Cập nhật tháng 7/2014. WHO. Nguyễn Trọng Hòa tiêm chích heroin trong 19 năm nhưng vào tháng giêng cuối cùng anh biết rằng cần phải có sự giúp đỡ và bắt đầu điều trị methadone để giúp phá vỡ thói quen của mình và cũng có làm một xét nghiệm HIV tại một phòng khám ngoại trú ở thành phố Thanh Hóa nằm ở bờ biển phía bắc miền Trung Việt Nam.

Anh Hòa-36 tuổi rất lo lắng khi biết rằng mình bị nhiễm HIV nhưng phòng khám xét nghiệm cho anh ta đang tham gia vào một nghiên cứu thí điểm được sự hỗ trợ của WHO để bắt đầu sử dụng thuốc cho người có HIV dương tính là các thuốc kháng virus (ARV) ngay sau khi họ được chẩn đoán - phù hợp với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhằm cung cấp sự điều trịtrước HIV làm suy yếu hệ thống miễn dịch của họ. Mục đích của nghiên cứu là đánh giá tác động của nhóm quần thể đích giống như Hòa với cách tiếp cận "xét nghiệm và điều trị” (test and treat), cả về sức khỏe của họ và làm giảm tình trạng nhiễm HIV mới, Hòa đã không ngần ngại khi anh ta được yêu cầu tham gia.

Bác sĩ Lộc Thanh Hải, Trưởng Phòng khám ngoại trú (Outpatient Clinic) tại Trung tâm Y tế thành phố (City Health Centre) Thanh Hóa ước tính có khoảng 257.000 người đang sống với HIV ở Việt Nam và nhiều người trong số đó sử dụng ma túy: "Những người nhiễm HIV do tiêm chích ma túy phải đối mặt với kỳ thị nặng nề, họ có ý định giữ bí mật về tình trạng nhiễm HIV của họ với gia đình và cộng đồng và điều này thường dẫn đến việc tìm kiếm xét nghiệm và điều trị ở giai đoạn cuối của nhiễm trùng".

Thử nghiệm chẩn đoán HIV

Những thách thức thực sự trên thế giới (Real world challenges)

Điều trị bằng các thuốc kháng virus (Antiretroviral therapy_ARV) làm chậm sự lây lan của HIV, vì vậy việc chậm trể điều trị quá lâu có thể làm cho một cá nhân dễ bị lây nhiễm các bệnh khác như bệnh lao và cuối cùng điều trị kém hiệu quả. Các nghiên cứu cho thấy bắt đầu điều trị ART sớm không chỉ có lợi cho bệnh nhân mà còn có thể làm giảm nguy cơ lây truyền virus cho người khác nếu họ dùng chung kim tiêm hoặc quan hệ tình dục không được bảo vệ. Nghiên cứu bắt đầu vào tháng tư năm 2014 sẽ bao gồm khoảng 300 người nghiện ma túy nhiễm HIV tại 13 phòng khám ngoại trú tại các tỉnh Thái Nguyên và Thanh Hóa. Người tham gia sẽ được cung cấp thông tin về nghiên cứu và sẽ nhận được thuốc ARV, tư vấn và xét nghiệm HIV tự nguyện. Nghiên cứu cũng sẽ theo dõi người tham gia tuân thủ điều trị như thế nào và các nhà nghiên cứu sẽ phỏng vấn nhân viên y tế và bệnh nhân để đánh giá tính khả thi và sựchấp nhận với chương trình mà nó sẽ diễn ra trong một thời gian dài.

WHO có liên quan trong việc vận động, triệu tập và hỗ trợ nghiên cứu để thông báo các chính sách của Chính phủ với các chương trình phòng chống HIV hiệu quả trên thế giới, đặc biệt là cho các nhóm khó tiếp cận bởi vì hành vi của họ thường bị kỳ thị hoặc bị hình sự, chẳng hạn như người tiêm chích ma túy, đàn ông quan hệ tình dục đồng giới, và gái mại dâm. "Nó có tầm quan trọng sống còn để hiểu là điều trị sớm như thế nào thì được chứng minh là có hiệu quả trong việc làm giảm lây truyền HIV trong các cặp vợ chồng không hòa hợp huyết thanh trong các thử nghiệm lâm sàng, có thể được thực hiện trong thế giới thực, trên tất cả các đối tượng liên quan đến các nhóm quần thể quan trọng này", Tiến sĩ Ying-Ru Lo, chuyên gia về HIV tại Văn phòng WHO khu vực Tây Thái Bình Dương cho biết.

Tương lai xán lạn hơn (Brighter future)

Tỉnh Thanh Hóa và Thái Nguyên đã được lựa chọn cho việc nghiên cứu ở Việt Nam vì một sáng kiên chung của WHO và UNAIDS gọi là điều trị 2.0, đang được đồng thời triển khai. Các chương trình này cung cấp tư vấn, xét nghiệm và điều trị HIV gần gũi hơn với nơi mà người dân sống và làm việc, thường là tại một trạm y tế xã. Mục đích là để làm cho nó dễ dàng hơn, rẻ hơn để mọi người được kiểm tra, lấy thuốc và tiếp tục điều trị. "Chúng tôi hy vọng rằng bằng cách ưu tiên cho những người này với các thuốc ART sớm trong khi tiếp tục một sự kết hợp tối ưu các phương pháp phòng ngừa sẽ có thể nhìn thấy một sự giảm lớn các ca nhiễm HIV mớivà tử vong do AIDS và điều đó không chỉ là cách chi phí-hiệu quả trong dài hạn mà còn ngăn ngừa một số lượng lớn các đau khổ cá nhân", Tiến sĩ Bùi Đức Dương, Phó Cục trưởng cục phòng chống HIV/AIDS Việt Nam cho biết.

"Việt Nam đã córất nhiềutiến bộ trong việc giải quyết HIV bằng cách thúc đẩy các chương trình bơm kim tiêm, điều trị duy trì bằng methadone và sử dụng bao cao su trong nhóm nguy cơ cao và bây giờ là thời gian để tăng tốc tiếp cận đến xét nghiệm và điều trị HIV, đặc biệt là cho những người tiêm chích ma túy", Tiến sĩ Masaya Kato của văn phòng WHO tại Việt Nam cho biết. Đối với anh Hòa, tương lai nhìn có vẻ tươi sáng hơn: "Kể từ khi được điều trị ARV, tôi cảm thấy tự tin hơn và lo lắng ít hơn về cái chết, tôi mong muốn có thể tiếp tục cuộc sống của tôi với vợ tôi, bất kỳ ai biết được tình trạng nhiễm HIV của tôi và rất ủng hộ".

Số lượng tế bào CD4(Fact box: CD4 count)

Xét nghiệm có bao nhiêu tế bào máu được gọi là CD4 ở một người có thể đưa ra một chỉ dấu cho biết về tình trạng của hệ thống miễn dịch, hướng dẫn của Việt Nam nói những người nhiễm HIV có số lượng là 350 hoặc thấp hơn nên được điều trị ARV, những người sử dụng ma túy thường tìm kiếm sự giúp đỡ khi số lượng của họ là dưới 100, một yếu tố khác là lượng virus của bệnh nhân, có nghĩa là bao nhiêu HIV có trong dịch của một cơ thể. Khi nào bắt đầu ART phụ thuộc vào một số yếu tố và WHO đang tiếp tục đánh giá các nguyên tắc, khuyến cáo hiện nay là bắt đầu điều trị ARV khi CD4 là 500 tế bào/mm3 hoặc ít hơn.

Các nội dung khác »

---