Tuổi trẻ

Hà Nội đang rất... ô nhiễm!

TTO - Những ngày này Hà Nội đang mùa thu, theo lệ thường thì trời trong và xanh. Nhưng những ngày này cả sáng lẫn chiều (ngoại trừ thời điểm 10h - 15h) bầu trời đều xám mờ, không khí như quánh lại bởi bụi rất nhiều. Thiết bị quan trắc không khí những ngày gần đây ở Hà Nội cho thấy chất lượng không khí thủ đô đang được xếp vào nhóm rất ô nhiễm.

Bụi tàn phá sức khỏe

Theo thông tin từ Cục Quản lý môi trường y tế, ngoài PM 2.5, trong không khí đang còn nhiều chất độc hại khác như PM 10, SO2, NOx..., trong đó PM 2.5 nhỏ bằng 1/30 sợi tóc, có thể thẩm thấu, di chuyển trong nhu mô và mao mạch phổi, ảnh hưởng sức khỏe tùy theo thành phần của bụi mà dẫn tới ung thư, nhiễm độc hay hen.Còn SO2 có khả năng hòa tan trong nước nên dễ phản ứng với niêm mạc đường hô hấp. Ở nồng độ thấp, chất này có khả năng gây sưng niêm mạc, kích thích niêm mạc gây ho, ở nồng độ cao thì gây ho, khó thở. NOx gây rát niêm mạc, mũi, viêm phế quản, viêm phổi, gây thiếu máu do giảm khả năng vận chuyển oxy hồng cầu, thậm chí làm nặng thêm bệnh tim có sẵn.Nguồn gây ô nhiễm chính hiện nay là các nhà máy nhiệt điện than, khí thải từ phương tiện giao thông, từ đốt chất thải, các phụ phẩm nông nghiệp, từ đun nấu trong nhà, từ công nghiệp và xây dựng. Trong đó, các nhà máy nhiệt điện than và công nghiệp ở phía đông trong vòng bán kính khoảng 200km đang ảnh hưởng mạnh đến chất lượng không khí của Hà Nội.

Mắc viêm phế quản nhiều

Cũng theo Cục Quản lý môi trường y tế, trong số 10 bệnh có số mắc cao nhất/100.000 dân tại VN có ba bệnh liên quan đến đường hô hấp gồm viêm phổi (đứng thứ 2), viêm họng, VA cấp (đứng thứ 3) và viêm phế quản, viêm tiểu phế quản cấp (đứng thứ 6). Trong số các bệnh có tỉ lệ tử vong cao nhất/100.000 dân thì viêm phổi đứng thứ 2 và các bệnh khác của hệ hô hấp đứng thứ 8.Về tác hại của sức khỏe người dân ở những khu vực có nhiều bụi, Cục Quản lý môi trường y tế cũng dẫn thông tin từ Bộ Tài nguyên - môi trường cho biết tại Hà Nội, tỉ lệ mắc viêm phế quản tại khu công nghiệp ở khu vực Thanh Xuân (nhiều bụi bặm) cao gấp 2,9 lần so với vùng đối chứng ở huyện Gia Lâm (ngoại thành Hà Nội). Tại Hải Phòng, các triệu chứng và bệnh tật liên quan tới đường hô hấp ở nơi bị ô nhiễm không khí cao hơn từ1,9-7,6 lần so với các khu vực thông thường.

Đeo khẩu trang có ngăn được bụi?

Ông Nguyễn Anh Trí - đại biểu Quốc hội, nguyên viện trưởng Viện Huyết học và truyền máu T.Ư - gần đây có kiến nghị với chủ tịch UBND thành phố Hà Nội làm sao giảm bụi, giảm ảnh hưởng sức khỏe người dân. Tuy nhiên, một chuyên gia cho rằng do Hà Nội đang xây dựng nhiều, việc quản lý hệ thống xe chở vật liệu không nghiêm và lượng ôtô, xe máy khổng lồ lưu thông mỗi ngày cũng làm bụi gia tăng nhanh không kiểm soát được.Theo khảo sát của các cán bộ Cục Quản lý môi trường y tế và những đồng nghiệp, khá nhiều người dân hiện đang đeo khẩu trang khi tham gia giao thông, ngồi chơi ngoài công viên, đi học, đi làm, thậm chí đeo cả khi trời mưa."Nhưng nếu đeo khẩu trang loại chuyên dụng thì tác dụng ngăn bụi mịn PM 2.5 tốt hơn, còn các khẩu trang thông thường chỉ có thể ngăn được loại bụi thô có kích thước lớn hơn. Nếu sử dụng khẩu trang vải thông thường thì nên giặt thường xuyên" - nhóm chuyên gia này hướng dẫn.

Hiện ở Hà Nội khắp nơi đang là công trình xây dựng với nhiều bụi cát, bụi ximăng, bụi vôi vữa và bụi đất, việc người dân Hà Nội phải hít lượng bụi lớn mỗi ngày đang ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. "Trong ngõ tôi đang sống có ba ngôi nhà lớn đang xây, bụi quá nhiều và lúc nào cũng lơ lửng trước mặt, đặc biệt là mỗi khi có phương tiện cơ giới chạy qua, thậm chí chúng tôi còn ngửi thấy mùi bụi nồng nặc trong không khí" - chị Hoàng Hoa, người dân ở Cầu Giấy, chia sẻ.Nhiều ý kiến người dân cho rằng các cấp chính quyền cần quan tâm hơn đến việc xử lý môi trường, giảm bụi, bảo vệ sức khỏe người dân.

Báo cáo của Green ID và Liên minh Phòng chống các bệnh không lây nhiễm gần đây cho thấy chất lượng không khí ở Hà Nội và TP.HCM đã ở mức đáng báo động.

Trong đó nồng độ PM 2.5 - loại bụi mịn độc hại với sức khỏe - tại Hà Nội là 50,5 mcg/m3, gấp đôi so với ngưỡng khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).

Việt Nam ghép tế bào gốc chữa chứng xơ phổi ở trẻ sinh non

TTO - GS-TS Nguyễn Thanh Liêm, nguyên giám đốc Bệnh viện Nhi T.Ư và hiện là viện trưởng Viện Nghiên cứu tế bào gốc - Công nghệ gen Vinmec vừa cho biết đã có ba trẻ sinh non bị xơ phổi được điều trị bằng liệu pháp này. Trường hợp đầu tiên là trẻ sinh non ở tuần thứ 30, nặng 1,5 kg, tháng 5-2016 nhập viện khi đang trong tình trạng nhiễm trùng do thở máy kéo dài, nguy cơ tử vong do nhiễm trùng tái diễn và tăng áp lực động mạch phổi bởi các phương pháp điều trị truyền thống không phát huy tác dụng.

Tháng 9-2016 bé đã được ghép tế bào gốc, 4 tuần sau trẻ có thể tự thở, hoàn toàn cai được oxy. Hiện cháu 22 tháng tuổi ở và phát triển tương đương trẻ đủ tháng. Sau trường hợp này, 2 bé sinh non ở tuần 26 và 31 của thai kỳ cũng đã được ghép tế bào gốc và hiện cũng đã được ra viện.Theo ông Liêm, đây là ca ghép tế bào gốc điều trị xơ phổi đầu tiên trên thế giới. Ca bệnh đã được đăng trong số tạp chí tháng 10 của Tạp chí khoa học American Journals of case reports và đây là bài báo khoa học thứ 70 được đăng trên tạp chí khoa học quốc tế của GS Liêm.

Trao đổi với báo chí, ông Liêm cho biết mỗi năm VN có khoảng 100.000 trẻ sinh non, trong số các cháu sinh ở tuần 26-28 thì 30-80% các cháu có nguy cơ tử vong trong 2 năm đầu đời vì bệnh xơ phổi, nhiễm trùng, tăng áp lực động mạch phổi. Tỷ lệ này sẽ tăng đến 80-90% với trẻ sinh non ở tuần thai 24-25.

Có người được trả bảo hiểm y tế 3,6 tỉ đồng

TTO - 10 tháng đầu năm 2017 có trên 131.000 người được quỹ BHYT trả phí khám chữa bệnh từ 50 triệu đồng, 202 người được trả 500 triệu - 1 tỉ đồng, 25 người được trả 1 - 3,6 tỉ đồng.

Xứng đáng thì trả cao, vô lý thì sẽ đòi lại

Ông Dương Tuấn Đức, giám đốc Trung tâm Giám định bảo hiểm y tế và thanh toán đa tuyến khu vực phía Bắc (Bảo hiểm xã hội VN), cho biết sáng nay 30-10, nhân dịp Bảo hiểm xã hội VN giới thiệu hệ thống giám định chi phí trực tuyến. Theo ông Đức, bảo hiểm sẵn sàng chi trả xứng đáng để điều trị cho người bệnh có thẻ, nhưng tới đây sẽ rà soát để thu hồi chi phí từ các trường hợp đã đi khám bệnh quá nhiều lần, chỉ định không phù hợp.Cụ thể, 10 tháng đầu năm 2017 đã có gần 13.200 người bệnh đi khám từ 50 lần trở lên, tổng phí đã chi trả cho nhóm bệnh nhân này là 645 tỉ đồng.

Đặc biệt, tại TP.HCM có nữ bệnh nhân M.B.N. (52 tuổi) đã đi khám trên 230 lần trong 10 tháng, tổng chi phí trên 128 triệu đồng; tại Long An cao nhất là một nam bệnh nhân đi khám 214 lượt, tổng phí gần 29 triệu đồng; tại Đồng Nai có hai người bệnh đi khám 150 và 207 lượt trong vòng 10 tháng, tổng chi trên 30 triệu đồng/bệnh nhân. "Dữ liệu giám định cho thấy nữ bệnh nhân ở TP.HCM kể trên đã đi khám nhiều lần/ngày ở nhiều bệnh viện.

Cụ thể, ngày 5-10 khám 2 lần tại Bệnh viện quận 12 và Bệnh viện Nhân dân Gia Định; ngày 12-10 khám 3 lần tại Bệnh viện quận 12, Bệnh viện Mắt TP.HCM và Bệnh viện Nhân dân Gia Định; ngày 13-10 khám tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, Bệnh viện Nhân dân Gia Định và Bệnh viện Tai mũi họng… Đặc biệt, mỗi lần đi khám lại có bệnh khác nhau như đau đầu mãn tính, thoái hóa đa khớp, viêm xoang, viêm tai giữa, trào ngược dạ dày thực quản, bệnh lý võng mạc... " - ông Đức cho biết. Theo ông Đức, có hàng trăm bệnh nhân đi khám nhiều lần trong ngày tại nhiều cơ sở y tế như thế này. Tại TP.HCM, cơ quan chức năng đã làm việc với một bệnh nhân như vậy và bệnh nhân đã hoàn trả phí cho bảo hiểm. "Tới đây chúng tôi sẽ làm việc với địa phương, những bệnh nhân nào đi khám quá nhiều lần nhằm mục đích lấy thuốc hoặc lấy quá nhiều thuốc điều trị cùng một bệnh thì phải hoàn trả phí cho cơ quan bảo hiểm" - ông Đức cho biết.

Tính đến tháng 10-2017, quỹ BHYT đã chi khám chữa bệnh khoảng 70.000 tỉ đồng. Dự kiến cả năm 2017, quỹ BHYT bị bội chi 10.000 tỉ đồng và nhiều chi phí trong số này được coi là do lạm dụng dịch vụ, chỉ định quá mức cần thiết...

Bộ Y tế lo ngại khi nhân viên y tế tiếp tục bị đe dọa

TTO - Vụ nhân viên điều dưỡng bị bệnh nhân ngáo đá khống chế bằng súng là vụ thứ ba trong thời gian gần đây các nhân viên y tế bị hành hung khiến Bộ Y tế lo ngại. Trao đổi với Tuổi Trẻ o­nline chiều tối 29-10, vài giờ sau khi chị Lê Thị Hà, 47 tuổi, điều dưỡng của Viện Giám định pháp y tâm thần trung ương, bị một thanh niên đe dọa bằng súng, khống chế đưa lên taxi làm con tin, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh Lương Ngọc Khuê cho hay ông rất lo ngại tình trạng nhân viên y tế bị đe dọa và tấn công liên tiếp trong thời gian qua.Mới đây, ngày 20-10, bác sĩ Trần Thị Thanh Hải ở Hà Tĩnh bị bệnh nhân chém dẫn đến đa chấn thương, tổn hại 17% sức khỏe.

Trong khi đó bác sĩ Trần Thanh Sơn ở Quảng Bình lại bị đánh hôm 23-10 dẫn đến chấn thương ở mắt, phải ra Hà Nội điều trị.Lần này, ông Khuê cho rằng điều dưỡng Hà bị bắt làm con tin bị thương tổn về tinh thần, chưa kể nguy cơ ảnh hưởng tính mạng do người tấn công thầy thuốc có súng và dao.Ông Khuê cho biết ngày 30-10 cục sẽ có văn bản gửi Viện Giám định pháp y tâm thần trung ương và các bệnh viện, đề nghị có biện pháp bảo vệ thầy thuốc, tập huấn cho thầy thuốc một số biện pháp phòng tránh nguy cơ bị tấn công. Cơ quan này cũng đang soạn một cẩm nang hướng dẫn cụ thể cho bệnh viện biện pháp bảo đảm an ninh và an toàn.

Nhân dân

Tăng cường phòng, chống dịch bệnh mùa đông - xuân

Bộ Y tế cho biết, trong thời gian tới với điều kiện khí hậu mùa đông - xuân rất thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm phát sinh và phát triển, nhất là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, đường tiêu hóa như: sởi, rubella, ho gà, viêm màng não do não mô cầu, các bệnh cúm gia cầm độc lực cao, cúm A (H7N9), A (H5N1), tiêu chảy do vi-rút Rota.

Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo UBND các cấp tăng cường triển khai công tác phòng, chống dịch, chú trọng triển khai công tác phòng chống dịch bệnh tại vùng sâu, vùng xa, vùng khó tiếp cận dịch vụ y tế, vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, khu vực di biến động về dân cư, có ổ dịch cũ và có tỷ lệ tiêm chủng chưa cao trong những năm qua. Triển khai quyết liệt các biện pháp để phòng các bệnh nguy hiểm có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam như cúm A (H7N9), A (H5N1) và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp.

Ðối với các dịch bệnh có vắc-xin phòng bệnh như sởi, rubella, ho gà khẩn trương triển khai công tác tiêm chủng, bảo đảm tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ đạt ít nhất 95% theo quy mô xã, phường...

Sẽ có Bộ công cụ kiểm tra thực hiện chính sách bảo hiểm y tế

Tồn đọng thanh toán khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế (BHYT); nhiều vướng mắc khiến ngành y cũng vô cùng bối rối trước nhiều trường hợp bị xuất toán. Tới đây, Bộ Y tế sẽ hoàn thiện Bộ công cụ kiểm tra về thực hiện chính sách BHYT trong đó có kiểm tra thanh toán khám, chữa bệnh BHYT để ngăn chặn tình trạng trục lợi BHYT.

Phóng viên Nhân Dân điện tử đã có cuộc trao đổi với ông Lê Văn Khảm, Vụ trưởng Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế về những vấn đề nóng chung quanh câu chuyện thanh toán khám, chữa bệnh BHYT và hướng xử lý đối với tình trạng trục lợi BHYT.

- Có rất nhiều vướng mắc trong thanh toán khám, chữa bệnh BHYT, trong đó nóng tồn đọng thanh toán vì nhiều cơ sở bị xuất toán do vượt chi, lạm dụng quỹ..., ngành y tế đã có nhiều bài học xương máu khi bị chỉ ra những chiêu lạm dụng quỹ BHYT. Ông có thể chỉ ra những nguyên nhân vì sao vẫn có tình trạng lạm dụng quỹ?

- Chúng ta có hơn 12 nghìn cơ sở khám, chữa bệnh từ xã tới tỉnh, Trung ương. Một năm có 147 triệu lượt người đi khám chữa bệnh BHYT. Chúng ta đang quan tâm đến mở rộng diện bao phủ BHYT. Khi người dân tham gia mua thẻ BHYT càng đông, quỹ càng lớn, lúc ấy mức độ chia sẻ rủi ro cao hơn, góp phần cân đối quỹ.

Làm thế nào kiểm soát, sử dụng quỹ đúng quy định, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh nhưng cũng tạo cho các cơ sở khám, chữa bệnh phát triển chuyên môn của mình là điều ngành y tế rất quan tâm. Vì thế, khi thực hiện khám, chữa bệnh BHYT, chúng tôi chỉ định hợp lý những dịch vụ, thuốc, kỹ thuật bảo đảm không lãng phí, đúng mức và vẫn có kết quả chẩn đoán và điều trị tốt. Đồng thời, thường xuyên có những kiểm tra, giám sát phát hiện những vấn đề phát sinh trong quá trình cung ứng dịch vụ.

Về tình trạng lạm dụng BHYT, trong chừng mực nào đó, vẫn có trường hợp bác sĩ chỉ định dịch vụ quá mức cần thiết; chỉ định nhiều loại xét nghiệm; cho bệnh nhân vào điều trị nội trú chưa thật sự cần thiết hoặc cho bệnh nhân nằm điều trị nội trú kéo dài… dẫn đến lãng phí và thiệt thòi cho người bệnh.

