Hướng dẫn cơ bản để có những thói quen web lành mạnh
Ngày 25/3/2015. VOA News - Hướng dẫn cơ bản để có những thói quen web lành mạnh (An Internet primer for healthy web habits). Khi được khai thác tốt nhất, web có thể biến máy tính hoặc thiết bị điện thoại di động của bạn thành một thư viện nghiên cứu, một rạp chiếu phim, một công cụ y tế hoặc những phương tiện để kết nối với hầu hết bất kỳ người nào khác trên hành tinh này. Web là một nơi rộng mở, an toàn để trở thành người mà bạn chính là hoặc trở thành thứ gì đó mới nhưng khi được khai thác tệ hại nhất, Internet có thể trở thành một nơi tối tăm và đe dọa-một công cụ cho những tên trộm dùng để ăn cắp, cho các tổ chức dùng để hoạt động gián điệp và để các chính phủ áp bức như người ta thường nói “Web là cái mà chúng ta tạo ra nó” (Web is what we make it).By Doug Bernard | VOA News Or, Tôi đã biết cách bắt đầu lo lắng và bắt đầu bảo vệ sự riêng tư trực tuyến của mình như thế nào (How I learned to start worrying and start protecting my online privacy)
Thông tin có thể muốn trôi đi tự do nhưng có nhiều thế lực muốn chặn lại dòng chảy thông tin của web và trừng phạt những người muốn chống lại. Đặc biệt, một số chính phủ đang nỗ lực để xây tường ngăn chặn một số khu vực của Internet bằng cách chọn lọc và ngăn chặn cái mà mọi người có thể nhìn thấy, những người khác đang lợi dụng sự tự nhiên rộng mở của web để do thám các cá nhân và trừng phạt họ vì những điều họ làm trên mạng. Vì các công nghệ kiểm duyệt và giám sát ngày càng tiến bộ, cần phải có những công cụ mới dành cho máy tính và thiết bị di động của bạn có thể giúp bảo vệ sự riêng tư và vượt qua được sự kiểm duyệt Internet. Nghĩ về dự án này là một thứ gì đó giống như một cuốn sách vỡ lòng về sự nặc danh và sự luồn lách trên Internet. Đây là một bài tổng quan cơ bản về những thách thức và làm thế nào để chống lại, nhấn mạnh vào sự “căn bản” (basic). Đây không phải là một cuốn sách luật lệ đầy đủ, không bao giờ biến đổi, bất biến. Đúng hơn, nghĩ về nó như là một hướng dẫn chung để thảo luận về một vài khái niệm cốt lõi và giới thiệu một vài công cụ có thể giúp bạn giữ Internet tương đối tự do và an toàn. Ghi nhớ (Keep in mind)Sự luồn lách không phải là nặc danh: Vượt qua một bức tường lửa không có nghĩa là giúp cho bạn nặc danh khi trực tuyến, một số công cụ chúng tôi sẽ tập trung vào sẽ giúp bạn vừa lách qua những rào cản và vừa bảo vệ danh tính bạn khi trực tuyến, những công cụ khác có thể giúp bạn một mục đích hoặc mục đích khác, nhưng không giúp cả hai. Mọi quốc gia, giống như mọi người dùng, đều khác biệt: Nếu bạt đang có kế hoạch tiến hành tải lên nhiều thứ, hoặc sống ở một nước mà chính phủ tích cực do thám những điều mà người dùng đang làm, bạn có lẽ muốn chọn một công cụ có độ nặc danh cao. Nếu bạn phần lớn chỉ muốn lướt các trang web mà chính phủ chặn, bạn có thể cảm thấy ổn khi sử dụng những công cụ chỉ giúp bạn làm điều đó. Và bạn nên nhớ rằng không có một công cụ riêng nào có thể đảm nhiệm mọi thứ, vì vậy bạn sẽ phải cần pha trộn nhiều biện pháp bảo vệ và luồn lách. Đôi khi chính phủ không phải là vấn đề: Trong đầu thập niên 2000, hai người chống đối chính phủ Trung Quốc, Wang Xiaoning và Shi Tao, đã bị bỏ tù bởi Trung Quốc vì các hoạt động trực tuyến của họ. Điều mà hồi đó không được biết rộng rãi chính là Yahoo đã tình nguyện chuyển hướng các bản ghi email của hai người này cho các nhà chức trách Trung Quốc, những thứ sau đó được bên nguyên dùng để khởi tố. Điều quan trọng phải nhớ rằng là các tập đoàn tư nhân vận hành các trang web và các nhà cung cấp dịch vụ Internet luôn luôn thu thập tất cả các loại dữ liệu về bạn. Đôi khi vì chính lợi nhuận của họ và đôi khi là do sự yêu cầu của chính phủ. Một số công cụ còn tốt hơn những công cụ khác: Trong năm 2009 trong suốt thời gian mà một số người gọi là “Cuộc cách mạng Twitter” (Twitter Revolution), những người Iran đã xuống đường biểu tình cuộc bầu cử gần đó và đã sử dụng các trang web, truyền thông xã hội và các công cụ trực tuyến để tổ chức. Họ dùng cách đó, cho tới khi bị chính phủ đàn áp không nương tay. Sau đó có sự ra đời của một công cụ mới có tên “Haystack” nhằm giúp người Iran luồn lách qua các rào cản của chính phủ. Tuy nhiên vì có lỗi trong quá trình lập trình, “Haystack” đã dường như làm lộ thông tin nhiều người dùng cho các nhà chức trách Iran trước khi nó bị ngưng hoạt động, bài học rút ra: cái mới không hẳn là cái tốt hơn. Phải thực hiện những thói quen web an toàn: Chỉ giống như việc bạn cần một chút kỷ luật trong cuộc sống của bạn, bạn nên luôn luôn sử dụng một số thói quen cơ bản khi trực tuyến. Cố gắng không sử dụng WiFi công cộng, vì bất kỳ ai cũng có thể dễ dành theo dõi việc bạn đang làm và ăn cắp thông tin cá nhân. Nếu bạn đang sử dụng một trình duyệt web, có gắng sử dụng giao thức mã hóa HTTPS càng thường xuyên càng tốt. Đừng mở email từ người lạ, hoặc mở những tệp file đính kèm mà bạn chưa hề yêu cầu. Xóa sạch lịch sử duyệt web và các file cookie càng thường xuyên càng tốt. Bạn không cần phải sợ việc sử dụng web, nhưng có chút nghi ngờ giúp bạn an toàn hơn. Không có gì là hoàn hảo: Nếu có một điều có thể cho là chắc chắn hoàn hảo, đó là không có gì đảm bảo 100% sự nặc danh và truy cập trực tuyến miễn phí. Nếu một chính phủ thực sự muốn kiểm soát điều mà bạn làm trực tuyến, họ có lẽ sẽ có cách làm điều đó.
|