Tiền phong

Ngành dược phát triển quá chậm

Đó là đánh giá của Chủ tịch Quốc hội tại buổi họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội về dự án Luật Dược (sửa đổi) chiều 18/9. Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, Việt Nam vẫn phụ thuộc vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu sử dụng thuốc của nhân dân. Sản xuất thuốc ở trong nước mới đáp ứng được 50% nhu cầu, riêng nguyên liệu, bao bì sử dụng để sản xuất thuốc trong nước vẫn phải nhập tới 90% từ nước ngoài. Thực tế trên khiến giá thuốc trong nước phụ thuộc nhiều vào thị trường nguyên liệu và giá thuốc quốc tế. Cũng theo Bộ trưởng Tiến, Việt Nam hiện có hơn 25.000 mặt hàng thuốc, với gần 1.000 hoạt chất, mỗi hoạt chất lại có rất nhiều chủng loại, hàm lượng, quy cách đóng gói, dạng bào chế, nhà sản xuất khác nhau nên việc xác định mức giá tối đa cho tất cả các mặt hàng là “không khả thi”. Từ thực tế đó, dự thảo Luật Dược (sửa đổi) lần này quy định việc quản lý giá thuốc theo cơ chế thị trường, tôn trọng quyền tự định giá, cạnh tranh về giá của tổ chức, cá nhân kinh doanh thuốc theo quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch giá thuốc khi lưu hành thuốc trên thị trường. Ngoài thực hiện đấu thầu theo quy định tại Luật Đấu thầu và pháp luật về dự trữ quốc gia, các mặt hàng thuốc cũng phải kê khai giá trước khi lưu hành trên thị trường. Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, dự thảo luật chưa làm rõ được tiêu chí để đảm bảo tính khả thi đối với việc thực hiện biện pháp bình ổn giá đối với thuốc thiết yếu khi có biến động bất thường về giá, ảnh hưởng đến sự ổn định kinh tế- xã hội theo quy định tại Luật Giá. Đề nghị Ban soạn thảo cần nghiên cứu, bổ sung quy định cụ thể tiêu chí này trong dự thảo luật, làm cơ sở để Nhà nước can thiệp khi giá thuốc có biến động bất thường. Cùng quan điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội đặt câu hỏi: Khi cơ chế quản lý giá có điều chỉnh thì nhà nước sẽ can thiệp như thế nào để đảm bảo giá thuốc không tăng đột biến? Trước sự ảnh hưởng, tác động đến đời sống kinh tế - xã hội, ông Lưu yêu cầu phải quy định về mặt nguyên tắc vào trong luật, để khi có biến động giá sẽ kiểm soát được, từ đó mới giao Chính phủ quy định cụ thể.

Phải có tầm nhìn

Phản ánh thực trạng điều kiện hành nghề, kinh doanh, lưu hành thuốc… thủ tục còn rườm rà, nhiêu khê, song theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, dự thảo luật lại chưa có đổi mới, cải cách khi có quy định cần thời gian tới 18 tháng. Không thể chấp nhận điều này, bà Ngân yêu cầu phải rà soát lại, quy định cho đúng với các cam kết hội nhập quốc tế. Đặt ra câu hỏi, liệu sau khi luật sửa đổi, ngành Dược Việt Nam có đảm bảo phát triển bứt phá không? Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, ngành Dược trong 10 năm qua không có bứt phá gì khi 90% nguyên liệu vẫn nhập khẩu. Công nghệ sản xuất thuốc còn lạc hậu, không đáp ứng được nhu cầu. Theo Chủ tịch Quốc hội, thuốc là mặt hàng không cấm, do vậy khi sửa đổi Luật Dược phải mở ra cơ hội làm ăn cho mọi người, từ trồng nguyên liệu, sản xuất đến chế biến thuốc. “Luật có đảm bảo như thế không? “Ôm” của người ta 18 tháng mới cấp giấy phép, trong khi bây giờ người ta chỉ một ngày đã cấp giấy phép làm ăn rồi. Tôi còn chưa kể phí, rồi tiêu cực nằm trong đó”, Chủ tịch Quốc hội nói và yêu cầu phải tạo điều kiện thông thoáng để việc sản xuất kinh doanh thuốc được dễ dàng. Mặt khác, ngành Dược cũng cần tận dụng tối đa những thành tựu khoa học tiến bộ trên thế giới. “Ở đâu có thuốc tốt thì ta hợp tác với họ, mua về cho dân dùng, rồi mua công nghệ đó về áp dụng. Nhưng tôi chưa thấy được điều này. Không có ngành nào ở nước ta lại phát triển chậm như ngành Dược”, Chủ tịch Quốc hội nêu. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, mục tiêu quan trọng là phải xây dựng nền sản xuất dược phẩm có tầm nhìn, tạo điều kiện cho sản xuất kinh doanh, buôn bán thuốc trên cơ sở áp dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật. Bộ Y tế phải tập trung nghiên cứu, khắc phục được những tồn tại của ngành Dược trong 10 năm qua.

Kinh hoàng công nghệ nước đóng bình

Nhiều cơ sở sản xuất nước uống đóng bình sử dụng nguồn nước ô nhiễm, xử lý qua quýt bằng phương pháp thủ công. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy, nước chứa một số vi khuẩn gây tiêu chảy, thủng giác mạc, viêm đường tiết niệu… hoặc chứa quá nhiều fluor gây đen răng, mục xương. Trang cập nhật Tin tức 24h nhanh nóng mới nhất. Đọc Tin tức Việt Nam mới nhất miễn phí o­nline. Cập nhật tin tức thế giới mới nhất 24H qua.

Nước ngầm ô nhiễm, lắng lọc thủ công

Kiểm tra một cơ sở sản xuất nước uống đóng bình ở xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, TPHCM, cơ quan chức năng phát hiện chủ cơ sở dùng nguồn nước giếng khoan để đóng bình, sau đó xử lý qua loa bằng máy lọc than hoạt tính rồi đưa ra thị trường tiêu thụ. Điều đáng nói là nguồn nước ngầm ở một số quận, huyện tại TPHCM đang nhiễm bẩn nghiêm trọng, trong khi không ít cơ sở không sử dụng hệ thống lọc để loại bỏ các chất độc hại mà đưa thẳng vào bình. Chuyên gia về sức khỏe cộng đồng Hoàng Thị Ngọc Ngân, từng công tác tại Trung tâm Y tế dự phòng TPHCM, cho biết, để cho ra một bình nước đảm bảo an toàn, nước phải được lọc qua than, cát sỏi để ngăn chặn cặn lơ lửng trước khi lọc qua cặn li ti. Theo thạc sĩ Ngân, sau đó, nước này phải lọc qua than hoạt tính, rồi chuyển qua lọc vi trùng và xử lý tia cực tím mới được đóng ra bình đưa ra thị trường. Khảo sát mới đây với gần 200.000 giếng khoan tập trung ở các quận 9, 10, 11, 12, Thủ Đức, Gò Vấp, Tân Bình, Bình Tân và Tân Phú cho thấy nước có hàm lượng nitơ cao. Tại Gò Vấp, hàm lượng nitơ đã vượt tiêu chuẩn nước dùng cho ăn uống và bị nhiễm vi sinh gây các bệnh tiêu hóa. Tuy nhiên, nguồn nước này được dùng để hô biến thành nước uống tinh khiết, nước đóng bình, đóng chai mà không qua hệ thống lọc xử lý vi trùng và tia cực tím. Trong kết quả kiểm tra mới đây của Sở Y tế TPHCM đối với 70 cơ sở sản xuất nước uống đóng bình, đóng chai, 27 cơ sở không đảm bảo vệ sinh với hơn 20 mẫu nước nhiễm vi sinh. Nguy hiểm hơn, tại Cty sản xuất nước T.Đ. trên đường Nguyễn Thái Bình, quận 1, nhãn hiệu nước đóng bình Aquaphar nhiễm Pseudomonas aeruginosa - một loại vi trùng gây bệnh mủ xanh rất nguy hiểm. Sản phẩm nước uống của hàng chục cơ sở khác nhiễm vi sinh gây tiêu chảy… Tại một cơ sở sản xuất ở huyện Hóc Môn, bên trong khuôn viên là hàng trăm bình nước loại 12 lít và 20 lít chất ngổn ngang giữa trời mưa nắng. Số bình này được thu gom về từ các đại lý bán nước đóng bình. Sau đó, công nhân xúc rửa trước khi bơm nước vào rồi dán nhãn, bọc nilon để bán ra thị trường. Hai công nhân dùng nước rửa chén (bát) khuấy đều với nước ở một chậu lớn, sau đó lần lượt đưa số bình dơ bẩn này vào xúc rửa thủ công. Một công nhân dùng nước rửa chén chùi nắp bình, một công nhân khác cho nước rửa chén vào bình xúc xong rồi dùng vòi nước xịt lại bên trong, bên ngoài và đưa bình qua công đoạn đổ nước vào để bán ra thị trường. Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Ngân cho biết, hiện nay, nhiều cơ sở sản xuất đã trang bị nhiều loại máy xử lý nước hiện đại để làm sạch nước theo tiêu chuẩn nước uống trước khi đưa ra thị trường. Tuy nhiên, còn không ít cơ sở vẫn làm theo kiểu thủ công, chưa trang bị hệ thống lọc đạt chuẩn. Nguy hại hơn ở khâu xúc rửa, nhiều cơ sở chỉ dùng vòi xịt qua loa bên trong và ngoài bình rồi đưa vào đóng chai, trong khi có nơi xúc rửa bằng xà phòng không tẩy rửa sạch các loại vi trùng bám ở bình.

Nguy hại cho sức khỏe

TPHCM hiện có khoảng 300 cơ sở sản xuất nước uống đóng bình, đóng chai có nhãn hiệu, được cơ quan chức năng cấp phép. Ngoài ra, có hàng trăm cơ sở sản xuất thủ công, nhỏ lẻ lén lút hoạt động, cho ra lò nhiều nhãn nước tinh khiết nhiễm bẩn, ngoài tầm kiểm soát của ngành chức năng. Tuy nhiên, điểm đến của số nước đóng bình, đóng chai này lại là các trường học, công ty trong khu công nghiệp và các hộ dân. Trường ĐH Y Dược TPHCM, cho biết, nước đóng bình nhiễm Pseudomonas aeruginosa - loại trực khuẩn gây bệnh mủ xanh và nhiễm Coliforms - một loại vi khuẩn gây bẩn rất nguy hiểm cho người dùng. “Ngoài sử dụng nguồn nước không đảm bảo, hệ thống xử lý nước thô sơ và công nghệ xúc rửa bình mất vệ sinh là nguyên nhân giúp các loại vi khuẩn gây bệnh tồn tại”, bác sĩ Nga nói. Chuyên gia này cho biết, Pseudomonas gây các bệnh nhiễm khuẩn ở người như nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, nhiễm khuẩn cơ hội. Đây là loại trực khuẩn gram âm, sống ở khắp nơi trong môi trường thiên nhiên, thích hợp với các môi trường ấm và ẩm ướt. Khuẩn này có độc lực cao, rất dễ xâm nhập vào giác mạc khi có điều kiện thuận lợi. Trực khuẩn mủ xanh còn có khả năng tiết ra men tiêu collagen, dẫn đến hoại tử giác mạc, thủng giác mạc nhanh chóng. “Ở một số trẻ em bị viêm hô hấp mạn tính kéo dài mà căn nguyên do trực khuẩn mủ xanh thì chất nhầy chảy ra ở mũi thường có màu xanh mà người ta hay gọi là “thò lò mũi xanh”, bác sĩ Nga cho biết. Trước thực trạng nước đóng bình nhiễm bẩn tràn lan trên thị trường, các bác sĩ ở Trường ĐH Y Dược TPHCM và Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TPHCM đã đo nồng độ fluor của nước. Kết quả cho thấy, nồng độ chất này trong một số mẫu nước đóng chai, đóng bình đạt 2 mg/l, trong khi quy định tiêu chuẩn nước uống chỉ 0,7-1,5mg/l. Dù không gây ung thư nhưng nếu sử dụng thường xuyên nguồn nước có hàm lượng fluor cao hơn trên 2 mg/l có thể dẫn tới đen răng, mục xương. 

Công an nhân dân

Sẽ điều chỉnh phương thức đào tạo sinh viên y khoa

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam vừa giao Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh khung trình độ, thời gian đào tạo đại học, sau đại học của ngành y bảo đảm hội nhập quốc tế, khắc phục những bất cập trong thời gian qua và bảo đảm quyền lợi của người học. Theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng, khung trình độ, thời gian đào tạo đại học, sau đại học của ngành y phải điều chỉnh theo hướng: Đối với trình độ đại học, phải xác định thời gian cần thiết để đào tạo trình độ đại học y khoa và văn bằng sau khi tốt nghiệp đại học y khoa. Đối với trình độ sau đại học, phải xác định rõ chương trình, thời gian đào tạo theo 2 hướng: hướng hành nghề khám bệnh, chữa bệnh (đào tạo bác sĩ đa khoa, bác sĩ chuyên khoa) và hướng nghiên cứu (đào tạo trình độ thạc sĩ, tiến sĩ); đồng thời thiết kế các chương trình để bảo đảm người học có thể liên thông được giữa 2 hướng này khi có nhu cầu. Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Y tế tổ chức lấy ý kiến rộng rãi của các cơ quan, tổ chức, cơ sở đào tạo, chuyên gia có kinh nghiệm trong đào tạo y khoa về đề xuất nêu trên của Bộ; gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo tổng hợp báo cáo tại phiên họp Ủy ban Quốc gia đổi mới giáo dục và đào tạo và Hội đồng quốc gia giáo dục và phát triển nhân lực. Đồng thời, Bộ Y tế đề xuất thời gian chuyển tiếp và phương án bảo đảm chất lượng đào tạo trình độ đại học, sau đại học và trình độ chuyên khoa của ngành y, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

An ninh thủ đô

Khan hiếm vaccine dịch vụ

Tình trạng khan hiếm vaccine dịch vụ, đặc biệt là vaccine “5 trong 1” và “6 trong 1” tại Hà Nội đã kéo dài gần 1 năm nay. Dự kiến, phải đến đầu tháng 11-2015 tới đây mới có những liều vaccine “5 trong 1” dịch vụ được đưa ra thị trường. Vaccine cháy hàng, dân chờ mỏi mắt. Tại điểm tiêm chủng của Trung tâm dịch vụ khoa học kỹ thuật và y tế dự phòng, thuộc Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (131 Lò Đúc, Hà Nội) sáng 16-9, rất đông phụ huynh đưa trẻ đến tiêm chủng dịch vụ. Nhiều trường hợp đến hỏi vaccine dịch vụ loại tổng hợp “5 trong 1” hoặc “6 trong 1” đều nhận được câu trả lời “đã hết hàng” và chưa biết bao giờ mới có. Trên bảng thông báo cập nhật các loại vaccine của trung tâm ngày 16-9, nhiều loại vaccine khác cũng đã hết như: vaccine tổng hợp TETRAXIM của Pháp phòng 4 bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt (vaccine “4 trong 1”); vaccine “3 trong 1” phòng 3 bệnh sởi, quai bị, rubella cũng chỉ còn duy nhất loại M.M.R của Mỹ, trong khi loại TRIMOVAC của Pháp và   PRIORIX của Bỉ hết hàng; tất cả các loại vaccine dịch vụ phòng bệnh cúm mùa (type A, H1N1, H3N2 và type B) đều hết hàng… Ông Đỗ Tuấn Đạt, Giám đốc Công ty Vaccine và sinh phẩm số 1 cho biết, tính từ đầu năm 2015 đến nay, điểm tiêm chủng của công ty chỉ được Công ty Hồng Thúy – đơn vị chuyên nhập khẩu và phân phối  vaccine “5 trong 1”, “6 trong 1” cho khu vực miền Bắc - cung cấp rất hạn chế lượng  vaccine “5 trong 1”. Ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội cũng xác nhận, điểm tiêm chủng tại 70 Nguyễn Chí Thanh hiện không có vaccine dịch vụ “5 trong 1” và “6 trong 1”.

