|
Cuộc chiến với đại dịch Ebola-một kết thúc có hậu
Cập nhật tháng 8/2015. Tổ chức Y tế thế giới (WHO)-Sau gần hai năm phủ bóng kinh hoàng lên bầu trời Tây Phi và thế giới làm 28.000 người mắc và hơn 11.000 tử vong, đại dịch Ebola đang đi đến hồi kết khi số ca mắc mới và tử vong đang dần bị thu hẹp lại. Tổng Giám đốc WHO đã tuyên bố một cách khả quan về dịch bệnh này tại Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc cũng như khả năng kiểm soát dịch bệnh khác trong tương lai. 
Khủng hoảng dịch bệnh Ebola ở Tây Phi đang đi đến hồi kết
WHO: Dịch bệnh Ebola ở Tây Phi có thể chấm dứt vào cuối năm nay (WHO: West Africa Ebola Outbreak Could End This Year).Ngày 13/08/2015. VOA News. TS. Margaret Chan-Tổng giám đốc của WHO phát biểu tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên hiệp Quốc (U.N. Security Council) rằng dịch bệnh Ebola tại Tây Phi có thể “bị đánh bại hoàn toàn” (soundly defeated) vào cuối năm nay, bà cho rằngtình hình giám sát hiện nay và khả năng đối phó dịch bệnh được cải thiện đáng kể và các nhân viên y tế đã hình dung tốt hơn về dịch bệnh lây lan như thế nào. 
Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới Margaret Chan phát biểu rằng Ebola tại Tây Phi có thể tiêu diệt hoàn toàn vào cuối năm 2015.
Phát biểu trên một kênh từ Hong Kong bà cho biết 3 quốc gia Tây Phi bị ảnh hưởng nặng nhất của dịch bệnh đạt được sự tiến bộ to lớn, số ca mắc mới tại Liberia đã dừng lại và tại Guinea và Sierra Leone chỉ có 3 ca bệnh được báo cáo trong 2 tuần qua: “Nếu cường độ kiểm soát ca bệnh và việc theo dõi các ca có tiếp xúc với bệnh nhân được duy trì như hiện nay thì virus Ebola có thể bị đánh bại hoàn hoàn vào cuối năm nay, điều đó có nghĩa là bệnh sẽ ở mức số số 0 và chỉ ở mức số 0”. Theo WHO, dịch bệnh Ebola mới nhất bắt đầu vào năm ngoái sẽ không được chính thức kết thúc cho đến khi không có ca bệnh nào nữa, các quốc gia bị ảnh hưởng cần phải không có ca mắc mới nào được báo cáo trong 42 ngày trước khi được tuyên bố không còn virus dịch bệnh. Bà Chan cho rằng Liên minh châu Phi (African Union) và Trung tâm Kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (U.S. Centers for Disease Control and Prevention) đang cùng nhau thiết lập một hệ thống phòng chống dịch bệnh truyền nhiễm để giúp các quốc gia châu Phi chuẩn bị tốt hơnđối với các dịch bệnh có khả năng xảy ra trong tương lai. 
Một quay phim tác nghiệp bên ngoài trung tâm điều trị Ebola tại Liberia
Phòng khám cho những người sống sót khỏi Ebola mở cửa tại Monrovia (Ebola survivors clinic opens in Monrovia)Sống sót khỏi Ebola chỉ là một phần trong câu chuyện, nhiều bệnh nhân trải qua các triệu chứng “hậu Ebola” (post-Ebola) như đau khớp, chóng mặt, thị lực kém, không thể tập trung, đau đầu. Phòng khám cho bệnh nhân sống sót khỏi Ebola (Ebola Survivors Clinic) đã mở cửa gần đây tại Bệnh viện Redemption tại Monrovia, Liberia, không chỉ cung cấp liệu pháp điều trị, hỗ trợ và đào tạo cho những người sốt sót khỏi Ebola mà còn giúp các nhân viên y tế hiểu rõ hơn về căn bệnh này. 
