Home TRANG CHỦ Thứ 5, ngày 28/03/2024
    Hỏi đáp   Diễn đàn   Sơ đồ site     Liên hệ     English
IMPE-QN
Web Sites & Commerce Giới thiệu
Web Sites & Commerce Tin tức - Sự kiện
Web Sites & Commerce Hoạt động hợp tác
Web Sites & Commerce Hoạt động đào tạo
Web Sites & Commerce Chuyên đề
Finance & Retail Tư vấn sức khỏe
Hỏi-Đáp
Y học thường thức
Kiến thức phổ thông
Web Sites & Commerce Tạp chí-Ấn phẩm
Web Sites & Commerce Thư viện điện tử
Web Sites & Commerce Hoạt động Đảng & Đoàn thể
Web Sites & Commerce Bạn trẻ
Web Sites & Commerce Văn bản pháp quy
Số liệu thống kê
Web Sites & Commerce An toàn thực phẩm & hóa chất
Web Sites & Commerce Thầy thuốc và Danh nhân
Web Sites & Commerce Ngành Y-Vinh dự và trách nhiệm
Web Sites & Commerce Trung tâm dịch vụ
Web Sites & Commerce Thông báo-Công khai
Web Sites & Commerce Góc thư giản

Tìm kiếm

Đăng nhập
Tên truy cập
Mật khẩu

WEBLINKS
Website liên kết khác
 
 
Số lượt truy cập:
5 2 2 6 9 8 7 5
Số người đang truy cập
5 4 5
 Tư vấn sức khỏe Kiến thức phổ thông
(ảnh minh họa)
Bệnh giang mai bẩm sinh

Giang mai là một bệnh nhiễm khuẩn do loại xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra, chúng được lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn. Nếu người mẹ mắc bệnh giang mai, lúc mang thai thì thai nhi sẽ bị lây nhiễm bệnh từ người mẹ và khi chào đời trẻ đã mang sẵn bệnh giang mai dưới nhiều hình thái khác nhau gọi là bệnh giang mai bẩm sinh. Đây là bệnh lây truyền qua đường tình dục, hậu quả không những tác động đến người mẹ mà còn ảnh hưởng đến trẻ được sinh ra nên cần được quan tâm để phòng ngừa.

Nguy cơ giang mai bẩm sinh

Bệnh giang mai có đặc điểm diễn biến nhiều năm, thậm chí có khi mang bệnh suốt đời. Bệnh có lúc xảy ra rầm rộ thành từng đợt với những tổn thương lâm sàng đặc biệt, có khi ngấm ngầm không có triệu chứng lâm sàng làm cho người bệnh chủ quan nghĩ là bệnh đã khỏi. Vì vậy nếu không được điều trị, bệnh có thể làm thương tổn các phủ tạng nhất là da, tim mạch và thần kinh trung ương; chúng gây ra nhiều biến chứng với những hình thái khác nhau nên rất khó cho việc chẩn đoán và điều trị. Hiện nay tệ nạn mại dâm đang có xu hướng phát triển ở một số địa phương không được kiểm soát tốt nên giang mai là bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tình dục sẽ cùng đồng hành với các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác nếu người dân không thực hiện hành vi quan hệ tình dục bảo đảm an toàn. Nếu người phụ nữ mắc bệnh giang mai, khi mang thai sẽ sinh ra trẻ bị bệnh giang mai bẩm sinh hay nói một cách khác do thai nhi bị lây nhiễm bệnh giang mai từ người mẹ nên lúc chào đời trẻ đã mang sẵn bệnh giang mai dưới nhiều hình thái khác nhau. Bệnh giang mai bẩm sinh sớm thường xuất hiện trong 2 năm đầu đời của trẻ, còn giang mai bẩm sinh muộn thường xuất hiện khi trẻ trên 3 tuổi. Thực tế các tổn thương của bệnh giang mai ở thai nhiđã có một quá trình tác động khá lâu nên sau khi được sinh ra trẻ đã mang sẵn những di chứng bệnh lý như trán dô, mũi tẹt hình yên ngựa, xương chày lưỡi kiếm; có dấu hiệu tam chứng Hutchison gồm răng Hutchison, điếc nhất thời và lác quy tụ.