Nhiều loại vaccine sẽ tăng giá

Ngày 16-9, bà  Đặng Hồng Thúy, Giám đốc Công ty Hồng Thúy cho biết, nhu cầu tiêm vaccine dịch vụ của người dân tăng nhanh, trong khi từ cuối năm ngoái, các hãng sản xuất vaccine ở nước ngoài có nhiều biến động, thay đổi về công nghệ nên lượng vaccine sản xuất ra không đủ cung cấp. “Riêng vaccine 5 trong 1  PENTAXIM, chúng tôi đã đặt hàng từ cuối năm ngoái nhưng mãi đến cuối tháng 5 vừa qua mới nhập được lô vaccine đầu tiên với 5.800 liều. Số lượng này không thể đáp ứng được nhu cầu rất lớn của người dân ở Hà Nội chứ chưa nói tới toàn miền Bắc” – bà Đặng Hồng Thúy nói. Một tin vui là dự kiến vào tháng 10 tới đây, sẽ có khoảng 15.000-16.000 liều vaccine “5 trong 1” được nhập về. Theo quy định, số vaccine này sẽ được kiểm định chất lượng tại Trung tâm Kiểm định quốc gia về vaccine và sinh phẩm trong khoảng 14 ngày làm việc. Như vậy, nhanh nhất vào tháng 11 tới, các điểm tiêm chủng sẽ được cung cấp vaccine “5 trong 1” PENTAXIM để phục vụ nhu cầu của nhân dân. Bà Đặng Hồng Thúy chia sẻ: “Chúng tôi dự kiến sẽ chia đều ra, phân phối cho Hà Nội khoảng 1.000 liều, các tỉnh còn lại mỗi tỉnh chỉ được khoảng 200-300 liều”. Đến tháng 12 năm nay, dự kiến sẽ tiếp tục có khoảng 50.000 liều vaccine “5 trong 1” nữa được nhập về song hiện phía cung cấp chưa hứa chắc thời gian cũng như số lượng vaccine sẽ bán cho Việt Nam. Ngay cả khi đủ số lượng như vậy thì mới đáp ứng được khoảng 1/4 nhu cầu. Dự kiến, từ tháng 11 tới đây, giá một số loại vaccine dịch vụ sẽ được điều chỉnh tăng. Công ty Hồng Thúy đã trình Bộ Y tế hồ sơ kê khai tăng giá 6 vaccine dịch vụ nhập khẩu và đã được Bộ Y tế đồng ý cho tăng giá từ 1-6 năm nay. Tuy nhiên, phía công ty đã đàm phán được với đối tác nước ngoài giãn thời gian tăng giá đến tháng 11-2015.  

Chất độc không ngờ trong vật dụng hiện đại

 Hiện nay, nhiều chất liệu hiện đại được nghiên cứu và ứng dụng đưa vào các vật dụng gia đình để tăng tính năng như kháng khuẩn, chống dính, chống nhăn... Tuy nhiên các chất liệu này tiểm ẩn nguy cơ đe dọa sức khỏe con người nếu vô tình hấp thụ trong khi sử dụng sản phẩm.

Nguy hại từ chất chống dính

FOA (axit perfluorooctanoic) được tráng ở đáy xoong, chảo và hộp đựng thức ăn nhằm mục đích chống dính. Điều này thuận tiện hơn rất nhiều cho việc nấu nướng, nhưng các nhà khoa học cảnh báo chất này có thể dẫn tới nhiều chứng bệnh nguy hiểm liên quan đến tuyến giáp, thậm chí ung thư tuyến giáp. Một nghiên cứu mới đây cho thấy ở nhóm có nồng độ PFOA trong máu trên 25% có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao gấp đôi những người khác. Vì vậy hãy cảnh giác nếu các chất chống dính này bong tróc và thôi nhiễm vào thức ăn.

Nano bạc kháng khuẩn có thể gây ung thư

Bạc là kim loại quý, tốt cho sức khỏe khi dùng làm trang sức nhờ tác dụng khử độc tố. Còn nano bạc là bạc được tán nhỏ đến kích thước phân tử, chỉ từ 3 đến 5 nanomet. Nhiều nhà sản xuất đã áp dụng loại nguyên liệu này tráng lên mặt trong của các thiết bị gia dụng như lõi bình nước, xoong, chảo, giấy bọc thực phẩm… để tăng cường khả năng kháng khuẩn và vi trùng. Mới đây các nhà nghiên cứu cảnh báo nếu sử dụng lâu dài các sản phẩm này, các phân tử nano bạc sẽ thẩm thấu vào cơ thể và phá hủy mảng tế bào gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như ung thư, Alzheimer, Parkinson.

Nhiều chất trong vải gây nguy hiểm

Polime là chất liệu ngăn ngừa vết bẩn và giúp cho quần áo không bị nhăn. Ở nhiệt độ thường, polime không gây nguy hiểm nhưng khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, chất này phát ra khí độc làm tăng nguy cơ bệnh tim, tiểu đường, dị tật bẩm sinh và ung thư cho trẻ. Đặc biệt khi là ủi quần áo, hóa chất này sẽ được kích hoạt tối đa. Chất flame-retardant với tác dụng hãm lửa, có mặt trong nhiều sản phẩm quần áo và vải vóc, vật dụng từ vải… Tuy nhiên các chuyên gia cảnh báo đây là chất rất độc, chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể gây kích ứng da và dị ứng. Những tấm vải nhiều màu sắc cũng tiềm ẩn nguy cơ khi nó được nhuộm bằng nhiều hóa chất độc hại và kim loại nặng như crom, đồng, kẽm, có thể gây ung thư. Các nhà nghiên cứu còn cảnh báo các hóa chất này có thể khiến trẻ bị quầng thâm ở mắt, đỏ da và gặp vấn đề về hành vi ứng xử cũng như học tập.

Thanh niên

Biên Hòa thành ‘ổ’ sốt xuất huyết

Theo báo cáo của Sở Y tế Đồng Nai, tính từ đầu năm đến nay tỉnh này có hơn 4.500 ca mắc sốt xuất huyết, với 3 ca tử vong. Trong đó, Biên Hòa có tỷ lệ mắc cao nhất, tính đến giữa tháng 9 có trên 2.100 ca (tăng hơn 320% so với cùng kỳ). Ngày 18.9, phát biểu tại cuộc họp với UBND tỉnh ngay sau đó Bộ Y tế nhấn mạnh: “Đồng Nai là tỉnh có tỷ lệ mắc sốt xuất huyết cao nhất nước, với 120 ca/100.000 người. Từ nay đến cuối năm, dịch bệnh còn tiếp tục tăng cao, nếu không có những biện pháp quyết liệt phòng chống thì dịch có nguy cơ bùng phát”. Nhiều tháng gần đây, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, BVĐK Thống Nhất, BV nhi Đồng Nai mỗi nơi hằng ngày tiếp nhận từ 10 - 30 ca sốt xuất huyết, khiến các bệnh viện này luôn quá tải. Sở Y tế Đồng Nai cũng nhìn nhận, từ tháng 4.2015 đã nhận thấy tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp và có chiều hướng tăng cao ở nhiều địa phương nên đã chỉ đạo Trung tâm YTDP tỉnh xây dựng kế hoạch phòng chống. “Đã triển khai ba đợt phun hóa chất dập dịch, tiêu diệt lăng quăng; tuyên truyền bằng việc phát tờ rơi, phối hợp với VNPT thông báo bằng tin nhắn qua điện thoại đến các hộ dân. Tuy nhiên, do ý thức của người dân chưa cao, thậm chí là thờ ơ nên công tác phòng chống dịch kém hiệu quả", một lãnh đạo Sở Y tế Đồng Nai nói. Sau khi đi kiểm tra thực tế ở P.Trảng Dài (TP.Biên Hòa) - địa bàn có số lượng người mắc sốt xuất huyết cao nhất thành phố, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cũng xác định: “Mặc dù Đồng Nai đã thực hiện nhiều biện pháp phòng chống nhưng hiệu quả đạt được chưa cao. Nhiều hộ dân vẫn còn rất nhiều vật dụng xung quanh nhà có chứa lăng quăng, người dân chưa biết cách phòng tránh”.

Khánh Hòa mỗi tuần 200 ca

Tại Hà Nội, đến thời điểm hiện nay đã ghi nhận hơn 1.800 trường hợp mắc sốt xuất huyết - tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2014, chưa có ca tử vong. Số mắc tăng khá mạnh trong 3 tuần gần đây với hơn 500 ca mới. Liên tục các ngày qua, Sở Y tế Hà Nội đã có các chiến dịch phun hóa chất diệt muỗi, lăng quăng; truyền thông phòng chống dịch đến cộng đồng, giám sát, ngăn chặn các ổ dịch. Tính đến hôm qua (19.9), H.Thanh Trì vẫn đang là điểm nóng, với 424 ca mắc được ghi nhận, hiện vẫn còn 60 bệnh nhân đang điều trị. Các ổ dịch tại xã Tả Thanh Oai, Hữu Hòa, Ngũ Hiệp cũng đang diễn biến phức tạp, có nguy cơ bùng phát trong cộng đồng. Tại TP.HCM, tính từ đầu năm đến nay cũng đã có gần 9.000 ca mắc sốt xuất huyết nhập viện điều trị nội trú (tăng 66% so với cùng kỳ năm 2014), có 3 ca tử vong. Theo Trung tâm truyền thông - giáo dục sức khỏe TP.HCM, dịch bệnh hiện gia tăng và lan rộng ở Q.Bình Tân, Q.Tân Phú, Q.Thủ Đức, H.Hóc Môn, Q.12... Qua khảo sát dịch tễ tại các phường, xã cho thấy ổ chứa lăng quăng là các vật phế thải xung quanh nhà các hộ dân ứ nước và máng cho vật nuôi uống nước, các vật phế thải tại công trường xây dựng, bãi đất trống, chậu kiểng… Tại Khánh Hòa, tính đến hôm qua toàn tỉnh cũng ghi nhận hơn 2.290 ca mắc, 1 ca tử vong (tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ 2014). 3 nơi có số ca mắc cao là TP.Nha Trang (gần 600 ca), H.Diên Khánh (hơn 430 ca), TX.Ninh Hòa (hơn 270 ca). Theo bác sĩ Trần Thị Tuyết Mai, Phó giám đốc Trung tâm y tế dự phòng tỉnh, với số ca mắc mới khoảng 200 ca/tuần, tình hình dịch bệnh trên địa bàn tỉnh dự báo còn diễn biến phức tạp. Nhiều đơn vị đã sử dụng hết kinh phí phòng chống dịch bệnh do trung ương và địa phương cấp.

Hà Nội mới

Ứng dụng kỹ thuật chẩn đoán phôi để phát hiện sớm các bệnh di truyền

Đó là thông tin được đưa ra tại hội thảo cập nhật tiến bộ kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và tổng kết "Tuần lễ vàng ươm mầm hạnh phúc - đồng hành cùng các cặp vợ chồng hiếm muộn" do Bệnh viện (BV) chuyên khoa Nam học và hiếm muộn Hà Nội tổ chức ngày 19-9. Theo GS Nguyễn Đình Tảo, Phó Giám đốc Trung tâm Công nghệ phôi (Học viện Quân y), kỹ thuật chẩn đoán phôi tiền làm tổ đã được ứng dụng thành công ở nước ta, giúp phát hiện sớm các bệnh di truyền như tan máu bẩm sinh, teo cơ tủy. Theo đó, các phôi thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm 3-5 ngày tuổi sẽ được sinh thiết để chẩn đoán di truyền, sau khi có kết quả, các chuyên gia sẽ lựa chọn được phôi khỏe mạnh để đặt vào tử cung người mẹ, nhờ đó, thai nhi phát triển chắc chắn khỏe mạnh, em bé ra đời không mang bệnh di truyền. Chẩn đoán phôi tiền làm tổ giúp sàng lọc rất sớm, giảm các tình huống phụ nữ phải đình thai khi tuổi thai đã lớn do chậm phát hiện dị tật, bệnh do di truyền. Hội thảo cũng đưa ra thông tin về việc triển khai thành công các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản cho trường hợp bất thường ở tử cung (tử cung đôi), vô sinh thứ phát, vô sinh do nam giới không có tinh trùng… Được biết, hiện nay, tỷ lệ vô sinh chiếm khoảng 10% các cặp vợ chồng. Trong 3 năm thành lập (2012-2015), khoa Hỗ trợ sinh sản của BV chuyên khoa Nam học và hiếm muộn Hà Nội đã đón nhận gần 13 nghìn lượt bệnh nhân tới khám, chữa bệnh, trong đó có gần 2.400 cặp vợ chồng thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm với tỷ lệ thành công cao.

