|
Ngày sốt rét thế giới năm 2015 (World Malaria Day - April 25, 2015)
Ngày Sốt rét thế giới 2015 (World Malaria Day 2015) là ngày kỷ niệm mỗi khi đến thời điểm ngày 25 tháng 4 hàng năm. Chúng ghi nhận các nổ lực toàn cầu trong phòng chống sốt rét. Trên phạm vi toàn cầu, có khoảng 3,3 tỷ người tại 106 quốc gia có nguy cơ mắc sốt rét. Năm 2009, khoảng 781.000 người chết vì sốt rét, phần lớn là phụ nữ và trẻ em tại châu Phi. Ngày sốt rét thế giới (World Malaria Day) được thiết lập vào tháng 5 năm 2007 do Đại hội đồng Y tế thế giới (World Health Assembly) lần thứ 60 đề nghị trong đócó Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Ngày này được đề ra nhằm cung cấp “giáo dục và sự hiểu biết về sốt rét” và làm thế nào đưa thông tin rộng khắp với tiêu điểm phòng chống sốt rét có sự tham gia của mọi người và trong thời gian dài, bao gồm các hoạt động dựa vào cộng đồng để ngăn ngừa sốt rét và điều trị tại các vùng bệnh lưu hành. Sốt rét là một bện nhiễm trùng do muỗi truyền gây ra cho con người. Bệnh lan rộng tại các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, gồm cả vùng cận sa mạc Sahara, châu Phi, châu Á và nam Mỹ. Bệnh thường dẫn đến đa biến chứng, gây các triệu chứng điển hình cho bệnh sốt rét là sốt, nhức đầu. Nếu bệnh diễn biến nặng có thể dẫn đến hôn mê và tử vong. Sốt rét không phải đơn thuần là một căn bệnh liên quan đến đói nghèo mà còn là một nguyên nhân gây trở ngại phát triển nền kinh tế quóc gia đó. Các vùng nhiệt đới bị ảnh hưởng nhiều nhất, song sốt rét cũng có thể xu hướng lan rộng đến các vùng ôn đới khác xã hơn do các biến đổi về mặt thời tiết và khí hậu làm phát sinh và thuận lợi cho bệnh sốt rét phát triển. Bệnh có liên quan đến tác động trì trệ kinh tế xã hội tại nơi mà chúng lan rộng đến. Trong suốt thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, nó được xem là yếu tố quan trọng làm chậm phát triển chậm tại các bang của Nam Mỹ. Cứu lấy ngày đó -World Malaria Day 2015Kể từ khi khởi động, các chiến dịch ELCA Malaria Campaign đã đạt được mục tiêu tăng 15 tỷ USD vào năm 2015. Bạn có thể tin rằng năm 2015 đã bắt đầu? Giờ đây đã đến lúc bạn đánh dấu trong lịch của bạn về ngày Sốt rét thế giới. Ngày Sốt rét thế giới được cả thế giới quan tâm, rơi vào ngày thứ bảy , 25.4.2015. Chúng ta đang khích lệ mọi người kỷ niệm ngày này chuyển sang ngày chủ nhật, ngày 26 tháng 4 năm 2015. Điều này đang chờ đợi Ngày Sốt rét thế giới với chiến lược ELCA Malaria Campaign và mọi người hy vọng sẽ có nhiều người tham dự ngày đó! Xem xét một hoạt động đặc biệt hoặc mang lại vào ngày chủ nhật để giúp hội nghị đạt đến đích tốt hơn trong quá khứ. Ngày Sốt rét thế giới 2015Ngày sốt rét thế giới (World Malaria Day) được thành lập và chấp thuận bởi Đại hội đồng Y tế thế giới họp lần thứ 60 vào tháng 3 năm 2007 đề xướng. Nó thay thế cho ngày Sốt rét châu Phi (Africa Malaria Day) đã được kỷ niệm hàng năm kể từ năm 2001 vào ngày ngày 25.4 mỗi năm như thế. Vào Ngày sốt rét thế giới, các quốc gia không có hoặc không còn sốt rét có thể rút ra bài học về hậu quả tàn khốc của căn bệnh này và các nhà tài trợ mới có thể liên kết với tất cả đối tác toàn cầu giúp phòng chống sốt rét. Các Viện nghiên cứu và hàn lâm, các quốc gia đưa ra các tiến bộ khoa học của họ và các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nền bởi sốt rét có thể rút kinh nghiệm từ các quốc gia khác và tiếp tục nổ lực chống lại căn bệnh này. Sốt rét là một bệnh do muỗi truyền ký sinh trùng gây nên. Người nhiễm bệnh sẽ biểu hiên các triệu chứng điển hình và