(ảnh minh họa)

Lao động

Phát hiện 56 cá thể muỗi vằn tự nhiên dương tính với vi rút zika

Dự án “Hướng tới loại trừ sốt xuất huyết (SXH) tại Việt Nam” vừa phát hiện 56 cá thể muỗi vằn tự nhiên dương tính với virus Zika tại TP. Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa). Tuy vậy, so với số lượng mẫu muỗi vằn (cái) mà dự án đã thu thập và lưu trữ, virus Zika đã có mặt trong quần thể muỗi vằn tự nhiên ở Nha Trang có tỉ lệ thấp. Trong hoạt động nghiên cứu giám sát SXH Dengue tại TP. Nha Trang để chuẩn bị cho việc mở rộng nghiên cứu ứng dụng pương pháp Wolbachia trên đất liền trong những năm tới, dự án này đã thu thập và lưu trữ 23.682 mẫu muỗi vằn (cái) tự nhiên ở TP. Nha Trang trong thời gian từ tháng 3.2015 - 5.2016. Tại Việt Nam, khi bắt đầu ghi nhận ca nhiễm Zika trên người từ tháng 4.2016, Viện VSDT TƯ đã tiến hành xét nghiệm các cá thể muỗi vằn tự nhiên này để xác định khả năng muỗi có nhiễm virus Zika, Dengue hoặc Chikungunya. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 56 cá thể muỗi vằn tự nhiên dương tính với Zika (0,24%), 29 cá thể muỗi vằn tự nhiên dương tính với virus Dengue (0,12%) và không có cá thể nào dương tính với virus Chikungunya. Đến nay, đã có 9 ca nhiễm Zika được ghi nhận (TPHCM: 4 người, trong đó có 2 người nước ngoài); Nha Trang: 1; Phú Yên: 1: Bình Thuận: 1; Bình Dương: 1 và 1 người nước ngoài đến thăm người thân ở Trà Vinh.

An ninh thủ đô

Thêm 2 trẻ em bị chứng đầu nhỏ bẩm sinh tại Đắc Lắc

Ngày 19-10, Sở Y tế Đắc Lắk cho biết, vừa phát hiện thêm 2 trường hợp bị chứng đầu nhỏ từ lúc mới sinh. Đó là các bé Giàng Thị Tuyết (7 tuổi) và Giàng A Đông (4 tuổi). Hai bé là anh em ruột, quê ở xã Ea Dăh (huyện Krông Năng). Qua khai thác tiền sử, gia đình cho biết, trong thời kỳ mang thai, mẹ các bé bị sốt nhiều lần nhưng không đi khám. Sau sinh, các bác sĩ thấy vòng đầu của hai bé nhỏ hơn trung bình của những trẻ bình thường. Do trường hợp này đã sinh từ lâu nên khó xác định là do nhiễm virus Zika. Sở Y tế Đắc Lắk đã lấy mẫu của gia đình gửi Viện VSDT Tây Nguyên để xét nghiệm, nhằm tìm nguyên nhân gây chứng đầu nhỏ. Trước đó, ngày 14-10, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Bộ Y tế ghi nhận trường hợp một em bé 4 tháng tuổi ở huyện Krông Buk (tỉnh Đắc Lắk) có triệu chứng dị tật bẩm sinh nghi chứng đầu nhỏ. Đến 19-10, bệnh nhi đã được khẳng định mắc di chứng đầu nhỏ, song nguyên nhân dẫn đến di chứng này có phải do virus Zika hay không thì cần phải nghiên cứu thêm. Hiện Cục Y tế dự phòng phối hợp với Vụ SKBMTE, BV Sản TƯ, BV Nhi TƯ, Viện VSDT TƯ, Viện VSDT Tây Nguyên, cùng điều tra, xem xét, khám lâm sàng cho cả bé và mẹ. Các cơ quan chức năng tiếp tục lấy mẫu gửi phòng xét nghiệm Đại học Nagasaki Nhật Bản để kiểm tra sự hiện diện virus Zika. Được biết, chiều 18-10, tại buổi làm việc với Sở Y tế Đắk Lắk, Cục YTDP đã đề nghị tỉnh này cần tăng cường giám sát phòng chống sốt xuất huyết, Zika Hiện bệnh sốt xuất huyết đang bùng phát tại Đắc Lắk với khoảng 1.000 ca mắc, trong đó đã có 2 ca tử vong.

Hà Nội mới

Tuyệt đối không dùng tay trần diệt kiến 3 khoang

Gần đây Trung tâm Chống độc (BV Bạch Mai), tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị kiến ba khoang đốt. Đa số các bệnh nhân cư trú tại các khu chung cư, khu đô thị trên địa bàn Hà Nội. Nếu nhìn thấy kiến ba khoang bám trên người, hay quần áo, đồ đạc trong nhà, người dân tuyệt đối không nên dùng tay trần để giết mà nên thổi chúng ra xa, sau đó rửa sạch vùng da đã tiếp xúc với loài côn trùng này. Nếu đập hoặc chà xát kiến thì phải nhanh chóng rửa sạch vùng da đã tiếp xúc với côn trùng để hạn chế chất độc. Bởi dịch cơ thể của kiến ba khoang có chứa pederin - một loại chất độc gây rộp, phỏng da, viêm da. Khi bị kiến ba khoang đốt, cần ngay lập tức tiến hành sơ cứu bằng cách rửa vết đốt bằng cồn 70 độ, 90 độ. Trong trường hợp không có cồn thì rửa bằng xà phòng 3 lần rồi xịt nước hoa vào vùng da bị đốt. Sau đó, có thể sử dụng thuốc điều trị kiến ba khoang đốt như: Milian; Hồ nước; Fobancort; Castellani; Betadine theo hướng dẫn của thầy thuốc. Còn theo khuyến cáo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), để hạn chế kiến ba khoang, người dân nên đóng cửa, kéo rèm, ngủ trong màn và hạn chế bật đèn, không nên dùng đèn neon, đèn led... Ngoài ra, cần vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ xung quanh nhà để hạn chế nơi trú ẩn của loài côn trùng này.

Nước mắm chứa Asen có gây hại cho sức khỏe ?