Tuổi trẻ

Chẩn đoán dị tật thai nhi từ giai đoạn tiền làm tổ

Ngày 19-9, GS.BS Nguyễn Đình Tảo - phó giám đốc Trung tâm công nghệ phôi, Học viện Quân Y - cho hay cơ sở đang triển khai nghiên cứu chẩn đoán dị tật thai nhi ở giai đoạn tiền làm tổ của phôi thai. Theo đó, năm 2015 các bác sĩ đã tiến hành chọc phôi 3-5 ngày tuổi và tiến hành chẩn đoán sớm, phát hiện hai căn bệnh chính là tan máu bẩm sinh và teo cơ tủy ở phôi thai, nhằm lựa chọn phôi thai tốt để chuyển vào tử cung người mẹ. Theo GS Tảo, trước đây VN chủ yếu tiến hành chẩn đoán dị tật thai nhi ở giai đoạn tiền sản, nếu phát hiện dị tật có thể phải chỉ định đình thai gây đau đớn và bất lợi sức khỏe cho người mẹ. Việc chẩn đoán được dị tật ở giai đoạn tiền làm tổ giúp lựa chọn các phôi thai tốt, tránh các phôi thai có nguy cơ sinh ra em bé dị tật bẩm sinh ở giai đoạn rất sớm. Tiến tới, các bác sĩ sẽ nghiên cứu chẩn đoán thêm một số căn bệnh như loạn dưỡng cơ Duchene, bệnh về máu... ở giai đoạn tiền làm tổ phôi thai. Cũng theo GS Tảo, thống kê mới nhất ở VN tỉ lệ vô sinh là 7,5%, tức 10 cặp vợ chồng có 0,75 cặp có trục trặc về sinh sản. Hiện tỉ lệ thành công nhờ thụ tinh trong ống nghiệm đạt 30-40%, nhưng các gia đình phát hiện có bất thường trước tuổi 35 thì tỉ lệ thành công cao hơn. GS Tảo cũng cho biết so với các nước trên thế giới, VN thực hiện được nhiều kỹ thuật mới trong hỗ trợ sinh sản, như nuôi cấy tinh tử và tế bào dòng tinh mở đầu ở Học viện Quân y, hiện nhiều đơn vị đã triển khai, thụ tinh trong ống nghiệm từ tinh trùng của người chồng đã chết gần bốn năm ở Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Hà Nội, chẩn đoán tiền làm tổ...

88% bệnh nhân ung thư được chẩn đoán ở giai đoạn trễ

Số người bệnh ung thư tại các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, đang gia tăng đáng quan ngại. Ước tính số trường hợp mắc ung thư mới tại khu vực này sẽ ở mức 1,3 triệu người/năm vào năm 2030, tăng 70% so với năm 2012. Thông tin này được báo cáo tại hội thảo “Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư” do Hội Ung thư VN, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM và Công ty Hoffmann - La Roche phối hợp tổ chức ngày 19-9 với sự tham gia của hơn 200 bác sĩ và chuyên gia. Một nghiên cứu mới nhất (được báo cáo tháng 8-2015) về chi phí cho bệnh nhân ung thư ở tám nước trong khu vực Đông Nam Á cho thấy chỉ sau một năm được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đã có đến 29% bệnh nhân tử vong, 48% gặp phải khó khăn về chi phí điều trị. Đặc biệt có đến 88% trong số 9.513 bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn trễ (giai đoạn 2 đến 4), dẫn đến tỉ lệ tử vong cao. Ở Việt Nam, báo cáo ung thư toàn cầu của Viện Nghiên cứu ung thư quốc tế cho biết năm 2012 Việt Nam có hơn 125.000 ca ung thư mới và gần 95.000 người tử vong vì bệnh này.

Sốt xuất huyết tăng ở đô thị, khu công nghiệp

 Tại hội nghị y tế công cộng do Hội Y tế công cộng TP.HCM tổ chức ngày 19-9, PGS.TS Trần Ngọc Hữu, Viện Pasteur TP.HCM, cho biết sốt xuất huyết có dấu hiệu tăng nhanh ở các đô thị, khu công nghiệp. Hiện đang có sự gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết tại các tỉnh miền Đông Nam bộ, là các tỉnh có tốc độ công nghiệp hóa cao, đặc biệt là TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Theo ông, sự chuyển dịch này rất đáng quan ngại. Những khu công nghiệp hiện là nơi hội tụ của người dân tứ xứ. Trong số đó có những người ở trong những vùng không có dịch sốt xuất huyết, chưa từng miễn dịch với sốt xuất huyết giờ lại sống chung với những người mang mầm bệnh sốt xuất huyết sẽ làm sốt xuất huyết bùng lên. Bên cạnh đó, đô thị phát triển không đúng quy hoạch, hình thành những khu ổ chuột, muỗi phát triển nhiều trong khi người dân ở đông đúc cũng sẽ làm số người mắc bệnh sốt xuất huyết gia tăng.

Nhân dân

Tận dụng “giờ vàng” trong sơ,cấp cứu tai nạn giao thông  

 Các nghiên cứu trên thế giới cho thấy, 50% số nạn nhân thường tử vong do chấn thương xảy ra tức thì tại nơi gặp tai nạn; 30% xảy ra trong ba đến bốn giờ sau đó và chỉ có 20% xảy ra trong giai đoạn điều trị ở bệnh viện. Vì thế, trong vòng một giờ đầu sau khi bị tai nạn, được coi là “giờ vàng” để cấp cứu nạn nhân. Muốn giảm hạn chế tỷ lệ tử vong cao và thương tật do chấn thương, cần tập trung tổ chức tốt cấp cứu ban đầu. Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), yếu tố quan trọng nhất là cấp cứu cho người bị thương càng sớm càng tốt. Hầu hết tử vong xảy ra trong những giờ đầu tiên sau tai nạn do hệ thống hô hấp bị ảnh hưởng, đường thở bị tắc hoặc do bị mất nhiều máu, tất cả những vấn đề này đều có thể xử trí được nhờ sơ, cấp cứu. Nếu được sơ, cấp cứu kịp thời, nạn nhân tai nạn giao thông (TNGT) có thể giảm đáng kể tỷ lệ tử vong cũng như những biến chứng, chấn thương. Nâng cao chất lượng sơ, cấp cứu được xác định là giải pháp quan trọng, góp phần giảm thiệt hại về người trong các vụ TNGT. Tuy nhiên, thực tế khi TNGT xảy ra, thông thường những người đầu tiên tiếp xúc với nạn nhân lại rất thiếu các kỹ năng cần thiết để sơ cứu kịp thời. Theo bác sĩ Phạm Thành Lâm, Phó Cục trưởng Y tế giao thông vận tải (Bộ Giao thông vận tải), cấp cứu y tế là hoạt động nhằm can thiệp nhanh, kịp thời để cứu sống, hồi phục chức năng sống, hạn chế di chứng lâu dài cho nạn nhân. Khoảng thời gian một giờ đầu tiên sau khi bị tai nạn được coi là “giờ vàng” để cấp cứu nạn nhân. Tuy nhiên, thực tế tại Việt Nam, rất nhiều trường hợp, khoảng thời gian “giờ vàng” này chưa được tận dụng triệt để. Nghiên cứu của Bệnh viện Quân y 103, chỉ có 63,8% nạn nhân TNGT được chuyển đến bệnh viện trong sáu giờ đầu, số còn lại đến sau sáu giờ, trong đó có 8,2% đến bệnh viện sau 72 giờ. TS Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông (ATGT) Quốc gia cho biết, số liệu thống kê về công tác sơ, cấp cứu của Cộng đồng châu Âu cho thấy, tỷ lệ tử vong có thể giảm 15% đến 20% nếu công tác sơ, cấp cứu được làm đúng và kịp thời. Ủy ban ATGT Quốc gia luôn đánh giá cao tầm quan trọng của công tác sơ, cấp cứu đối với nạn nhân TNGT. Các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực sơ, cấp cứu đã được “đặt hàng” để đưa ra những sáng kiến và giải pháp tốt nhất, góp phần giảm thiệt hại về người trong trường hợp xảy ra TNGT. TS Nguyễn Đức Chính (Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức) cho biết: Bệnh viện Việt - Đức hằng năm tiếp nhận hơn 35 nghìn trường hợp tai nạn, thương tích vào cấp cứu, trong đó có hơn 15 nghìn ca TNGT. Bình quân mỗi ngày, bệnh viện cấp cứu khoảng 100 ca tai nạn. Do việc cấp cứu không đúng cách từ tuyến trước (cấp cứu trước viện), dẫn đến nhiều trường hợp xảy ra biến chứng hoặc tử vong trước khi đến bệnh viện. Việc nâng cao chất lượng cấp cứu chấn thương ban đầu bao gồm nâng cấp cơ sở y tế, đầu tư trang, thiết bị, phối hợp các nguồn lực từ cộng đồng,… trong đó, việc đào tạo, tập huấn nâng cao kỹ năng cho người làm cấp cứu ban đầu có ý nghĩa hết sức quan trọng. Một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ nạn nhân TNGT được sơ, cấp cứu trước khi đến bệnh viện còn thấp do hầu hết các trường hợp tai nạn xảy ra ở xa các khu vực dân cư, trên tuyến quốc lộ, thậm chí tại vùng sâu, vùng xa. Cấp cứu tại hiện trường chủ yếu do người đi đường thực hiện, chiếm hơn 90%, tỷ lệ được nhân viên y tế cấp cứu chỉ chiếm gần 5%. Thực tế, việc cấp cứu TNGT đường bộ trong thời gian qua chủ yếu dựa vào cộng đồng, sự tham gia của hệ thống cấp cứu 115 rất hạn chế. Năng lực sơ, cấp cứu, điều trị cho nạn nhân TNGT của các bệnh viện tuyến tỉnh, huyện dọc các quốc lộ chưa đáp ứng được yêu cầu. Vì thế, nâng cao năng lực cấp cứu cho các bệnh viện, các địa phương dọc tuyến đường bộ là yêu cầu cấp bách hiện nay, cũng là một trong những giải pháp thiết thực hạn chế ảnh hưởng của TNGT. Trong đó, không chỉ chú trọng đào tạo kiến thức về tổ chức cấp cứu, kỹ năng cấp cứu cho nhân viên y tế mà còn phải đầu tư trang bị, phương tiện cũng như xây dựng phương án đối phó khi có TNGT đặc biệt nghiêm trọng xảy ra. Bên cạnh đó, những người đầu tiên tiếp xúc với nạn nhân TNGT cần phải biết kỹ năng sơ, cấp cứu để hỗ trợ kịp thời. Đại diện Bộ Y tế đề xuất, cần đưa nội dung tập huấn sơ, cấp cứu vào chương trình đào tạo, cấp giấy phép lái xe, hướng đến đối tượng là lái xe khách đường dài, xe ta-xi bởi đây là những người thường xuyên lưu thông trên đường, khi gặp TNGT có thể hỗ trợ nạn nhân được ngay. Để thực hiện tốt công tác sơ, cấp cứu chấn thương ban đầu cần đẩy mạnh công tác đào tạo nâng cao chất lượng nhân viên cấp cứu TNGT. Qua đó, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền tăng cường đào tạo, cấp cứu chấn thương ban đầu, nhất là TNGT, giúp giảm thiểu nguy cơ thương tích và tử vong. TS Lã Ngọc Quang, giảng viên Trường đại học Y tế công cộng cho biết, sơ cứu đúng cách có thể giảm 50% thương vong trong các vụ tai nạn. Với người bị nặng (trong tình trạng hôn mê), việc sơ cứu nên tiến hành theo ba bước: Thông đường thở, làm nạn nhân thở được (hà hơi, hồi sức); kiểm tra tim, xoa bóp tim và lồng ngực nếu cần thiết; sau đó chuyển ngay đến cơ sở y tế. Lưu ý, không bế xốc hay bế gập nạn nhân lại mà cần hai đến ba người nâng nạn nhân lên ván cứng, đưa đến chỗ an toàn, gọi xe cứu thương hoặc chuyển ngay đến bệnh viện gần nhất. Cần lưu ý không được lấy, bỏ bất cứ một dị vật nào ở da đầu và xương sọ. Nếu bị vật nhọn đâm vào cơ thể, nhất là ngực, bụng, tuyệt đối không được rút ra, vì các vật đó có tác dụng bịt mạch máu. Không dùng tay nâng đầu lên cao làm gập cổ người bị nạn, có thể gây tổn thương cột sống cổ. Đồng thời, không di chuyển người bị nạn khỏi hiện trường khi chưa cố định các chi bị gãy hoặc đưa nạn nhân lên ván cứng. Không di chuyển người bị nạn bằng xe đạp hoặc xe gắn máy vì có nhiều trường hợp bị gãy cột sống cổ, tử vong trước khi vào viện vì liệt hô hấp. Tùy từng điều kiện, hoàn cảnh, nếu không thể gọi cấp cứu 115, cần chở nạn nhân bằng ô-tô hoặc các phương tiện bảo đảm khác như công nông, xe lam,... tới bệnh viện hoặc các trung tâm y tế gần nhất.

Các bước sơ cứu cần thiết

Khi sơ cứu trong hầu hết trường hợp, việc đầu tiên cần phải kiểm soát được đường hô hấp cho nạn nhân, để đường thở thông thoáng. Nếu đường thở bị tắc nghẽn do đất, cát, đờm, dãi,... phải dùng tay móc ra. Với người bị nhẹ (hoàn toàn tỉnh táo, không chảy máu, thậm chí đứng dậy được), vẫn phải yêu cầu họ nằm nghỉ ngơi tại chỗ khoảng 10 phút đến 15 phút hoặc lâu hơn, sau đó đến cơ sở y tế kiểm tra. Nếu nạn nhân bị chảy máu, phải đè tay, khăn hay bông lên vết thương để cầm máu tại chỗ. Nếu nạn nhân gãy xương, tay, chân, phải cố định chi gãy, sử dụng nẹp, máng treo cố định chi gãy rồi mới đưa đi bệnh viện.