Tôi cho rằng, điều này xảy ra có nhiều nguyên nhân, do năng lực chuyên môn của một số cơ sở y tế chưa cao nên họ cần quá nhiều thông số, cần nhiều kết quả cận lâm sàng để chẩn đoán bệnh. Thêm nữa, người Việt Nam rất ít khi đi khám sức khỏe định kỳ nên nếu đi bệnh viện một lần sẽ thực hiện khám tổng thể, làm nhiều xét nghiệm. Với tâm lý mong muốn được cung cấp nhiều dịch vụ nhất có thể, vô hình chung, làm chi phí một đợt khám, điều trị tăng cao.

Một nguyên nhân nữa, tôi cho rằng đôi khi bác sĩ chỉ chú trọng mặt chuyên môn mà chưa chú ý đến chỉ định của mình, khiến mỗi dịch vụ cung cấp cho bệnh nhân làm ảnh hưởng đến ngân sách của quỹ, tác động đến túi tiền của bệnh nhân vì bệnh nhân sẽ phải cùng chi trả chi phí khám, chữa bệnh. Một số nơi ban hành phác đồ chuyên môn chưa đầy đủ, cập nhật chưa thường xuyên…

- Trong cuộc hội thảo gần đây nhất về vấn đề vướng mắc thanh toán khám, chữa bệnh BHYT, phía BHXH Việt Nam cũng đã dẫn chứng nhiều hành vi vi phạm, trục lợi BHYT của các cơ sở y tế. Theo ông, đâu là những vướng mắc khiến không ít những cơ sở y tế vẫn tiếp tục mắc phải những hành vi vi phạm này?

- Hằng ngày chúng tôi tiếp nhận rất nhiều các thắc mắc của các cơ sở y tế. Có nhiều ý kiến do cơ cở không hiểu hết quy định về thanh toán khám, chữa bệnh BHYT nên chúng tôi cũng phải giải thích ngay để các cơ sở hiểu. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều vấn đề mà đến nay chúng tôi cũng vẫn thấy vướng mắc, chưa thể tháo gỡ.

Đầu tiên là câu chuyện về quy định định mức về khám, chữa bệnh như số lượt khám/bác sĩ/ngày; số lượt siêu âm/bác sĩ/ngày; thời gian thực hiện dịch vụ kỹ thuật… Giữa định mức và thực tế luôn có sự khác biệt. Quy định bác sĩ khám chỉ khoảng 40-50 bệnh nhân/ngày nhưng thực tế số bệnh nhân đông, nhân lực y tế lại không đầy đủ nên phải khám nhiều hơn. Định mức này lại liên quan đến việc thanh toán.

Chúng tôi cũng loay hoay trong câu chuyện quy định phạm vi hoạt động qua chứng chỉ hành nghề. Nhưng thực tế, ở những địa bàn vùng sâu, vùng miền núi... các bác sĩ có thể đáp ứng về mặt chuyên môn nhưng yêu cầu phải có chứng chỉ hành nghề thì khó. Thí dụ, yêu cầu theo quy định là bác sĩ X-quang muốn đọc kết quả phải có chứng chỉ về X-quang nhưng nhiều nơi bác sĩ không có chứng chỉ này.Về giá dịch vụ y tế, hiện nay mới chỉ quy định 1.800 giá dịch vụ y tế trong khi thực tế có 17 nghìn dịch vụ kỹ thuật. Khi xây dựng giá, có nhiều dịch vụ phải xây dựng giá tương đương nhưng tương đương về mặt kỹ thuật không đồng nghĩa với tương đương về giá thành. Có những giá tương đương có thể hợp lý ở tuyến trên, nhưng lại được cho là cao so với tuyến dưới.Chúng tôi cũng đã khuyến cáo các cơ sở y tế rất nhiều lần, nhưng thực tế, có những có sở y tế khi ký hợp đồng với cơ quan BHXH không nghiên cứu kỹ quy định và không thực hiện cho các trường hợp cụ thể của đơn vị mình, nên có những cái chung chung, có vướng mắc khó xử lý.

Bên cạnh đó, một số cơ sở y tế cũng có giá trần khám, chữa bệnh thấp quá. Lỗi này do bệnh viện và BHXH dựa trên số liệu chi phí thực tế cùng những phát sinh để xây dựng giá trần thanh toán nội trú nhưng các đơn vị không tính sát hay nên cũng hay gửi ý kiến đến chúng tôi kêu giá trần thấp.Về mặt chuyên môn, các bác sĩ muốn nâng mức thanh toán cho bệnh nhân, muốn mở rộng điều kiện thanh toán dịch vụ kỹ thuật, nhưng thực tế, chúng ta phải cân đối giữa nguồn lực nên có sự khác biệt giữa yêu cầu chuyên môn với khả năng thanh toán.

- Hiện nay, chúng ta đã xây dựng Hệ thống giám định BHYT điện tử. Dù còn nhiều vướng mắc, nhưng theo ông, đây có phải là giải pháp hữu hiệu để hỗ trợ cơ quan quản lý trong việc kiểm tra, giám sát những sai phạm trong thanh toán khám, chữa bệnh BHYT?

- Hệ thống giám định điện tử hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý, giám sát việc sử dụng quỹ BHYT. Đây được coi như là hệ thống sàng lọc đầu tiên để quan sát chi tiết diễn biến số lượng người khám bệnh ở từng cơ sở y tế tại các tuyến, xem chi phí các dịch vụ có sự gia tăng hay không để cơ quan quản lý can thiệp kịp thời. Hệ thống hiển thị minh bạch các con số, dữ kiện, phục vụ tốt hơn cho việc thống kê, xây dựng chính sách, ngăn chặn trường hợp lạm dụng.

Khi nhân lực không thể đọc từng bệnh án thì công cụ này giúp chúng ta thấy được các chỉ số, dữ kiện liên kết, giúp trả lời câu hỏi ở từng trường hợp. Khi các cơ sở y tế cập nhật dữ liệu sai, phát hiện ra sự không tương thích giữa mã hóa bệnh với nội dung chỉ định sẽ có cảnh báo cho cơ quan quản lý.

- Chống trục lợi BHYT, bảo vệ quyền lợi của người bệnh… là những mục tiêu mà cả ngành y tế và BHXH đặt ra. Bộ Y tế sẽ làm gì để có những biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời khi phát hiện ra những hành vi trục lợi BHYT?

- Bộ Y tế đã có Chỉ thị, văn bản yêu cầu chấn chỉnh công tác khám, chữa bệnh, ngăn ngừa tình trạng lạm dụng BHYT. Chúng tôi cũng tổ chức nhiều đoàn kiểm tra của Bộ Y tế đến các cơ sở y tế, các địa phương có nhiều đoàn kiểm tra phối hợp để chỉ ra những trường hợp sử dụng dịch vụ quá mức cần thiết, giám sát và hỗ trợ cho các đơn vị xem làm đúng hay là sai thông qua văn bản phối hợp pháp luật. Chúng tôi cũng hướng dẫn các tỉnh thành lập các tổ công tác có sự tham gia của Sở Y tế, BHXH, Sở Tài chính để đồng bộ, minh bạch.Bộ Y tế và BHXH Việt Nam có sự làm việc rất thường xuyên và khăng khít để tìm cách tháo gỡ những vướng mắc này. Khi phát hiện sai phạm, cơ sở y tế cùng BHXH ở địa phương phải cùng ngồi với nhau nhìn nhận có đúng tình trạng lạm dụng xảy ra không, sau đó quyết định không thanh toán số tiền vi phạm quỹ BHYT. Nếu như hai bên chưa thống nhất với nhau thì sẽ báo cáo Bộ Y tế để xem xét thật sự nguyên nhân là gì, có đúng là lạm dụng hay không và bên nào chịu trách nhiệm về việc đó.Tôi cho rằng, phải có kiểm tra, giám sát sát sao từ phía cơ quan quản lý như Bộ Y tế, Sở Y tế, Giám đốc bệnh viện. Cơ quan BHXH cũng cần phải xây dựng đội ngũ giám định viên có năng lực chuyên môn cần thiết xác định đúng, đánh giá đúng để xử lý hợp lý.Tới đây, chúng tôi sẽ hoàn thiện Bộ công cụ kiểm tra về thực hiện chính sách BHYT trong đó có kiểm tra thanh toán khám, chữa bệnh BHYT. Bộ công cụ này đã được thống nhất giữa Bộ Y tế và BHXH để nhìn nhận đầy đủ vấn đề, cho kết quả tổng hợp tốt nhất. Công cụ này cũng sẽ gửi cho Sở Y tế các địa phương để thực hiện kiểm tra việc thanh toán khám, chữa bệnh BHYT.

- Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!

Pháp luật Việt Nam

Nhân lực y tế phải đáp ứng yêu cầu chuyên môn và y đức

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Nghị quyết số 20 -NQ/TW của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.

Nghị quyết chỉ rõ, Nhà nước ưu tiên đầu tư ngân sách và có cơ chế, chính sách huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; tổ chức cung cấp dịch vụ công, bảo đảm các dịch vụ cơ bản, đồng thời khuyến khích hợp tác công - tư, đầu tư tư nhân, cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu. Nghề y là một nghề đặc biệt. Nhân lực y tế phải đáp ứng yêu cầu chuyên môn và y đức; cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt. Hệ thống mạng lưới y tế phải rộng khắp, gần dân; được chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt về chuyên môn, nghiệp vụ theo ngành từ Trung ương tới địa phương trong phạm vi cả nước, đồng thời bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ, chính quyền địa phương.

Mục tiêu tổng quát mà Nghị quyết đưa ra là nâng cao sức khỏe cả về thể chất và tinh thần, tầm vóc, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống của người Việt Nam. Xây dựng hệ thống y tế công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Phát triển nền y học khoa học, dân tộc và đại chúng. Bảo đảm mọi người dân đều được quản lý, chăm sóc sức khỏe. Xây dựng đội ngũ cán bộ y tế “Thầy thuốc phải như mẹ hiền”, có năng lực chuyên môn vững vàng, tiếp cận trình độ quốc tế. Trong đó, đến năm 2025, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam khoảng 74,5 tuổi, số năm sống khỏe đạt tối thiểu 67 năm. Tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 95% dân số; tỉ lệ chi trực tiếp từ tiền túi của hộ gia đình cho y tế giảm còn 35%. Tỉ lệ hài lòng của người dân với dịch vụ y tế đạt trên 80%. Đến năm 2030: tuổi thọ trung bình khoảng 75 tuổi, số năm sống khỏe đạt tối thiểu 68 năm. Tỉ lệ hài lòng của người dân với dịch vụ y tế đạt trên 90%...Nhằm đạt được những mục tiêu trên, Nghị quyết yêu cầu cấp uỷ, chính quyền các cấp tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, coi đây là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu. 

Báo điện tử Đài Tiếng nói Việt Nam (vov.vn)

Nhiều trẻ chờ ghép gan vì cha mẹ chủ quan khi con bị vàng da

Hôm nay (28/10), lần đầu tiên Bệnh viện nhi Trung ương và Hội teo mật bẩm sinh tổ chức sinh hoạt Câu lạc bộ teo mật bẩm sinh, với hơn 300 người tham gia.Đây là dịp tuyên truyền, đẩy mạnh phát hiện sớm bệnh nhi teo mật bẩm sinh vì trên thực tế có nhiều trẻ được phát hiện bệnh muộn khi đã xơ gan chỉ vì cha mẹ cho rằng trẻ chỉ bị vàng da sinh lý. Teo mật bẩm sinh là bệnh lý hiếm gặp của gan và đường mật, do gián đoạn hoặc thiếu hụt của hệ thống đường mật ngoài gan, dẫn đến cản trở dòng chảy của gan. Ước tính, cứ khoảng 10.000 trẻ em thì có 1 trường hợp mắc bệnh này.

Bệnh thường khởi phát ngay sau giai đoạn vàng da sinh lý nên gia đình bệnh nhi không để ý và bỏ qua giai đoạn vàng của việc phẫu thuật. Nếu phát hiện bệnh sớm thì phẫu thuật khi trẻ 6 tuần tuổi là tốt nhất và sau đó bệnh nhi sẽ khỏi khỏi bệnh nếu thuộc tuýp bệnh chữa được.Khi trẻ đã 3 tháng tuổi mới phát hiện bệnh, việc phẫu thuật trở nên khó khăn hơn và từ 4 tháng tuổi trở lên, biện pháp điều trị hoàn toàn phụ thuộc vào việc chờ ghép gan vì lúc đó gan của bệnh nhi đã bị xơ và mất chức năng.Những năm 2005-2010, mỗi năm, Bệnh viện nhi Trung ương phẫu thuật từ 25 đến 40 ca teo mật bẩm sinh. Đến nay, bệnh này được nhiều bác sỹ tuyến cơ sở biết đến, nên số ca phẫu thuật tại đây đã lên tới hơn 60 ca/1 năm. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trẻ em trong cộng đồng chưa được phát hiện sớm bệnh này.Tiến sỹ Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng khoa Gan mật, Bệnh viện nhi Trung ương khuyến cáo, cần lưu ý khi thấy trẻ sơ sinh bị vàng da: “Chúng ta không có chẩn đoán vàng da sinh lý kéo dài. Tất cả những trường hợp vàng da sinh lý kéo dài trên 2 tuần tuổi đều là vàng da bệnh lý, cần được thăm khám và xét nghiệm. Chỉ bằng mắt nhìn thì không ai có thể xác định được vàng da sinh lý và bệnh lý. Nếu có dấu hiệu vàng da đó là 2 dấu hiệu cơ bản bắt buộc phải đưa con tới bệnh viện chuyên khoa nhi”./

Bác sĩ liên tiếp bị hành hung: An ninh cho bệnh viện đang rất yếu?

Nhiều vụ hành hung bác sĩ đang gióng lên hồi chuông về các Bộ, ngành phải tăng cường cùng với Bộ Y tế trong việc đảm bảo an ninh bệnh viện.Bạo lực tại bệnh viện giờ đã không còn là chuyện hiếm gặp. Chỉ hơn một tuần qua đã xảy ra 2 vụ người nhà bệnh nhân hành hung y, bác sỹ tại một trạm y tế ở tỉnh Hà Tĩnh và một bệnh viện công ở tỉnh Quảng Bình.Gần đây nhất (ngày 28/10), tại TP HCM, nhóm côn đồ đã xông thẳng vào bệnh viện truy sát đối thủ khiến 1 người chết, 3 người trọng thương.

Chỉ vì can ngăn mâu thuẫn giữa người nhà bệnh nhân và người gây ra tai nạn giao thông mà một bác sỹ vừa tham gia cấp cứu người bị nạn đã bị chính người nhà của bệnh nhân này hành hung, gây chấn thương sọ não, rách giác mạc.Bà Nguyễn Thị Loan ở thành phố Nam Định đang chăm sóc cháu tại Bệnh viện Nhi trung ương bày tỏ: “Bác sỹ đã cứu chữa cho người thân của mình mà lại đánh người ta thì hành vi đó là sai. Nếu bác sỹ không làm gì sai pháp luật thì không có có gì mà mâu thuẫn với họ. Nếu bác sỹ làm chưa đúng pháp luật thì thiếu gì cách giải quyết, mà phải bạo hành người ta”.

Tình trạng này cũng khiến các đại biểu Quốc hội bức xúc. Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (đoàn Quảng Bình) và đại biểu Nguyễn Quang Tuấn (đoàn Hà Nội) nói: “Bạo lực ngoài xã hội hiện nay là nỗi lo của mỗi người dân. Nó lan từ xã hội đến bệnh viện- một nơi trước kia ít xảy ra.Tôi mong muốn Bộ Y tế và các ban, ngành liên quan vào cuộc quyết liệt, làm cho nhân viên y tế yên tâm công tác”.

Bức xúc trước các vụ việc nhân viên y tế bị hành hung, từ vụ bác sĩ bị người nhà bệnh nhân đâm chết tại Bệnh viện Vũ Thư (Thái Bình) cách đây 6 năm đến những vụ việc xảy ra gần đây, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, y, bác sỹ bị bạo hành có xu hướng gia tăng, hàng chục vụ mất an ninh bệnh viện xảy ra trong năm qua, nhưng ngành y tế gần như đang đơn độc trong giải quyết tình trạng này: “Cán bộ nhân viên y tế, trong lúc thi hành công vụ, phải tập trung trí tuệ để chăm sóc bệnh nhân thì bị đe dọa, hành hung, gọi công an đến thì sự việc đã xong rồi. Lực lượng bảo vệ thì không đủ sức. Do vậy, chúng tôi cảm thấy rất lo lắng. Người thầy thuốc vừa khám bệnh vừa phải để ý nhiều việc, vì bệnh nhân đòi phải khám ngay. Bệnh nhân lấy cả máy điện thoại ra quay, như thế làm sao người thầy thuốc đủ bình tĩnh và sáng suốt làm việc trong môi trường áp lực như vậy. Trong khi đó, chúng tôi thấy, các cơ quan chức năng chưa thực sự vào cuộc. Ngành Y tế gần như đang đơn độc”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nói.