có thể tử vong, nếu không cứu chữa kịp thời. Vào năm 2012, có khoảng 207 triệu ca và 627.000 ca tử vong do sốt rét. Khoảng 40% ca sốt rét chỉ xảy ra từ 2 quốc gia: Nigeria và Cộng hòa dân chủ Congo. Tại Nam Phi, sốt rét tìm thấy nhiều ở Limpopo, Mpumalanga và vùng đông bắc KwaZulu-Natal. Đỉnh bệnh cao nhất là giữa tháng 9 và tháng 5. Hiện giờ đây các quốc gia đang nổ lực cùng nhau để đưa con số tử vong sốt rét về zero vào năm 2015. Các nhà chức trách, các nhà khoa học đang cùng nhau làm giảm làm thế nào giảm gánh nặng bệnh tật, giảm số ca sốt rét ác tính trên phạm vi toàn cầu và giảm con số tử vong đáng kể. Ngày Sốt rét thế giới năm nay dự kiến sẽ diễn ra vào ngày chủ nhật tại nhiều quốc gia, sự kiện này kêu gọi sự quan tâm lưu ý đến bệnh này với sự tham gia của cả cộng đồng quốc tế. Đây là năm thứ 3 Ngày Sốt rét thế giới được xem rất quan trọng về vấn đề chống lại bệnh sốt rét. Cộng đồng sốt rét quốc tế (The international malaria community) đang quan tâm đến việc làm thế nào cung cấp các trang thiết bị bảo vệ, cấp công cụ chẩn đoán và điều trị đến từng người có nguy cơ mắc sốt rét. Mục tiêu thứ hai là làm thế nào giảm số ca sốt rét và tử vong đến 50% hoặc hơn từ số lượng đã báo cáo nhiều ngàn ca trước đây. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ước tính hơn 3 tỷ người đang sống trong vùng nguy cơ bị sốt rét de dọa. Điều đó đại diện cho ½ dân số thế giới. Trun g tâm Phòng chống bệnh tật châu Mỹ (America’s Centers for Disease Control and Prevention) cho biết bệnh sẽ nhiễm 350 - 500 triệu người trên toàn cầu năm nay. Mỗi năm, sốt rét đã giết đi khoảng 9 trăm ngàn người trên toàn cầu. Các cá nhân còn sống sót thường để lại di chứng tổn thương não, mù và mất thính lực. Hầu hết các ca sốt rét nằm ở các quốc gia châu Phi, phía nam của một sa mạc lớn nhất thế giới chính là sa mạc Sahara. WHO cho biết bệnh này bị quy kết là một trong năm cái chết lớn nhất thời trẻ. Sốt rét giết chết khoảng 200 ngàn trẻ em tại châu Phi mỗi năm, trung bình mỗi 30 giây. Sốt rét cũng là một mối đe dọa đối với những ai đang sống trong các vùng châu Á, Trung và Nam Mỹ, Trung Đông và khu vực đông nam châu Âu. Chủ đề Ngày sốt rét thế giới (Theme)Mỗi Ngày Sốt rét thế giới (World Malaria Day) tập trung vào các chủ đ ề đặc biệt. Chủ đề hiện tại và trong quá khứ, gồm có các nội dung sau (tạm thời không dịch vì nhiều ý nghĩa khác nhau trong từng chủ đề của Ngày sốt rét thế giới hàng năm từ 2008-2015): - World Malaria Day 2013 - 2014 - 2015 –"Invest in the future: defeat malaria"
- World Malaria Day 2012 - "Sustain Gains, Save Lives: Invest in Malaria"
- World Malaria Day 2011 - "Achieving Progress and Impact"
- World Malaria Day 2009 - 2010 - "Counting malaria out"
- World Malaria Day 2008 - "Malaria: A disease without borders"
Những người đang sống tại các quốc gia không có sốt rét đi du lịch hoặc di dân đến các vùng có sốt rét cao cũng là một mối nguy cơ cao vì họ hình như không có đề kháng chống lại bệnh này. Nguyên nhân của bệnh sốt rét là nhiễm ký sinh trùng sốt rét Plasmodium spp. Muỗi nhiễm ký sinh trùng sốt rét Plasmodium spp. đốt và gây bệnh cho người. Ký sinh trùng sinh sản trong gan của người và rồi nhiễm vào hồng cầu người. Sau khi chúng đi vào dòng máu tiếp tục sinh sản tiếp tục. Khi chúng thực hiện điều này, chúng phá hủy các tế bào, các dấu chứng của bệnh có thể bắt đầu xuất hiện sau 10-15 ngày kể từ khi bị đốt do muỗi. Người mắc sốt rét có thể sốt cao, suy nhược, rối loạn tiêu hóa, đau cơ, nhức đầu. Nếu không điều trị, sốt rét có thể khiến