Chủ động nguồn kinh phí cho công tác phòng, chống HIV/AIDS

 Trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS, điều trị bằng thuốc kháng vi-rút (ARV) là phương pháp điều trị duy nhất, giúp giảm tử vong, giảm lây truyền HIV từ mẹ sang con, giảm lây nhiễm HIV. Tuy nhiên, hiện nay, Việt Nam đang đứng trước thách thức khi nguồn viện trợ bị cắt giảm, đồng nghĩa với việc nguồn thuốc ARV cũng bị thiếu nghiêm trọng. Anh Nguyễn Văn Hùng (Gia Lâm, Hà Nội) phát hiện nhiễm HIV được hai năm. Được người bạn giới thiệu, anh đến khám tại khoa truyền nhiễm Bệnh viện Xanh Pôn (Hà Nội). Sau khi làm xét nghiệm và khám bệnh, bác sĩ đã cấp thuốc ARV miễn phí cho anh Hùng. Sau gần hai năm uống thuốc ARV, hiện sức khỏe của anh đã ổn định. Anh tâm sự: Trước khi đến bệnh viện khám bệnh, tôi không nghĩ mình lại có được sức khỏe ổn định như vậy. Nhờ được uống thuốc đầy đủ nên sức khỏe tôi đã tốt... Tôi được biết, mặc dù nhiễm HIV, nhưng do được uống ARV đầy đủ, nên vẫn có thể có con. Hiện nay, hai vợ chồng tôi đang lên kế hoạch có em bé. Theo các bác sĩ, nếu trong thời gian tới khi hết tài trợ từ các tổ chức quốc tế không còn nguồn thuốc ARV bao cấp, tôi sẽ phải bỏ tiền ra mua thuốc uống. Đấy là sức khỏe, mạng sống của mình. Cục trưởng phòng, chống HIV/AIDS Việt Nam (Bộ Y tế) Nguyễn Hoàng Long cho biết, người bệnh HIV khi điều trị bằng ARV cần uống đúng, đủ liều thuốc nhằm bảo đảm lượng thuốc trong máu luôn duy trì để ức chế sự nhân lên của vi-rút. Hiện nay, nguồn thuốc ARV còn đủ để cấp miễn phí cho người bệnh. Nhưng, thời gian tới sẽ không còn nguồn thuốc miễn phí này nữa, do các tổ chức quốc tế sẽ cắt giảm tài trợ khi Việt Nam đã kìm hãm được tỷ lệ người nhiễm HIV mới. Với tình hình này, nước ta sẽ phải chủ động nguồn kinh phí để mua thuốc ARV cho công cuộc phòng, chống HIV/AIDS. Trong cam kết phát triển Thiên niên kỷ, Việt Nam là một trong những quốc gia cam kết thực hiện các mục tiêu về phòng, chống HIV/AIDS, trong đó, phấn đấu hết năm 2015 sẽ đạt được mục tiêu “ba không”, đó là “không còn người nhiễm mới HIV”, “Không còn người tử vong do AIDS”, “Không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS” và đến năm 2020 đạt được mục tiêu 90% số người nhiễm HIV biết tình trạng nhiễm, 90% số người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng vi-rút liên tục và 90% số người được điều trị ARV ngay khi phát hiện nhiễm. Với những cam kết nêu trên, Việt Nam sẽ phải cung cấp ARV điều trị cho hơn 130 nghìn người bệnh HIV vào năm 2016, và gần 160 nghìn người vào năm 2017... Với số lượng người bệnh như vậy, năm 2016 sẽ cần hơn 150 tỷ đồng mua thuốc ARV và năm 2017 sẽ cần 220 tỷ đồng. Với con số khổng lồ như vậy, theo Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long, giải pháp cho vấn đề này là Chính phủ cần có nguồn kinh phí đầu tư bền vững, tăng hằng năm từ ngân sách Trung ương. Ngoài ra, tại các địa phương, các tỉnh, thành phố cần tự chủ cân đối, bố trí ngân sách cho công cuộc phòng, chống HIV/AIDS tại địa phương mình. Đối với những địa phuơng còn khó khăn, đề nghị Chính phủ hỗ trợ kinh phí mua thuốc ARV cho người bệnh tại những địa phương này. Bên cạnh đó, cần chủ động tuyên truyền cho người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm y tế để các chi phí liên quan đến điều trị HIV/AIDS được thanh toán thông qua dịch vụ này. Muốn vậy các ngành liên quan cần có những hướng dẫn chi tiết từ việc đấu thầu mua thuốc ARV, danh mục thuốc hỗ trợ có bao gồm các phác đồ điều trị. Ưu tiên việc mua thuốc giá rẻ, áp dụng những kinh nghiệm của các nước như Thái-lan, Ma-lai-xi-a đã thành công trong việc tự chủ nguồn thuốc ARV cho người bệnh nhiễm HIV tại đất nước mình. Điều trị bằng thuốc ARV là điều trị liên tục, suốt đời. Do vậy, việc cung ứng thuốc ARV cũng phải được thực hiện nhanh chóng để đáp ứng nguồn thuốc cho người bệnh. Việc thay thế nguồn tài trợ mua thuốc phải tính đến nhiều nguồn từ Trung ương đến địa phương, theo một phương thức chi trả thống nhất trên toàn quốc để người nhiễm HIV có cơ hội tiếp tục tiếp cận với điều trị ARV. Đây cũng là giải pháp hiệu quả nhất giúp Việt Nam kết thúc đại dịch HIV/AIDS vào năm 2030 như đã cam kết. Năm 2010, số tiền mua thuốc ARV là 190 tỷ đồng, trong đó chỉ 6,2% là từ ngân sách nhà nước (NSNN); năm 2011 hơn 280 tỷ đồng, 5,3% từ NSNN; năm 2013 hơn 350 tỷ đồng, có 6,3% từ NSNN và năm 2014 gần 400 tỷ đồng, nhưng chỉ có 4,4% lấy từ NSNN. Điều này cho thấy, dường như, NSNN dành cho công tác phòng, chống HIV/AIDS ngày càng hạn hẹp.

Chỉ thu phí Bảo hiểm y tế 15 tháng khi học sinh, sinh viên có nguyện vọng

 Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam vừa có Công văn hỏa tốc số 3592 ngày 18-9 gửi BHXH các tỉnh, thành phố chỉ đạo về việc tham gia bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên (BHYT HSSV). Năm học 2015-2016 là năm học đầu tiên triển khai thực hiện theo những quy định mới của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung, vì vậy trong quá trình tổ chức thu BHYT HSSV tại một số địa phương đã bộc lộ một số khó khăn, vướng mắc gây bức xúc trong dư luận xã hội, ảnh hưởng không tốt đến việc tổ chức thực hiện chính sách BHYT nói chung, BHYT HSSV nói riêng. Để bảo đảm thực hiện tốt chính sách BHYT cho các đối tượng là HSSV, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các địa phương thực hiện một số nhiệm vụ chính: Phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo rà soát lại các văn bản hướng dẫn liên ngành và kịp thời điều chỉnh những nội dung hướng dẫn chưa đúng với quy định của Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn thực hiện trong việc tổ chức thu BHYT HSSV năm học 2015-2016; thống nhất với Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn các cơ sở giáo dục tổ chức thu phí BHYT HSSV theo đúng quy định của Thông tư liên tịch số 41 của liên Bộ Y tế - Bộ Tài chính. Cụ thể: Đối với năm 2015: thu phí BHYT HSSV của những tháng còn lại của năm 2015, thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT tương ứng số tiền nộp vào quỹ BHYT. Đối với năm 2016: cơ sở giáo dục thu tiền đóng phần thuộc trách nhiệm phải đóng của HSSV sáu tháng hoặc một năm một lần nộp vào quỹ BHYT. Thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT tương ứng với số tiền nộp vào quỹ BHYT. Chỉ thực hiện thu phí BHYT một lần từ tháng 10-2015 đến tháng 12-2016 nếu HSSV có nguyện vọng và tự nguyện đóng. Thời hạn sử dụng ghi trên thẻ BHYT từ ngày 1-10-2015 đến 31-12-2016.

Khánh thành Trung tâm kỹ thuật chuyên sâu - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh

 Ngày 18-9, UBND tỉnh Bắc Ninh tổ chức Lễ khánh thành Trung tâm kỹ thuật chuyên sâu - BVĐK tỉnh Bắc Ninh. Đây là một trong những công trình đặc biệt quan trọng chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2015 - 2020. Công trình Trung tâm kỹ thuật chuyên sâu - BVĐK tỉnh Bắc được khởi công từ ngày 22-2-2010, có vốn đầu tư 450 tỷ đồng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ và vốn đối ứng của tỉnh Bắc Ninh. Công trình có chiều cao 11 tầng và một tầng hầm, tổng diện tích mặt sàn xây dựng 41.904 m2, nằm trong dự án đầu tư, cải tạo và nâng cấp BVĐK tỉnh Bắc Ninh quy mô một nghìn giường bệnh. Sau khi đưa vào sử dụng, trung tâm sẽ được đầu tư hệ thống máy móc, kỹ thuật hiện đại hàng đầu như: hệ thống máy DSA can thiệp mạch, máy CT 16 lớp cắt, máy đo tải lượng vi-rút, máy đốt sóng cao tần điều trị u gan, máy lọc máu siêu lọc HDF, máy lọc máu liên tục, máy đo áp lực nội sọ, máy chạy thận nhân tạo, máy X-quang DR,… Đây là điều kiện cần thiết và thuận lợi để bệnh viện phát triển các chuyên khoa sâu mũi nhọn như: can thiệp tim mạch, phẫu thuật nội soi, chẩn đoán ung thư sớm, lọc máu chu kì, liên tục và siêu lọc máu. Phát biểu tại buổi lễ, Bộ Y tế chúc mừng những thành tựu mà ngành y tế tỉnh Bắc Ninh đã đạt được. Đồng thời, khẳng định cùng với việc đưa vào sử dụng các công trình như BV Sản - Nhi, Trung tâm ung bướu, BV Lao - Bệnh phổi… Trung tâm kỹ thuật chuyên sâu - BVĐK tỉnh Bắc Ninh thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh và các tỉnh trong khu vực, tạo điều kiện cho người dân được thụ hưởng các dịch vụ khám, chữa bệnh với chất lượng ngày càng cao mà không phải ra tuyến trung ương. Đây cũng là một trong những giải pháp tốt nhất để giảm tải cho các bệnh viện tuyến trung ương. Bên cạnh đó, nhằm đưa vào sử dụng có hiệu quả công trình, Ngành y tế tỉnh Bắc Ninh cần tập trung phát triển đội ngũ cán bộ cả về số lượng và chất lượng, nâng cao năng lực quản lý; tăng cường cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin; đặc biệt, đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh; tranh thủ sự giúp đỡ của các bệnh viện, đơn vị tuyến trung ương… Đến nay, ngoài Trung tâm kỹ thuật chuyên sâu, BVĐK tỉnh Bắc Ninh đã đưa vào sử dụng Trung tâm ung bướu, phòng khám đa khoa và điều trị ngoại trú, nhà dinh dưỡng và hội trường, nhà khoa truyền nhiễm… với tổng mức được phê duyệt trên 1.100 tỷ đồng, với tổng diện tích mặt sàn gần 90.000 m2, quy mô một nghìn giường bệnh. Đây chính là tiền đề có thể tạo điều kiện tốt nhất cho việc chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Sức khỏe & Đời sống

Sự “thay da đổi thịt” ở một bệnh viện tỉnh

 BVĐK tỉnh Hà Tĩnh hiện là bệnh viện hạng I, được giao kế hoạch 500 giường bệnh (nhưng đã có 1.063 giường thực kê, số lượng bệnh nhân luôn ở mức từ 750 - 1.000). 5 năm trở lại đây, BVĐK tỉnh Hà Tĩnh đã có sự “lột xác” hoàn toàn, chiếm trọn niềm tin của người dân trong tỉnh.

 Phòng khám phải như phòng khách

Trước đây Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh có muôn vàn khó khăn, trì trệ. Khuôn viên cảnh quan hàng quán tràn lan, nhiều tệ nạn cũng vì thế len lỏi vào các khoa, phòng. Trong bệnh viện luôn mất vệ sinh, trộm cắp lộng hành; Chuyên môn khám chữa bệnh cho nhân dân không đáp ứng được yêu cầu; Cơ sở vật chất kết cấu hạ tầng xuống cấp; Đời sống tinh thần vật chất cho bệnh nhân, người nhà bệnh nhân và cả cán bộ viên chức bệnh viện hết sức khó khăn. Thực tế đã xảy ra tình trạng không có tiền trả tiền thuốc, dịch chuyền, duy tu sửa chữa mua sắm, không có tiền dịch vụ tăng thêm... niềm tin của bệnh nhân, của cán bộ, viên chức lung lay. Khôi phục lại trật tự, kỷ cương của bệnh viện để chữa bệnh tốt hơn cho nhân dân đối với một cơ sở chữa bệnh tuyến cuối của tỉnh Hà Tĩnh đã trở thành việc làm cấp thiết, mong ước của nhiều người. Nhưng phải làm thế nào và bắt đầu từ đâu là câu hỏi thường trực được đặt lên vai của TTƯT. Nguyễn Viết Đồng - Giám đốc bệnh viện khi được bổ nhiệm mới? Nhiệm vụ được đặt ra và là kim chỉ nam cho mọi hoạt động đó là “Lấy người bệnh làm trung tâm trong mọi hoạt động. Y đức là thước đo phẩm chất. Chuyên môn là thước đo nghề nghiệp”. Bệnh viện đã củng cố, xây dựng, đào tạo lại đội ngũ cán bộ có trình độ chuyên môn cao và giàu y đức; nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu. Dám làm và dám chịu trách nhiệm. Xây dựng bệnh viện xanh, sạch, đẹp, môi trường trong lành, con người thân thiện, yêu thương chia sẻ là cái đích mà các phong trào thi đua trong cán bộ viên chức luôn hướng tới. Nhiều việc làm cụ thể, thiết thực đã mang lại tác dụng, ý nghĩa to lớn đối với người bệnh, đối với phong trào cán bộ viên chức và người lao động. Tiết kiệm các khoản chi không cần thiết, bệnh viện chủ trương xã hội hóa đầu tư mới cây xanh hồ nước, xã hội hóa nhà phơi, điểm giặt cho bệnh nhân. Xã hội hóa trang bị nội thất cho nhiều buồng điều trị, khu vệ sinh của các khoa phòng, kiện toàn tổ bảo vệ, đảm bảo tốt an ninh trật tự bệnh viện. Tổ chức lại mô hình dọn vệ sinh trong và ngoài giờ, triển khai nhiều hệ thống biển bảng, chỉ dẫn, nội quy... đã làm cho bệnh viện có bộ mặt mới, theo đó là chất lượng khám chữa bệnh được nâng lên. Cùng với đó, cải tiến quy trình khám bệnh rút ngắn thời gian chờ đợi, quyết liệt chấn chỉnh và ưu tiên cho kiện toàn khoa khám bệnh, coi phòng khám của bệnh viện là phòng khách, giải quyết nhanh gọn các thủ tục giấy tờ khi bệnh nhân nhập viện và ra viện.