Con đường dẫn đến giang mai bẩm sinh

Người phụ nữ mắc bệnh giang mai trong thời kỳ mang thai sẽ có những đặc điểm bệnh lý lâm sàng khác biệt như nốt săng giang mai của thời kỳ thứ nhất khi khu trú ở phần môi nhỏ của âm hộ thường có kích thước lớn hơn bình thường. Trái lại phần lớn các triệu chứng khác của bệnh giang mai ở phụ nữ có thai lại không rõ rệt bằng ở phụ nữ không có thai. Đặc biệt các tổn thương của giang mai thời kỳ thứ hai thường không có đặc điểm riêng nên khó phát hiện. Vấn đề này rất nguy hiểm vì người phụ nữ mang thai không biết mình có bệnh nên không điều trị, do đó dễ truyền bệnh cho thai nhi gây giang mai bẩm sinh. Giang mai không phải là bệnh di truyền mà do người mẹ mắc bệnh giang mai lây truyền sang cho thai nhi. Sự lây truyền này không xảy ra trong 3 tháng đầu của thời kỳ thai nghén mà chỉ xảy ra từ tháng thứ 4-5 của thai kỳ; đây là khoảng thời gian nhau thai cho phép máu của người mẹ dễ dàng trao đổi với máu của thai nhi, chính nhờ đó mà xoắn khuẩn giang mai có thể xâm nhập vào thai nhi qua mạch máu rốn rồi gây bệnh. Như vậy người cha mắc bệnh giang mai không thể truyền bệnh trực tiếp cho con mà phải thông qua người mẹmắc bệnh giang mai, người mẹ có thể bị lây nhiễm bệnh từ người cha mắc bệnh. Nói một cách khác, khi gặp trẻ mắc bệnh giang mai bẩm sinh thì chắc chắn rằng người mẹ có bệnh giang mai. Tùy theo mức độ nhiễm bệnh giang mai nặng hay nhẹ mà các biểu hiện của bệnh giang mai bẩm sinh có những nét khác nhau. Nếu thai nhi bị nhiễm xoắn khuẩn giang mai một cách ồ ạt, thai nhi không thể sống được và sẽ bị sẩy thai vào tháng thứ 5-6. Nếu trình trạng nhiễm xoắn khuẩn ở mức độ nhẹ hơn thì trẻ có thể sẽ bị đẻ non và rất khó sống sót. Khi mức độ nhiễm bệnh còn nhẹ hơn nữa, trẻ mới sinh trông có vẻ bình thường nhưng sau vài ngày hoặc từ 6 đến 8 tuần sau sẽ xuất hiện những tổn thương giang mai thường mang tính chất của giang mai thời kỳ thứ hai; có khi là những bọng nước ở lòng bàn tay và bàn chân, vết nứt ở mép hoặc quanh lỗ mũi, chảy nước mũi lẫn máu, khó thở... Đây là những biểu hiện của dấu hiệu bệnh lý giang mai bẩm sinh sớm, thường xuất hiện khi trẻ dưới 2 tuổi. Đặc biệt thường trong 6 tháng đầu sơ sinh của trẻ bị nhiễm bệnh có thể gặp chứng viêm xương và sụn ở các xương dài với những triệu chứng như: xương to, đau các đầu xương, làm trở ngại vận động các chi hay viêm xương sụn giả liệt Parrot với triệu chứng đau ở đầu xương dài về đêm do đầu xương rời khỏi thân xương dẫn đến liệt; khi trẻ được 2 tuổi có thể xuất hiện chứng viêm xương và màng xương ở các đốt ngón tay, ngón chân. Thực tế giang mai bẩm sinh có thể xuất hiện chậm hơn khi trẻ trên 2 tuổi, thậm chí tới 5 đến 6 tuổi hoặc ở tuổi trưởng thành. Đây là giang mai bẩm sinh muộn với biểu hiện giống giang mai thời kỳ thứ ba hoặc thứ hai của loại giang mai mắc phải. Có trường hợp không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng gọi là thời kỳ giang mai kín. Việc chẩn đoán phải dựa vào kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính hoặc căn cứ vào các dấu hiệu như: viêm mống mắt xuất hiện ở tuổi dậy thì bắt đầu bằng triệu chứng nhức mắt, sợ ánh sáng, chói mắt ở một bên rồi sau đó lan ra cả hai bên, có thể dẫn đến mù mắt; viêm khớp gối nước ở cả hai bên, không đau, xuất hiện một cách lặng lẽ lúc khoảng 10 đến 20 tuổi; điếc ở cả hai tai bắt đầu từ 10 tuổi thường kèm theo chứng viêm mống mắt kẽ; tổn thương xương với biểu hiện thủng vòm miệng, mũi tẹt, trán dô, xương chày lưỡi kiếm.