Bệnh viện là một môi trường nhạy cảm. Ranh giới giữa chẩn đoán, điều trị đúng với những sai lầm có thể xảy ra trong chuyên môn, cũng như ranh giới giữa cái sống và cái chết rất mong manh. Đó là áp lực lớn, dễ đẩy mâu thuẫn giữa các bên lên đỉnh điểm. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, nếu thầy thuốc có tinh thần trách nhiệm với người bệnh, không lạnh lùng, vô cảm thì có lẽ đã không xảy ra những việc đáng tiếc như vụ bác sỹ bị hành hung tại Bệnh viện Thể thao và Thạch Thất (Hà Nội) cách đây vài tháng.Ông Vũ Bá Quyết, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho rằng: “Để đảm bảo an ninh bệnh viện, trước hết phải phục vụ bệnh nhân thật tốt, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh là biện pháp an ninh tốt nhất. Ngoài ra cần có sự trợ giúp của các phương tiện như camera, lực lượng vệ sĩ và sự trợ giúp của lực lượng công an để phòng ngừa cũng như sẵn sàng ứng cứu”.

Theo ông Lê Thanh Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhi trung ương, cần xử lý nghiêm những đối tượng gây mất an ninh bệnh viện; pháp luật cần có những tình tiết tăng nặng hình phạt để răn đe. Ngày 24/10, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị về phòng ngừa, đấu tranh với vi phạm pháp luật về chống người thi hành công vụ; chính quyền các địa phương cần sớm triển khai và tăng cường tại bệnh viện.  “Phải xem nhân viên y tế đang khám, chữa bệnh là đang thi hành một nhiệm vụ đặc biệt. Chính vì vậy, cho dù họ có thể có thiếu sót trong giao tiếp, tổ chức vận hành thì cũng cần được đảm bảo về sức khỏe và tính mạng của họ”, ông Lê Thanh Hải bày tỏ.

Đảm bảo an ninh bệnh viện là góp phần đảm bảo an toàn xã hội. Chỉ khi nào pháp luật được thượng tôn thì bạo lực mới không còn đất sống. “Hàng rào” bảo vệ bệnh viện chính là ý thức sống và làm việc theo pháp luật. Chừng nào máu của thầy thuốc vẫn đổ, sự an toàn trong bệnh viện vẫn bị đe dọa thì đó chính là góc phản chiếu về một đòi hỏi phải lập lại trật tự, kỷ cương trong xã hội hiện nay./.

Robot phẫu thuật cho 222 người trong 1 năm

Hơn 1 năm qua, 222 người bệnh ở Bệnh viện Bình Dân, TP HCM đã được điều trị với robot phẫu thuật, trong đó có nhiều ca bệnh ung thư đặc biệt nguy hiểm.Chỉ trong hơn 10 tháng từ ngày chính thức triển khai, 222 người bệnh ở Bệnh viện Bình Dân, TP.Hồ Chí Minh đã được điều trị với robot phẫu thuật, trong đó có nhiều ca bệnh ung thư đặc biệt nguy hiểm.Đó là kết quả được công bố tại Lễ kỷ niệm năm đầu tiên triển khai phẫu thuật robot cho người lớn tại Việt Nam và đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của bệnh viện này sáng nay (28/10).Lễ kỷ niệm năm đầu tiên triển khai phẫu thuật robot cho người lớn tại Việt Nam và đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba của Bệnh viện Bình Dân

Mới đây nhất, lần đầu tiên tại Việt Nam, Bệnh viện Bình Dân đã dùng Robot phẫu thuật ung thư gan ở người lớn, loại bỏ triệt để khối u vừa giảm thiểu tổn thương phần gan còn lại, duy trì chức năng gan cho người bệnh. Cùng với đó, các bệnh khác như nang ống mật chủ nguy cơ gây xơ gan, ung thư đường mật hoặc nốt đơn độc tại phổi có nguy cơ gây ung thư phổi đã được loại bỏ thành công, đảm bảo an toàn và phục hồi nhanh chóng cho người bệnh. Qua gần 1 năm thực hiện phẫu thuật bằng robot, Bệnh viện Bình Dân đã thực hiện nhiều nhất là 59 trường hợp ung thư tuyến tiền liệt, 54 trường hợp ung thư đại trực tràng. Đây là con số ấn tượng so số liệu của các trung tâm phẫu thuật robot lớn hiện nay trên toàn thế giới. Đến nay, bệnh viện đã triển khai hoàn chỉnh danh mục 14  mặt bệnh được Bộ Y tế phê duyệt. Bệnh viện Bình Dân cũng đã linh hoạt miễn giảm chi phí phẫu thuật robot cho hơn 60 bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn.

Theo bà Nguyễn Thị Thu, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, sự kiện đưa hệ thống robot vào phẫu thuật ở Bệnh viện Bình Dân là bước đột phá của ngành y tế thành phố, niềm tự hào của cả thành phố. Bà Thu đề nghị bệnh viện ưu tiên đẩy mạnh nghiên cứu khoa học phẫu thuật robot nội tiết niệu, nội tổng quát. Với mũi nhọn phẫu thuật robot, bệnh viện cần tiếp tục trển khai mô hình du lịch y tế góp phần phát triển kinh tế, xã hội của thành phố. Phó Giáo sư – Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Phúc Cẩm Hoàng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bình Dân cho biết: Những trường hợp dùng đến phẫu thuật robot chủ yếu là lớn, cắt những cơ quan bị bệnh lý, nhất là về ung bướu đã được các chuyên gia đánh giá cao. Bệnh viện đã đăng ký thực hiện nghiên cứu chuyên sâu so sánh hiệu quả phẫu thuật robot so với nội soi trước kia./.

Sức khỏe & Đời sống

Khi công nghệ hỗ trợ thầy thuốc

Để phục vụ người bệnh ngày càng tốt hơn, tạo thuận lợi cho chuyên môn và nghiệp vụ, Bệnh viện Quận Thủ Đức, TP.HCM đã ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý bệnh viện. Đây cũng là mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng quản lý, xây dựng bệnh viện thông minh.
Đăng ký khám tự động

BS. Nguyễn Minh Quân, Giám đốc Bệnh viện quận Thủ Đức cho biết, thực hiện khuyến cáo của ngành y tế, bệnh viện đang tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin ở tất cả các quy trình khám chữa bệnh và quy trình hành chính.

Cụ thể, bệnh viện thực hiện công nghệ đăng ký khám bệnh tự động. Với công nghệ này, người bệnh có thể tự thực hiện đăng ký tái khám tại quầy máy mà không cần đến nhân viên y tế. Trường hợp người bệnh lần đầu tiên đến khám sẽ đăng ký trực tiếp tại quầy, nhân viên y tế sử dụng đầu đọc mã vạch để quét mã vạch trên thẻ BHYT. Người bệnh cũng có thể đăng ký khám bệnh qua tổng đài 08.1080, tổng đài thực hiện đăng ký cho bệnh nhân thông qua cổng thông tin điện tử Bệnh viện Quận Thủ Đức.

Sau khi đăng ký khám bệnh, người bệnh tới phòng khám theo số thứ tự in sẵn trên phiếu đăng ký và ngồi chờ đọc số tự động theo danh sách bệnh nhân chờ hiện rõ số thự tự trên màn hình tivi ở mỗi phòng khám. Trong phòng khám, các phiếu chỉ định xét nghiệm hoặc toa thuốc của bác sĩ cũng tự động hiện số thứ tự cho các khu vực cận lâm sàng hoặc lấy thuốc, người bệnh không phải chờ lấy số thứ tự nhiều lần. Mã vạch cũng được in trực tiếp trên toa thuốc giúp tiết kiệm thời gian làm thủ tục cho người bệnh. Sau khi làm xét nghiệm, người bệnh được trả một phiếu hẹn giấy lấy kết quả tại phòng khám. Với việc trả kết quả xét nghiệm tại phòng khám giúp tiết kiệm thời gian, người bệnh không phải chờ tập trung. Tại mỗi khoa lâm sàng, danh sách người bệnh điều trị bệnh nội trú cũng được hiện rõ trên màn hình tivi, thân nhân người bệnh có thể dễ dàng tìm kiếm.

Bệnh viện đã thành lập bộ phận chăm sóc khách hàng, một trong những nhiệm vụ của đội ngũ này là tiếp nhận phản ánh, tư vấn sức khỏe của người bệnh 24/24 giờ, gọi điện thoại hỏi thăm sức khỏe và sự hài lòng đối với các trường hợp nằm điều trị nội trú và nhắn tin nhắc nhở uống thuốc, tái khám và thăm hỏi đối với trường hợp điều trị ngoại trú.

Bệnh án điện tử

Qua phần mềm khám chữa bệnh, các bác sĩ có thể dễ dàng phân biệt được các trường hợp bệnh nhân khác nhau (bệnh nhân chờ khám, đi làm cận lâm sàng hoặc bệnh nhân đã có kết quả cận lâm sàng) qua màu sắc; các chỉ định cận lâm sàng cũng được liệt kê sẵn danh sách hoặc từ gọi nhớ; xem và in kết quả xét nghiệm tại phòng khám cho người bệnh; cấp toa thuốc theo số lượng tồn ở thời điểm cấp thực tế hiện rõ trên phần mềm… bác sĩ cũng dễ dàng xem lịch sử khám bệnh của người bệnh, hồ sơ bệnh án cũ.

Bệnh viện sử dụng hệ thống PACs giúp các bác sĩ có thể xem kết quả, hình ảnh siêu âm, Xquang ở bất cứ nơi đâu thuộc mạng nội bộ hoặc có kết nối internet. Hội chẩn hệ thống PACs cũng được thực hiện trực tuyến giữa các đơn vị khác nhau. Với việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp cải cách đáng kể các thủ tục hành chính: Thời gian chờ, số lượt trung bình khám, thời gian trả kết quả xét nghiệm được theo dõi chặt chẽ giúp kịp thời nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh.

Hiện bệnh viện đang thí điểm hồ sơ bệnh án điện tử và ứng dụng chữ ký số (chứng thực bằng mã pin), việc lập hồ sơ bệnh án không viết tay như trước đây, nhân viên y tế có nhiều thời gian hơn tập trung cho chăm sóc người bệnh. Với việc cập nhật mã ICD 10 và phác đồ điều trị tại phần mềm, bác sĩ có thể dễ dàng khai báo và tra cứu phác đồ, chẩn đoán theo đúng danh mục ICD 10 và các chỉ định cận lâm sàng, thuốc phù hợp.

Ngoài ra, bệnh viện cũng áp dụng họp giao ban trực tuyến với Sky for business. Tại đây, Ban Giám đốc và các khoa, phòng có thể trao đổi tin nhắn, thực hiện cuộc gọi Audio, thuyết trình Powerpoint trực tuyến, hội nghị, họp giao ban trực tuyến… mà không cần phải tập trung ở hội trường như trước đây.

PGS.TS.BS. Tăng Chí Thượng, Phó Giám đốc Sở Y tế, TP.HCM cho hay: Bệnh viện quận Thủ Đức là cơ sở y tế tuyến quận huyện đầu tiên trên cả nước được xếp hạng I ( theo phân hạng của Bộ Y tế). Sở Y tế TP.HCM chủ trương phát triển Bệnh viện quận Thủ Đức trở thành bệnh viện kiểu mẫu về chuyên môn kỹ thuật, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nâng cao chất lượng dịch vụ, đáp ứng sự hài lòng người bệnh. Mô hình thành công tại Bệnh viện quận Thủ Đức sẽ được nhân rộng ra các bệnh viện quận huyện khác nhau trên toàn thành phố trong thời gian tới.

Hội chẩn trực tuyến - Bác sĩ gần dân

Bệnh viện Nhi Trung ương đã từng hỗ trợ lâm sàng trực tuyến thông qua hội chẩn từ xa, điển hình là với Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An: một trường hợp bệnh nhi sơ sinh mắc phình đại tràng vô hạch, giúp người nhà bệnh nhi yên tâm điều trị bệnh cho con tại địa phương.

Bé Nguyễn P.S. mới 2 tháng tuổi, quê ở Nghệ An. Theo gia đình, bé Sang chào đời khỏe mạnh khi được 38 tuần tuổi. Tuy nhiên, chỉ 7 ngày sau đó, bé xuất hiện một số biểu hiện bất thường: nôn nhiều sau bú, chậm đi ngoài phân su. Cháu được gia đình đưa vào Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An. Tại đây, các bác sĩ đã cho cháu sử dụng kháng sinh, nuôi dưỡng tĩnh mạch, thụt tháo hàng ngày kết hợp chiếu đèn, tuy nhiên tình trạng bệnh nhi không tiến triển. Cháu được các bác sĩ chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị chuyên sâu.

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, qua thăm khám, chụp Xquang khung đại tràng, sinh thiết đại tràng, các bác sĩ ngoại khoa kết luận bé S. mắc phình đại tràng vô hạch. Phình đại tràng bẩm sinh là bệnh tổn thương đại tràng ảnh hưởng tới quá trình tống xuất phân gây táo bón. Nguyên tắc của điều trị bệnh này là cần phẫu thuật. Bé S. được chỉ định phẫu thuật 2 lần. Sau khi phẫu thuật lần thứ nhất, nhận thấy sức khỏe bệnh nhi đã đủ điều kiện chuyển về theo dõi tại địa phương trong khi chờ phẫu thuật lần 2, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiến hành hội chẩn từ xa với các đồng nghiệp Bệnh viện Sản Nhi trao đổi về tình trạng sức khỏe của bé, đồng thời cùng các đồng nghiệp lên kế hoạch chăm sóc nuôi dưỡng và điều trị cho cháu S. tại địa phương. Trước khi bàn giao cho các bác sĩ tuyến tỉnh, bé được các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đặt một đường truyền tĩnh mạch lâu dài để nuôi dưỡng tĩnh mạch và hạn chế phải lấy lại ven nhiều lần.

Trong quá trình cháu S. được chăm sóc tại bệnh viện tỉnh, các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương vẫn thường xuyên theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhi và trao đổi hỗ trợ chuyên môn cho các đồng nghiệp thì bất ngờ nhận được thông tin từ các đồng nghiệp Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An về sự cố đường truyền tĩnh mạch của cháu S. Ngay lập tức, một cuộc hội chẩn “nóng” được nối giữa Hà Nội với Vinh, trong lần hội chẩn này có sự tham gia của cha mẹ cháu S. Nhờ vậy, gia đình nắm bắt được diễn biến tình trạng sức khỏe của con mình, được các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương giải thích cặn kẽ kế hoạch điều trị để yên tâm chữa bệnh cho bé tại địa phương, cùng với đó tăng cường điều dưỡng có kinh nghiệm từ Hà Nội vào... Là bệnh viện tuyến cao nhất về nhi khoa của toàn miền Bắc với 14-16 bệnh viện vệ tinh, những cuộc hội chẩn từ xa để hỗ trợ về lâm sàng cho các đồng nghiệp tuyến dưới đã trở nên quen thuộc với các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương.

Sau 2 năm đi vào hoạt động, hình thức hỗ trợ lâm sàng trực tuyến thực sự nối dài cánh tay cho các bác sĩ tại các bệnh viện tuyến Trung ương, giúp các nhà chuyên môn tiết kiệm được thời gian, công sức di chuyển trong quá trình hỗ trợ bệnh viện tuyến, tạo điều kiện để người dân yên tâm chữa bệnh tại địa phương. Từ đó, Bệnh viện Nhi Trung ương thực hiện được mục tiêu: giảm tải bệnh viện tuyến Trung ương, hướng tới sự hài lòng của người bệnh.

Ở Hà Nội cấp cứu tận Điện Biên

Tại Bệnh viện Việt Đức, công tác cấp cứu qua hệ thống trực tuyến được áp dụng thường quy trong thời gian gần đây. Câu chuyện ngoạn mục nhất đó là trường hợp cứu sống cô giáo bị tai nạn ôtô khiến nội tạng lộ cả ra ngoài.ThS. Lê Việt Khánh - Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện Việt Đức kể, nhận được tin từ Bệnh viện tỉnh Điện Biên báo về lúc 9h sáng ngày 6/3, ThS. Khánh lập tức tổ chức cuộc hội chẩn tại Trung tâm Chỉ đạo tuyến của Bệnh viện Việt Đức với lãnh đạo và các bác sĩ phẫu thuật, gây mê của Bệnh viện tỉnh Điện Biên qua đường truyền Telemidicine.ThS. Lê Việt Khánh và TS. Dương Trọng Hiền - Phó Trưởng khoa Phẫu thuật cấp cứu ổ bụng đã cùng xem các hình ảnh tổn thương của bệnh nhân truyền về và qua hệ thống y tế từ xa Telemedicine, các chuyên gia đã tư vấn cho các bác sĩ ở Bệnh viện tỉnh Điện Biên về tình trạng bệnh, khả năng thương tổn cũng như cách xử trí. Nhờ đó, cô giáo không may bị tai nạn đã được cứu sống.