Như Báo Hànội mới đã đưa tin về kết quả khảo sát nước mắm trên thị trường do Vinastas công bố mới đây, theo đó hơn 67% mẫu nước mắm được khảo sát chứa thạch tín (asen) vượt mức cho phép. Điều đáng nói là thông tin nước mắm có độ đạm càng cao thì hàm lượng thạch tín càng lớn khiến người tiêu dùng hoang mang. Tuy nhiên, giới chuyên gia, nhà khoa học cho biết, asen vô cơ mới gây độc, còn asen hữu cơ không gây độc và việc công bố thông tin của Vinastas là vội vàng, mập mờ khiến dư luận hoang mang, lo lắng.

Thạch tín hữu cơ không gây độc 

Chỉ hai ngày sau công bố của Vinastas về chất lượng nước mắm, ngày 19-10, khảo sát của phóng viên Báo Hànộimới tại một số chợ và siêu thị, người tiêu dùng tỏ ra lo lắng khi chọn mua nước mắm. Chủ một cửa hàng bán đồ khô tại chợ Dốc Cẩm (Long Biên) cho biết, bình thường, khách hàng vẫn chọn mua các loại nước mắm có độ đạm cao. Tuy nhiên, sau khi có thông tin nước mắm có độ đạm càng cao thì hàm lượng thạch tín càng lớn khiến tâm lý khách hàng thay đổi. Vì vậy, những loại mắm có độ đạm cao đã ế khách. Bác Đặng Thị Mẫn, nguyên giáo viên giảng dạy môn hóa học, Trường THCS Ngọc Lâm cho biết, asen là chất cực độc, có khả năng gây ung thư. Đây là kim loại không màu, không mùi, gây ngộ độc gấp 4 lần thủy ngân. "Khi thông tin nước mắm có hàm lượng asen vượt ngưỡng được công bố khiến tôi thực sự lo lắng. Vì vậy, tôi mong muốn cơ quan chức năng phải vào cuộc làm rõ nước mắm nào nhiễm asen vượt ngưỡng, asen tồn tại ở dạng nào, công bố tên sản phẩm đơn vị kinh doanh", bác Đặng Thị Mẫn đề nghị. Đề cập đến vấn đề hàm lượng asen có trong nước mắm, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học và thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, asen tồn tại ở 2 dạng. Một là asen vô cơ (tức là thạch tín nguyên chất), ở trạng thái nguyên tử hoặc phân tử chưa kết hợp với chất nào khác, rất độc hại. Loại thứ hai là asen đã tham gia quá trình phản ứng hóa học và tạo thành asen có hóa trị. Khi nó kết hợp với một chất nào đó tạo thành một hợp chất ở trạng thái hữu cơ. Loại asen hữu cơ không độc. Cũng theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nước mắm được chế biến bằng 3 nguyên liệu chính gồm: Nước, cá và muối. Thực tế, trong nước biển luôn có asen hữu cơ. Cá biển vì thế cũng bị nhiễm asen hữu cơ một cách tự nhiên nhưng không độc hại. Cá chỉ bị nhiễm asen vô cơ khi môi trường biển ô nhiễm do các nhà máy thải hóa chất.  Liên quan đến vấn đề này, TS Trần Đáng, nguyên Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Bộ Y tế) khẳng định, về mặt chuyên môn, nói đến asen, người ta nghĩ ngay đến chất vô cơ gây độc. Năm 2011, Bộ Y tế ban hành QCVN 8-2:2011/BYT là quy định chuẩn quốc gia về giới hạn ô nhiễm kim loại nặng trong thực phẩm. Theo đó, hàm lượng asen đã được Bộ Y tế ghi chú rõ chỉ tính trên asen vô cơ và hàm lượng ăn vào hằng tuần có thể chấp nhận được tạm thời là 0,015mg/kg. Riêng với nước chấm, Bộ Y tế có giới hạn chung là 1,0mg/l. Do đó, khảo sát kết luận của Vinastas là vội vàng, dễ gây hiểu lầm cho người tiêu dùng.

Thông tin mập mờ, dư luận hoang mang

Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) cũng cho rằng, cần phải xem xét asen dưới góc độ khoa học. Nếu là asen hữu cơ tự sản sinh trong quá trình sản xuất ủ men nước mắm thì không đáng lo ngại. Còn nếu là asen được nhà sản xuất đưa vào trong quá trình sản xuất sản phẩm thì mới thực sự nguy hiểm. Do vậy, việc thông tin về chất lượng nước mắm, cũng như các chất ở trong đó cần rõ ràng dựa trên cơ sở khoa học, thận trọng và tránh mập mờ. Về vấn đề này, ngày 19-10, Cục Chế biến nông lâm thủy sản và Nghề muối (Bộ NN&PTNT) cho biết, công bố của Vinastas về các loại mẫu nước mắm nhiễm asen là quá vội vàng. Các thông tin công bố của Vinastas sơ sài, không đáp ứng được các tiêu chí như: Số lượng mẫu có đủ đại diện sản phẩm nước mắm của các cơ sở sản xuất trong nước; phương pháp lấy mẫu; kiểm nghiệm; xử lý số liệu sau kiểm nghiệm...  Hiện cả nước có 2.900 hộ sản xuất nước mắm truyền thống với 10.500 lao động, 140 doanh nghiệp sản xuất nước mắm, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, tự phát chiếm đại đa số. Mỗi năm cả nước tiêu thụ 200 triệu lít nước mắm, trong đó 75% là nước mắm công nghiệp. Mặc dù, các cơ sở sản xuất nước mắm còn nhỏ lẻ, công tác bảo quản sơ sài, nhưng từ những năm 1970, Việt Nam đã ban hành tiêu chuẩn quốc gia về nước mắm. Cục Chế biến nông lâm thủy sản và Nghề muối cho rằng, để xác định nước mắm có bảo đảm hay không cần phải lập Hội đồng khoa học phân tích, đánh giá, công bố rộng rãi cho người tiêu dùng biết, nếu chỉ theo kết quả của Vinastas sẽ ảnh hưởng và gây thiệt hại lớn về kinh tế cho các cơ sở sản xuất nước mắm truyền thống có uy tín trên thị trường... Trước câu hỏi, vì sao Vinastas công bố về hàm lượng asen, không nêu rõ asen hữu cơ, vô cơ khác nhau, gây độc hại như thế nào cho người tiêu dùng (?),Sau khi phát hiện 101/150 mẫu nước mắm (chiếm 67,33%) có asen tổng vượt ngưỡng, chúng tôi đã lấy ra 20 mẫu có asen vượt ngưỡng đó để xét nghiệm tìm xem có asen vô cơ không và kết quả không tìm thấy. Như vậy, có thể khẳng định 101 mẫu có asen vượt ngưỡng kia hoàn toàn là asen hữu cơ.