Người mẹ mắc bệnh giang mai lây truyền giang mai bẩm sinh cho con khi chào đời (ảnh minh họa)

Phát hiện người mẹ mắc bệnh giang mai

Việc khám cho người mẹ để phát hiện bệnh giang mai trong 18 tuần đầu tiên của thời kỳ thái nghén rất quan trọng để chữa trị kịp thời cho người mẹ và phòng tránh trẻ sinh ra đời bị bệnh giang mai bẩm sinh. Theo các nhà khoa học, tình trạng nhiễm xoắn khuẩn giang mai ở người mẹ càng gần ngày sinh đẻ bao nhiêu thì nguy cơ gây bệnh cho đứa con càng lớn bấy nhiêu và hậu quả lại càng trầm trọng thêm. Vì vậy trong thực tế thường thấy phần lớn các người mẹ mang thai bị giang mai thời kỳ thứ nhất và thứ hai đều sinh ra những đứa trẻ bị bệnh giang mai bẩm sinh, nhiều trẻ chết khi vừa mới chào đời hoặc ít lâu sau đó. Trái lại, những đứa trẻ là con của các bà mẹ mắc bệnh giang mai đã chuyển sang thời kỳ giang mai kín có thể không bị bệnh giang mai bẩm sinh hoặc bị một thể bệnh giang mai riêng nhẹ hơn và không có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng trước mắt. Do những lý do đã nêu trên, tất cả những người mẹ mang thai đều phải được thực hiện việc xét nghiệm máu ít nhất là 3 lần trong thời kỳ thai nghén, đây là vấn đề rất quan trọng để phòng tránh cho trẻ bị bệnh giang mai bẩm sinh, ảnh hưởng đến tương lai của trẻ và cả giống nòi. Xét nghiệm lần thứ nhất được thực hiện trước tuần thứ 4 của thai kỳ, lần thứ hai được thực hiện vào tháng thứ 6 và lần thứ ba vào tháng thứ 9 của thời kỳ mang thai. Ngoài ra, đối với những người mẹ nghi ngờ lây nhiễm bệnh giang mai do quan hệ tình dục trong thời kỳ thái nghén cũng cần thực hiện xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán kịp thời để phát hiện bệnh và xử trí điều trị phù hợp.