bệnh nhân có các biến chứng nghiêm trọng và có thể tử vong. Năm ngoái, các nhà nghiên cứu tại Mỹ đã thảo luận với nhau để phát triển các nghiên cứu sốt rét. Một dấu hiệu đáng hy vọng là hướng mới làm thế nào muỗi “không còn phù hợp với nhiễm” ký sinh trùng Plasmodium. George Dimopoulos là một giáo sư của Viện Nghiên cứu sốt rét Johns Hopkins Malaria Research Institute, nhóm làm việc của ông ta sử dụng một phương pháp gọi là “làm câm gen thoáng qua” (transient gene silencing) để thay đổi cấu trúc di truyền của ba loài muỗi chịu trách nhiệm gây bệnh sốt rét. Các thay đổi về mặt di truyền đã gây cho các cơ thể côn trùng để tấn công ký sinh trùng Plasmodium spp., ngăn lan truyền và phát triển của chúng. Gregory Glass, một giáo sư của đại học y khoa John Hopkins Bloomberg School of Public Health. Nhóm nghiên cứu của ông sử dụng công nghệ hình ảnh vệ tinh để quan sát quần thể muỗi tại châu Phi. Càng đóng chặt và thu gọn nơi muỗi sinh sản và đẻ thì càng giảm đi nguy cơ mắc sốt rét. Giáo sự Glass nói công nghệ hình ảnh vệ tinh giúp cho các nhà nghiên cứu xác định vùng nguy cơ cao nhất. Ông cũng chỉ ra rằng các nơi cần can thiệp và cần hỗ trợ màn tẩm hóa chất, thuốc hoát chất phun,… Viện sốt rét Macha tại phía nam Zambia là một trung tâm xét nghiệm sóng nhằm nghiên cứu các hành vi con người và muỗi. Tại đó, các nhà nghiên cứu đang phát triển một test dùng mẫu bệnh phẩm là nước bọt thay vì mẫu máu để phát hiện nhiễm sốt rét. Các nhà nghiên cứu cho biết test sẽ phát hiện dễ dàng hơn bệnh, đặc biệt trên các trẻ em. Nó cũng có ích trong các vùng như khu vực Nam Phi, nơi mà con người thường không có dấu hiệu bệnh do tình trạng miễm dịch trong vùng lưu hành nặng của bệnh sốt rét. Đã nhiều năm qua, các nhà khoa học đã làm việc để phát triển một loại vaccine chống lại sốt rét. Và sự quan tâm đó đã được tăng lên trong những năm gần đây. Giờ đây đã có hơn 50 công trình nghiên cứu vaccine đang tiếp tục. Công trình nghiên cứu vaccine lớn nhất thế giới bắt đầu tại 7 quốc gia châu Phi. Đây là công trình nghiên cưu trên 20 năm và 10 năm thử nghiệm lâm sàng. Nghiên cứu liên quan đến 16 ngàn trẻ em, chúng sống tại Burkina Faso, Gabon, Ghana, Kenya, Malawi, Mozambique và Tanzania. Tập đoàn dược phẩm GlaxoSmithKline Biological đã phát triển vaccine RTS,S. Đây là loại vaccine ứng cử viên đầu tiên đạt được thành công lớn nhất và cũng là loại vaccine được thiết kế chủ yếu áp dụng tại châu Phi. Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng RTS,S đã chứng minh đã giảm số ca lâm sàng đến 53% qua 8 tháng theo dõi. Trong một nghiên cứu khác, vaccine có hiệu quả làm giảm số ca sốt rét lâm sàng đến 35%, đồng thời giảm số ca sốt rét ác tính đến 49%. Cách nay hai tuần, nhà sáng chế dược phẩm Hà Lan, Crucell thông báo sẽ làm việc với GlaxoSmithKline để phát triển một ứng cử viên vaccine mới. Ứng cử viên vaccine mới được làm từ hai loại thuốc do các công ty phát triển riêng biệt. Crucell nói rằng nghiên cứu đã cho thấy thuốc tác động tốt khi phối hợp lại với nhau hơn là khi chúng dùng đơn lẻ. Năm ngoái, một công ty dược khác - Sanaria, thắng lớn về giiar thưởng nghiên cứu vaccine Industry Excellence Award for Best Early Stage Vaccine” cho loại vaccine sốt rét giai đoạn sớm. Loại vaccine của Sanaria không giống như các loại vaccine khác đã từng được nghiên cứu. Chúng là loại vaccine sống, phiên bản đã làm giảm độc lực của ký sinh trùng toàn phần. Các nhà khoa học tại Sanaria sử dụng muỗi không mang ký sinh trùng sốt rét (non-malaria carrying mosquitoes) để phát triển vaccine của họ. Một nghiên cứu sớm mới đây, các nhà khoa học đã tại Sanaria sử dụng vaccine muỗi sống để chế vaccine. 