Thầm lặng cống hiến cho y học

Ngay từ năm thứ nhất sau khi thi đỗ vào Trường Y, tất cả các sinh viên đều được học môn giải phẫu học hay còn gọi là cơ thể học (anatomy).

Đây là một trong những môn y học cơ sở cần thiết khởi đầu cho y nghiệp của mình với quá trình đào tạo sau đó 6 năm để trở thành bác sĩ. Khi thực hành, sinh viên được phẫu thuật tử thi người chết đã hiến mình cho y học để học tập. Sự cống hiến thầm lặng này được các sinh viên của trường thành kính tri ân bằng buổi lễ Macchabée.

Tại Trường đại học Y khoa Huế trước năm 1975, cứ mỗi một nhóm 10 sinh viên năm thứ nhất được sắp xếp thực hành phẫu thuật trên 1 tử thi để học tập môn giải phẫu học hay cơ thể học sau khi học xong phần lý thuyết. Đợt thực hành mổ xác tử thi được bảo quản bằng hóa chất thường thực hiện trong khoảng 3 tháng để sinh viên có đủ thời gian học tập các phần cấu tạo của cơ thể người từ bên ngoài cho đến bên trong, không bỏ sót một phần chi tiết nào để thu thập những vấn đề cần thiết. Tôi và các bạn cùng lớp được thực hành môn học này dưới sự hướng dẫn của các thầy và bác sĩ trong bộ môn giải phẫu theo thời gian quy định để kết thúc bằng kỳ thi kiểm tra và lễ Macchabée tri ân những người đã hiến thân mình cho y học.

Mỗi tử thi, chúng tôi được thực hành mổ từng phần theo hướng dẫn của các thầy và bác sĩ bộ môn để phẫu thuật không bỏ sót một chi tiết nào của cơ thể. Phần khó nhất vẫn là hệ thống mạch máu, thần kinh, cơ quan nội tạng... Tất cả phải tự phẫu thuật và khám phá, đọc đúng tên các thành phần cấu tạo có liên quan từ ngoài đến trong, từ trên xuống dưới, từ phải sang trái, từ trước ra sau... Các phần chi tiết của cơ thể khó phát hiện hoặc không đọc được tên đã có các thầy, bác sĩ bộ môn hướng dẫn và giúp đỡ. Kết thúc quá trình thực hành, sinh viên phải qua đợt thi kiểm tra với 100 câu trả lời trên 5 xác tử thi, mỗi xác tử thi được sắp xếp gồm 20 phiếu ghi số thứ tự có sợi chỉ buộc vào phần cấu tạo của cơ thể cần trả lời theo yêu cầu của đề thi. Lần lượt từng sinh viên vào phòng thực hành có 5 bàn đặt xác tử thi được bộ môn chuẩn bị phiếu hỏi mang số thứ tự từ trước. Chúng tôi đi từ xác này đến xác khác xem số, phát hiện phần cấu tạo cơ thể liên quan và trả lời trên giấy làm bài thi, thời gian lưu lại trên mỗi xác đã được giới hạn quy định. Khi có tiếng chuông báo hiệu hết thời gian, sinh viên phải chuyển sang xác tử thi tiếp theo cho đến hết xác thứ 5 để hoàn thành 100 câu hỏi và nộp bài thi trước khi ra khỏi phòng…

Bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp luôn ghi nhớ và thành kính tri ân những người đã cống hiến thân xác của mình một cách thầm lặng cho y học với mục đích đào tạo ra những bác sĩ có đầy đủ kiến thức, trình độ và năng lực để thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng người dân; trong đó có sự đóng góp một phần lớn lao của họ...

Vai trò của dược sĩ trong cuộc chiến chống tăng huyết áp

Tăng huyết áp (THA) đã và đang là đại dịch toàn cầu. Cùng chung tay xây dựng các chương trình phòng chống căn bệnh này là nhiệm vụ chung của tất cả các nhân viên y tế. Dược sĩ đóng một vai trò quan trọng trong trận chiến này trên nhiều khía cạnh. Mới đây nhất, các dược sĩ tại Anh đã và đang cung cấp các dịch vụ chẩn đoán và kiểm soát huyết áp trong các thực hành y tế tại các phòng khám đa khoa, các phòng khám cộng đồng và các hiệu thuốc. Để cải thiện công tác phòng ngừa, phát hiện sớm và quản lý THA, các dịch vụ này cần được nhân rộng hơn nữa.

THA – bệnh nhiều mà ít người biết

THA, thường được gọi là “kẻ giết thầm lặng”, bởi hiếm khi gây ra các triệu chứng và thường chỉ được chẩn đoán sau cơn đau tim hoặc đột quỵ. Vào năm 2015, đã có 1,13 tỷ người THA trên toàn thế giới, chủ yếu tập trung ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, đặc biệt là Nam Á và châu Phi. Hoa Kỳ, Canada và Hàn Quốc là các nước có tỷ lệ THA thấp nhất trên thế giới. Trong khi ước tính có 226 triệu người THA ở Trung Quốc, và 200 triệu người ở Ấn Độ.

Nước Anh điển hình cho nước có ít người THA nhất ở châu Âu. Mặc dù đây là quốc gia có hệ thống chăm sóc sức khỏe cộng đồng phát triển, nhưng theo báo cáo năm 2017 của Hiệp hội thương mại dược phẩm cộng đồng Pharmacy Voice, có đến 7 triệu người dân không biết họ có bệnh này. Và chỉ có khoảng 1/3 trong số những người bị THA được chẩn đoán và quản lý đạt huyết áp mục tiêu theo hướng dẫn điều trị, tức là dưới 140/90mmHg đối với những bệnh nhân dưới 80 tuổi hoặc thấp hơn 150/90mmHg đối với những bệnh nhân trên 80 tuổi.

Alison Warren, chuyên gia tư vấn tim mạch tại Bệnh viện Đại học Brighton và Sussex thuộc hệ thống chăm sóc sức khỏe công của Anh, giải thích: "Bệnh nhân THA là một đối tượng khó tiếp cận. Người bệnh không cảm thấy nhiều bất thường khi bản thân bị THA, vì vậy chúng tôi đã thử cố gắng giải thích với những người bị THA trong một thời gian nhưng họ thường ít để ý". Và thật khó để thuyết phục họ đến khám tại các trung tâm y tế.

Đưa vai trò của dược sĩ vào dự án THA

Vào năm 2015, trong một dự án THA mở rộng ở Brighton, Anh, Alison Warren đã điều hành một chương trình thí điểm kéo dài 6 tháng tại một phòng khám đa khoa. Mục đích là để đánh giá xem một phòng khám được phụ trách bởi một dược sĩ kê đơn thông thường mỗi tuần có thể giúp được bao nhiêu bệnh nhân THA tối ưu hóa điều trị của họ. Các bệnh nhân, từ những người đang được điều trị cho tới những người mới được chẩn đoán, được tư vấn bởi dược sĩ trong từ 1 đến 5 buổi. Kết thúc dự án, 55% bệnh nhân đã đạt được mục tiêu huyết áp, một con số vượt mong đợi. Sau thành công này, Alison Warren đang lên kế hoạch mở rộng mô hình cho một nhóm các phòng khám đa khoa tại Anh.

Tuy nhiên, phòng khám đa khoa không phải là nơi duy nhất mà các dược sĩ có thể tham gia vào cuộc chiến THA. Các dược sĩ có chuyên môn tim mạch ở London đang thể hiện giá trị của mình với cộng đồng và giúp giải phóng thời gian của các bác sĩ tim mạch trong các bệnh viện. Các hiệu thuốc cộng đồng đang được cơ quan Y tế Công cộng Anh (Public Health England) đơn vị trực thuộc Bộ Y tế Anh công nhận vai trò của dược sĩ trong việc theo dõi huyết áp miễn phí, tư vấn lối sống tại chỗ và nâng cao nhận thức cộng đồng về nguy cơ THA. Bên cạnh Anh, nhiều nước khác cũng nhận ra vai trò của dược sĩ trong các vấn đề liên quan đến tăng huyết áp. Chẳng hạn như Canada đã nhấn mạnh: những đóng góp của dược sĩ trong vấn đề điều trị THA giúp ích đáng kể cho sức khỏe cộng đồng và tài chính quốc gia.

Các hoạt động dược cộng đồng

Vào năm 2014, Cơ quan Y tế công cộng Anh đã xây dựng một kế hoạch hành động, hợp tác với chính phủ Anh, Bộ y tế Anh, các nhóm tình nguyện viên và các học viện, nhằm cải thiện công tác phòng ngừa, phát hiện sớm và quản lý tăng huyết áp ở Anh. Vào năm 2017, cơ quan Y tế Công cộng Anh kết hợp với Hiệp hội thương mại dược phẩm cộng đồng Pharmacy Voice, xây dựng bản báo cáo làm nổi bật vai trò y tế công cộng của các dược sĩ cộng đồng và ảnh hưởng của các dược sĩ cộng đồng trong cải thiện phát hiện và quản lý tăng huyết áp. Báo cáo đã đề cập đến ví dụ về sự hợp tác giữa Well Pharmacy - chuỗi nhà thuốc lớn thứ ba ở Anh - và Hiệp hội đột quỵ - tổ chức thiện nguyện về đột quỵ lớn nhất nước Anh – được bắt đầu vào đầu năm 2017. "Huyết áp là một yếu tố nguy cơ quan trọng trong đột quỵ và mọi người đa phần không nhận thấy sự bất thường trong huyết áp của mình”, Dược sĩ Jane Devenish, chuyên viên của Bộ y tế Anh và làm việc tạichuỗi cửa hàng dược phẩm Well Pharmacy cho biết, "Kết hợp với Hiệp hội đột quỵ, chúng tôi tin rằng có thể tạo ra một tác động sâu sắc trong ngăn ngừa đột quỵ cho người dân Anh".Bà tin tưởng mạnh mẽ rằng các dược sĩ cộng đồng sẽ nhanh chóng xác định được các bệnh nhân tăng huyết áp và giúp họ thay đổi lối sống để giảm nguy cơ mắc các biến cố tim mạch nghiêm trọng."Các dược sĩ cộng đồng là người tiếp xúc trực tiếp với mọi đối tượng bệnh nhân ở các giai đoạn khác nhau của cuộc đời với tình trạng sức khỏe khác nhau: khi họ hoàn toàn khỏe mạnh, khi họ bắt đầu lo lắng cho sức khoẻ và khi họ có những vấn đề dài hạn về sức khỏe". "Nếu các dược sĩ có thể nhận ra ai đó bị tăng huyết áp trước khi bị biến chứng, ngay lúc nàyhọ có cơ hội để thay đổi cuộc sống người bệnh - đó là cung cấp cho mọi người thông tin đúng vào đúng thời điểm." Đó là lý do để hệ thống cửa hàng dược phẩm Well Pharmacy cung cấp dịch vụ kiểm tra huyết áp miễn phí, vàtư vấn về lối sống cho từng bệnh nhân."Mọi người muốn kiểm tra huyết áp của mình, nhưng quan trọng hơn những gì họ nhận được sau khi bước ra khỏi cửa hiệu thuốc là những thông tin hữu ích sẽ giúp họ thay đổi lối sống".

Dược sĩ phụ trách chuyên môn tại các phòng khám cộng đồng

Cải thiện khả năng tiếp cận của bệnh nhân đối với các dịch vụ liên quan đến tăng huyết áp là một trong những động lực chính của các phòng khám được các dược sĩ cộng đồng phụ trách từ năm 2013."Vẻ đẹp của dịch vụ này là tính chủ động", Vicki Collings, dược sĩ chuyên môn tim mạch của Guys và St Thomas,thuộc hệ thống chăm sóc sức khỏe công của Anh, cho biết. Dịch vụ này là kết quả của một nghiên cứu thí điểm thành công với mục tiêu là các bệnh nhân chưa kiểm soát được huyết áp trên thực hành lâm sàng,chia thành hai nhánh chính và được tiến hành ở bốn phòng khám tăng huyết áp và các phòng khám đa khoa trực tuyến. Cả hai đều được phụ trách bởi các dược sĩ có chuyên môn tim mạch, như dược sĩVicki Collings và dược sĩ Chris Meddings.

Các phòng khám tăng huyết áp hướng tới những đối tượng bệnh nhân chưa kiểm soát với những lý do cụ thể: như không dung nạp thuốc, hoặc không tuân thủ điều trị, và tổ chức các buổi tư vấn vào các ngày cố định trong tuần. Không giống như cách các bác sĩ thường làm, các dược sĩ dành 30 phút trò chuyện với mỗi bệnh nhân trước, trong thời gian đó họ khai thác đượcđầy đủ lịch sử dùng thuốc và lối sống. Họ cũng tiến hành đo huyết áp của bệnh nhân ít nhất ba lần ở cả hai tay để đảm bảo đọc kết quả chính xác nhất có thể. Sau lần tư vấn đầu tiên, một kế hoạch điều trị được xây dựng với bệnh nhân, phù hợp với lối sống của họ, và họ có thể quay lại ở các cuộc hẹn tiếp theo bất cứ khi nào họ cần. Bằng kinh nghiệm của mình, dược sĩ Chris Meddings chia sẻ: "Kế hoạch điều trị phụ thuộc nhiều vào buổi tư vấn đầu tiên. Bên cạnh tăng huyết áp, họ cũng có những vấn đề sức khỏe ẩn giấu khác. Họ thường là những bệnh nhân phức tạp với nhiều bệnh trạng đi kèm - chẳng hạn như bệnh đái tháo đường, mỡ máu, đau thắt ngực hoặc bệnh hô hấp –vì vậy cần phải nhìn nhận bệnh nhân một cách toàn diện."Hoặc có thể có một cái nhìn khác đơn giản hơn: "Bệnh nhân đến với phòng khám trong tình trạng tăng huyết áp, nhưng có thể khỏe mạnh khi ra về."

Các phòng khám đã được đánh giá từ tháng 10 năm 2014 đến tháng 6 năm 2015, và trong giai đoạn này đã có tổng cộng 291 trường hợp tư vấn được thực hiện. Kết quả cho thấy: với những bệnh nhân tham dự ít nhất hai cuộc hẹn (n = 34) có sự giảm huyết áp trung bình là 16/3mmHg (P<0,01) tức là giảm trung bình từ 154/82mmHg (± 14/15) lúc khám ban đầu xuống còn 139/79mmHg (± 16/16) khi kết thúc. Nghiên cứu kết luận rằng các phòng khám được phụ trách bởi các dược sĩ cộng đồng có tác động tích cực đến kết quả kiểm soát huyết áp, và bằng cách tập trung vào các yếu tố liên quan đến bệnh nhân và thuốc, chẳng hạn như thay đổi lối sống và tối ưu hóa dùng thuốc, các bệnh nhân dễ dàng đạt được huyết áp mục tiêu hơn. Với thành công này, các dự án tương tự đang được triển khai ở nhiều khu vực khác tại Anh.

Dược sĩ tư vấn sức khỏe trực tuyến

Bên cạnh phụ trách chuyên môn tại phòng khám, các dược sĩ như Vicki Collings và Chris Meddings còn tham gia vào các phòng tư vấn sức khỏe trực tuyến, nơi mà các bệnh nhân có thể tham gia tư vấn qua mạng internet. Các phòng khám như thế này được thiết lập bao gồm đầy đủ đội ngũ chuyên môn thực hành lâm sàng bao gồm các trợ lý y tế cho tới bác sĩ đa khoa. Bệnh nhân tăng huyết áp được xác định thông qua kiểm toán trên hệ thống máy tính. Mỗi phòng khám có thể “khám” cho từ 10 tới 100 bệnh nhân mỗi 2 giờ.

Dược sĩ Chris Meddings chia sẻ: "Các phòng khám hoạt động càng hiệu quả khi có càng đông bệnh nhân tham gia”. "Chúng tôi trao đổi với nhau về đa dạng các loại bệnh, trong khi thông thường các bác sĩ không đủ thời gian tư vấn hết cho mỗi bệnh nhân; chúng tôi có thể thảo luận tất cả cùng lúc và bất cứ ai cũng có thể trình bày hiểu biết của mình về các căn bệnh của họ." Đó là cách chúng tôi cố gắng giáo dục cho các bệnh nhân.

Sau các buổi khám và trao đổi như vậy, nhóm sẽ lập kếhoạch điều trị cho từng bệnh nhân và các bác sĩ điều trị sẽ theo dõi. Nhóm dược sĩ sẽ chạy chương trình kiểm toán sau sáu tháng để xem liệu phòng khám có tạo ra sự khác biệt về kết cục của bệnh nhân hay không.