Một bác sĩ người Liberia, Moses Soka, điều hành Phòng khám cho bệnh nhân sống sót khỏi Ebola
gần đây mở cửa tại Bệnh Viện Redemption tại Monrovia. WHO/C. Bailey
Hàng người xếp hàng xung quanh Bệnh viện Redemption tại Monrovia đã kéo dài tới góc con đường khi Bác sĩ Moses Soka tới đây, Phòng khám cho những người sống sót khỏi Ebola mới chỉ mở cửa một tuần nhưng đã được lan truyền khắp nơi và nhiều bệnh nhân đã bắt đầu tới rất đông, những bệnh nhân từ mọi độ tuổi từ khắp nơi trong thành phố. Đây là một chương mới trong câu chuyện Ebola của BS. Moses, vào lúc đỉnh điểm của dịch bệnh BS. Moses-một bác sĩ Liberia trẻ tuổi đã đảm nhận một trong những công việc khó khăn nhất trong thành phố. Ông đã được đề xuất làm giám đốc khám chữa bệnh của trung tâm điều trị Ebola của Bộ Quốc Phòng (Ministry of Defence Ebola treatment centre_ETC) tại Monrovia, nơi ông đã làm việc trong suốt những ngày tối tăm nhất của dịch bệnh. Cuối cùng thì số bệnh nhân bắt đầu giảm bớt và đang có xu hướng chuyển về không có ca bệnh nào, tuy nhiên rõ ràng là những hệ quả của Ebola chưa kết thúc khi sự lây nhiễm đã được dọn sạch. 
Nhân viên y tế tại Phòng khám bệnh nhân sống sót khỏi Ebola đang làm việc, Bệnh viện Redemption tại Monrovia. WHO/C. Bailey
Các triệu chứng hậu Ebola (Post-Ebola symptoms)Bs Moses giải thích: “Nhưng khi đã khỏi Ebola, các bệnh nhân bắt đầu có những triệu chứng như đau khớp, chóng mặt, thị lực giảm, thiếu khả năng tập trung, thỉnh thoảng những bệnh nhân bị nặng gặp khó khăn khi quay trở lại công việc”. Theo thống kê của WHO, Liberia có tới 5.000 người sống sót khỏi Ebola, hiện tại có 4 phòng khám cho người sống sót khỏi bệnh như vậy tại Monrovia và sẽ có thêm những phòng khám khác mở ra trong vài tuần tới khắp Liberia, dần dần toàn bộ quốc gia sẽ được bao phủ. Mục tiêu cuối cùng là nhằm kết hợp việc chăm sóc người khỏi bệnh vào gói các dịch vụ thiết yếu của Bộ Y Tế như là một phần của việc hồi phục và mở rộng các dịch vụ y tế cơ bản với việc WHO cung cấp hỗ trợ kỹ thuật và hậu cần bao gồm việc xác minh các hướng dẫn và hỗ trợ các phòng khám với các hàng trợ cấp và các loại thuốc cơ bản. Tại phòng khám cho bệnh nhân sống sót Redemption các bệnh nhân được điều trị đối với các triệu chứng này cũng như là được đào tạo và tư vấn về việc làm thế nào để cảnh giác bằng cách duy trì vệ sinh tay hợp lý và các thói quen khác nhằm đảm bảo đối với virus Ebola, nếu đó chính là môi trường không thể bị lây lan. 