Điều trị và phòng bệnh giang mai bẩm sinh

Điều trị bệnh giang mai bẩm sinh chủ yếu là sử dụng loại kháng sinh penicilline. Theo các nhà khoa học, trẻ em thường ít dung nạp procaine nhất là trẻ dưới 30 tháng tuổi, vì vậy không nên dùng loại penicilline procaine. Đối với giang mai bẩm sinh sớm ghi nhận ở trẻ từ 2 tuổi trở xuống, nếu xét nghiệm dịch não tủy bình thường sử dụng benzathine penicilline G với liều lượng 50.000 đơn vị/kg trọng lượng cơ thể, tiêm bắp thịt liều duy nhất; nếu xét nghiệm dịch não tủy bất thường sử dụng benzyl penicilline G với liều lượng 50.000 đơn vị/kg trọng lượng cơ thể tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp thịt 2 lần mỗi ngày và dùng trong 10 ngày. Đối với giang mai bẩm sinh muộn ghi nhận ở trẻ trên 2 tuổi sử dụng benzyl penicilline G với liều lượng từ 20.000 đến 30.000 đơn vị/kg trọng lượng cơ thể, tiêm tĩnh mạch hoặc tiêm bắp thịt chia 2 lần mỗi ngày, dùng trong 14 ngày. Nếu gặp trường hợp dị ứng với thuốc penicilline, có thể sử dụng thuốc erythromycine với liều lượng từ 7,5 đến 12,5 mg/kg trọng lượng cơ thể uống 4 lần mỗi ngày, dùng trong 30 ngày. Xác định điều trị có hiệu quả khi định lượng hiệu giá kháng thể sau điều trị giảm xuống. Việc xét nghiệm RPR (rapid plassma reagin) là xét nghiệm sàng lọc kháng thể trong máu thường được áp dụng cho các trường hợp mắc bệnh giang mai do lây nhiễm qua đường tình dục thực hiện lại nên được tiến hành vào tháng thứ 3, thứ 6 và thứ 12 sau khi hoàn thành việc điều trị. Để phòng ngừa bệnh giang mai bẩm sinh, cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho người mẹ mắc bệnh giang mai trong thời kỳ mang thai. Phải thực hiện xét nghiệm phản ứng huyết thanh một cách có hệ thống cho tất cả các phụ nữ mang thai vì bệnh giang mai càng chữa trị sớm thì càng có hiệu quả và không để lại biến chứng. Lưu ý giang mai là một bệnh dễ lây nhiễm và gây những biến chứng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vì vậy các người mẹ có dấu hiệu của bệnh giang mai cần phải được điều trị trước khi có con để tránh ảnh hưởng đến đứa trẻ khi được sinh ra.

Lời khuyên của thầy thuốc

Giang mai là bệnh chủ yếu lây truyền qua đường tình dục, một bệnh xã hội có thể phát sinh và tồn tại trong những điều kiện xã hội nhất định. Vì vậy ngoài sự nỗ lực, cố gắng của ngành y tế; việc khống chế bệnh giang mai cũng như các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác đòi hỏi phải có sự tham gia hưởng ứng, đóng góp của toàn xã hội. Khi người mẹ bị mắc bệnh giang mai trong thời kỳ mang thai rất dễ có nguy cơ lây nhiễm cho con với bệnh giang mai bẩm sinh lúc chào đời. Vì vậy vợ chồng nên sống chung thủy với nhau, không quan hệ tình dục với nhiều người, giảm tối đa số bạn tình; đặc biệt không quan hệ tình dục với người bán dâm và mua dâm, sử dụng bao cao su để bảo vệ đúng cách...

Ngày 10/03/2016
TTƯT.BS. Nguyễn Võ Hinh  

THÔNG BÁO

   Dịch vụ khám chữa bệnh chuyên khoa của Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn khám bệnh tất cả các ngày trong tuần (kể cả thứ 7 và chủ nhật)

   THÔNG BÁO: Phòng khám chuyên khoa Viện Sốt rét-KST-CT Quy Nhơn xin trân trọng thông báo thời gian mở cửa hoạt động trở lại vào ngày 20/10/2021.


 LOẠI HÌNH DỊCH VỤ
 CHUYÊN ĐỀ
 PHẦN MỀM LIÊN KẾT
 CÁC VẤN ĐỀ QUAN TÂM
 QUẢNG CÁO

Trang tin điện tử Viện Sốt rét - Ký Sinh trùng - Côn trùng Quy Nhơn
Giấy phép thiết lập số 53/GP - BC do Bộ văn hóa thông tin cấp ngày 24/4/2005
Địa chỉ: Khu vực 8-Phường Nhơn Phú-Thành phố Quy Nhơn-Tỉnh Bình Định.
Tel: (84) 0256.3846.892 - Fax: (84) 0256.3647464
Email: impequynhon.org.vn@gmail.com
Trưởng Ban biên tập: TTND.PGS.TS. Hồ Văn Hoàng-Viện trưởng
Phó Trưởng ban biên tập: TS.BS.Huỳnh Hồng Quang-Phó Viện trưởng
• Thiết kế bởi công ty cổ phần phần mềm: Quảng Ích