Số liệu được ghi nhận tại các phòng khám trực tuyến trong suốt hai năm 2015 và 2016 cho thấy: 32,7% bệnh nhân được đề xuất bắt đầu điều trị với thuốc mới, 21,3% bệnh nhân được chuẩn hóa điều trị đang có, 9,7% bệnh nhân được khuyến cáo thay đổi lối sống và 4% bệnh nhân được khuyên nên tới các cơ sở khám chữa bệnh. Con số này không quan trọng bằng những phản hồi tích cực từ phía bệnh nhân. Dược sĩ Vicki Collings tự hào cho biết: "Có tới hơn 95% các bệnh nhân yêu thích phòng khám trực tuyến và nhận xét đó là một dịch vụ rất giá trị. Tới nay, hình thức này đã được nhân rộng với nhiều các bệnh mạn tính khác, bao gồm hen suyễn; bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD); và suy tim.Điều duy nhất khiến chúng tôi tự hào, mặc dù là dược sĩ chăm sóc thứ cấp nhưng thực sự chúng tôi đang làm được rất nhiều điều trong chăm sóc ban đầu để giúp ngăn ngừa nhập viện và tiết kiệm thời gian của các bác sĩ, chuyên gia y tế. Đó là mục tiêu cuối cùng của chúng tôi."

Dược sĩ là đối tác hỗ trợ điều trị cho bác sĩ đa khoa

Các dược sĩ chuyên môn cũng có thể giúp tiết kiệm thời gian rất nhiều cho các bác sĩ đa khoa. Với vai trò là đối tác quản lý và dược sĩ tại tổ chức y tế Brigstock and South Norwood Partnership, Anh, công việc hàng ngày của dược sĩ Dipti Gandhi xoay quanh những bệnh nhân cần được sự giúp đỡ từ cácchuyên gia trong quản lý tăng huyết áp. Bàcho biết: "Các bệnh nhân khó kiểm soát sẽ được giới thiệu đến tôi.” Có nhiều vấn đề từ các bệnh nhân này, trong đó thường gặp là vấn đề thiếu tuân thủ trong dùng thuốc.Dipti Gandhi làm việc chặt chẽ với các y tá, bác sĩ và các trợ lý y tế trong thực hành lâm sàng. Công việc của Dipti Gandhi đã được phát triển trong suốt 14 năm qua, đòi hỏi bà phải xây dựng sự tin tưởng với các đối tác bác sĩ đa khoa của mình. Bây giờ, đồng nghiệp không còn xem cô như một dược sĩ nữa mà như những bác sĩ đa khoa hoặc chuyên viên y tế.

Còn rất nhiều điều Dược sĩ có thể làm

Tuy nhiên theo Alison Warren, vai trò của các dược sĩ trong vấn đề kiểm soát huyết áp vẫn là “một nguồn tài nguyên chưa được khai thác”. Bà tin rằng dược sĩ có thể làm nhiều hơn để giúp quản lý bệnh nhân tăng huyết áp và mang lại cho họ quyền kiểm soát sức khoẻ, ví dụ bằng cách khuyến khích giám sát huyết áp tại nhà nhiều hơn và khiến bệnh nhân cập nhật nhật ký huyết áp thường xuyên hơn."Các hiệu thuốc cộng đồng có thể giúp sàng lọc các bệnh nhân trước khi họ cần phảitái khám tại các cơ sở y tế. Các dược sĩ có rất nhiều kiến thức để cung cấp về mặt lâm sàng, đặc biệt là vấn đề tuân thủ điều trị của bệnh nhân."

Theo báo cáo của Hiệp hội thương mại dược phẩm cộng đồng Pharmacy Voice, có một khoảng cách lớn về thực tiễn giữa hoạt động kiểm soát tăng huyết áp của các hiệu thuốc cộng đồng ở Anh và ở Canada, nơi có 65% bệnh nhân huyết áp được chẩn đoán và điều trị đạt huyết áp mục tiêu, so với chỉ 35% ở Anh. Điều này đến từ Chiến lược quốc gia phòng chống tăng huyết áp của Canada, được phát triển năm 2000, tập trung vào việc phổ biến các khuyến cáo về tăng huyết áp và xây dựng đội ngũ quản lý trên các nhóm nhân viên chăm sóc chính bao gồm bác sĩ đa khoa, y tá và dược sĩ. Theo Ross Tsuyuki, Giáo sư tim mạch tại Đại học Alberta, Canada đồng tác giả của một nghiên cứu về tác động của dược sĩ cộng đồng trong quản lý tăng huyết áp tại Canada, việc kiểm soát huyết áp thành côngmột phần đến từ quy trình hướng dẫn hiệu quả của hiệp hội tăng huyết áp Canada.Nghiên cứu cho thấy: các dược sĩ cộng đồng tiến hành tham vấn trực tiếp với bệnh nhân dẫn đến các kết quả tích cực, bao gồm cả tiết kiệm chi phí ước tính hơn 15,7 tỷ đô la Canada so với chăm sóc thông thường trong 30 năm.

Đồng tác giả nghiên cứu, Karissa Johnston, Giám đốc khoa học đơn vị tư vấn Kinh tế y tế và kết cục nghiên cứu Broadstreet, Vancouver, Canada cho biết: "Thông thường bạn chỉ được chọn một trong hai giữa kinh tế và sức khỏe.Các can thiệp vào vấn đề y tế có thể sẽ mang lại nhiều lợi ích về sức khoẻ hơn, nhưng sẽ tốn kém chi phí hơn, hoặc tiết kiệm chi phí nhưng không đảm bảo được lợi ích sức khoẻ"."Nhưng những gì chúng ta đã thấy với sự can thiệp của dược sĩ đối với tăng huyết áp là sự tiết kiệm về chi phí và lợi ích sức khoẻ to lớn, bao gồm cả việc ngăn ngừa các biến cố về tim mạch - một vấn đề tốn kém cho hệ thống y tế."

Carlo Marra, tác giả chính của nghiên cứu và hiệu trưởng của trường Dược khoa, thuộc Đại học Otago ở New Zealand, cho biết:bên cạnh vai trò của các dược sĩ cộng đồng, cơ sở hạ tầng được phát triển tốt ở Canada cũng đóng góp không nhỏ trong thành công của chương trình kiểm soát tăng huyết áp.

Hoa hồng ngành y tế

Thời gian vừa qua, đâu đâu cũng nói đến ngành y tế chúng tôi. Buồn nhất là thông tin úp mở về 7,5 tỉ đồng rồi hàng trăm tỉ dùng để "hoa hồng" cho bác sĩ.

Nghe số tiền thật lớn, tiền cũng chắc từ việc bán thuốc cho bệnh nhân và bảo hiểm y tế, tiền cũng chắc để thuốc được dùng nhiều hơn cho bệnh nhân... Vậy thì buồn thật, vậy thì ngành y chúng tôi sắp sụp đổ đến nơi chăng?

Tôi xin thưa là chưa, chúng tôi vẫn đang gồng mình lên để chiến đấu với bệnh tật ngày càng nhiều và ngày càng phức tạp. Nhưng hệ thống y tế sẽ tan rã nếu niềm tin giữa người bệnh và các nhân viên y tế mất đi. Việc giữ lại niềm tin ấy không thể một mình chúng tôi làm được trong một xã hội mà niềm tin ngày càng là một thứ xa xỉ. Trong bài này, tôi không mong muốn thanh minh hay biện hộ cho chính chúng tôi mà chỉ mong mọi người hiểu về thực trạng hoa hồng y tế và phương hướng có thể thay đổi trong tương lai.

Trước tiên, phải đặt câu hỏi tại sao lại gọi là "hoa hồng" mà không huỵch toẹt ra là tiền hối lộ, đút lót mà phải dùng một mĩ từ hay tượng trưng cho tình yêu. Đấy là vì trong xã hội Việt Nam hiện nay, việc lại quả đã trở nên hết sức thường tình ở tất cả các ngành nghề, coi đó là đương nhiên nên phải dùng một từ biểu tượng thật đẹp cho hành động này. Từ hoa hồng cho đại lý bán nước giải khát, hoa hồng cho mua chiếc ôtô nhưng lớn hơn cả là hoa hồng cho các dự án đầu tư, mua sắm công, xây dựng... Tất cả chúng ta đều biết nhưng đều chẳng làm được gì và mỗi chúng ta vẫn đang trực tiếp hoặc gián tiếp quấn vào vòng xoáy đấy.

Còn hoa hồng ngành y tế thì sao? Cũng như muôn mặt của cuộc đời, hoa hồng trong ngành y tế cũng đủ các màu sắc, đơn giản là bữa ăn trưa, đồ lưu niệm hội nghị đến lớn là các chuyến du lịch nước ngoài, những phong bì hỗ trợ... Một điều tôi có thể chắc chắn là những "bông hồng" lớn không thể rơi vào các nhân viên y tế đang trực tiếp điều trị bệnh nhân, vì họ không có quyền đồng ý sử dụng một lượng thuốc lớn trong bệnh viện và tôi cũng chắc chắn không một bác sĩ nào lại kê đơn thuốc mà biết là thuốc giả cho bệnh nhân vì họ thừa thông minh để hiểu hậu quả nặng nề nhất và trực tiếp nhất sẽ chính là mình khi vụ việc vỡ lở.

Vậy chúng tôi có cần hoa hồng không? Xin thưa là chắc chắn có, như mọi ngành nghề khác, nhưng chúng tôi luôn mong bông hồng ấy phải đẹp và sạch. Hãy để những bông hồng ấy trong quỹ hỗ trợ đời sống nhân viên y tế khó khăn, cho các tai biến y khoa không mong đợi, trong các học bổng để bác sĩ trẻ đi học tập và tham gia các hội nghị chuyên ngành, các nghiên cứu khoa học để tìm ra các pháp đồ điều trị mới...

Ngay tại Hoa Kỳ, hoa hồng trong ngành y vẫn là vấn đề chưa giải quyết được. Luật Obama ra đời với mong muốn công khai các khoản tiền này, nhưng luật này hiện nay vẫn chưa thực sự thành công, bằng chứng là Tổng thống Trump đang tìm mọi cách để thay thế. Tuy nhiên, đây cũng là điều chúng ta cần hướng đến để có một xã hội minh bạch, không chỉ trong ngành y của chúng tôi.

Tâm sự dài vì nhiều suy nghĩ và thừa thời gian trong lúc đợi máy bay trên đường về từ hội nghị tim mạch châu Âu với 40 nghìn bác sĩ tham dự cùng gần 200 hãng dược phẩm tài trợ, bao kiến thức được thu thập, chia sẻ. Nếu không có khoản "hoa hồng" chắc ngành y tế của Việt Nam nói riêng và của thế giới nói chung vẫn đang ở thời kỳ nào xa lắm.

Ở Australia, Ủy ban về Cạnh tranh và người tiêu dùng (Australian Competition and Consume Commission) ra quy định rằng tất cả các công ty dược tài trợ hay trả hoa hồng cho bác sĩ phải công bố danh sách của bác sĩ. Nhưng quy định này chỉ dành cho những trường hợp bác sĩ nhận hơn 120$ quà cáp, còn con số dưới 120$ thì sẽ không cần công bố. Nhà nước Australia sẽ tạo ra một cơ sở dữ liệu công cộng và công chúng có thể truy cập để biết bác sĩ nào nhận tiền từ công ty nào. Đó là một sự minh bạch thông tin và người đánh giá sẽ là công chúng. Đó cũng là một cách làm mà Việt Nam có thể tham khảo.

 Giải pháp để “hút” người dân đến với y tế cơ sở

“Về hoạt động của các trạm y tế, không chỉ khám chữa bệnh mới được hưởng BHYT mà phải tăng cường thêm dự phòng và nâng cao sức khỏe, chăm sóc sức khỏe như các chương trình dinh dưỡng, quản lý các bệnh không lây nhiễm.Ngoài ra, tăng quyền lợi BHYT, danh mục thuốc BHYT và một số kỹ thuật” - Đây là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến về kế hoạch tăng cường y tế cơ sở trong thời gian tới.

Người dân mong muốn mở rộng dịch vụ khám chữa bệnh  tại tuyến xã

Liên tiếp trong 2 tuần qua, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến đã dành thời gian đi công tác tại nhiều địa phương của các tỉnh phía Bắc là Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Phúc. Trong các chuyến công tác này, Bộ trưởng đã đến Trạm y tế xã Hát Lìu, Trạm y tế xã Chí Tiên, Trung tâm y tế Trạm Tấu, Trung tâm y tế Thanh Ba, Trung tâm y tế Yên Lạc (đây là những trung tâm y tế huyện theo mô hình hai trong một vừa làm công tác khám chữa bệnh vừa làm công tác dự phòng) để kiểm tra trực tiếp công tác khám chữa bệnh, hỏi thăm người bệnh cũng như nắm bắt “tâm tư, nguyện vọng” của nhân dân về y tế cơ sở, của cán bộ đang công tác tại các tuyến đầu về chăm sóc sức khỏe nhân dân…

Trạm y tế xã Hát Lìu - huyện Trạm Tấu - tỉnh Yên Bái hiện có 5 cán bộ y tế. Các cán bộ y tế của trạm phải rất nỗ lực trong việc khám chữa bệnh, tuyên truyền vận động người dân ốm, đau, sinh đẻ là đến trạm y tế để được thăm khám và chuyển tuyến khi cần thiết. Trạm y tế xã Chí Tiên, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ hiện được đầu tư cơ sở hạ tầng với đầy đủ các phòng chức năng theo bộ tiêu chí quốc gia về y tế, đảm bảo hoạt động khám, chữa bệnh ban đầu cho nhân dân, tháng 12/2016, trạm đạt chuẩn quốc gia. Hiện Trạm y tế xã Chí Tiên đã triển khai được nhiều dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, trong đó có cả quản lý, theo dõi và cấp phát thuốc cho người bệnh bị tăng huyết áp. Trò chuyện với Bộ trưởng Bộ Y tế, một số người dân đang chờ khám tại trạm y tế mong muốn được quản lý, theo dõi và cấp phát thuốc tiểu đường định kỳ ngay tại tuyến xã, danh mục thuốc BHYT nhiều hơn… Theo Bộ trưởng, ngành y tế rất quan tâm đến y tế cơ sở vì đó là nền tảng trong chăm sóc, theo dõi sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Thực tế, mạng lưới y tế cơ sở khá rộng khắp, cán bộ y tế hiện tại đã phân bổ khá rộng khắp tại các trạm y tế, từ bác sĩ, nữ hộ sinh, điều dưỡng, dược sĩ trung cấp, thậm chí có cô đỡ thôn bản, nhân viên y tế thôn bản… dù đã thực hiện khá tốt công tác chăm sóc sức khỏe, dự phòng, tiêm chủng, dinh dưỡng, thế nhưng yếu kém tồn tại vẫn còn khá nhiều. Nhưng qua đi thực tế tại nhiều địa phương, đặc biệt tại các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng núi cho thấy chất lượng khám chữa bệnh tuyến xã nhiều nơi chưa đạt được yêu cầu của người dân nên có tình trạng người dân đã “bỏ qua” trạm y tế xã vượt lên tuyến trên.

Tăng dịch vụ kỹ thuật, tăng danh mục thuốc do BHYT chi trả cho tuyến xã

Để phát triển y tế cơ sở, Bộ trưởng thẳng thắn chỉ ra 4 khó khăn vẫn còn tồn tại, trong đó điều khó khăn nhất là vùng sâu, vùng xa người dân tiếp cận trạm y tế xã khó khăn do địa bàn. Thứ hai là chất lượng khám chữa bệnh y tế xã chưa đạt được yêu cầu của người dân nên người dân chưa đến khám. Hiện nay, các danh mục thuốc được thụ hưởng bởi BHYT và quyền lợi cho người dân còn quá thấp. Ví dụ: cũng bệnh đó nếu người dân lên huyện sẽ nhận được nhiều thuốc hơn và nhận được nhiều quyền lợi hơn vì gói quyền lợi tuyến xã khá thấp, vì vậy họ không chọn trạm y tế xã. Bên cạnh đó, trình độ cán bộ xã không đồng đều, một số nơi cơ sở vật chất xập xệ không thu hút bệnh nhân…

Do đó, để thực hiện được những nội dung mà Nghị quyết Trung ương 6 đề ra, Bộ Y tế cho rằng cần tăng cường đào tạo kiến thức theo hướng y học gia đình, chăm sóc toàn diện cho người dân và có những chương trình đào tạo riêng. Về hoạt động của trạm y tế, không chỉ khám chữa bệnh mới được hưởng BHYT mà phải tăng cường thêm dự phòng và nâng cao sức khỏe, chăm sóc sức khỏe như các chương trình dinh dưỡng, quản lý các bệnh không lây nhiễm (tim mạch, tăng huyết áp, tiểu đường...). Ngoài ra, tăng quyền lợi BHYT, danh mục thuốc BHYT và một số kỹ thuật, nhân lực cũng được tăng cường hơn, cơ chế tài chính sẽ thay đổi đối với trạm y tế thì mới thu hút được bệnh nhân đến khám. Và các trạm y tế hoạt động theo mô hình y học gia đình sẽ là mặt trận tuyến đầu, như vậy, có thể chăm sóc tốt hơn, vừa giảm tải tuyến trên, vừa đỡ tốn kém hơn. “Thời gian tới, ngành y tế sẽ phối hợp với chính quyền địa phương các cấp, cấp ủy đảng thực hiện quyết liệt những nhiệm vụ này, cũng là thực hiện một trong các nhiệm vụ quan trọng của Nghị quyết Trung ương 6 về bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe người dân trong giai đoạn mới”, Bộ trưởng nói.