Sài gòn giải phóng

Thành phố sóng tốt phải không có dịch bệnh

Trước diễn biến phức tạp và nguy hiểm của dịch bệnh do virus Zika, chiều 19-10, Bí thư Thành ủy TPHCM đã có buổi làm việc với lãnh đạo Bộ Y tế, Viện Pasteur TPHCM và các sở ngành liên quan nhằm đánh giá tình hình và triển khai những biện pháp phòng chống dịch.

TPHCM “nhạy cảm” với dịch bệnh

Viện Pasteur TPHCM, cho biết thành phố vừa phát hiện thêm một ca bệnh mắc virus Zika tại quận 5, nâng tổng số ca bệnh do virus Zika tại TPHCM lên 5 ca (2 trường hợp tại quận 2, 1 trường hợp tại quận 9, 1 trường hợp tại quận 12, 1 trường hợp tại quận 5). Viện Pasteur TPHCM đã kịp thời cập nhật tình hình dịch bệnh do virus Zika trên thế giới cũng như nhanh chóng xét nghiệm hơn 800 mẫu bệnh phẩm mà các đơn vị y tế của Sở Y tế TPHCM cũng như các địa phương gửi đến. Về chuyên môn giám sát, điều tra dịch tễ đối với dịch do virus Zika, đã triển khai tập huấn cho các đơn vị và y tế dự phòng các địa phương… Tuy nhiên, hiện hệ thống máy móc xét nghiệm khá cũ kỹ, cơ sở chật hẹp nên cần được quan tâm đầu tư thêm… Báo cáo về công tác phòng chống dịch do virus Zika, Giám đốc Sở Y tế TPHCM, cho biết ngoài việc thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát, ngành y tế đã triển khai xác định và can thiệp vùng nguy cơ dựa trên chỉ số lăng quăng, chỉ số muỗi và phân loại thành các vùng nguy cơ cao, nguy cơ vừa và nguy cơ thấp để có biện pháp phòng chống thích hợp. Kết quả ghi nhận tại 8 quận, huyện trọng điểm cho thấy: vùng nguy cơ cao tập trung tại Bình Chánh, Thủ Đức, Hóc Môn; vùng nguy cơ vừa tập trung tại Tân Phú, quận 8, Tân Bình… Trên vai trò lãnh đạo của ngành y tế, PGS-TS Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, nói dịch do virus Zika không nằm ngoài tiên đoán của bộ. “Diễn biến dịch Zika tiếp tục phức tạp, khả năng xuất hiện nhiều ca mắc virus Zika và dị tật bẩm sinh ở trẻ do mắc virus Zika là khó tránh khỏi”, ông Nguyễn Thanh Long quan ngại. Ông nhìn nhận chủng virus Zika nghi gây tật đầu nhỏ cho một trẻ ở Đắk Lắk là cùng chủng với virus Zika lưu hành tại TPHCM, nên nếu không ngăn chặn tốt thì khả năng TPHCM sẽ có ca trẻ sơ sinh dị tật tương tự. Ông đề nghị TPHCM chỉ đạo các quận, huyện triển khai quyết liệt chiến dịch diệt lăng quăng, bọ gậy, đầu tư cho các cơ sở y tế dự phòng để đủ năng lực phòng chống. “TPHCM rất nhạy cảm với dịch bệnh. Cứ có dịch bệnh gì là TPHCM có trước và hiện dịch bệnh tại TPHCM cũng chiếm tới 15% dịch bệnh của cả nước”.

“Đầu tàu” về dịch bệnh thì… gay go!

Cũng trong chiều 19-10, BND TP đã chủ trì cuộc họp với các sở ngành và các bệnh viện trọng điểm về triển khai phòng chống dịch bệnh do virus Zika. Hiện đã triển khai tầm soát ca bệnh nghi mắc Zika tại 30 bệnh viện trên địa bàn toàn phố và thực hiện công tác giám sát các điểm nguy cơ được thực hiện tại 24/24 quận, huyện. Bên cạnh đó, nhằm phòng chống di chứng tật đầu nhỏ, ngành y tế tập trung phát hiện thai phụ có triệu chứng Zika để quản lý, theo dõi thai nhi và trẻ sơ sinh; tăng cường tầm soát phát hiện sớm để tránh dị tật đầu nhỏ khi sinh ra; phát hiện và điều tra ca tật đầu nhỏ ở trẻ mới sinh và những ca chết thai nhi, não thai bẩm sinh bất thường trong thời gian mang thai hoặc sau khi sinh… Nhằm nâng cao hơn nữa công tác phòng ngừa, UBND TP yêu cầu các quận, huyện phải tăng cường vệ sinh môi trường; cho test nhanh những ca bệnh nghi ngờ ngay tại các trung tâm y tế dự phòng quận, huyện để giảm tải tuyến trên; không công bố rộng rãi thông tin người mắc bệnh do virus Zika để tránh kỳ thị của xã hội… “Quan trọng nhất vẫn là tập trung vệ sinh môi trường sống, làm việc, nâng cao ý thức và trách nhiệm của hộ gia đình, khu phố, tổ dân phố, không để phát sinh các ổ lăng quăng, muỗi gây bệnh”. Hoan nghênh sự chủ động và phối hợp của ngành y tế thành phố cũng như Bộ Y tế trong phòng chống dịch do virus Zika, Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh phải xử lý nhanh chóng, có hiệu quả hơn nữa đối với dịch bệnh nguy hiểm này. “Thấy dịch bệnh như thế tôi rất sốt ruột. TPHCM đang xây dựng là thành phố có chất lượng sống tốt, đáng sống mà dịch bệnh luôn đứng đầu thì gay go”, vì vậy chỉ đạo quyết liệt vào cuộc phòng chống dịch do virus Zika ngay bằng các biện pháp cụ thể, đó là: UBND TP phải chỉ đạo quyết liệt các quận, huyện huy động các lực lượng, hệ thống chính trị khẩn trương vào cuộc phòng chống dịch; tổng huy động triển khai chiến dịch vệ sinh môi trường, làm thường xuyên, liên tục diệt lăng quăng, bọ gậy, muỗi; có nội dung tuyên truyền cụ thể để người dân hiểu nguy hại của dịch bệnh nhưng không hoang mang, kỳ thị; nâng cao năng lực phòng chống dịch cho các đơn vị y tế dự phòng; ngành y tế thành phố phối hợp với các đơn vị của Bộ Y tế như Viện Pasteur để phòng chống dịch nhanh nhất, hiệu quả nhất… “Mục tiêu của thành phố là chăm sóc tốt sức khỏe cho người dân thành phố, du khách. Du khách đến thành phố là yên tâm về sức khỏe. Thành phố đang phấn đấu đầu tàu về kinh tế, giáo dục, chứ đầu tàu về dịch bệnh thì gay go”.