Chất lượng điều trị làm nên thương hiệu

“Bệnh viện phải là cơ sở điều trị có uy tín, chất lượng khám, chữa bệnh phải có sự bứt phá, làm nòng cốt cho y tế toàn tỉnh được chúng tôi coi trọng hàng đầu song song với cải tiến quy trình, thay đổi cơ sở vật chất của bệnh viện”, BSCKII. Nguyễn Viết Đồng - Giám đốc bệnh viện cho biết. Được sự hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật từ các bệnh viện Trung ương, Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh đã đưa các tiến bộ y học, kỹ thuật mới, chuyên sâu vào điều trị, đáp ứng kịp thời nhu cầu khám, chữa bệnh cho nhân dân trong tỉnh như triển khai phẫu thuật các bệnh lý về thắt lưng, cột sống; phát triển kỹ thuật tim mạch can thiệp; chấn thương chỉnh hình... Nhờ đó, việc chuyển viện của bệnh nhân lên tuyến trên đã giảm theo từng năm. Không có hiện tượng bệnh nhân phải nằm ghép. Công tác nghiên cứu khoa học, sáng kiến kỹ thuật được đơn vị khuyến khích và tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng tư duy sáng tạo của cán bộ thầy thuốc. Đã có 145 đề tài nghiên cứu khoa học, trong đó có một đề tài được báo cáo tại hội nghị khoa học quốc tế, hai đề tài cấp tỉnh, nhiều đề tài đạt giải cao trong hội nghị khoa học của ngành. Công tác đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật cho bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên thường xuyên được chú trọng, nhiều viên chức được tham gia với nhiều loại hình đào tạo. Là bệnh viện tuyến cuối của tỉnh Hà Tĩnh, BV làm tốt công tác chỉ đạo tuyến, chuyển giao kỹ thuật cho bệnh viện huyện, đảm bảo công tác ứng cứu chuyên môn cho tuyến dưới như BVĐK Hương Khê, Cẩm Xuyên, Lộc Hà, BVĐK thành phố. Sự “lột xác” của BVĐK tỉnh Hà Tĩnh trong những năm gần đây có được là đến từ phong trào thi đua yêu nước trong cán bộ viên chức. Phong trào thi đua gắn chặt với công tác điều trị gắn với việc làm cụ thể, gần gũi hàng ngày để đánh giá. Lấy y đức, trình độ chuyên môn để nhận xét công việc được giao, phẩm chất của người thầy thuốc. Phát huy vai trò lãnh đạo, làm tốt công tác tư tưởng của Đảng ủy, vai trò điều hành quản lý của Ban Giám đốc, vai trò tập hợp, động viên của các tổ chức đoàn thể để tạo nên sức mạnh tổng hợp, toàn diện trong các mặt hoạt động của BV.

Coi chừng lãng phí ghê gớm!

Trong lĩnh vực đầu tư nhà nước, hàng loạt các trung tâm ung bướu và trung tâm tim mạch mọc lên trong các bệnh viện từ bệnh viện trung ương đến bệnh viện tỉnh, thậm chí bệnh viện khu vực của một vài huyện. Chỗ nào cũng xây, cũng cất, cũng mua sắm những thiết bị rất đắt tiền. Cho người đi học về có khi làm được, có khi không. Có những nơi tập trung vài bệnh nhân, sau đó mời bác sĩ tuyến trên xuống làm xong sau đó lại trùm mền để đó. Chi phí nói là giảm cho người bệnh, nhưng lại đổ dồn cho nhà nước phải gánh chịu, từ chi phí tiền thù lao của tuyến trên, đến chi phí đi lại đãi đằng, báo cáo thành tích… và hàng chục loại chi phí không tên khác. Các trung tâm mọc lên ồ ạt tại các bệnh viện gây phá sản kế hoạch về mật độ xây dựng, bệnh viện giống như một rừng bê tông không có chỗ cho cây xanh và thảm cỏ. Không có chỗ cho bệnh nhân đi dạo mỗi buổi chiều, thậm chí có bệnh viện không có không gian để thở nữa. Giao thông, trật tự an toàn thì tạo thành những điểm lõm, quá đông người, nhếch nhác lộn xộn, mất văn hóa không biết bao giờ mới giải quyết được. Một thành phố như TP.HCM có lẽ chỉ cần 2 - 3 trung tâm tim mạch và 2 - 3 trung tâm ung bướu. Thế mà với tốc độ phát triển nhà nhà làm y tế như hiện nay, bệnh viện nào cũng mong lên hạng một hạng đặc biệt thì trong vòng từ giờ đến cuối năm sẽ mọc lên ít nhất 6 - 7 trung tâm tim mạch và cũng từ ấy trung tâm ung bướu. Việc làm này rất khó hiểu và gây lãng phí lớn. Các bệnh viện tư thì trăm hoa đua nở, xây dựng ồ ạt, cạnh tranh ồ ạt và “chết” ồ ạt như phong trào phát triển đại học và các trường học tư nhân hay ngân hàng trong thời gian vừa qua. Theo số liệu mà chúng tôi có được, chỉ có khoảng 20% số bệnh viện tư tồn tại trên 10 năm là thành công còn lại là sống dở chết dở. Một bệnh viện rất to trên 500 giường vừa khai trương chưa được hai năm hầu như không có bệnh nhân, hoạt động èo uột thì bên cạnh đó xây ngay một bệnh viện khác cũng hoành tráng không kém. Một tỉnh ngay cạnh TP.HCM,có khoảng 1.200.000 - 1.400.000 người, trong đó có 400 - 500 ngàn công nhân nhập cư lo ăn từng bữa, hiện có 5 bệnh viện tư nhân, bệnh viện nào cũng xấp xỉ một ngàn giường, ngoài ra còn có gần 10 bệnh viện công lập. Bệnh viện Ung bướu Đà Nẵng 400 giường bệnh nhưng chỉ thưa thớt bệnh nhân nằm điều trị. Đã đến lúc chúng ta phải hỏi bệnh nhân đâu mà chữa chứ không phải thầy thuốc có đủ hay không? Đừng thấy một số bệnh viện quá tải mà đánh giá toàn bộ hệ thống Y tế Việt Nam bao gồm cả công và tư đều quá tải. Sự quá tải chỉ là cục bộ, còn rất nhiều bệnh viện, ngay cả bệnh viện công cũng hoạt động chưa được 50% công suất. Nguyên nhân do tâm lý bệnh nhân và sự điều hành của chúng ta còn nhiều lúng túng, một thời gian quá dài chúng ta để cho nền y tế phát triển tự nhiên không theo một quy luật và một kế hoạch cụ thể nào dẫn đến hiện tượng trên. Đã đến lúc, phải đánh giá lại và có kế hoạch cụ thể nếu không sẽ là sự lãng phí ghê gớm, dù đó là tiền của tư nhân hay của toàn dân. Bài học về sự phát triển của trường học và ngân hàng còn nóng hổi tính thời sự.

Ghép tủy cứu bé trai 3 tháng tuổi mắc bệnh bẩm sinh hiếm gặp

Đây cũng là bệnh nhi đầu tiên ở Việt Nam mắc căn bệnh hiếm gặp được hồi sinh cuộc sống nhờ phương pháp hiện đại ghép tế bào gốc tạo máu (ghép tủy).

Ghép trước 3 tháng tuổi, cơ hội sống đến 95%

Kỹ thuật ghép tế bào gốc tạo máu (ghép tủy) được các bác sĩ BV Nhi Trung ương và BV Trung ương Quân đội 108 phối hợp ứng dụng điều trị thành công cho bé Viên Đức A. (3 tháng tuổi, Hà Nam) bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh thể nặng kết hợp. Người cho tế bào gốc là bố bệnh nhi, 35 tuổi, thể trạng khỏe mạnh. Đức A. cũng là bệnh nhi đầu tiên ở Việt Nam mắc căn bệnh hiếm gặp được hồi sinh cuộc sống nhờ phương pháp hiện đại này. Bé Đức A. là con thứ 4 của anh T. - chị Ng. (Hà Nam) được phát hiện mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh thể nặng kết hợp khi mới 13 ngày tuổi. Trước khi có Đức A., cha mẹ em đã trải qua nỗi đau mất 2 đứa con khi mới ở tuổi ẵm ngửa cũng vì bệnh này. Nếu không được ghép tủy sớm, cháu bé với hệ miễn dịch yếu không có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn và sẽ nhanh chóng dẫn đến tử vong do mắc các bệnh nhiễm trùng. Trước hoàn cảnh đặc biệt của của bé Đức A., các bác sĩ đưa ra quyết định “phải ghép tủy sớm cho cháu bé bằng mọi giá”. Thời điểm đó, Đức A. vừa tròn 1 tháng 21 ngày tuổi. Ghép tế bào gốc tạo máu (ghép tủy) là liệu pháp điều trị kỹ thuật cao, trong đó tế bào gốc tạo máu được đưa vào cơ thể, thay cho tế bào gốc bị tổn thương hoặc bất thường. Ở một số quốc gia phát triển như Mỹ, Hà Lan, Pháp… trẻ bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh được phát hiện sớm và ghép tủy trước 3 tháng tuổi thì cơ hội sống có thể đạt đến 95%. Tuy Đức A. may mắn được chẩn đoán bệnh từ rất sớm song khó khăn đặt ra cho các bác sĩ ở trường hợp này là nguồn tủy từ bố và anh trai của bé đều không hoàn toàn phù hợp nên không thể thực hiện bằng những phương pháp lấy tế bào gốc tạo máu từ tủy xương như vẫn áp dụng tại BV Nhi Trung ương. Sau khi hội chẩn giữa các chuyên khoa huyết học lâm sàng, Di truyền, Sinh học phân tử, Ngân hàng máu, Miễn dịch dị ứng, các bác sĩ quyết định lựa chọn lấy tế bào gốc từ máu ngoại vi của người cho tủy là bố của bé (lấy các tế bào CD 34+) và xử lý các yếu tố khác biệt bằng phương pháp loại bỏ tế bào lympho T để hạn chế nguy cơ thải ghép trong cơ thể bệnh nhi. Đây là phương pháp rất phức tạp đòi hỏi phải có trang thiết bị và hóa chất đắt tiền. Công đoạn này rất quan trọng, nếu không ca ghép sẽ thất bại. May mắn, Bệnh viện Nhi Trung ương đã nhận được sự phối hợp của đội ngũ y bác sĩ từ BV Trung ương Quân đội 108 trong khâu lọc, và tách tế bào gốc từ cơ thể người hiến tủy.

Chạy đua với thời gian…

Ngày 14/10/2014, anh Viên Đức T. được chỉ định nhập BV Trung ương Quân đội 108. Sau khi hoàn thiện các xét nghiệm thường quy cũng như chuyên sâu để đảm bảo có thể tách được tế bào gốc, ngày 18/10/2014 anh T. bắt đầu được các bác sĩ tiến hành tiêm thuốc kích thích tế bào gốc ra máu ngoại vi. Trong 5 ngày nhập viện, tất cả các chi phí cho khâu chuẩn bị như tiền viện phí, tiền xét nghiệm…đều được BV Trung ương Quân đội 108 hỗ trợ miễn phí cho bệnh nhân. Việc tách tế bào gốc được thực hiện trên 2 hệ thống máy hiện đại nhất hiện nay là hệ thống tách tự động Optia và hệ thống CliniMACS, loại máy chuyên biệt lần đầu tiên được thực hiện tại Việt Nam. Sau khi có sản phẩm tế bào gốc từ máu ngoại vi, các bác sĩ tiến hành loại bỏ tế bào lympho T trên hệ thống CliniMACS. Quá trình này được thực hiện trong phòng sạch của Khoa Sinh học phân tử - BV Trung ương Quân đội 108 với sự giúp đỡ về chuyên môn của các chuyên gia đến từ Singapore. Hai tháng ròng rã “chạy đua với thời gian” để chuẩn bị ghép tủy cho Đức A. là những ngày căng thẳng nhất của đội ngũ y bác sĩ BV Nhi Trung ương và BV Trung ương Quân đội 108 bởi giai đoạn trước 3 tháng tuổi được coi là “thời điểm vàng” của những cháu bé mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh thể nặng. Sau khoảng thời gian này, bệnh nhi với nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng sẽ gây khó khăn cho quá trình cấy ghép. Ba tháng chờ đợi sau ghép trôi qua nặng nề đã được đền đáp xứng đáng. Tháng 1/2015 những dấu hiệu tủy mới đầu tiên trong cơ thể bé bỏng cuối cùng đã xuất hiện sau những ngày thấp thỏm của đội ngũ thầy thuốc và những lo lắng của cha mẹ bé. ThS.BS Nguyễn Vân Anh, chuyên khoa Miễn dịch, người trực tiếp chăm sóc cháu Đức A. trong suốt quá trình trước, trong và sau ghép tủy chia sẻ: “Đức A. là trường hợp bệnh nhi hết sức đặc biệt. Diễn biến sức khỏe của cháu sau khi ghép tủy nhiều lúc khiến bác sĩ phải “thót tim”. Với các trường hợp ghép tủy khác, chỉ sau từ 1-2 tuần, các bé sẽ xuất hiện dấu hiệu sinh tế bào mới như xét nghiệm thấy lympho tăng dần hay dấu hiệu thải ghép như rụng tóc, nổi ban đỏ…Riêng bé Đức A. thì phải chờ đợi đến 3 tháng mới có sự thay đổi rõ rệt”. Mười hai tháng sau ghép tủy, Bé Đức A. hiện tại vẫn khỏe mạnh, bé tăng cân, ăn ngủ tốt, các dấu hiệu mọc ghép đã bắt đầu xuất hiện. Các bác sĩ của BV Nhi Trung ương vẫn đang tiếp tục theo dõi và chờ đợi kết quả mọc ghép hoàn toàn ở bệnh nhi.

