|
Điều trị cho bệnh nhân bị SXH tại BV 354. Ảnh: P.Ninh. |
Sốt xuất huyết sắp vào đỉnh dịch
Bộ Y tế cảnh báo, Việt Nam chuẩn bị vào đỉnh dịch sốt xuất huyết (tháng 7 - 10 hằng năm). Bệnh gặp ở cả trẻ em, người lớn, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong. Theo tiến sĩ Trần Thanh Dương, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Bộ Y tế, Trưởng ban quản lý Dự án phòng chống Sốt xuất huyết (SXH), tại Việt Nam, bệnh SXH diễn biến rất phức tạp, có xu hướng gia tăng, nguy cơ bùng phát thành dịch. Số mắc trung bình hằng năm khoảng 100.000 trường hợp và khoảng 100 trường người tử vong/năm. Tái mắc bệnh Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây nên. Virus Dengue có 4 type huyết thanh là DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Virus truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes aegypti là côn trùng trung gian truyền bệnh chủ yếu. Thời kỳ ủ bệnh 3 - 14 ngày, trung bình 5 - 7 ngày. Bệnh nhân là nguồn lây bệnh trong thời kỳ có sốt, nhất là 5 ngày đầu của sốt là giai đoạn trong máu có nhiều virus. Muỗi bị nhiễm virus 8 - 12 ngày sau hút máu có thể truyền bệnh và truyền bệnh suốt đời. Sau khi khỏi bệnh sẽ được miễn dịch vĩnh viễn với type virus Dengue gây bệnh, nhưng không được miễn dịch bảo vệ chéo với các type virus Dengue khác. Nếu bị mắc bệnh lần thứ hai với type virus Dengue khác, có thể bệnh nhân sẽ bệnh nặng hơn. Điều nguy hiểm hơn là khi bị bệnh thì các loại kháng sinh vô tác dụng đối với loại virus này. Bệnh nhân mắc SXH sẽ sốt cao đột ngột, người mệt mỏi rũ rượi, nhức đầu, đau sau hốc mắt, đau cơ (đau thắt lưng và đôi khi đau chân), thường kèm theo đau họng, buồn nôn, nôn, đau vùng thượng vị và tiêu chảy. Ở trẻ em, đau họng và đau bụng thường là những triệu chứng nổi trội. Hạ sốt xuất hiện vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 thường kèm biểu hiện xuất huyết nhẹ (chấm xuất huyết dưới da, nốt xuất huyết và chảy máu mũi). Sau khi hạ sốt thường xuất hiện ban dạng dát sẩn, đôi khi gây ngứa, đầu tiên ở thân mình và lan rộng đến các chi, mặt, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Một số trường hợp bệnh có thể tiến triển đến xuất huyết tiêu hóa và sốc. Không được chườm đá lạnh Đối với SXH, điều quan trọng số một là cần phát hiện sốc càng sớm càng tốt, xử lý kịp thời để tránh tử vong cho bệnh nhân. Nên cho bệnh nhân uống nhiều nước, nhất là dung dịch oresol (ORS), uống thêm nước hoa quả tươi như cam, chanh, dưa hấu, xoài… Nên cho ăn nhẹ như cháo, súp, canh và uống thêm sữa (với trẻ còn bú mẹ thì không hạn chế số lần bú và số lượng sữa bú). Cần hạ sốt khi thân nhiệt từ 38 độ C trở lên (nếu cặp nhiệt độ ở nách hoặc bẹn thì cần cộng thêm 1/2 độ) bằng cách cho uống paracetamol với liều lượng 10 mg/1 kg cân nặng. Với trẻ nhỏ có thể dùng paracetamol loại viên nang đút vào hậu môn. Ngoài ra nên chườm mát, với trẻ nên chườm ấm, đắp lên trán, bẹn. Không nên chườm lạnh hoặc nước đá cho trẻ vì sẽ làm hạn chế thoát nhiệt của cơ thể. Tuyệt đối không dùng thuốc aspirin để hạ nhiệt cho người bệnh. Cần theo dõi sát người bệnh, nhất là trẻ em nếu thấy hiện tượng xuất huyết dưới da (chấm, mảng, bầm tím…) hoặc chảy máu mũi, chảy máu chân răng, thậm chí nôn ra máu hoặc diễn biến nặng như chân tay lạnh, thân nhiệt giảm, li bì hoặc vật vã, đau bụng, buồn nôn, nôn thì cần đưa người bệnh đến ngay bệnh viện để cấp cứu kịp thời.
|