Một nhân viên phòng thí nghiệm đang kiểm tra mẫu virus Ebola thu thập được tại Tây Phi
Alex Gasasira, đại diện của WHO tại Liberia, giải thích rõ hơn: “Ngoài việc điều trị các triệu chứng, còn có nhiều việc chúng tôi đơn giản không hiểu về điều gì xảy ra tới những bệnh nhân này sau khi họ được chữa khỏi nhưng phòng khám này không chỉ cung cấp hỗ trợ cho bệnh nhân mà còn cung cấp dữ liệu nghiên cứu quý giá để giúp chúng tôi xác định nguyên nhân và cách điều trị tốt nhất”. Bên cạnh việc xử lý những triệu chứng này bao quát hơn, Phòng khám bệnh nhân sống sót khỏi Ebola tại Redemption cũng đang tổ chức Chương trình giám sát sức khỏe nam giới (Men’s Health Screening Program) nơi cung cấp xét nghiệm tinh dịch miễn phí phát hiện vi-rút Ebola cho những người khỏi Ebola là nam giới có hoạt động tình dục, cũng như là tư vấn sức khỏe tình dục và phân phát bao cao su. Mục đích của việc này nhằm giúp họ đưa ra các lựa chọn có hiểu biết về sức khỏe tình dục của họ và có thể bảo vệ bạn tình khỏi sự lây nhiễm Ebola có thể qua đường tình dục, công việc này cũng rất quan trọng đối với nghiên cứu để xem chính xác tàn dư của vi-rút có thể sống sót trong tinh dịch và trong mắt là những nơi ẩn náu của vi-rút bao lâu, người ta cho rằng sự lây lan vi-rút bởi những người sống sót là rất hiếm nhưng quan trọng là hiểu được vi-rút tồn tại bao lâu và để đảm bảo rằng những người khỏi bệnh thực hiện quan hệ tình dục an toàn. 
Cuộc sống đang bình thường trở lại nhưng người dân Tây Phi vẫn không hề chủ quan với dịch bệnh
BS. Moses giải thích: “Xét đến số lượng ca bệnh nhỏ mà chúng ta thấy được có lẽ không dễ để lây lan nhưng chúng tôi hy vọng có nhiều bằng chứng sớm để đưa ra nhiều hơn hướng dẫn rõ ràng, trong khi đó chúng tôi đang khuyên các bệnh nhân tiến hành quan hệ tình dục an toàn cho đến khi chúng tôi hiểu rõ hơn, hướng dẫn trước đó cũng nói về kiềm chế quan hệ tình dục hoặc tiến hành quan hệ tình dục an toàn trong vòng 90 ngày sau khi tuyên bố hết Ebola”. Vào năm 2014, BS. Moses Soka, lúc đó là Giám đốc Trung tâm điều trị Ebola Bộ Quốc Phòng (Clinical Director of the MOD Ebola Treatment Center) tại Monrovia kể câu chuyện về dịch bệnh Ebola của Liberia từ quan điểm của một bác sĩ người Liberia. 
Niềm tin trở lại với cộng đồng với những kết thúc có hậu trong cuộc chiến với đại dịch Ebola ở 3 nước Tây Phi
Một dấu hiệu tin tưởng từ cộng đồng (A sign of trust from the community)Các bệnh nhân ngồi xếp hàng trên những chiếc ghế dài của phòng khám, các bức tường được sơn màu sáng với các thông điệp phòng ngừa Ebola. Trong khi BS. Moses xoay người nói chuyện với mọi người, trẻ em và các bà mẹ được hướng dẫn tới một khu vực đặc biệt dành riêng cho họ trong khi những người lớn khác được gọi vào một phòng tư vấn riêng tư tại cuối hành lang. Làm thế nào mà có nhiều người sống sót như vậy biết nơi để được giúp đỡ khi phòng khám này mới mở được một tuần? BS. Moses cho biết: “Chúng tôi có một sự trợ giúp cộng đồng rất mạnh mẽ. Chúng tôi đang làm việc thông qua các mạng lưới những người sống sót để đảm bảo rằng họ biết được phòng khám và các dịch vụ miễn phí được cung cấp trong một môi trường an toàn. Khi các khu vực bệnh nhân nội trú của bệnh viện đóng cửa trong suốt thời kỳ đỉnh điểm của dịch bệnh, WHO đã tới và cung cấp cho chúng tôi sự đào tạo và trang thiết bị để duy trì các quy trình phòng chống và kiểm soát lây nhiễm hợp lý. Họ đã giúp đỡ với quá nhiều cách, mọi thứ từ trang thiết bị bảo hộ cá nhân cho đến các quy trình khử nhiễm trùng. Khi bệnh viện mở cửa trở lại, cộng đồng là một phần trong quy trình đó. Điều chúng tôi thây ở đây trong phòng khám cho những người sống sót là một tín hiệu của sự tin tưởng từ cộng đồng rằng nơi này là một nơi an toàn để chữa trị và họ được chào đón ở đây”.
|
TRANG CHỦ