Người bệnh được tiếp cận ân cần ngay tại khoa khám bệnh

Là BV thực hành của Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam - cơ sở đào tạo y học cổ truyền lớn nhất cả nước, thời gian qua, BV Tuệ Tĩnh đã có những sự phát triển đáng kể trong việc nâng cao năng lực khám chữa bệnh, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh. Báo Sức khỏe&Đời sống đã có buổi trao đổi với TS. Đậu Xuân Cảnh - Giám đốc Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam về vấn đề này.

PV: Cải tiến quy trình KCB, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh là một trong những yêu cầu trọng tâm QĐ 1313 ngày 22/4/2013 của Bộ Y tế về cải tiến quy trình khám chữa bệnh hướng tới sự hài lòng của người bệnh, BV Tuệ Tĩnh đã thực hiện như thế nào, thưa ông?

TS. Đậu Xuân Cảnh: Bệnh viện Tuệ Tĩnh được thành lập Quyết định số 13/QĐ-BYT ngày 3/ 1/2006 của Bộ trưởng Bộ Y tế. Là BVĐK hạng II theo quyết định số 5082/QĐ-BYT, ngày 7/12/2006 của Bộ trưởng Bộ Y tế. Thực hiện quyết định số 1313/QĐ - BYT ngày 22/4/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế về cải tiến quy trình khám chữa bệnh hướng tới sự hài lòng của người bệnh, BV Tuệ Tĩnh đã thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp như  cải tạo cơ sở hạ tầng khoa khám bệnh, bố trí mặt bằng đủ rộng, tăng số lượng bàn khám bệnh, sắp xếp khoa khám bệnh liên hoàn. Bệnh viện bố trí nơi lấy bệnh phẩm, nơi thực hiện kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng, thu viện phí, giải quyết thủ tục BHYT đáp ứng lưu lượng người bệnh đến khám bệnh tại bệnh viện. Bên cạnh đó, BV tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, kết nối mạng giữa khoa khám bệnh, xét nghiệm, khoa dược, thu viện phí, lãnh đạo bệnh viện và các bộ phận có liên quan giúp giảm thời gian chờ, tăng cường quản lý, giảm sai sót, nhầm lẫn, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, giảm nhân lực trực tiếp tham gia quy trình khám bệnh. Để rút ngắn thời gian chờ đợi KCB, bệnh viện còn tăng cường nhân lực chất lượng cao. Bổ sung các thiết bị cần thiết đáp ứng công tác khám chữa bệnh được hiệu quả. Chúng tôi cũng đã dự phòng phương án linh hoạt khi lưu lượng người bệnh tăng đột biến để người dân không phải chờ đợi lâu.

PV: Đi vào chi tiết, có thể nói khoa khám bệnh là “bộ mặt” của bệnh viện, ở đó phải chăm sóc, phục vụ người bệnh tốt nhất để tạo ấn tượng với họ, BV Tuệ Tĩnh đã đầu tư vào đó như thế nào?

TS. Đậu Xuân Cảnh: Ngoài các giải pháp lớn mang tính tổng thể, chúng tôi còn có một số giải pháp cụ thể tại khoa khám bệnh, rà soát từ các khâu nhỏ như không để người bệnh tự photo giấy tờ tùy thân, thẻ bảo hiểm, giấy chuyển viện... Bố trí đủ quầy tiếp đón với sự phối hợp giữa bộ phận tiếp đón, thu viện phí và hướng dẫn thủ tục bảo hiểm y tế. Sắp xếp đủ bàn và người hướng dẫn người bệnh tại khoa khám bệnh. Đặt lịch hẹn khám qua điện thoại, qua tổng đài 1080, qua mạng internet. Công khai giờ khám bệnh, quy trình khám bệnh, bảng giá viện phí, đối tượng ưu tiên. Có sơ đồ khoa khám bệnh rõ ràng có bàn chỉ dẫn… Đặc biệt, đối với các xét nghiệm cận lâm sàng, chẩn đoán, chỉ định điều trị, bệnh viện có phiếu hẹn giờ trả kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh. Nhân viên khoa xét nghiệm trả kết quả trực tiếp cho bệnh nhân tại khoa khám bệnh. Người bệnh sau khi khám xong sẽ  được hướng dẫn lấy thuốc BHYT, bệnh viện đã xây dựng hệ thống kết nối bộ phận cấp phát thuốc với khoa dược, buồng khám tạo thuận lợi cho công tác dược lâm sàng và chủ động trong cấp-phát thuốc. Sắp xếp nơi cấp phát thuốc trật tự, ngăn nắp, theo nhóm thuốc chuyên khoa. Chúng tôi đang gấp rút xây dựng và tiến tới hoàn thiện khu khám bệnh mới, hiện đại và khi khu khám chữa bệnh mới đi vào hoạt động sẽ chú trọng các vấn đề liên kết các nhà đầu tư để phát triển Y cao và các dịch vụ theo yêu cầu, tăng cường trang thiết bị cho bệnh viện một số trang thiết bị thiết yếu để đáp ứng nhu cầu cho công tác khám chữa bệnh như máy chụp cắt lớp, máy cộng hưởng từ, máy điện cơ, điện não, máy cắt trĩ bằng laser...

PV: Chất lượng điều trị phụ thuộc nguồn nhân lực rất lớn, giải pháp cho vấn đề này đối với BV là gì, thưa ông?

TS. Đậu Xuân Cảnh: Chúng tôi xác định yếu tố con người là mấu chốt cho thành công, do đó, bệnh viện đã xây dựng kế hoạch phát triển nhân lực, đào tạo và quy hoạch cán bộ theo Đề án vị trí việc làm. Tổ chức các khóa đào tạo tại chỗ để cập nhật kiến thức, kỹ năng cho cán bộ, viên chức về chuyên môn, tin học, ngoại ngữ… Mở các lớp đào tạo quản lý cho các cán bộ chủ chốt, cán bộ nguồn. Thường xuyên tổ chức tập huấn công tác điều dưỡng, đào tạo nâng cao Y đức, kỹ năng giao tiếp, Quy tắc ứng xử. Ngoài ra, bệnh viện chú trọng mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trong lĩnh vực Y học cổ truyền bao gồm: trao đổi thông tin, trao đổi chuyên gia, đào tạo, sản xuất thuốc, khám chữa bệnh và nghiên cứu khoa học với Đức, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản... Mỗi năm nhận từ 10 - 20 học viên nước ngoài đến học về Y học cổ truyền Việt Nam. Tổ chức cho cán bộ, công nhân viên bệnh viện đi tham quan, học tập tại một số tỉnh và nước ngoài như: Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ…

An ninh thủ đô, Lao động

Trung ương Đảng yêu cầu: 80% người dân hài lòng với dịch vụ y tế vào năm 2025

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới. Theo đó, vào năm 2025, phải đạt chỉ tiêu 80% người dân hài lòng với dịch vụ y tế. Nhấn mạnh sức khoẻ là vốn quý nhất của mỗi người dân và của cả xã hội, Nghị quyết nêu quan điểm: Bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ là nghĩa vụ, trách nhiệm của mỗi người dân, của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp uỷ, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, các ngành, trong đó ngành Y tế là nòng cốt.

2030: Nam đạt 168,5 cm, nữ 157,5 cm

Đưa ra các mục tiêu cụ thể, Nghị quyết yêu cầu, đến năm 2025: Tuổi thọ trung bình khoảng 74,5 tuổi, số năm sống khoẻ đạt tối thiểu 67 năm; Tỉ lệ tham gia bảo hiểm y tế đạt 95% dân số. Tỉ lệ chi trực tiếp từ tiền túi của hộ gia đình cho y tế giảm còn 35%. Tỉ lệ tiêm chủng mở rộng đạt tối thiểu 95% với 12 loại vắc xin. Giảm tỉ suất tử vong trẻ em: Dưới 5 tuổi còn 18,5‰; dưới 1 tuổi còn 12,5‰; Tỉ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi của trẻ em dưới 5 tuổi dưới 20%. Tỉ lệ béo phì ở người trưởng thành dưới 12%. Chiều cao trung bình thanh niên 18 tuổi đối với nam đạt 167 cm, nữ 156 cm. Phấn đấu trên 90% dân số được quản lý sức khoẻ; 95% trạm y tế xã, phường, thị trấn thực hiện dự phòng, quản lý, điều trị một số bệnh không lây nhiễm. Tỉ lệ hài lòng của người dân với dịch vụ y tế đạt trên 80%.

Đến năm 2030, tuổi thọ trung bình khoảng 75 tuổi, số năm sống khoẻ đạt tối thiểu 68 năm. Tỉ lệ béo phì ở người trưởng thành dưới 10%. Chiều cao trung bình thanh niên 18 tuổi đối với nam đạt 168,5 cm, nữ 157,5 cm. Tỉ lệ hài lòng của người dân với dịch vụ y tế đạt trên 90%. Cơ bản chấm dứt các dịch bệnh AIDS, lao và loại trừ sốt rét. Trung ương Đảng chỉ đạo tập trung nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi, đề cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội và của mỗi người dân; xây dựng và tổ chức thực hiện đồng bộ các đề án, chương trình về nâng cao sức khoẻ và tầm vóc người Việt Nam. Quan tâm các điều kiện để mỗi người dân được bảo vệ, nâng cao sức khoẻ, đặc biệt là ở vùng nông thôn, miền núi, hải đảo.

Lập sổ sức khoẻ điện tử đến từng người dân

Cùng đó, phải thiết lập hệ thống sổ sức khoẻ điện tử đến từng người dân. Thực hiện cập nhật các thông tin, chỉ số sức khoẻ khi đi khám sức khoẻ, chữa bệnh. Có cơ chế, lộ trình phù hợp, từng bước thực hiện để tiến tới mọi người dân đều được theo dõi, quản lý sức khoẻ, khám và chăm sóc sức khoẻ định kỳ. Cần tập trung đẩy nhanh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin từ quản lý bệnh viện, giám định bảo hiểm y tế, bệnh án điện tử tới chẩn đoán, xét nghiệm, khám, chữa bệnh từ xa. Phải quản lý chặt chẽ nhập khẩu thuốc. Củng cố hệ thống phân phối thuốc, bảo đảm kỷ cương pháp luật, hiệu quả, chuyên nghiệp. Thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về quyền phân phối thuốc, không để các doanh nghiệp không được phép nhưng vẫn thực hiện phân phối thuốc trá hình.

Các bộ, ngành sẽ không chủ quản bệnh viện

Yêu cầu đổi mới hệ thống quản lý và cung cấp dịch vụ y tế, Trung ương Đảng nhấn mạnh, phải tiếp tục đổi mới, hoàn thiện hệ thống tổ chức y tế theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Về cơ bản, các bộ (trừ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an), các cơ quan ngang bộ không chủ quản các bệnh viện; Bộ Y tế chỉ chủ quản một số rất ít bệnh viện đầu ngành. Tập trung hoàn thiện bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh trước khi thành lập mới các bệnh viện chuyên khoa ở cấp tỉnh. Điều chỉnh, sắp xếp các bệnh viện, bảo đảm mọi người dân được tiếp cận thuận lợi về mặt địa lý. Thí điểm hình thành chuỗi các bệnh viện. Trung ương cũng chỉ đạo tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các hàng hoá có hại cho sức khoẻ như đồ uống có cồn, có ga, thuốc lá để hạn chế tiêu dùng; dành ít nhất 30% ngân sách y tế cho công tác y tế dự phòng.Phải tăng cường quản lý nhà nước, xây dựng và thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm phòng, chống, ngăn chặn và chấm dứt tình trạng lợi dụng chủ trương xã hội hoá để lạm dụng các nguồn lực công phục vụ các "nhóm lợi ích", tạo ra bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế

Thanh niên

Một người ở Hà Nội tử vong vì bệnh sởi

Ngày 30.10, theo báo cáo tình hình dịch bệnh của Sở Y tế Hà Nội, từ 23 - 29.10, TP ghi nhận 789 trường hợp mắc sốt xuất huyết, giảm 73 trường hợp so với tuần trước đó. Hiện, TP đã khống chế được 5.042/5.243 ổ dịch (chiếm 96,2%). Số mắc sốt xuất huyết giảm nhưng bệnh sởi đang có dấu hiệu gia tăng. Cụ thể, trên địa bàn TP tuần qua đã có thêm 11 ca mắc sởi, nâng tổng số lên 43 trường hợp, trong đó có 1 trường hợp tử vong.Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết mặc dù tiêm chủng tỷ lệ cao nhưng không thể đạt 100%; hằng năm 97 - 98% trẻ được tiêm chủng đầy đủ thì vẫn còn 2 - 3% chưa được tiêm, chưa có miễn dịch bảo vệ. Do đó, Hà Nội cần triển khai các đợt tiêm vét để đảm bảo các trẻ trì hoãn tiêm được tiêm chủng đầy đủ. Theo PGS-TS Hoàng Đức Hạnh, Phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội, để phòng chống bệnh sởi cần tăng cường công tác vệ sinh môi trường, nâng cao sức đề kháng và thực hiện tiêm vắc xin phòng bệnh sởi đầy đủ, đúng lịch

Lao động

"Động lực" của những nhân viên y tế thôn bản

Cuộc thi “Y tế thôn bản giỏi” đã nhân rộng những tấm gương nhân viên y tế thôn bản giỏi, tiêu biểu luôn cố gắng khắc phục những hạn chế về cơ sở vật chất, điều kiện khám chữa bệnh và cả những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày để chăm sóc sức khỏe cho người dân ở vùng khó khăn.

Đó là phát biểu của Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long- Trưởng Ban tổ chức Cuộc thi, tại cuộc thi “Y tế thôn bản giỏi lần thứ 2 năm 2017” khu vực miền núi phía Bắc diễn ra ngày 28.10 do Bộ Y tế phối hợp với Sở Y tế tỉnh Thái Nguyên tổ chức. Phát biểu khai mạc Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết: "cuộc thi đã được tổ chức tại 2 khu vực là khu vực Tây Nguyên, khu vực Tây Nam Bộ và hôm nay, cuộc thi được diễn ra tại khu vực miền núi phía Bắc để chọn ra các đội thi xuất sắc về tham gia Chung kết cuộc thi Y tế thôn bản giỏi lần thứ 2 tại Hà Nội.

Cuộc thi “Y tế thôn bản giỏi lần thứ 2 năm 2017” khu vực miền núi phía Bắc có sự tham gia của đông đảo cán bộ, y bác sĩ, nhân viên y tế cơ sở, nhân viên y tế thôn bản của 6 đội thi xuất sắc đến từ 6 tỉnh: Thái Nguyên, Cao Bằng, Bắc Kạn, Hà Giang, Tuyên Quang, Lạng Sơn. Cuộc thi thực sự đã trở thành ngày hội của các cán bộ y tế cơ sở, đặc biệt nhân viên y tế thôn bản có thể giao lưu học hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, khắc phục khó khăn. Họ đã đến với cuộc thi, mang tất cả lòng nhiệt huyết với nghề và những kỹ năng tuyên truyền khéo léo lên sân khấu, khiến cho cuộc thi hết sức ấn tượng. Rời sân khấu, những nhân viên y tế thôn bản vui vẻ chia sẻ với chúng tôi: "cuộc thi như là động lực để chúng tôi vượt qua khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ của mình. Một cái nghề mà công việc thì nhiều mà phụ cấp lại thấp. Nhưng chúng tôi vẫn làm vì nhiệt huyết".

Kết thúc Hội thi, Ban tổ chức đã trao giải Nhất cho đội thi đến từ tỉnh Thái Nguyên, giải Nhì cho đội bắc Kạn, giải Ba cho đội Tuyên Quang và giải Khuyến khích cho các đội còn lại. 2 đội thi Thái Nguyên và Bắc Kạn đã được lựa chọn để tham dự Chung kết cuộc thi Y tế thôn bản giỏi lần thứ 2 năm 2017 tổ chức tại Hà Nội trong thời gian sắp tới. Cơ cấu giải: 1 giải Nhất: trị giá 10.000.000đ, 1 giải Nhì: trị giá 7.000.000đ, 1 giải Ba: trị giá 5000.000đ/giải, 2 giải Khuyến khích: 3.000.000đ/giải và một số giải phụ ấn tượng.

Tiết canh lợn - món ăn nguy hiểm

Xưa, bác học Lê Quý Đôn từng nói: “Bệnh tật thì theo miệng mà vào...”. Tiết canh lợn là một trong số đó.Ngày 1.10, BV bệnh nhiệt đới TW, Hà Nội, tiếp nhận ông T.Q.M 57 tuổi, ở Thái Bình. Sau ăn tiết canh lợn 4 ngày, ông sốt cao, đi lỏng... đến BV tỉnh đã biểu hiện sốc, được chuyển ngay về Viện Nhiệt đới. Viện chẩn đoán nhiễm trùng máu, sốc nhiễm trùng đã suy đa tạng do vi khuẩn liên cầu lợn (LCL).Ngày 2.10, ông V.V.D, 52 tuổi, ở Ninh Bình, nhập Viện nhiệt đới khi đã hôn mê. Ông ăn tiết canh sau 3 ngày thì sốt, rồi hôn mê, BV tỉnh cũng chuyển thẳng tuyến trên. Viện Nhiệt đới thấy biểu hiện lâm sàng bệnh LCL và xét nghiệm vi sinh đã khẳng định chẩn đoán...Tính đến 24.7, cả nước có 75 ca bệnh LCL, 5 ca tử vong do ăn tiết canh và thịt lợn chưa chín (theo Cục Y tế dự phòng). Nhiều nhất là Hà Nội và Bến Tre, đều 8 ca, còn lại ở 23 tỉnh, TP khác. Hàng năm, Viện nhiệt đới TW nhận khoảng 100 ca bệnh LCL từ các địa phương và thường tăng trong dịp lễ, tết.