Tiền phong

Siết chặt điều kiện hành nghề bác sĩ

Cục KKHCN-ĐT, Bộ Y tế vừa đề xuất: Đối với những người lựa chọn hướng hành nghề khám chữa bệnh, sẽ phải học thêm 2 năm để được cấp bằng Bác sỹ y khoa (giống như hệ bác sĩ đa khoa đào tạo 6 năm hiện nay). Sau đó, những người được cấp bằng này vẫn chưa được hành nghề ngay mà cần phải thêm 1 năm tiền hành nghề, thực hành tại các bệnh viện.

Quản lý chồng chéo, mở trường ồ ạt

Theo Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, hiện đào tạo ngành y đang có nhiều tồn tại bất cập. Trước năm 2000, cả nước có 8 trường đại học (ĐH) đào tạo y, nhưng đến năm 2016 đã lên đến 24 trường. Việc thành lập mới nhiều trường trong thời gian ngắn, tiêu chí thành lập đơn giản như bệnh viện thực hành, chuyên môn của giảng viên  chưa  được đánh giá đúng mức.  Không những thế, số sinh viên tăng nhiều ở mỗi trường. Cơ chế kiểm soát chất lượng chưa rõ ràng. Kiểm định chất lượng mới chỉ tiếp cận kiểm định cơ sở đào tạo, chưa tiếp cận kiểm định chương trình đào tạo. Đánh giá sinh viên cũng chưa có chuẩn chung, nặng về kiến thức, chưa tiếp cận đánh giá theo năng lực. Mặt khác, Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế cũng cho biết thêm, khó khăn nữa là hiện đang tồn tại song song hai hệ thống quản lý sau ĐH. Việt Nam vẫn đang lẫn lộn giữa hai hệ thống năng lực: Thực hành khám chữa bệnh và nghiên cứu hàn lâm. Đang cùng tồn tại song song 2 hệ thạc sĩ, tiến sĩ do Bộ GD&ĐT quản lý,  hệ bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 do Bộ Y tế quản lý, song lại không có nhiều sự phân định, khác biệt rõ ràng giữa 2 chương trình. “Việc cấp chứng chỉ hành nghề cho các bác sĩ, y sĩ, điều dưỡng,… chỉ cần yêu cầu thực hành nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp mà không trải qua một kỳ thi sát hạch nào cả. Hơn nữa, chứng chỉ này được cấp 1 lần và sử dụng vĩnh viễn”. Không những thế việc Chính phủ quyết định giao Bộ Lao động Thương binh, Xã hội quản lý hệ thống giáo dục nghề nghiệp từ trung cấp đến cao đẳng cũng khiến các trường trung cấp chuyên nghiệp, các trường cao đẳng y dược đang trực thuộc Bộ GD&ĐT như “ngồi trên đống lửa” vì chưa biết sẽ chuyển đổi thế nào. Mặt khác, thông tư liên Bộ Y tế và Nội vụ quy định từ năm 2018 không tuyển sinh một số ngành y hệ trung cấp, 2021 dừng đào tạo một số ngành này cũng khiến các trường lao đao. Muốn không bị đóng cửa, các trường trung cấp đào tạo y dược phải được nâng cấp lên cao đẳng. “Về đội ngũ, chúng tôi hoàn toàn có thể đáp ứng được theo quy định. Nhưng về cơ sở vật chất thì đúng là chúng tôi không biết xử lý thế nào. Theo quy định, trường phải có diện tích 5 ha mới đủ lên cao đẳng. Với những trường trung cấp ở thành phố lớn, quy định này đúng là khó như lên trời”.