Y tế cơ sở giúp 35% người hút thuốc lá cai thuốc thành công tại trạm y tế xã

Tư vấn hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc lá do Y tế thôn bản thực hiện cũng đạt hiệu quả trong việc giúp bệnh nhân bỏ thuốc lá. 35% người hút thuốc đã cai thuốc ở thời điểm đánh giá 6 tháng sau khi nhận tư vấn hỗ trợ cai thuốc từ các Y tế thôn bản là tư vấn viên của dự án. Đây là thông tin được đưa ra tại cuộc họp báo cáo kết quả thực hiện giai đoạn 1 dự án “Triển khai mô hình hỗ trợ và điều trị cai nghiện thuốc lá tại trạm y tế xã” do Viện Nghiên cứu Y – Xã hội học vừa phối hợp với Văn phòng Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá – Bộ Y tế tổ chức tại Hà Nội. Dự án đang được Viện Nghiên cứu Y- Xã hội học (ISMS) phối hợp với Văn phòng thường trực Chương trình phòng chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế, trường Đại học New York (Hoa Kỳ), Trung tâm Y tế thị xã Phổ Yên và Trung tâm y tế huyện Đại Từ triển khai tại thị xã Phổ Yên và huyện Đại Từ, tỉnh Thái nguyên trong 5 năm từ 2014 – 2018. Tại Việt Nam, gần một nửa nam giới trưởng thành đang hút thuốc lá. Với dân số khoảng 90 triệu người Việt Nam là nước có tổng số người trưởng thành hút thuốc lá cao thứ hai tại Đông Nam Á (hơn 16 triệu người). Theo Tổ chức Y tế Thế giới, việc giảm số người tử vong do hút thuốc lá sẽ đạt được trong tương lai gần thông qua việc hỗ trợ người hút thuốc lá bỏ thuốc. Điều trị cai thuốc lá theo hướng dẫn điều trị sử dụng và phụ thuộc vào thuốc lá là biện pháp có chi phí hiệu quả cao. Tư vấn và hỗ trợ bởi nhân viên y tế bao gồm thăm hỏi bệnh nhân về tình hình sử dụng thuốc lá, tư vấn cai thuốc lá, đánh giá sự sẵn sàng, hỗ trợ được chứng minh hiệu quả trong việc tăng tỷ lệ cai thuốc lá. Việc triển khai dự án nhằm mục đích thí điểm mô hình hỗ trợ điều trị cai nghiện thuốc lá tại tuyến y tế cơ sở nhằm cung cấp bằng chứng để nhân rộng thực hiện và phổ biến việc hỗ trợ tư vấn và điều trị cai thuốc lá tại các cơ sở y tế tại Việt Nam. Theo Ts.Bs Nguyễn Trương Nam- Viện trưởng Viện nghiên cứu Y- Xã hội học, Giám đốc dự án: Tất cả các cán bộ Trạm y tế của cácTrạm y tế của thị xã Phổ Yên tham gia giai đoạn 1 của dự án đã được đào tạo, trang bị các kiến thức về tư vấn hỗ trợ cai nghiện thuốc lá. Y tế thôn bản đóng vai trò là tư vấn viên cũng đã được đào tạo, trang bị kiến thức để trở thành các tư vấn viên, tư vấn hỗ trợ người hút thuốc lá cai thuốc. Về một số kết quả nghiên cứu đánh giá ban đầu giai đoạn 1 của dự án, Ths. Nguyễn Thị Trang- Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu Khảo sát- Viện Nghiên cứu Y- Xã hội học cho biết, các cán bộ trạm y tế đã thực hiện việc hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc lá bao gồm hỏi về tình trạng hút thuốc của bệnh nhân đến khám, khuyên họ cai và cung cấp tư vấn nhanh giúp họ cai thuốc trong quy trình khám chữa bệnh tại Trạm y tế. Đánh giá sau 6 tháng triển khai dự án cho thấy 56% bệnh nhân được cán bộ y tế hỏi về tình trạng hút thuốc, 60% bệnh nhân được cán bộ y tế khuyên bỏ thuốc, và 50% bệnh nhân nhận được tư vấn nhanh hỗ trợ cai thuốc lá của cán bộ y tế. Tư vấn hỗ trợ bệnh nhân cai thuốc lá do YTTB thực hiện cũng đạt hiệu quả trong việc giúp bệnh nhân bỏ thuốc. 35% người hút thuốc đã cai thuốc ở thời điểm đánh giá 6 tháng sau khi nhận tư vấn hỗ trợ cai thuốc từ các Y tế thôn bản là tư vấn viên của dự án. Viện nghiên cứu Y-Xã hội học cho biết, bên cạnh dự án “Triển khai mô hình hỗ trợ và điều trị cai nghiện thuốc lá tại Trạm y tế xã”, Viện đang triển khai dự án Dự án “Xây dựng tài liệu đào tạo về tư vấn và điều trị cai thuốc lá dành cho cán bộ y tế tại Việt Nam”, dự án sẽ được thực hiện trong 2 năm (2015-2016) với mục tiêu xây dựng và phổ biến chương trình đạo tào về cai nghiện thuốc lá cho Cán bộ y tế tại Việt Nam; triển khai chương trình hỗ trợ cai thuốc qua tin nhắn; cung cấp thông tin hỗ trợ để giúp người hút thuốc từ bỏ hút thuốc lá và duy trì hành vi cai thuốc, phòng tái nghiện qua website…

Ô nhiễm môi trường nông thôn đang ảnh hưởng đến sức khỏe người dân

Đó là thông tin được đưa ra tại Lễ phát động quốc gia hưởng ứng chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn,diễn ra sáng 19/9 tại TP. Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên, chương trình do Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Hưng Yên và Đại sứ quán Ô-xtrây-lia tại Việt Nam phối hợp tổ chức. Theo đó, chủ đề của chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn năm 2015 là "Hãy hành động vì môi trường nông thôn bền vững" nhằm nhấn mạnh vai trò của khu vực nông thôn Việt Nam trong công tác bảo vệ môi trường cũng như công tác xây dựng nông thôn mới hướng tới nền sản xuất tiên tiến và bền vững. Theo báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia năm 2014 chuyên đề "Môi trường nông thôn cho thấy, tổng diện tích khu vực nông thôn tương đương khoảng 80% diện tích cả nước, với khoảng 67% dân số cả nước, ước tính thu nhập của ngành nông nghiệp chiếm gần 20% sản lượng GDP cả nước... Nông thôn giữ vai trò là vành đai xanh, góp phần giữ cân bằng sinh thái giữa vùng nông thôn và thành thị. Mặc dù thời gian qua bộ mặt nông thôn đã có nhiều thay đổi, nhưng môi trường nông thôn đã và đang bị ô nhiễm mà nguyên nhân chủ yếu là do các hoạt động sản xuất mang tính tự phát, đơn lẻ. Việc người dân chưa ý thức cao trong việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bảo vệ và sử dụng nguồn nước, thu gom và xử lý chất thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi, đặc biệt là ô nhiễm môi trường do chất thải rắn đang có những diễn biến rất phức tạp...Ước tính mỗi năm tại khu vực nông thôn khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh 6,6 triệu tấn/năm, tỷ lệ thu gom rác thải ở vùng ven đô đạt 80%, còn một số vùng sâu, xa chỉ đạt 10%...Ô nhiễm môi trường nông thôn đang ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe người dân, làm xáo trộn cuộc sống hàng ngày và gia tăng các gánh nặng chi phí trong sinh hoạt. Phát biểu tại buổi lễ ông Chu Phạm Ngọc Hiển, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh, Bộ Tài nguyên và Môi trường mong muốn các tổ chức cá nhân, doanh nghiệp, Bộ, ngành các địa phương trong cả nước hãy có những hành động thiết thực để bảo vệ môi trường bằng những việc đơn giản như phân loại, tái chế, tái sử dụng chất thải, hạn chế sử dụng túi nilong...đồng thời lên án đấu tranh với những hành vi gây ô nhiễm môi trường, vi phạm pháp luật môi trường, thói quen sử dụng lãng phí tài nguyên thiên nhiên, năng lượng... Chiến dịch “Làm cho thế giới sạch hơn” là sự kiện môi trường quốc tế ra đời cách đây 22 năm, vào năm 1993. Chiến dịch do Australia khởi xướng, với mong muốn ban đầu là kêu gọi cộng đồng cùng chung tay cải thiện môi trường. Tuy nhiên, khi Chiến dịch này được phát động đến tất cả các quốc gia, nó được hưởng ứng rất mạnh mẽ và trở thành sự kiện quan trọng thường niên quốc tế, diễn ra vào tuần thứ 3 của tháng 9 hàng năm.

Cứu sống bé trai 1 tháng tuổi bị thiếu vitamin B1 thể suy tim

Ngày 20/9, Bệnh viện Phụ sản - Nhi Đà Nẵng cho biết, vừa cứu thành công một bé trai 1 tháng tuổi bị thiếu vitamin B1 thể suy tim, là con của anh V.X.Th (trú xã Đại Chánh, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam). Bé nhập viện ngày 16/9 vì đi cầu lỏng, phân xanh, quấy khóc, khó chịu trước đó 2 ngày. Sau gần 5 tiếng đồng hồ nhập viện, bé có triệu chứng thở nấc, ngưng thở. Bệnh nhi được hồi sức cấp cứu. Tuy nhiên, sau đó bé rơi vào tình trạng sốc, suy tim. Siêu âm tim có buồng giãn, tăng áp nặng, hở van tim 3 lá, các bác sĩ nghi ngờ bệnh nhi thiếu vitamin B1 thể suy tim. Sau một ngày điều trị, tình trạng bệnh nhi cải thiện tốt, cai được máy thở, huyết động ổn, siêu tâm tim thấy cải thiện rõ. Theo các bác sĩ, bệnh thiếu vitamin B1 thể suy tim thường gặp ở trẻ nhỏ từ 2-3 tháng tuổi, phụ nữ mang thai ăn uống kiêng khem hoặc chế biến gạo không đúng cách (vo quá kỹ), ăn gạo mốc,... Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nguy hiểm đến tính mạng.

Dân trí

Phòng chống sốt xuất huyết: “đừng trông chờ vào y học”