Điểm ca bệnh LCL năm 2017

Tháng 1, bệnh nhân nam, 57 tuổi, ở TP Sa Đéc, Đồng Tháp, ăn lòng nướng và thịt lợn, bị sốt cao, đau đầu, buồn nôn, cứng gáy, huyết áp tụt... Đến BV nhiệt đới TPHCM kịp thời, qua được nguy kịch tính mạng. Chẩn đoán viêm màng não do LCL. Bà Phan Thị B, 51 tuổi, ở huyện Buôn Đôn, ĐăkLăk, bị sốt, nôn ói nhiều lần; xuất huyết tím đen từng mảng dưới da vùng cổ, ngực, cánh tay, tím môi và các đầu chi... BV Chợ Rẫy, TPHCM, chẩn đoán nhiễm trùng huyết, suy đa tạng, sốc nhiễm khuẩn do LCL. Trước khi đi viện một tuần bà ăn tiết canh lợn.

Tháng 2, những ngày Tết Nguyên đán, BV nhiệt đới TƯ tiếp nhận ông P.V.Q, 63 tuổi, ở Nam Định, ăn tiết canh ngày 30 tết. Mồng 2 Tết, sốt cao, tiêu chảy và phát ban xuất huyết hoại tử da; sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng; đã không qua khỏi. Hai ca khác là N.Đ.T. 37 tuổi, ở Bắc Ninh và P.T.Đ 37 tuổi, ở Ninh Bình cũng ăn tiết canh lợn, đều được chẩn đoán viêm màng não mủ (MNM) do LCL. Khoa Truyền nhiễm BV Thái Bình tiếp nhận bệnh nhân Lê Văn Hải, ở huyện Kiến Xương, sốt rất cao, đau đầu và nôn liên tục..., sau gần một tuần ăn tiết canh trưa và tối cùng ngày. Cấy dịch não tủy xác định “thủ phạm” viêm MNM là LCL.

Tháng 3, ông Nguyễn Đình Nhàn và Trần Văn Phi, cùng 50 tuổi, ở huyện Nga Sơn, Thanh Hoá, nhập BV tỉnh Thanh Hóa trong tình trạng sốt cao, đau đầu, buồn nôn... Ông Phi bị nhiễm khuẩn máu, suy đa tạng, gia đình xin về, đã tử vong. Ông Nhàn qua được, nhưng thính lực giảm. Trước đó, khi liên hoan hội đồng ngũ có món tiết canh dê, pha lẫn tiết dê và lợn. BV tỉnh Thái Bình có 2 ca LCL, trong đó ông N.D.B, 60 tuổi, ở huyện Tiền Hải, 3 ngày sau ăn tiết canh ở quán, bị sốt cao, đau đầu, đau rát thượng vị...; trụy mạch, khó thở; rối loạn tim mạch, rối loạn ý thức; toàn thân tím đen; huyết áp tụt phải đặt nội khí quản, dùng thuốc vận mạch... Đến Viện Nhiệt đới TƯ đã ngừng tim, phải cấp cứu khoảng 15 phút tim mới đập trở lại. Mấy ngày sau các tạng bắt đầu có dấu hiệu hồi phục nhưng đầu ngón tay, chân bị hoại tử...

Tháng 4, BV tỉnh Bắc Giang có 4 ca mắc LCL: 3 ca ở huyện Việt Yên, cùng mổ và ăn thịt lợn ốm; 1 ca ở huyện Lạng Giang. Tháng 5, bệnh nhân nam, ngoài 40 tuổi, ở huyện Lý Nhân, Hà Nam, phát bệnh sau khi mổ thịt lợn ốm... Được đưa lên Viện Nhiệt đới TƯ, điều trị kịp thời, xuất viện sau 10 ngày. Từ đầu năm nay, huyện này có ba ca tử vong do LCL. Tháng 7, 40 người ở huyện Sông Mã, Sơn La ăn đám giỗ có thịt dê, lợn. 20 người (khai) ăn món tiết canh đều đau bụng, buồn nôn và đi ngoài..., cấp cứu ở BV huyện; những người không ăn thì bình thường. BV huyện nghi do LCL nhưng không có điều kiện xét nghiệm. Ngày 01.8, BV tỉnh ĐăkLăk nhận bệnh nhân Y Prô Niê, SN 1961, ở huyện Krông Bông, sốt cao 400c, đau đầu dữ dội, nôn và tiêu chảy, ý thức lơ mơ nhưng có cơn kích thích la hét, rối loạn tri giác, dấu hiệu màng não dương tính, tình trạng nhiễm trùng nhiễm độc rất nặng. Nuôi cấy dịch não tủy dương tính với LCL, chẩn đoán viêm MNM - một bệnh cảnh phải ngay lập tức điều trị tích cực, nếu không sẽ tử vong hoặc tàn phế bởi để lại nhiều di chứng thần kinh, tâm thần... Được biết, ngày 26.7, bệnh nhân ăn tiết canh và lòng lợn (mua ở chợ về chế biến). Từ đầu năm, ĐăkLăk có 4 ca LCL, 1 ca tử vong.

Liên cầu khuẩn lợn có độc tính rất cao

Liên cầu khuẩn lợn (liên kết thành chuỗi - Streptococcus suis), có ở đường hô hấp, tiêu hoá, sinh dục, nhiều nhất ở mũi, hầu họng lợn; có 35 type gây bệnh cho lợn và hầu hết động vật máu nóng nhưng nhiều nhất là cho lợn và người. Bệnh ở người thường do type 2; LCL thường vào máu (gọi là nhiễm khuẩn huyết) gây sốc nhiễm khuẩn; gây viêm MNM hoặc cùng lúc cả hai, nếu không điều trị kịp thời rất dễ tử vong.

Bệnh được phát hiện năm 1960 và số ca bệnh ngày càng tăng. Các nước có bệnh là Hà Lan, Đan Mạch, Đức, Bỉ, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Úc, Hungari, Croatia, New Zealand, Argentina, Nhật, Singapore, Đài Loan, Hồng Kông, Trung Quốc; tỉ lệ tử vong trung bình 17,5%. Một vụ dịch nhỏ ở Trung Quốc năm 2005, có 39 tử vong/215 ca bệnh (18,1%). Khoảng 80% ca bệnh là nam và hơn 40% tuổi từ 50 - 60. Ở Việt Nam, phát hiện ca đầu tiên năm 2003 và hơn 10 năm qua số ca bệnh có xu hướng tăng; tăng mạnh mùa nắng nóng và nguy cơ phát dịch. Nếu phát bệnh, thời gian ủ bệnh ngắn, từ vài giờ đến 3 ngày, thường đột ngột sốt cao 40 - 410C; có khi chỉ 3 ngày sau sốt đã sốc nhiễm khuẩn, có người phải 10 ngày mới diễn biến nặng.

Khi nhiễm khuẩn huyết, thường sốc nhiễm trùng nhiễm độc (do LCL tiết ra nhiều độc tố), gây tụt huyết áp, suy đa phủ tạng, xuất huyết và hoại tử da diện rộng..., tử vong rất nhanh. Nếu viêm MNM, thường đau đầu dữ dội, nôn, ù tai, chân tay lạnh; cứng gáy, khó thở, rối loạn tri giác, lơ mơ rồi đến hôn mê (rối loạn ý thức); qua khỏi thường có di chứng ù tai, điếc, mù, mất trí nhớ.

Theo BV nhiệt đới TPHCM, từ 2008 - 2010, LCL gây ra 43,15% số ca viêm MNM, tử vong 12,73%. Theo Viện Nhiệt đới TƯ, năm 2014, LCL gây ra gần 70% số ca viêm MNM nhập viện. Hiện nay tuy hồi sức, cấp cứu có nhiều tiến bộ nhưng tử vong vẫn cao, năm 2015, có 13 tử vong/96 ca bệnh (12,5%). Mắc cùng lúc hai thể bệnh này thì nguy kịch bội phần...

Cả hai thể bệnh này đều gây rối loạn đông máu, biểu hiện chảy máu tím bầm dưới da và tắc mao mạch gây hoại tử da rộng... Nếu qua được phải điều trị 3 - 4 tuần đến 2 tháng, chi phí hàng trăm triệu đồng, nhưng di chứng thị, thính nặng nề: 60% ù tai, giảm thính lực; 20% điếc hoàn toàn; hoặc mù hoàn toàn… Năm 2016, ở TPHCM tuy không có tử vong, nhưng 10/15 ca bị điếc... Từ đầu năm 2017, Bến Tre có 11 ca thì 1 ca mù, 5 ca ù tai, giảm thính lực hoặc điếc... LCL còn gây viêm não, viêm phổi, viêm cơ tim, viêm khớp, là những bệnh cảnh ít kém phần trầm trọng. Điều tra dịch tễ thấy nhiễm LCL do ăn tiết canh 70%, còn lại là lòng lợn, tiết, thịt chưa đủ tiệt khuẩn (600C/10 phút LCL chưa chết), nem, cháo. Những người chăm sóc, giết mổ, chế biến, tiếp xúc với máu, dịch tiết, phân, nước tiểu, bị nhiễm LCL qua vết trầy xước da hay đường thở. Ngoài ra, ruồi, gián, chuột là trung gian truyền bệnh... Nguy cơ nhiễm tăng lên khi lợn ốm, chết hoặc bệnh tai xanh (bệnh tai xanh do virus nhưng nhân lợn suy yếu, LCL tăng sinh, bội nhiễm)…

Đặc biệt, ít người biết khoảng 60 - 100% lợn bình thường mang LCL nhưng lợn không phát bệnh do khả năng đề kháng qua nhiều thế hệ, nên cho rằng ăn sẽ an toàn là sai lầm tai hại! Hiện không có vacxin phòng bệnh và người không có miễn dịch vĩnh viễn với LCL, vì thế mắc rồi vẫn mắc lại! Tốt nhất là không ăn tiết canh và nấu kỹ sản phẩm; không mổ, ăn thịt lợn ốm, chết, bệnh tai xanh, thịt có màu đỏ khác thường... Ngăn chặn mua bán, vận chuyển; tiêu hủy lợn bệnh, chết. Dùng găng tay và dụng cụ bảo hộ khi chăm sóc, chế biến thịt; rửa tay xà phòng. Người nuôi, giết mổ, chế biến nếu sốt cao đột ngột phải đi khám ngay.

Người Lao động

Bác sĩ nơm nớp lo... bạo hành!

Dù ngành y tế đã yêu cầu các cơ quan chức năng ngăn chặn nhưng tình trạng bệnh nhân chửi bới, hành hung nhân viên y tế lại ngày càng gia tăng. Chỉ trong một thời gian ngắn mới đây, rất nhiều vụ hành hung nhân viên y tế tại bệnh viện (BV) lại xảy ra. Nhiều bác sĩ (BS) từng chua xót tâm sự việc bị người nhà bệnh nhân dùng nắm đấm để "nói chuyện" là "chuyện thường ngày ở huyện".

Máu đổ trên bệnh án

Tần suất bạo hành nhân viên y tế xảy ra tại các cơ sở khám chữa bệnh ngày càng nhiều.Ngày 20-10 vừa qua, chị Trần Thị Thanh Hải - Phó trưởng Trạm Y tế xã Hương Lâm, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh - đang trong ca trực thì bị Hoàng Xuân Hải (SN 1991) chém nhiều nhát vào người, khiến chị bị đa chấn thương, phải đưa đi cấp cứu tại BV Đa khoa huyện Hương Khê. Nguyên nhân là do Xuân Hải đến truyền dịch nhưng nồng nặc mùi rượu nên chị Thanh Hải từ chối. Bực tức, Xuân Hải về nhà lấy dao vào chém chị.Tiếp đó, ngày 23-10, BS Trần Thanh Sơn khi đang trực cấp cứu tại BV Hữu nghị Việt Nam - Cuba Đồng Hới (Quảng Bình) đã bị người nhà bệnh nhân đánh bất tỉnh. Nguyên do chỉ vì BS Sơn ngăn người này đến BV hành hung bệnh nhân khác.Trước đó, ngày 1-6, tại BV Thể thao Việt Nam (Hà Nội), BS Phạm Đình Vinh, công tác tại Khoa Y học cổ truyền, đã bị 2 thanh niên hành hung ngay trước cổng. Không chỉ vậy, 2 thanh niên này còn đưa BS vào trong BV, bắt quỳ xin lỗi.Một sự việc từng gây ám ảnh trong giới y khoa là hình ảnh tập hồ sơ bệnh án nhuốm máu của BS Lê Quang Dương - BV Đa khoa Thạch Thất, Hà Nội - sau khi bị người nhà bệnh nhân hành hung. Trước đó, trong khi đang xem bệnh án, BS Dương đã bị người nhà bệnh nhân dùng cốc thủy tinh đánh vào đầu, máu văng tung tóe. BS Dương ngất tại chỗ, phải nhập viện theo dõi chấn thương sọ não...

Phải phục vụ người... hành hung mình

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã nhiều lần phản ánh tại các hội nghị về tình trạng nhân viên y tế bị hành hung đang trong lúc chữa bệnh ngày càng tăng."Chúng tôi đã rất nhiều lần mời công an và cơ quan chức năng vào cuộc nhưng các vụ hành hung nhân viên y tế không thấy giảm mà lại còn tăng. Các cơ quan chức năng chưa thực sự ủng hộ. Ngành y tế gần như đơn độc trong cuộc đấu tranh chống hành hung BS" - Bộ trưởng Bộ Y tế chua xót.

PGS-TS Nguyễn Thị Xuyên, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, nhấn mạnh đây là những vụ việc hết sức nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm lý của các BS, nhân viên y tế và cần phải nghiêm trị. Tổng hội đề nghị các cấp quản lý ngành y tế, hội y học các tỉnh - thành hỗ trợ cán bộ y tế bị nạn và tăng cường các biện pháp bảo đảm an ninh BV, hạn chế tối đa các sự việc tương tự xảy ra. "Việc xử lý nghiêm, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật sẽ giúp các cán bộ y tế cả nước ổn định tâm lý, tiếp tục nỗ lực nâng cao chất lượng khám chữa bệnh vì sức khỏe người dân" - bà Xuyên nhìn nhận.

Bày tỏ sự bất bình trước các vụ hành hung nhân viên y tế, BS Phạm Vũ Thiên, Phó Giám đốc Trung tâm Sáng kiến sức khỏe dân số, bức xúc: "Không có ngành nào mà người bị đánh chửi lại vẫn phải nhẫn nhịn quay sang phục vụ người đánh chửi mình như ngành y tế, như các BS ở Việt Nam. Tôi cho rằng BS cần có quyền từ chối điều trị cho những kẻ đe dọa tính mạng, nhân phẩm của họ".

Tuy nhiên, theo BS Thiên, hiện tại, các quy định khám chữa bệnh, các văn bản y tế lại hầu như buộc nhân viên y tế phải điều trị cho bệnh nhân trong bất cứ trường hợp nào. BS không chỉ không có quyền từ chối khám chữa bệnh với bất cứ ai, cho dù đối tượng đó vừa đe dọa, xúc phạm mình mà còn phải đối xử thân thiện, hòa nhã."Hiện cũng chưa có văn bản nào quy định bắt buộc người mắng chửi nhân viên y tế phải ra khỏi BV. Do đó, BS vẫn căng mình chịu đựng sự bạo hành của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân mà không có phương tiện gì để tự bảo vệ mình" - BS Thiên trăn trở.

Phải nghiêm trị

Luật Bảo vệ sức khỏe nhân dân của Việt Nam quy định "nghiêm cấm hành vi làm tổn hại đến sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm của thầy thuốc và nhân viên y tế trong khi đang làm nhiệm vụ". Tuy nhiên, luật này không ngăn chặn hiệu quả nạn bạo hành nhân viên y tế. Đa số các cơ sở khám chữa bệnh của nhà nước gần như chưa có biện pháp hiệu quả đề phòng cũng như bảo vệ nhân viên y tế khỏi sự bạo hành.

Mới đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung điều 134 về tình tiết tăng nặng khi hành hung người "đang chăm sóc sức khỏe cho mình" theo đề xuất của đại biểu Quốc hội, PGS-TS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Trường Đại học Y Hà Nội. Theo đó, người nào cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của người khác, đặc biệt là "người chữa bệnh cho mình", sẽ bị xử lý hình sự, mức phạt tối đa lên tới 3 năm tù."Tôi cho rằng cần có nghị định chặt chẽ hơn, bởi hiện nay, chúng tôi không có một phương tiện gì để cấm người ta chửi bới mình. Do vậy, nên có những nghị định, quy định rõ ràng, chi tiết như khi đối tượng từng xâm hại sức khỏe tinh thần của nhân viên y tế có thể phân thành các mức phạt từ thấp đến cao và mức cao nhất là truy tố trước pháp luật" - ông Hiếu nhấn mạnh.

