tác giám sát và báo cáo bệnh và khuyến khích các nỗ lực hợp tác hơn nữa giữa ngành y tế và thú y ở các cấp địa phương" (We are working together with WHO and FAO to promote the vaccination of local dog populations, increase awareness of preventative actions and increase the availability of post-exposure prophylaxis treatment to bite victims. We also work together to improve surveillance and reporting of the disease and encourage greater collaborative efforts among human and veterinary health sectors at local level).

Các nội dung khác »

---