Dịch sốt xuất huyết bùng phát khiến ngành y tế như ngồi trên đống lửa. Ngược lại, người dân, chính quyền cấp cơ sở lại “bình chân như vại”. Bệnh chưa có vắc xin dự phòng và thuốc điều trị đặc hiệu, do đó cộng đồng đừng nên trông chờ vào y học mà phải chung tay phòng chống. Tính đến hết tháng 8/2015, dịch sốt xuất huyết đã bùng phát tại 50 tỉnh thành trên cả nước khiến khoảng 33 nghìn người nhiễm bệnh, với 19 ca tử vong, bệnh đã tăng hơn 76% so với cùng kỳ năm trước. Các địa phương như Đồng Nai, Bình Dương, TPHCM…đang trở thành điểm đen của loại bệnh trên. Trước tình hình đó, ngày 18/9, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế cùng đoàn đã tiến hành kiểm tra công tác phòng chống dịch tại điểm nóng nhất của cả nước là tỉnh Đồng Nai. Báo cáo với đoàn công tác của Bộ, BS Huỳnh Minh Hoàn, Giám đốc Sở Y tế Đồng Nai, cho biết: Từ đầu năm 2015 đến ngày 6/9, toàn tỉnh ghi nhận 4.533 ca mắc sốt xuất huyết phải nhập viện điều trị, tăng 163% so với cùng kỳ năm 2014. Những điểm nóng của sốt xuất huyết đang tập trung tại thành phố Biên Hòa (chiếm 50% số ca mắc của toàn tỉnh) sau đó là Định Quán, Long Thành, Trảng Bom. Để kiểm tra thực tế công tác phòng chống dịch tại các hộ gia đình và chính quyền cấp cơ sở, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long đã đi thực địa tại khu phố 4, phường Trảng Dài, thành phố Biên Hòa. Thực tế kiểm tra 3 hộ gia đình, nơi tâm điểm dịch sốt xuất huyết cho thấy quanh khu vực có nhiều bãi đất hoang, cỏ mọc um tùm ngang đầu người, khuôn viên nhà vườn của các hộ dân khá rộng, các vật dụng phế thải như: vỏ lon bia, vỏ dừa, chai lọ, bình hoa, bát nhang, chậu cảnh… đụng chỗ nào phát hiện lăng quăng chỗ đó. Mỗi hộ gia đình đều là một điểm nguy cơ sốt xuất huyết. Ông Phạm Hùng, Phó chủ tịch UBND phường cho biết: Cộng dồn từ đầu năm, đến tháng 9, trên địa bàn có 647 ca bệnh (cao nhất trong toàn tỉnh). Trước sự bùng phát của dịch, phường đã có văn bản gửi đến các đơn vị quân đội, trường học đề nghị phối hợp phòng chống sốt xuất huyết. Bên cạnh đó, phường đã triển khai nhiều chiến dịch tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức vệ sinh môi trường, tiêu diệt mỗi và bọ gậy kết hợp với phun hóa chất diệt muỗi. Sau báo cáo của ông Phó chủ tịch, Thứ trưởng Thanh Long cùng Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng Trần Đắc Phu và một số thành viên khác đã bất ngờ kiểm tra việc xử lý các yếu tố nguy cơ sốt xuất huyết ngay trong khuôn viên của UBND phường Trảng Dài. Tại khu vực phía sau hội trường của phường, nhiều vật dụng chứa nước mưa nằm ngổn ngang, dùng đen pin soi xuống, Thứ trưởng và các thành viên đều ngao ngán lắc đầu vì lăng quăng đang tung tăng bơi lội. Hậu quả từ việc chống dịch theo kiểu “trên nóng, dưới lạnh” chính quyền cơ sở triển khai những chỉ đạo của cấp bộ ngành liên quan còn nặng tính lý thuyết và phong trào khiến người dân bàng quan đã tạo điều kiện cho dịch hoành hành. Chỉ tính riêng số trẻ em mắc bệnh do sốt xuất huyết tại bệnh viện Nhi Đồng Đồng Nai từ đầu năm đến nay đã lên tới 2.161 ca. BS Nguyễn Lê Đa Hà, Giám đốc bệnh viện cho biết, sốt xuất huyết đang gây ra tình trạng quá tải rất căng thẳng tại khoa Nhiễm và khoa Hồi sức Cấp cứu. Tại cuộc làm việc với ông Nguyễn Thành Trí, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, Thứ trưởng Bộ Y tế đánh giá: “Sốt xuất huyết bùng phát tại Đồng Nai là do nhiều nguyên nhân như thời tiết, khí hậu thất thường, dân số cơ học gia tăng nhanh theo quá trình đô thị hóa… Nhưng bên cạnh đó là sự lơ là của địa phương như quản lý chỉ đạo chưa triệt để, người dân nhận thức được sự nguy hiểm của ổ lăng quăng và muỗi gây bệnh nhưng không biết các xử lý. Do đó, để công tác phòng chống dịch hiệu quả cần sự tham gia tích cực, đúng nghĩa của tất cả các cấp, các ngành và mọi tầng lớp nhân dân. Thứ trưởng đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai sớm triển khai đợt cao điểm phòng chống sốt xuất huyết để thức tỉnh sự tự giác của cộng đồng, tránh nguy cơ phải đối mặt với sự bùng phát rộng thêm của dịch. Tỉnh Đồng Nai cần có trách nhiệm trong triển khai, giám sát xử lý ổ dịch, đồng thời gắn trách nhiệm trên cho người đứng đầu tại địa phương. Thứ trưởng nhấn mạnh: “Trong bối cảnh sốt xuất huyết bùng phát nhưng chưa vắc xin dự phòng và thuốc điều trị đặc hiệu thì cộng đồng đừng trông chờ vào y học, muốn dập được dịch, hạn chế nguy cơ mắc bệnh, cần phải thực hiện các biện pháp phòng chống của toàn xã hội.” Thứ trưởng khuyến cáo: Biện pháp dễ làm nhất là diệt lăng quăng, mỗi gia đình chỉ cần dành 10 đến 15 phút trong tuần để kiểm tra quanh nhà, dọn dẹp các vật dụng phế thải chứa nước, kiểm tra bát nhang, lu khạp, xử lý lăng quăng bằng cách súc rửa thay nước, hoặc bỏ hóa chất, muối vào bát nước bình bông, bát nhang để muỗi không còn môi trường sinh sản… Đại diện Bộ Y tế nhận định, thời gian tới dịch sốt xuất huyết sẽ còn diễn biến rất phức tạp. Do đó, tỉnh Đồng Nai nói riêng và các địa phương khác trên cả nước cần tính tới những phương án ứng phó kịp thời khi dịch lan rộng như: phân tuyến, chỉ đạo tuyến, giải quyết vấn đề nhân lực, chuẩn bị sẵn sàng trang thiết bị, thuốc… điều trị kịp thời, không để xảy ra ca bệnh tử vong. Bên cạnh đó, cần chú ý đến công tác phòng, điều trị bệnh tay chân miệng bởi từ nay đến cuối năm là mùa cao điểm của cả sốt xuất huyết lẫn tay chân miệng.

Còn lọt nhân viên tiêm chủng chưa có giấy tập huấn

Ngày 18/9, Thanh tra Sở Y tế TP.HCM cho biết nơi này vừa có kết luận thanh tra các đơn vị kinh doanh, bảo quản và sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế trong dự phòng và điều trị trên địa bàn TP năm 2015. Theo đó, kết quả thanh tra cho thấy có một số nhân viên trực tiếp tiêm chủng chưa có giấy chứng nhận tập huấn về an toàn trong tiêm chủng hoặc giấy chứng nhận tập huấn đã hết hiệu lực. Một số cơ sở chưa lưu ý việc lưu biên bản giao nhận vắc xin, sinh phẩm y tế; sổ quản lý vắc xin sử dụng hằng ngày chưa cập nhật kịp thời đúng quy định. Một số cơ sở chưa treo công khai bảng giá tiêm chủng vắc xin theo quy định... Thanh tra Sở Y tế TP cho biết sẽ tăng cường công tác kiểm tra, hậu kiểm hoạt động kinh doanh, sử dụng vắc xin sinh phẩm y tế nhằm phát hiện và điều chỉnh kịp thời các tồn tại của cơ sở, đặc biệt trong việc thực hiện tiêm chủng an toàn.

Rượu bia đang biến nhiều người trẻ tuổi thành “ma men”

Lạm dụng rượu bia dẫn tới nghiện đã khiến một bộ phận không nhỏ thanh thiếu niên trở thành “ma men”. Tai nạn giao thông, ẩu đả, loạn thần… đang trở thành những vấn nạn đối với cộng đồng do người say xỉn gây ra. Trên địa bàn TPHCM, khắp các tuyến đường, quán nhậu đang mọc lên như nấm sau mưa. Quán sá không chỉ tấp nập ngoài giờ hành chính mà ngay cả trong giờ làm việc, những nam thanh nữ tú vẫn dập dìu chén anh, chén tôi. Hình ảnh ấy đã trở nên quen thuộc với người dân Sài thành. Đáng chú ý hơn, không ít bạn trẻ mặt còn “non choẹt” nhưng đã thành “bợm nhậu”. Hậu quả từ việc người say xỉn điều khiển phương tiện phóng nhanh, vượt ẩu tham gia giao thông đã gây ra những tai nạn thảm khốc. Tại Hội thảo “Tình trạng sử dụng rượu bia trong thanh niên” do Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe (Sở Y tế, TPHCM) tổ chức sáng nay 18/9, đại diện Phòng Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt thành phố cho biết: “Người tham gia giao thông điều khiển phương tiện khi đã uống rượu bia là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn. Từ đầu năm tới nay, toàn thành phố xảy ra 45 vụ tai nạn giao thông do sử dụng rượu bia làm 42 người chết và 10 người bị thương.” Một kết quả khảo sát trên 670 người trong độ tuổi thanh niên của trường Đại học Sư phạm thành phố được Thạc sĩ Mai Mỹ Hạnh, khoa Tâm lý học công bố trong hội thảo chỉ ra: 21,3% có xu hướng bắt đầu lệ thuộc vào rượu bia có nguy cơ nghiện; 20% bị nghiện ở mức độ nhẹ; 16% nghiện ở mức độ vừa phải; 4,6% rơi vào tình trạng nghiện nặng phải sử dụng rượu bia thường xuyên; 60% đã sử dụng rượu bia trên 48 tháng; 25,5% uống rượu bia ở mức độ trên 3 lần một tuần. Tình trạng nghiện rượu ở giới trẻ không chỉ gây tai nạn giao thông, ảnh hưởng đến năng suất lao động mà còn kéo theo những hành vi tiêu cực như cáu gắt người khác khi không có rượu bia hoặc sẵn sàng dùng bạo lực, gây nguy hiểm cho cộng đồng trong cơn say. Theo BS Huỳnh Thanh Hiển, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Tâm thần thành phố, lạm dụng rượu bia đã khiến nhiều người trẻ tuổi mắc phải chứng bệnh loạn thần, chất methanol trong rượu có thể gây mù mắt.

Bảo hiểm xã hội VN ban hành công văn “hạ nhiệt” việc thu phí BHYT

“Đối với năm 2015: Thu phí BHYT học sinh sinh viên của những tháng còn lại của năm 2015, thời hạn ghi trên thẻ BHYT tương ứng với số tiền nộp vào quỹ BHYT. Chỉ thực hiện hiện thu phí BHYT một lần từ tháng 10/2015 đến 31/12/2016 nếu học sinh sinh viên có nguyện vọng và tự nguyện đóng…” Trên đây là nội dung trích trong Công văn hỏa tốc số 3592/BHXH - BT do bà Nguyễn Thị Minh - Thứ trưởng, Tổng giám đốc BHXH VN ký ban hành chiều ngày 18/9, chỉ đạo việc thu BHYT học sinh sinh viên năm học 2015-2016. Đây là phản ứng tích cực của BHXH VN ngay khi có nhiều thông tin về việc một số tỉnh, thành đang thu BHYT theo nhiều mức khác nhau. Thậm chí một số nơi còn thực hiện việc thu BHYT “một gói” 15 tháng, đây là điều không được quy định trong Thông tư 41/TTLT-BTC-BYT hướng dẫn về việc thu BHYT học sinh sinh viên năm học 2015-2016. Theo công văn 3592/BHXH - BT ban hành chiều 18/9, BHXH VN hướng dẫn việc thu BHYT năm học 2015-2016 sẽ tách ra thành nhiều cách nhưng không được thu gộp thành 15 tháng. Cụ thể: Trong 3 tháng còn lại của năm 2015, việc thu sẽ tách biệt so với năm 2016 và chỉ thu riêng 3 tháng này. Điều này có nghĩa là BHXH VN sẽ cấp thẻ BHYT cho học sinh sinh viên theo 3 tháng cuối năm 2015.

Việc thu BHYT học sinh , sinh viên ảnh hưởng trực tiếp tới bao nhiêu đối tượng?

Báo cáo của BHXH VN, cả nước hiện có khoảng 15 triệu học sinh - sinh viênđang tham gia BHYT.  Số liệu về nhóm đối tượng tham gia BHYT học sinh sinh viên đang tăng dẫn theo từng năm. Theo đó: Năm học 2010-2011, toàn quốc có gần 70% HSSV tham gia BHYT. Năm học 2012-2013, tỷ lệ này là khoảng 80%. Năm học 2013-2014, tỷ lệ này là 85%. Năm học 2014-2015, tỷ lệ này là 88,5% tương ứng với khoảng 15 triệu HSSV có thẻ BHYT (trong đó 12,3triệu HSSV đang tham gia tại nhà trường và 3,7 triệu HSSV tham gia BHYT tại các nhóm khác). Sang năm 2016, BHXH VN hướng dẫn việc thu theo 6 tháng hoặc 12 tháng. Thời hạn ghi trên thẻ tương ứng với số tiền nộp vào quỹ BHYT. Liên quan tới việc thu 15 tháng, BHXH VN chỉ chấp nhận việc thu 15 tháng nếu học sinh, sinh có nguyện vọng và tự nguyện nộp. Đây là điểm nhấn thể hiện quan điểm rõ ràng nhất từ trước tới nay của cơ quan BHXH VN. Điều này giúp tránh tình trạng thu tự phát diễn ra tại nhiều địa phương thời gian qua. Theo đó, có tỉnh thực hiện việc thu BHYT theo 6 tháng, 12 tháng thậm chí thu gộp 15 tháng. Bên cạnh đó, việc quy định tách rời thời gian cũng phần nào giúp các bậc phụ huynh đỡ đi phần nào kinh phí trong tổng số các khoản tài chính phải nộp cho nhà trường đầu năm học. Công văn 3592/BHXH - BT cũng nêu rõ, BHXH các tỉnh cần phối hợp chặt chẽ với các sở GD ĐT để rà soát lại các văn bản hướng dẫn liên ngành và kịp thời điều chỉnh những nội dung hướng dẫn chưa đúng với quy định của Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn (nếu có) trong việc tổ chức thu BHYT học sinh sinh viên năm học 2015-2016.

Đánh giá về việc BHXH VN đưa ra công văn hướng dẫn việc thu BHYT theo các mức cụ thể, nhiều phụ huynh học sinh đã có ý kiến phản hồi.

Chị Nguyễn Thu Duyên (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội):Việc hướng dẫn cụ thể như thế giúp chúng tôi hiểu rõ là có thể chi ra mức tiền tối thiểu nộp BHYT cho con, trong điều kiện nhiều khoản tiền phải đóng cho con đầu năm học.

Anh Đoàn Văn Thuận (Yên phong, Bắc Ninh): Gia đình tôi làm nông nghiệp nên các khoản tài chính nộp cho cháu đi học thực sự khó khăn. Mấy hôm rồi tôi cũng chưa hiểu lắm về việc nộp BHYT cho cháu đi học cấp 2. Nếu như quy định mới của BHXH VN, tôi sẽ chọn đóng 3 tháng cuối năm 2015, sau đó tính tiếp sang năm 2016.

Chị Trương Thị Mai (Phổ Yên, Thái Nguyên): Tôi có hiểu năm 2015, việc thu BHYT có nhiều thay đổi vì có chính sách mới. Nếu BHXH VN ban hành quy định về thu phí như thế này sớm hơn thì sẽ giúp nhiều nhà trường và bậc phụ huynh đỡ thắc mắc. Tuy nhiên đây cũng là điều cần làm để giúp các bậc phụ huynh và cháu có điều kiện yên tâm học tập trong năm học mới.