Siết chặt điều kiện hành nghề bác sỹ

Tại hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về đào tạo nhân lực y tế được Bộ Y tế tổ chức vừa qua, những đề xuất về đổi mới đào tạo đã được đưa ra. Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, đã đề xuất đổi mới mô hình đào tạo theo hướng bỏ đào tạo bác sĩ nội trú. Với y đa khoa, học xong 4 năm, người học sẽ được cấp bằng cử nhân y khoa. Tiếp đó, những người muốn học tiếp sẽ phân thành 2 hướng: Hệ hành nghề khám chữa bệnh do Bộ Y tế quản lý và Hệ nghiên cứu do Bộ GD&ĐT quản lý. Những người không muốn học tiếp có thể trực tiếp tham gia thị trường lao động. Theo Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế, hiện đào tạo ngành y đang có nhiều tồn tại bất cập. Trước năm 2000, cả nước có 8 trường đại học (ĐH) đào tạo ngành y, nhưng đến năm 2016 đã vọt lên tới 24 trường. Đối với những người lựa chọn hướng hành nghề khám chữa bệnh, sẽ phải học thêm 2 năm để được cấp bằng Bác sỹ Y khoa (giống như hệ bác sĩ đa khoa đào tạo 6 năm như hiện nay). Tuy nhiên, những người được cấp bằng này vẫn chưa được hành nghề mà cần phải trải qua thêm 1 năm tiền hành nghề thực hành tại các bệnh viện. Sau khi kết thúc một năm thực hành tại bệnh viện, những người này phải trải qua một kỳ thi quốc gia cấp chứng chỉ hành nghề phạm vi đa khoa. Để trở thành bác sĩ chuyên khoa, các bác sĩ y khoa sẽ phải học và thực hành tại các bệnh viện thêm 2-3 năm chuyên khoa, sau đó thi cấp chứng chỉ hành nghề phạm vi chuyên khoa. Tiếp đó, để trở thành bác sĩ chuyên khoa sâu, phải học và thực hành tại các bệnh viện thêm từ 2 năm trở lên và thi cấp chứng chỉ hành nghề một lần nữa. Đối với những người lựa chọn hướng nghiên cứu do Bộ GD quản lý thì phân thành 2 giai đoạn: Thạc sĩ 2 năm và nghiên cứu sinh 3-4 năm, lấy bằng tiến sĩ. Tham chiếu đối với khung trình độ quốc gia thì các cử nhân Y khoa tương đương với khung trình độ bậc 6. Các bác sĩ Y khoa tương đương khung trình độ bậc 7, còn các bác sĩ chuyên khoa tương đương khung trình độ bậc 8. Chính vì vậy, Bộ Y tế cũng đề xuất bác sĩ học 6 năm tương đương thạc sĩ (khung trình độ bậc 7) nên tăng bậc lương khởi điểm. Trao đổi với Tiền Phong, thứ trưởng Bộ Y tế Lê Quang Cường cũng cho rằng sẽ phải có một kỳ thi cấp chứng chỉ hành nghề y cấp quốc gia. Có như thế, dù đào tạo ở trường nào, hệ nào thì khi hành nghề, các bác sĩ đều có chung một chuẩn. Còn lãnh đạo Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo cho biết, Bộ Y tế đã xây dựng xong Dự thảo Nghị định về tổ chức đào tạo thực hành y khoa, sẽ trình Chính phủ phê duyệt vào thời gian tới.

Pháp luật TP. HCM

TP. HCM khẩn cấp đối phó dịch Zika

Các bệnh viện sẽ tập trung tầm soát thai phụ có triệu chứng Zika, phát hiện sớm dị tật đầu nhỏ ở thai nhi. Chiều 19-10, UBND TP.HCM đã tổ chức buổi họp triển khai phòng, chống dịch bệnh Zika với sự tham dự của Bộ Y tế cùng các sở, ban ngành và các BV trọng điểm.

Phân loại các vùng nguy cơ

PGS-TS Nguyễn Tấn Bỉnh, Giám đốc Sở Y tế TP.HCM, thông tin ngoài việc thành lập các đoàn kiểm tra giám sát, Sở đã chỉ đạo triển khai xác định và can thiệp vùng nguy cơ dựa trên chỉ số lăng quăng, chỉ số muỗi và phân loại thành các vùng nguy cơ cao, nguy cơ vừa và nguy cơ thấp. Kết quả ghi nhận tại tám quận, huyện trọng điểm cho thấy: Vùng nguy cơ cao tập trung tại Bình Chánh (98%), Thủ Đức (70%), Hóc Môn (53%); vùng nguy cơ vừa tập trung tại Tân Phú, quận 8, Tân Bình. Ngoài ra, Sở cũng sẽ phối hợp với Viện Pasteur thực hiện tầm soát ca bệnh tại 30 bệnh viện trên địa bàn toàn TP. Từ tháng 4 đến nay, các bệnh viện đã chuyển được gần 800 mẫu bệnh phẩm đến Viện Pasteur. Bên cạnh đó, nhằm phòng, chống di chứng tật đầu nhỏ, các bệnh viện sẽ chú trọng phát hiện thai phụ có triệu chứng Zika để quản lý, theo dõi thai nhi và trẻ sơ sinh; tăng cường tầm soát phát hiện sớm để tránh dị tật đầu nhỏ khi sinh ra; phát hiện não thai bẩm sinh bất thường trong thời gian mang thai hoặc sau khi sinh… Theo BS Hoàng Thị Diễm Tuyết, Giám đốc BV Hùng Vương TP.HCM, đối với những trường hợp nghi ngờ Zika đều đưa đi xét nghiệm, nếu là phụ nữ mang thai phải được tầm soát quá trình dị tật đầu nhỏ qua việc siêu âm, đo đường kính chu vi đầu so với xương đùi. Tuy nhiên, để tránh làm hoang mang cho các sản phụ, bệnh viện sẽ tư vấn rõ ràng các triệu chứng cho phụ nữ như sốt, phát ban, mệt mỏi… trong thai kỳ mới nên làm xét nghiệm.

Phối hợp chặt chẽ với các phòng khám

Theo Viện Pasteur TP.HCM, TP vừa phát hiện thêm một ca bệnh mắc Zika tại quận 5, nâng tổng số ca bệnh do virus Zika tại TP.HCM lên năm ca (hai trường hợp tại quận 2, ba trường hợp còn lại tại quận 9, quận 12 và quận 5, mỗi nơi một ca). Riêng tại quận 2, BS Phan Thành Phước, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng quận, cho biết cả hai trường hợp mắc Zika ở quận 2 đều do ngành y tế quận chủ động phát hiện. Theo ông Phước, bệnh nhân ngụ phường An Phú là nữ (22 tuổi), làm nghề buôn bán. Ngày 11-10, bệnh nhân có hiện tượng sốt phát ban nên đến phòng khám địa phương. “Do được triển khai trước đó nên phòng khám chủ động lấy mẫu máu bệnh nhân và gửi Viện Pasteur TP.HCM xét nghiệm. Sau khi có kết quả chính thức bệnh nhân nhiễm virus Zika, Trung tâm Y tế dự phòng quận 2 tiến hành điều tra và giám sát ca bệnh” - BS Phước nói. Kết quả điều tra cho thấy trong bán kính 200 m nơi bệnh nhân ở có nhiều điểm đọng nước. Do vậy, ngành y tế huy động nguồn lực tổng vệ sinh liên tục bốn tuần, đồng thời phun hóa chất diệt muỗi và lăng quăng. “Giám sát dịch bệnh tại các phòng khám tư nhân rất quan trọng. Do đó ngành y tế cũng nên phối hợp chặt chẽ giữa bệnh viện với các đơn vị này để chủ động phát hiện và kịp thời xử lý ca bệnh mới” - BS Phước đề xuất. BS Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, cho biết sau khi nhận thông tin về các trường hợp nghi ngờ bệnh do virus Zika trong hệ thống giám sát, trung tâm phối hợp với y tế dự phòng quận tiến hành điều tra dịch tễ tại nhà và quanh khu vực bệnh nhân ở. Đồng thời phun hóa chất diệt muỗi trong phạm vi ổ dịch theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Bên cạnh đó, các hoạt động truyền thông và tư vấn phòng bệnh trực tiếp cho thai phụ trong phạm vi ổ dịch, giám sát phát hiện ca bệnh mới cũng được triển khai ngay. Để chủ động phòng ngừa dịch bệnh do virus Zika, ngoài triển khai các phòng khám tư nhân, ngành y tế quận, huyện cũng đề nghị các tiệm thuốc Tây trên địa bàn khi phát hiện người mua thuốc có triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh do virus Zika thì nên khuyên họ tới khám tại cơ sở y tế.