13/14 người tình nguyện tham gia và được bảo vệ hoàn toàn chống lại sốt rét sau khi họ được sử dụng vaccine. Họ cũng vẫn được bảo vệ ít nhất 10 tháng sau đó. Sanaria giờ đây đang chuẩn bị yêu cầu Cục Quản lý Dược, Thực phẩm Mỹ (United States Food and Drug Administration) cấp phép để thử nghiệm liên quan đối với vaccine này. Hiện nay, các nổ lực chính để chống lại sốt rét liên quan đến xử lý hóa chất các màng tẩm và phun tồn lưu hóa chất. Tổ chức WHO cho biết các hóa chất sử dụng làm giảm rõ ràng số ca sốt rét. WHO cũng nêu ra các màn tẩm hóa chất (insecticide-treated bed nets) đã giúp gián tiếp giảm số ca sốt rét đến 50% và nhiễm trùng đến 90%. Đại diện Liên hiệp Quốc ra thông tin về Báo cáo sốt rét thế giới (World Malaria Report) vào tháng 12, trong báo cáo nói rõ nhà tài trợ về các màn tẩm hóa chất đã đạt đến 50% trong số 13 của 35 quốc gia châu Phi có số ca mắc sốt rét cao nhất và họ cũng cho biết hơn 1/3 số quốc gia có nguy cơ mắc sốt rét giảm xuống hơn 50%. Việc phát hiện và xác đinh sớm cũng như điều trị kịp thời có thể làm giảm tính trầm trọng của bệnh và ngăn ngừa tử vong. Hiện nay, WHO khuyên nên dùng thuốc phối hợp có gốc artemisinin (Artemisinin-based combinations_ACTs) cho tất cả bệnh nhân nhiễm P. falciparum. WHO cũng cho biết cộng đồng quốc tế giờ đây đang nổ lực đánh bại sốt rét. Với các hóa chất tốt nhất, các xét nghiệm và thuốc điều trị tốt nhất và đặc hiệu nhất sẽ giúp cho thế giới đạt đến đích không còn ca tử vong sốt rét vào năm 2015. Một nhu cầu thiết yếu đối với cộng đồng quốc tế để tiếp tục và tăng đầu tư vào cuộc chiến chống lại sốt rét. Các nhà khoa học giờ đây vẫn còn đang tiếp tục nổ lực không ngừng nghỉ để làm điều đó đến đích. Tài liệu tham khảo1.World Health Organization,World Malaria Report 2010. 2.World Health Organization, Malaria. WHO Fact sheet N°94, updated March 2014. Accessed 8 April 2014. 3.World Health Organization, WHO campaigns. 4.WHA Resolution 60.18 5.Africa Malaria Days 2001-2007 6.African Summit on Roll Back Malaria, Abuja Declaration. Abuja, 25 April 2000. 7.African Malaria Summit 8.Exxon Mobile, Commemorating World Malaria Day 2013. 9.Malaria No More UK, World Malaria Day. 10.http://dontbiteme.ca/more-about-malaria/ 11.Malaria Community, World Malaria Day. 12.World Malaria Day 2013-2015 web site 13.World Malaria Day 2012 web site 14.World Malaria Day 2011 web site 15.World Malaria Day 2009-2010 web site 16.World Malaria Day 2008 web site 17.European Vaccine Initiative. World Malaria Day 2014: New vaccine candidates against malaria enter clinical development. 22 April 2014. Accessed 7 October 2014. 18.Federal Ministry of Health. Are You Ready for World Malaria Day 2014? Abuja, 11 April 2014. Accessed 7 October 2014. 19.The White House: Office of the Press Secretary. President Bush and Mrs. Bush Discuss Malaria Awareness Day. 25 April 2007. 20.BEP grad Inder Singh orchestrates affordable malaria drug development, Harvard-MIT Health Sciences. 21.Malaria No More. Run up to April 25, the First Malaria Awareness Day in the US. 29 March 2007.
|
TRANG CHỦ
Ngày sốt rét thế giới 25-4-2009 (The World Malaria Day- 25 April, 2009)
Kế hoạch triển khai phát động công tác phòng chống sốt rét nhân Ngày Sốt rét thế giới 25-4-2009 tại các tỉnh/thành phố trong nước
Ngày Sốt rét thế giới-Ngày cả thế giới cùng nỗ lực phòng chống sốt rét
Ngày 25 tháng 4 - Ngày Thế giới Phòng chống sốt rét