Bảo hiểm xã hội VN: “Được rút lại nếu đã đóng BHYT 15 tháng”

“Phụ huynh, học sinh sinh viên đã đóng BHYT 15 tháng, nếu có nhu cầu rút lại, ngành BHXH và giáo dục sẽ hỗ trợ chi trả, vì đó là nguyện vọng chính đáng”. Bà Nguyễn Thị Minh - Thứ trưởng, Tổng Giám đốc BHXH VN, trao đổi với PV Dân trí sáng ngày 19/9, ngay sau khi BHXH VN ban hành Công văn hỏa tốc số 3592/BHXH - BT quy định chính thức việc thu BHYT học sinh sinh viên theo năm học 2015-2016. Việc hướng dẫn cụ thể của BHXH VN về mức thu BHYT năm học 2015-2016 nhằm giúp người dân có sự lựa chọn hợp lý hơn khi chi ra các khoản kinh phí đóng cho nhà trường dịp đầu năm học. Cụ thể, các bậc phụ huynh chỉ cần đóng trước BHYT trong 3 tháng cuối năm 2015, thay vì đóng 15 tháng cho cả năm học 2015-2016 như ở một nhà trường quy định. Điều này đồng nghĩa với việc kinh phí của các gia đình sẽ tạm tiết kiệm được 1 phần chi trong tổng các khoản đóng đầu năm học cho nhà trường. Trước đó, một số nhà trường do hiểu chưa đúng về Thông tư 41/2014/TTLT-BTC-BYT về thu phí BHYT học sinh sinh viên năm học 2015-2016 đã tổ chức thu BHYT “một gói” 15 tháng. Điều này không có trong quy định của Thông tư và phần nào làm tăng chi phí trong tổng tiền đóng góp của phụ huynh tới nhà trường dịp đầu năm.

Mức đóng BHYT học sinh, sinh viên năm học 2016:

Từ năm học 2015-2016, việc đóng sẽ theo năm tài chính (1/1-31/12) thay cho việc đóng theo năm học (từ tháng 9 năm nay tới tháng 9 năm sau), nên thời gian đóng sẽ gồm 3 tháng cuối năm 2015 và 12 tháng của năm 2016. Tổng cộng là 15 tháng. Đồng thời, quy định của Luật BHYT sửa đổi áp mức đóng tăng từ 3% lên 4,5 % lương cơ sở. Tức là: (4,5% x 1.150.000 đồng) x 15 tháng = 776.250 đồng. Nhà nước hỗ trợ 30 %. Mức đóng chính thức là: 766.250 – 232.875 (30% hỗ trợ) = 543.375 đồng. “Ngay khi báo chí phản ánh, chúng tôi đã chấn chỉnh ngay việc thu BHYT thông qua Công văn số 3592/BHXH - BT chiều 18/9. Theo đó, BHXH VN hướng dẫn chỉ thu và cấp thẻ BHYT học sinh sinh viên trong 3 tháng cuối năm 2015. Sang năm 2016, việc thu sẽ theo 6 tháng hoặc 1 năm. Không được quy định bắt thu gộp 15 tháng” - Bà Nguyễn Thị Minh cho biết. Trước đó, tại cuộc họp hôm 16/9 tại Hà Nội, Bà Nguyễn Thị Minh cũng thẳng thắn thừa nhận một phần trách nhiệm của BHXH VN trong việc tuyên truyền tới giáo viên và hiệu trưởng trong việc thu BHYT. “Điều này khiến một số giáo viên vẫn cho rằng việc thu BHYT học sinh sinh viên ở nhà trường là công việc “làm hộ”. Cùng ngày, trao đổi với PV Dân trí, ông Phạm Lương Sơn - Trưởng Ban Thực hiện Chính sách BHYT (BHXH VN) cũng cho biết, căn cứ theo Công văn số 3592/BHXH - BT chiều 18/9, BHXH VN sẽ đề nghị BHXH các tỉnh, thành kết hợp với ngành giáo dục địa phương tiếp thu ý kiến của phụ huynh, học sinh sinh viên. “Những nơi đã thu 15 tháng, BHXH và nhà trường sẽ tuyên truyền vận động để các bậc phụ huynh hiểu rõ vấn đề. Bên cạnh trường hợp muốn giữ nguyên số tiền đã đóng, nếu ai có yêu cầu muốn trả lại để đóng theo đúng quy định mới tại Công văn 3592/BHXH - BT, cơ quan BHXH phối hợp với nhà trường tổ chức chi trả, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân” - ông Phạm Lương Sơn cho biết. Ông Phạm Lương Sơn cũng hy vọng, người dân sau khi được giải thích sẽ hiểu sự cầu thị của ngành BHXH, giáo dục. “Những sai sót vừa qua chủ yếu về vấn đề kỹ thuật. Cụ thể là việc hiểu sai việc gộp thời gian đóng, nên có nơi áp mức đóng BHYT 15 tháng. Đáng ra phải phân kỳ để phù hợp. Còn về cơ chế chính sách thì vẫn hoàn toàn phù hợp. Vì năm học 2015-2016 sẽ bao gồm 15 tháng đóng BHYT”. Liên quan tới phản ánh của bạn đọc Dân trí về việc có nhiều hơn 8/63 tỉnh đóng BHYT “gộp” 15 tháng, ông Phạm Lương Sơn cho biết phản ánh của địa phương, bạn đọc là đúng. Ông Phạm Lương Sơn giải thích: “Ngay khi có dư luận về việc đóng BHYT gộp 15 tháng, cơ quan BHXH trung ương đã yêu cầu các tỉnh báo cáo nhanh. Tuy nhiên, việc báo cáo chỉ thông qua điện thoại chứ không qua văn bản. Chính vì vậy, việc cập nhật  chưa được chính xác. Trong khi đó, nhiều nhà trường ở các địa phương không nằm trong danh sách 8/63 tỉnh, thành nêu trên, đã tự đưa ra hướng dẫn thu 15 tháng. Điều đó thể hiện ở thông báo của nhà trường tới phụ huynh học sinh. Mặc dù hướng dẫn liên ngành của BHXH và ngành giáo dục của các tỉnh đó không ghi đóng 15 tháng. Về việc này, chúng tôi cũng ghi nhận sự giám sát chưa đầy đủ và sẽ sửa đổi ngay” - ông Phạm Lương Sơn nói.

Quẫn trí vì giấc mơ của cha mẹ: Bệnh của con, chữa cho cha mẹ

Hầu hết trẻ bị trầm cảm đều xuất phát từ kỳ vọng quá lớn của cha mẹ. Để chữa lành bệnh cho con cái, các bậc cha mẹ cũng cần thay đổi nhận thức trong việc giáo dục trẻ Hơn 1 năm trước, bác sĩ La Đức Cương, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần trung ương I, đã mất rất nhiều thời gian kiên trì thuyết phục mới được cha một nam sinh lớp 12, quê ở Hải Phòng đồng ý tiếp xúc.

Chuyện trò, sẻ chia

Lúc cha mẹ đưa đến bệnh viện, em này đang chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT. Gia đình khá giả, chỉ có 2 người con nên cha mẹ rất kỳ vọng em sẽ thi đậu vào một trường ĐH hàng đầu cả nước. Ngay từ khi còn học lớp 11, em đã phải ôn luyện rất nhiều. Là một học sinh có lực học khá nhưng do người cha - vốn là doanh nhân - liên tục tạo áp lực, thậm chí mắng mỏ cay nghiệt, nên em đâm ra chán nản, lao vào chơi game. Những lúc căng thẳng đỉnh điểm, em bỏ nhà đi nhiều ngày không xin phép cha mẹ. Người mẹ đành một mình đưa con từ Hải Phòng lên Hà Nội gặp bác sĩ Cương, bởi ông bố vì quá thất vọng, không muốn nhìn mặt đứa con bất trị này nữa. Sau khi trò chuyện với 2 mẹ con, bác sĩ Cương đề nghị được gặp người cha nhưng ông thẳng thừng từ chối. Không nản lòng, bác sĩ Cương vừa tư vấn cho người mẹ cách chăm sóc con trai vừa kiên trì gửi email cho người cha mỗi ngày. Những email với nhiều câu chuyện có thực về trẻ mê chơi game đã cai nghiện thành công gửi đi không nhận được phản hồi. Suốt nhiều tháng liền, cuối cùng, người cha đã chấp nhận trò chuyện, chia sẻ với cậu con trai. Khoảng 6 tháng sau, bác sĩ Cương nhận được một cuộc điện thoại đầy xúc động. Người cha gọi đến cảm ơn bác sĩ và kể rằng con trai ông đã từ bỏ game, chú tâm hơn vào học hành. Năm nay, cậu nam sinh trầm cảm ngày nào đã thi đậu vào Trường ĐH Thủy lợi. Nhiều bậc phụ huynh khăng khăng cho rằng mình không sai, những yêu cầu đối với con là bình thường, trước đây cha mẹ họ cũng giáo dục như thế. “Nếu cha mẹ không thay đổi quan niệm thì có thể trẻ khỏi trầm cảm lần này nhưng sẽ tái diễn bệnh tật vào lúc khác”.

Ép quá, trẻ sẽ “bung”

Bác sĩ La Đức Cương cho biết với các trường hợp trẻ bị trầm cảm do áp lực học tập, trước tiên, thầy thuốc phải tiếp xúc và trò chuyện, đồng thời bác sĩ điều trị cũng phải làm cả “cuộc cách mạng” để thay đổi nhận thức đối với từng thành viên trong gia đình bởi mỗi trẻ có một ngưỡng nhận thức. Có thể cha mẹ là tiến sĩ, giáo sư nhưng không phải đứa con nào của họ cũng thông minh, xuất chúng. Nếu cha mẹ đã hướng dẫn, dạy dỗ cẩn thận mà trẻ vẫn không thể đột phá thì cũng đừng quá ép uổng. Chỉ khi cha mẹ nhận thức được điều đó, con cái mới có cơ hội thoát khỏi những ám ảnh về học tập và dần dần hết triệu chứng trầm cảm. Rất nhiều phụ huynh đã đặt mơ ước, khát vọng của mình lên vai con. Nhiều người quan niệm cứ cho con mình học nhiều, học ở lớp chọn, trường điểm, trường chuyên thì chúng sẽ thành tài. Chính việc cha mẹ đặt kỳ vọng lớn nhưng lại không đánh giá đúng khả năng, không quan tâm đến tâm sinh lý của con khiến trẻ bị rối loạn, khủng hoảng tâm lý, stress và đã có những hành vi dại dột, thậm chí tự sát. Điều đáng nói là nếu tự sát bất thành, trẻ sẽ càng bị tổn thương tâm lý sâu sắc khi phải đối diện áp lực từ gia đình, bạn bè, xã hội. ThS-BS Nguyễn Thị Hồng Thương, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp Trung tâm Giám định pháp y tâm thần khu vực TP HCM, ví von việc học tập quá nhiều giống như cố gắng dồn tất cả đồ đạc vào một căn phòng khiến nó lộn xộn mà chẳng chứa được bao nhiêu. Trong khi đó, nếu mỗi ngày xếp đồ đạc một ít thì phòng sẽ gọn gàng, ngăn nắp. Hoạt động sinh lý của con người cũng có thời gian, giới hạn riêng. Học theo kiểu cố dồn, lúc nào cha mẹ cũng bắt con học vì sợ chưa đủ thì trẻ sẽ không tiếp thu nổi và càng bị áp lực. “Khi con tôi đang ôn thi, tôi còn mua truyện cho cháu đọc. Chính sự thư giãn đó giúp cháu học tốt hơn, học được nhiều hơn mà không cảm thấy đuối sức. Trẻ em như một cái lò xo, đừng cố ép vì càng ép sẽ càng bật dậy. Áp đặt trẻ bước tiếp giấc mơ của cha mẹ, làm nghề cha mẹ thích trong khi chúng không hề thấy hứng thú là điều tuyệt đối không nên” - BS Thương phân tích.

Đừng tạo gánh nặng cho con!

Tôi đã nghe nhiều câu chuyện buồn từ hệ quả của áp lực phải đậu ĐH. Nhiều em bị trầm cảm, phát ốm vì bố mẹ la rầy khi có kết quả thi không tốt. Có em xấu hổ vì thi trượt đã phải bỏ nhà đi bụi, thậm chí tự tử, vì không muốn đối mặt với người nhà. Hiện nay, nhiều bậc cha mẹ coi nặng về thành tích, bằng cấp và kỳ thi ĐH, CĐ tạo nên gánh nặng ghê gớm với con cái. Một số vụ việc các em phát điên, tự tử do trượt ĐH cũng là sự cảnh báo cho cuộc sống có quá nhiều áp lực, đồng thời là bài học nhắc nhở các bậc phụ huynh.

Học nhiều vẫn thụ động

Tại các thành phố lớn, trẻ đôi khi mất đi phần nào tính tự lập cũng vì việc học. Con cái đã 15-16 tuổi mà cha mẹ vẫn phải đưa đi đón về, không làm gì khác ngoài học và học. Vô tình, cuộc sống của trẻ bị thụ động hóa. Học nhiều quá nên bị tù túng trong một nề nếp hạn hẹp, thiếu thốn về kỹ năng xã hội thì nguy cơ phát sinh rối loạn lo âu, trầm cảm cũng tăng lên.

Các nội dung khác »

---

• Triển khai Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 (15/01/2024)
• 10 sự kiện nổi bật ngành Y tế năm 2023 (12/01/2024)
• Người bệnh mãn tính lưu ý chế độ sinh hoạt dịp lễ Tết (25/12/2023)
• Cập nhật tình hình viêm gan virus B ở Việt Nam so với khu vực Tây Thái Bình Dương (06/12/2023)
• Luật Khám bệnh, chữa bệnh có những nội dung gì mới? (06/02/2023)
• Công điện khẩn số 155/BYT-DP tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội 2023 (16/01/2023)
• Toàn cảnh Đại dịch COVID-19 trên thế giới: 3 năm nhìn lại (20/12/2022)
• Bộ Y tế xếp đậu mùa khỉ vào bệnh truyền nhiễm nhóm B (14/11/2022)
• Vệ sinh tay là biện pháp quan trọng làm giảm nguy cơ lây nhiễm COVID-19, bệnh đậu mùa khỉ (24/10/2022)
• Khuyến cáo mới nhất phòng bệnh đậu mùa khỉ sau ca mắc đầu tiên ở Việt Nam (07/10/2022)
• Thông điệp mới nhất phòng chống dịch COVID-19 của Bộ Y tế như thế nào? (09/09/2022)
• Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn sử dụng khẩu trang nơi công cộng (08/09/2022)
• Tình hình dịch sốt xuất huyết phức tạp, Thủ tướng Chính phủ ban hành công điện tăng cường phòng, chống (30/07/2022)
• Tăng cường giám sát các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ em (19/05/2022)
• Thủ tướng: Khẩn trương tiêm vaccine cho trẻ từ 5-11 tuổi, sẵn sàng ứng phó với các làn sóng dịch có thể xảy ra (10/04/2022)