Thêm 2 trường hợp dị tật đầu nhỏ được phát hiện

Ngày 19-10, Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk đã tiến hành lấy mẫu xét nghiệm cho hai trường hợp mắc bệnh đầu nhỏ là bé Giàng Thị K.T. (bảy tuổi) và Giàng A Đ.D. (bốn tuổi) ngụ xã Ea Dăh, huyện Krông Năng để xét nghiệm nguyên nhân gây bệnh đầu nhỏ. Sau sinh, các bác sĩ thấy vòng đầu của hai bé nhỏ hơn trung bình của những trẻ bình thường (lần lượt là 35 cm và 39 cm). Theo người cha là Giàng A N., trước đó vợ chồng anh đã sinh hai người con, cả hai đều phát triển bình thường. Trong quá trình mang thai hai bé KT và ĐD, người vợ có nhiều lần bị sốt, ốm nhưng chỉ cho đi bệnh viện khám, uống thuốc và không làm các xét nghiệm gì khác. BS Phạm Văn Lào, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Đắk Lắk, cho biết ngành y tế phát hiện hai trường hợp này trước đó và cũng đã tiến hành lấy mẫu xét nghiệm. Tuy nhiên, do thời kỳ đó chưa có máy móc hiện đại nên không tìm ra nguyên nhân. “Trường hợp này, ngành y tế vẫn liên tục theo dõi nhưng không đưa vào diện bị bệnh Zika bởi virus Zika chỉ mới lưu hành ở Việt Nam từ cuối năm 2015” - BS Lào thông tin. Trước đó cơ quan chức năng cũng phát hiện cháu HL (bốn tháng tuổi), con gái chị HB (trú xã Cư Pơng, huyện Krông Búk, Đắk Lắk) bị chứng đầu nhỏ. Các cơ quan chức năng đã tiến hành lấy mẫu các trường hợp nghi Zika trên địa bàn gửi xét nghiệm tại Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương để xác định nguyên nhân.

Bác sĩ 3 bệnh viện phối hợp cứu sống sản phụ nguy kịch

Thông tin từ Sở Y tế TP.HCM cho biết trong kíp trực sáng 18-10 BV huyện Cần Giờ tiếp nhận bệnh nhân nữ 35 tuổi, ngụ xã Long Hòa, huyện Cần Giờ trong tình trạng nguy kịch. Bệnh nhân có triệu chứng da xanh, niêm nhạt, chóng mặt, người mệt, huyết áp không đo được. Ban Giám đốc BV Cần Giờ đã chủ động báo động đỏ nội viện, huy động nhân lực của BV thuộc các khoa có liên quan tham gia cấp cứu. Bệnh nhân được siêu âm và kết quả xác định chẩn đoán thai ngoài tử cung vỡ. Đồng thời trong quá trình siêu âm, bệnh nhân được xét nghiệm máu tại chỗ, dự trù máu, êkip khẩn trường chuẩn bị phòng mổ. Sau 20 phút kể từ lúc nhập viện, bệnh nhân được phẫu thuật cấp cứu, êkip mổ gồm bác sĩ chuyên khoa sản của BV Hùng Vương, bác sĩ gây mê của BV Nguyễn Tri Phương (các bác sĩ này đang luân phiên tại BV huyện Cần Giờ) cùng các bác sĩ BV huyện Cần Giờ. Sau ca mổ, tình trạng bệnh nhân ổn định, hiện đang được chăm sóc tích cực. Các bác sĩ đánh giá bệnh nhân đã phục hồi và tiên lượng rất tốt. Được biết thời gian trước đây khi chưa được sự hỗ trợ luân phiên của các bác sĩ chuyên khoa của các BV thành phố, BV Cần Giờ không thể phẫu thuật cấp cứu sản khoa. Những trường hợp tương tự phải tự chuyển viện khẩn cấp.

Thêm 1 bệnh nhi nhiễm virus Zika

 Chiều 20-10, Cục YTDP, Bộ Y tế cho biết kết quả xét nghiệm tại Viện Pasteur TP.HCM khẳng định thêm một trường hợp nhiễm virus Zika là một bé gái bốn tuổi. Bệnh nhi này sống tại huyện Bến Lức, Long An. Như vậy từ tháng 4 đến nay cả nước đã ghi nhận chín trường hợp nhiễm virus Zika, trong đó có năm trường hợp tại TP.HCM. Hiện TP.HCM cũng đã công bố dịch Zika cấp xã/phường. Trước đó, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Bộ Y tế cũng ghi nhận một bé gái bốn tháng tuổi ngụ huyện Krông Buk, Đắk Lắk có triệu chứng dị tật bẩm sinh nghi chứng đầu nhỏ. Các xét nghiệm ban đầu cho thấy người mẹ và thai nhi từng nhiễm virus Zika. Cơ quan chức năng tiếp tục lấy mẫu gửi phòng xét nghiệm ĐH Nagasaki, Nhật Bản để kiểm tra sự hiện diện của virus Zika. Trước tình hình trên, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục YTDP cho rằng người dân không nên quá hoang mang lo lắng bởi hầu hết người nhiễm virus Zika có biểu hiện lâm sàng nhẹ và tự qua khỏi. Tuy nhiên, nếu thai phụ nhiễm virus này trong ba tháng đầu thai kỳ có thể dẫn đến nguy cơ dị tật đầu nhỏ ở thai nhi với tỉ lệ rất nhỏ. Để phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo phụ nữ có dự định mang thai, hay đang có thai không nên tới vùng có dịch. Trong thời kỳ mang thai nếu có triệu chứng mắc virus Zika (sốt, phát ban, đau khớp, đau cơ, đau mắt đỏ…) cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, xét nghiệm. 