PGS-TS Trần Văn Thuấn - Giám đốc Bệnh viện K trung ương, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam: Xây dựng luật bảo vệ nhân viên y tế

Tôi thực sự buồn khi vài năm trở lại đây, vấn đề bạo hành trong y tế (gồm cả hành vi và lời nói đe dọa, uy hiếp, chửi bới, lăng mạ, sỉ nhục...) ngày càng trở nên nhức nhối, nghiêm trọng, gây bất an và bức xúc trong toàn ngành.Chúng tôi kêu gọi các cơ quan chức năng phải có biện pháp mạnh với những kẻ bạo hành và kiến nghị xây dựng bộ luật bảo vệ nhân viên y tế, trong đó quy định hình phạt cụ thể đối với những kẻ bạo hành. Đồng thời, chúng tôi cũng tổ chức giáo dục, tuyên truyền cho người dân biết các vấn đề về sức khỏe cũng như những khó khăn mà ngành y thường phải đối mặt.

GS-TS Phạm Gia Khải, Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam: Bất công với "từ mẫu"

Trước kia, nghề y và nghề giáo là 2 nghề nghiệp luôn nhận được sự tôn trọng của xã hội. Thế nhưng, hiện nay, thầy thuốc và thầy giáo đang phải hứng chịu những bức xúc của không ít người bằng hành động cụ thể, đó là những cú đấm, sự sỉ nhục, chửi rủa và cả những nhát dao từng cướp đi sinh mạng BS.Người ta thường nhắc tới khẩu hiệu: "Lương y như từ mẫu", "Thầy thuốc như mẹ hiền". Vậy nếu thầy thuốc là mẹ hiền thì phải có những người con ngoan hiền, đằng này nhiều con là nghịch tử. Phải chăng đã là từ mẫu thì phải hứng chịu mọi thứ bất công từ các con hay sao? Nếu con thấy mẹ không hành xử như mình mong đợi thì con xuống tay với mẹ luôn chăng?

Bác sĩ Lê Tuấn Thành, Viện Tim mạch quốc gia - Bệnh viện Bạch Mai: Ám ảnh bệnh án nhuốm máu

Thật bất bình khi bệnh nhân mắng chửi, gây khó khăn cho nhân viên y tế thì được bỏ qua nhưng nhân viên y tế nào không kiềm chế nổi cơn nóng nảy vặc lại bệnh nhân lập tức sẽ bị dư luận "ném đá", bị lãnh đạo xử phạt.Mọi người thường cho rằng BS quyền to hơn bệnh nhân nhưng với thực tế này thì BS đang chịu nhiều thiệt thòi. Bạo hành nhân viên y tế sẽ ảnh hưởng đến tâm lý của cả một ngành chứ không riêng gì một BS hay một BV. Hình ảnh trang bệnh án dính máu thật đáng sợ và ám ảnh, khiến tất cả BS đều nghĩ đến một ngày mình cũng có thể bị như vậy!

Phát hiện 32 người nhiễm virus Zika

Bộ Y tế vừa có công văn gửi chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố đề nghị tăng cường hoạt động phòng chống dịch bệnh mùa đông xuân.Bộ Y tế cho biết trong thời gian tới, điều kiện khí hậu mùa đông xuân rất thuận lợi để các dịch bệnh truyền nhiễm phát sinh và phát triển, đặc biệt là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, đường tiêu hóa như: sởi, Rubella, ho gà, viêm màng não do não mô cầu, các bệnh cúm gia cầm độc lực cao, cúm A/H7N9, H5N1, tiêu chảy do virus Rota. Với các dịch bệnh có vắc-xin phòng chống như sởi, Rubella, ho gà, Bộ Y tế yêu cầu các địa phương khẩn trương triển khai rà soát đối tượng tiêm chủng, tổ chức các chiến dịch tiêm phòng.

Theo báo cáo của Bộ Y tế, trong tháng 10-2017 cả nước ghi nhận hơn 23.000 ca mắc sốt xuất huyết (SXH), trong đó 8 người tử vong. Tính từ đầu năm đến nay, cả nước đã phát hiện gần 150.000 trường hợp SXH (tăng 40% so với cùng kỳ năm 2016), trong đó 30 người tử vong. Bên cạnh đó, bệnh tay chân miệng cũng diễn biến phức tạp với gần 82.000 người mắc, riêng tháng 10 ghi nhận hơn 19.500 ca. Từ đầu năm 2017 đến nay, ngành y tế đã xét nghiệm hơn 700 mẫu bệnh phẩm, phát hiện 32 người mắc Zika tại 9 tỉnh, thành phố. Muỗi truyền virus Zika cũng là muỗi gây bệnh SXH.

Sức khỏe & Đời sống, Người Lao động

Chuyển dần các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế về địa phương quản lý

Đây là một trong những nội dung được nêu ra tại Nghị quyết số 19-NQ/TW Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập

Giảm chi ngân sách, tăng tự chủ tài chính

Nghị quyết số 19-NQ/TW về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập được Hội nghị Trung ương 6 (Khóa XII) thông qua cũng nêu rõ, Nhà nước chăm lo, bảo đảm cung cấp dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu, nâng cao khả năng tiếp cận và chất lượng dịch vụ sự nghiệp công cho mọi tầng lớp nhân dân trên cơ sở giữ vững, phát huy tốt hơn nữa vai trò chủ đạo, vị trí then chốt, bản chất tốt đẹp, ưu việt, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận của các đơn vị sự nghiệp công lập.

Cần đẩy mạnh xã hội hoá, nhất là trong các ngành, lĩnh vực và địa bàn mà khu vực ngoài công lập làm được và làm tốt; huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển lành mạnh thị trường dịch vụ sự nghiệp công trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Thực hiện công khai, minh bạch, không thương mại hoá. Bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa các đơn vị sự nghiệp công lập và ngoài công lập.Trung ương nêu rõ yêu cầu: Giảm mạnh đầu mối, khắc phục tình trạng manh mún, dàn trải và trùng lắp; tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức. Giảm mạnh tỉ trọng, nâng cao hiệu quả chi ngân sách nhà nước cho đơn vị sự nghiệp công lập để cơ cấu lại ngân sách nhà nước, cải cách tiền lương và nâng cao thu nhập cho cán bộ, viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập.

Nghị quyết 19 đặt mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện và đồng bộ hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập, bảo đảm tinh gọn, có cơ cấu hợp lý, có năng lực tự chủ, quản trị tiên tiến, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Theo đó, giai đoạn đến năm 2021, tối thiểu bình quân cả nước giảm 10% đơn vị sự nghiệp công lập. Giảm tối thiểu 10% biên chế sự nghiệp hưởng lương từ ngân sách nhà nước so với năm 2015. Phấn đấu có 10% đơn vị tự chủ tài chính, giảm bình quân 10% chi trực tiếp từ ngân sách nhà nước cho các đơn vị sự nghiệp công lập so với giai đoạn 2011-2015.

Hoàn thành cơ bản việc chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp kinh tế và sự nghiệp khác có đủ điều kiện thành công ty cổ phần (trừ các bệnh viện và trường học); hoàn thành lộ trình tính giá dịch vụ sự nghiệp công (tính đủ tiền lương, chi phí trực tiếp, chi phí quản lý và khấu hao tài sản) đối với một số lĩnh vực cơ bản như y tế, giáo dục - đào tạo, giáo dục nghề nghiệp.Theo Nghị quyết 19 nêu rõ chuyển dần các bệnh viện thuộc Bộ Y tế và các bộ, cơ quan nhà nước ở Trung ương về địa phương quản lý

Chuyển dần các bệnh viện thuộc Bộ Y tế và các bộ, cơ quan nhà nước ở Trung ương về địa phương quản lý

Nghị quyết 19 đề ra hàng loạt giải pháp. Cụ thể, tiến hành sáp nhập, hợp nhất hoặc giải thể các trường đại học, cơ sở giáo dục - đào tạo hoạt động không hiệu quả, không nhất thiết tỉnh nào cũng có trường đại học. Sắp xếp, tổ chức lại, tập trung xây dựng một số trường sư phạm trọng điểm. Các trường trong quân đội, công an chỉ thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực cho lực lượng vũ trang. Sáp nhập trường trung cấp vào trường cao đẳng; giải thể các trường trung cấp, cao đẳng hoạt động không hiệu quả.Về cơ bản, trên địa bàn cấp tỉnh chỉ còn một đầu mối đào tạo nghề công lập. Sáp nhập trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục hướng nghiệp, trung tâm dạy nghề thành một cơ sở giáo dục dạy nghề trên địa bàn cấp huyện.Trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo, Trung ương chỉ đạo: Sáp nhập, hợp nhất hoặc giải thể các trường đại học, cơ sở giáo dục - đào tạo hoạt động không hiệu quả, không nhất thiết tỉnh nào cũng có trường đại học.  Các trường trong Quân đội, Công an chỉ thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực cho lực lượng vũ trang.

Cùng đó, cần sáp nhập trường trung cấp vào trường cao đẳng; giải thể các trường trung cấp, cao đẳng hoạt động không hiệu quả. Về cơ bản, trên địa bàn cấp tỉnh chỉ còn một đầu mối đào tạo nghề công lập. Sáp nhập trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục hướng nghiệp, trung tâm dạy nghề thành một cơ sở giáo dục dạy nghề trên địa bàn cấp huyện.Theo đó, đối với lĩnh vực y tế, tổ chức các cơ sở y tế theo hướng toàn diện, liên tục và lồng ghép theo 3 cấp: Chăm sóc ban đầu, chăm sóc cấp 2, chăm sóc cấp 3. Sắp xếp lại các đơn vị làm nhiệm vụ kiểm nghiệm, kiểm định, kiểm chuẩn thành đơn vị kiểm soát dược phẩm, thực phẩm và thiết bị y tế.

- Xây dựng một số bệnh viện hiện đại ngang tầm khu vực và quốc tế. Sớm hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị làm nhiệm vụ y tế dự phòng cấp tỉnh và Trung ương thành trung tâm phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh cùng cấp trên cơ sở sáp nhập các tổ chức, đơn vị có cùng chức năng, nhiệm vụ và hoạt động lồng ghép.

- Thực hiện thống nhất mô hình mỗi cấp huyện chỉ có một trung tâm y tế đa chức năng (trừ các huyện có bệnh viện đạt hạng II trở lên), bao gồm y tế dự phòng, dân số, khám bệnh, chữa bệnh, phục hồi chức năng và các dịch vụ y tế khác; trung tâm trực tiếp quản lý trạm y tế xã và phòng khám đa khoa khu vực (nếu có). Rà soát, sắp xếp hợp lý các phòng khám đa khoa khu vực. Nơi đã có cơ sở y tế trên địa bàn cấp xã thì có thể không thành lập trạm y tế xã.

- Điều chỉnh, sắp xếp lại các bệnh viện bảo đảm mọi người dân đều có thể tiếp cận thuận lợi về mặt địa lý. Chuyển dần các bệnh viện thuộc Bộ Y tế và các bộ, cơ quan nhà nước ở Trung ương về địa phương quản lý (trừ các bệnh viện thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an; một số ít bệnh viện chuyên khoa đầu ngành, bệnh viện của các trường đại học).

Báo điện tử Đài Truyền hình Việt Nam

Bệnh sởi đến sớm và có xu hướng gia tăng tại Hà Nội

Sở Y tế Thành phố Hà Nội cho biết từ đầu năm 2017 đến nay, Hà Nội đã ghi nhận 32 ca mắc sởi. Trong đó, 1 trường hợp đã tử vong.Theo các bác sĩ, đa phần các ca mắc sởi đều là do chưa được tiêm phòng hoặc tiêm chưa đủ số mũi theo quy định. Đặc biệt là trẻ nhỏ 9 tháng tuổi và 18 tháng tuổi, khả năng mắc bệnh rất cao.Ngành y tế Hà Nội hiện đang giám sát chặt chẽ diễn biến của bệnh để kịp thời xử lý ổ dịch nếu có. Ngoài ra, tới đây, Hà Nội sẽ triển khai tiêm vaccine phòng sởi cho trẻ 1 tuần/lần thay vì 1 tháng/lần như hiện nay.Bệnh sởi do virus sởi gây ra. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp. Virus sởi lây lan mạnh trên diện rộng nên có thể gây dịch lớn. Một người mắc có thể lây nhiễm cho khoảng 20 người khác.

Sài Gòn giải phóng

Tăng cường phòng chống dịch bệnh mùa đông xuân

Ngày 27-10, Bộ Y tế có công văn khẩn gửi chủ tịch UBND các tỉnh thành trong cả nước đề nghị chỉ đạo triển khai công tác phòng chống dịch mùa đông xuân, chú trọng phòng chống dịch bệnh tại các vùng sâu, vùng xa, vùng khó tiếp cận dịch vụ y tế, vùng đồng bào dân tộc sinh sống, khu vực biến động về dân cư, có ổ dịch cũ và có tỷ lệ tiêm chủng chưa cao trong những năm qua.Đặc biệt triển khai quyết liệt các biện pháp để phòng các dịch bệnh nguy hiểm có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam như cúm A(H7N9), A(H5N1) và các bệnh lây truyền qua đường hô hấp.

Đối với các dịch bệnh có vaccine phòng bệnh như: sởi, rubella, ho gà..., khẩn trương triển khai công tác tiêm chủng, rà soát đối tượng tiêm chủng. Bên cạnh việc tiêm chủng thường xuyên, cần tổ chức ngay các chiến dịch tiêm phòng cho các đối tượng chưa tiêm hoặc hoãn tiêm, đảm bảo tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ đạt ít nhất 95% theo quy mô xã, phường.Bộ Y tế cũng cho biết, qua giám sát và số liệu thống kê cho thấy, số ca mắc SXH trên toàn quốc liên tục giảm trong suốt 8 tuần qua. Đặc biệt, cả nước không ghi nhận thêm ca tử vong. Số bệnh nhân đã khỏi bệnh là 33.990 người (chiếm 97,8%), còn hơn 780 bệnh nhân đang điều trị tại các bệnh viện. Ngành y tế vẫn đang tiếp tục giám sát và triển khai đồng bộ mạnh mẽ các hoạt động phòng chống dịch. Đặc biệt, người dân tuyệt đối không chủ quan vì dịch SXH thường kéo dài tới tháng 11 hàng năm.

Liên quan tới dịch bệnh tay chân miệng (TCM), Cục Y tế dự phòng tiếp tục cảnh báo, thời tiết giao mùa hiện nay bệnh TCM ở trẻ gia tăng, có thể bùng phát dịch nếu không kịp thời và chủ động phòng chống. Từ đầu năm đến nay cả nước ghi nhận hơn 54.000 ca mắc TCM, không trường hợp nào tử vong. Tuy nhiên, TCM là bệnh nhiễm virus cấp tính, lây truyền theo đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ nhỏ và có khả năng gây thành dịch lớn nếu hành vi vệ sinh không đảm bảo.

Các nội dung khác »

---

• Triển khai Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 (15/01/2024)
• 10 sự kiện nổi bật ngành Y tế năm 2023 (12/01/2024)
• Người bệnh mãn tính lưu ý chế độ sinh hoạt dịp lễ Tết (25/12/2023)
• Cập nhật tình hình viêm gan virus B ở Việt Nam so với khu vực Tây Thái Bình Dương (06/12/2023)
• Luật Khám bệnh, chữa bệnh có những nội dung gì mới? (06/02/2023)
• Công điện khẩn số 155/BYT-DP tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội 2023 (16/01/2023)
• Toàn cảnh Đại dịch COVID-19 trên thế giới: 3 năm nhìn lại (20/12/2022)
• Bộ Y tế xếp đậu mùa khỉ vào bệnh truyền nhiễm nhóm B (14/11/2022)
• Vệ sinh tay là biện pháp quan trọng làm giảm nguy cơ lây nhiễm COVID-19, bệnh đậu mùa khỉ (24/10/2022)
• Khuyến cáo mới nhất phòng bệnh đậu mùa khỉ sau ca mắc đầu tiên ở Việt Nam (07/10/2022)
• Thông điệp mới nhất phòng chống dịch COVID-19 của Bộ Y tế như thế nào? (09/09/2022)
• Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn sử dụng khẩu trang nơi công cộng (08/09/2022)
• Tình hình dịch sốt xuất huyết phức tạp, Thủ tướng Chính phủ ban hành công điện tăng cường phòng, chống (30/07/2022)
• Tăng cường giám sát các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ em (19/05/2022)
• Thủ tướng: Khẩn trương tiêm vaccine cho trẻ từ 5-11 tuổi, sẵn sàng ứng phó với các làn sóng dịch có thể xảy ra (10/04/2022)