Chất tạo nạc mới có khả năng gây ung thư

Mặc dù chưa có quy định cấm nhưng các nhà khoa học cảnh báo việc sử dụng thịt heo tồn dư chất cysteamine về lâu dài có thể gây ung thư. Chiều 20-10, ông Nguyễn Văn Việt, Chánh Thanh tra Bộ NN&PTNT, khẳng định: “Bộ NN&PTNT sau khi họp thống nhất lần cuối vào tháng 11 tới đây sẽ đưa chất cysteamine vào danh mục cấm sử dụng trong chăn nuôi”.

Chưa có trong danh mục cấm sử dụng

Theo ông Việt, chất cysteamine là một chất kích thích tăng trưởng, tăng trọng và tạo nạc mới được sử dụng trong nuôi heo gần đây. Tuy hiện nay nhiều nước trên thế giới đã cấm sử dụng chất này là Mỹ, EU nhưng một số nước không cấm, trong đó có Việt Nam. Nói về tác hại của nó, ông Việt cho biết trong chăn nuôi vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều giữa các nhà khoa học và nhà quản lý. Đến thời điểm hiện nay, Thanh tra Bộ NN&PTNT sau nhiều đợt tiến hành thanh tra các nhà máy thức ăn chăn nuôi và trang trại chăn nuôi đã phát hiện chất tạo nạc, tăng trọng cho heo mới là cysteamine được sử dụng thay thế salbutamol. “Chất này liệu có những tác động gây ảnh hưởng sức khỏe cho con người?”. Ông Việt nhận định việc tác động là có, tuy nhiên mức độ đến đâu Bộ NN&PTNT vẫn chờ kết quả công bố của các nhà khoa học và cơ quan có thẩm quyền. Chánh Thanh tra Việt cho hay loại chất tạo nạc mới này có nguồn gốc từ Trung Quốc và đang được sử dụng phổ biến. Gần đây Thanh tra Bộ NN&PTNT liên tục phát hiện tình trạng các doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi và cả người nuôi sử dụng cysteamine. Theo một chuyên gia về nông nghiệp, hiện nay cysteamine đã bị Liên minh châu Âu (EU) cấm sử dụng làm phụ gia thức ăn chăn nuôi và không có trong danh mục của Ủy ban Tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế. Nhiều tổ chức thú y ở các nước trên thế giới khuyến cáo không dùng cysteamine trong chăn nuôi đại trà, thương mại.

Chưa cấm nên không thể xử phạt

Hiện tại một số hộ chăn nuôi trên địa bàn TP.HCM vẫn vô tư sử dụng chất cysteamine do chưa có quy định cấm. Bà Năm (huyện Hóc Môn) cho biết đàn heo 40 con của bà mỗi ngày được cho ăn thực phẩm do mối quen cung cấp. “Người giao cam kết trong thành phần thực phẩm dành cho heo không có chất tạo nạc thuộc nhóm B-agonist như salbutamol. Khi tôi gặng hỏi thì người này cho biết trong thức ăn cho heo có chứa chất cysteamine, tác dụng tương tự salbutamol” - bà Năm nói. Tương tự, ông Thành (Bình Chánh) ngạc nhiên khi thấy đàn heo 50 con trong chuồng có tướng tá hệt như được vỗ béo bằng chất tăng trọng salbutamol. “Tôi hỏi nhà cung cấp thức ăn cho heo, họ cho biết có cho tiền cũng không dám sử dụng chất cấm. Tuy nhiên, nhà cung cấp thức ăn cho heo thừa nhận trong thành phần có cysteamine nhưng chất này hiện không bị cấm” - ông Thành nói. Một cán bộ thú y trên địa bàn huyện ngoại thành TP.HCM cho biết khi phát hiện heo nghi ngờ có sử dụng chất tăng trọng thì chỉ lấy nước tiểu để phân tích chất cấm thuộc nhóm B-agonist. “Do chưa có văn bản quy định cysteamine là chất cấm trong chăn nuôi heo nên trạm thú y huyện không thể lấy mẫu nước tiểu phân tích chất cysteamine” - vị này nói. Liên quan đến thực trạng sử dụng chất cysteamine trong nuôi heo, ngày 20-10, hiện chưa có quy định cấm sử dụng chất cysteamine nên cơ quan thú y TP.HCM không thể xử phạt. “Điều đáng nói là thực trạng sử dụng chất cysteamine đã được báo động từ đầu năm 2016 nhưng cơ quan chức năng phản ứng quá chậm. Ngay cả quy trình kiểm tra và phát hiện chất cysteamine trong chăn nuôi và trên thịt heo cũng chưa được ban hành nên cơ quan thú y TP.HCM cũng chưa thể kiểm tra và xử lý”. TP.HCM đang xây dựng phương pháp chuẩn trong công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý việc sử dụng chất cysteamine trong nuôi heo và sẽ trình cơ quan thẩm quyền để lấy ý kiến. Khi nào có hướng dẫn cụ thể thì cơ quan thú y TP.HCM mới có thể tiến hành kiểm tra và xử phạt.

Có thể nguy hại đến sức khỏe

GS-TS Vũ Duy Giảng, chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng vật nuôi, cho biết cysteamine còn có các tên gọi khác như aminoethanethiol, thioethanolamine… là một hợp chất hóa học thường được sử dụng dưới dạng muối hydrochloride. Đây là một chất có tác dụng kích thích tăng trọng liên quan tới hoóc-môn tăng trưởng, tăng tạo nạc đối với vật nuôi. Trong y học, từ lâu cysteamine được sử dụng để điều trị một số bệnh về thận, cơ, tuyến giáp, não và mắt. Gần đây cysteamine được sử dụng để điều trị những bệnh dị ứng, rối loạn suy giảm thần kinh do di truyền trong các bệnh Huntington và Parkinson. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu trên động vật cho rằng liều cao cysteamine là nguyên nhân loét tá tràng, hoại tử vỏ thượng thận và di tật thai nhi. Người ăn phải thịt chứa chất này trong một thời gian dài dễ mắc các bệnh như ung thư vú, ung thư kết tràng và tuyến tiền liệt, suy yếu hệ thống miễn dịch… Thanh tra Bộ NN&PTNT cho biết trong các cuộc thanh tra gần đây, thanh tra phát hiện chất cysteamine được sử dụng tràn lan tại nhiều tỉnh phía Bắc, trong đó có Sơn La, Hưng Yên, Thái Bình, Hải Dương... Đặc biệt, thanh tra phát hiện một công ty ở Hà Nam chỉ trong ít tháng đã nhập khẩu bảy tấn cysteamine. “Giá trên thị trường chất này chênh lệch theo vùng 4-5,5 triệu đồng cho một gói 25 kg. Thậm chí có nơi giá lên tới 6,5-10 triệu đồng/gói 25 kg. Đây là chất đang bán rất chạy, thậm chí còn cháy hàng vì nhiều người tìm mua sử dụng trong chăn nuôi” - ông Dũng nói.

Giảm tỉ lệ mù lòa xuống còn 1,6% vào năm 2020

Từ ngày 20 đến 22-10, tại TP Cần Thơ, Hội Nhãn khoa Việt Nam phối hợp với BV Mắt Trung ương tổ chức hội nghị nhãn khoa toàn quốc năm 2016. Hơn 1.400 đại biểu Việt Nam và quốc tế đã tham dự hội nghị. BV Mắt Trung ương, nhấn mạnh tình hình bệnh mắt ở nước ta có nhiều thay đổi; những bệnh lý mù lòa do các bệnh như giác mạc hoặc đau mắt hột đã giảm. Tuy nhiên, những bệnh lý mới lại xuất hiện. Do đó, mục tiêu chung của toàn ngành là hạ tỉ lệ mù lòa có thể phòng tránh từ 50 tuổi trở lên từ 1,8% xuống còn khoảng 1,6% năm 2020. Đồng thời, cần cải thiện sự tiếp cận dịch vụ chăm sóc mắt toàn diện lồng ghép vào hệ thống y tế hiện tại trên cả nước. Phát biểu tại hội nghị, ông Lokky Wai, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Việt Nam cần quan tâm để làm giảm gánh nặng cho mù lòa và suy giảm thị lực cho người dân. Ông mong muốn được tiếp tục phối hợp với Việt Nam nhằm cung cấp và hỗ trợ những kỹ thuật cần thiết trong phòng, chống mù lòa”. Dịp này, ban tổ chức còn mở các khóa đào tạo ngắn hạn với các chủ đề về dịch kính võng mạc; phẫu thuật Laser Femto Second; phẫu thuật Phaco, Glocom cho đội ngũ y, bác sĩ chuyên khoa về mắt tại Việt Nam.

Sức khỏe & Đời sống

Năm 2016, không tăng giá dịch vụ y tế đối với người chưa có BHYT

Chiều 19/10, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp Ban chỉ đạo điều hành giá, đánh giá kết quả kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành giá một số mặt hàng cụ thể trong 9 tháng năm 2016 và định hướng điều hành giá 3 tháng cuối năm. Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, chủ trương nhất quán là các dịch vụ cơ bản như y tế, giáo dục dần tiến theo giá thị trường, phải kiên trì thực hiện để nâng cao chất lượng KCB và chất lượng giáo dục đi kèm với đó phải có chính sách an sinh xã hội, đảm bảo cho người nghèo, người có thu nhập thấp và đối tượng chính sách. Thủ tướng yêu cầu không tăng giá dịch vụ y tế cho người không có thẻ BHYT trong năm 2016.

BYT siết chặt quản lý dịch vụ thuê khoán bên ngoài bệnh viện

Bộ Y tế nêu rõ, khi phát hiện tổ chức, cá nhân thực hiện các dịch vụ thuê ngoài không đảm bảo những cam kết với BV, có hành vi gây khó khăn cho người bệnh và người nhà bệnh nhân hoặc thu phí không đúng theo quy định thì BV chấn chỉnh hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng thực hiện… Bộ Y tế vừa ký Quyết định số 6197/QĐ-BYT về việc ban hành Hướng dẫn quản lý dịch vụ thuê, khoán bên ngoài tại bệnh viện. Theo Bộ Y tế, dịch vụ thuê, khoán ngoài tại bệnh viện là các dịch vụ bệnh viện được bệnh viện ký hợp đồng với đơn vị cung cấp bên ngoài bệnh viện để cung cấp một phần hoặc toàn bộ dịch vụ. Dịch vụ thuê, khoán bên ngoài tại bệnh viện bao gồm các dịch vụ có mục đích phục vụ cho công tác quản lý bệnh viện, nhu cầu người bệnh và gia đình người bệnh trong thời gian khám bệnh, chữa bệnh tại bệnh viện. Theo đó, các loại hình dịch vụ thuê, khoán bên ngoài như: Dịch vụ bảo vệ, an ninh trật tự; Dịch vụ vệ sinh công nghiệp và vệ sinh ngoại cảnh; Dịch vụ bảo quản thi hài người bệnh tử vong trong bệnh viện; Dịch vụ vận chuyển người bệnh không cần trợ giúp của y tế; Dịch vụ vận chuyển người bệnh cần có trợ giúp y tế; Dịch vụ ăn uống trong bệnh viện; Dịch vụ trông giữ xe; Dịch vụ ngân hàng hỗ trợ thanh toán cho người bệnh; Dịch vụ cung cấp hàng hóa, siêu thị mini; Dịch vụ bưu chính viễn thông… đều được quy định rõ ràng và các điều khoản ràng buộc nhằm đảm bảo quyền lợi người bệnh và người nhà bệnh nhân. Các đơn vị cung cấp dịch vụ phải bảo đảm năng lực cung cấp dịch vụ với đầy đủ tư cách pháp nhân, đủ năng lực phương tiện, thiết bị và nhân lực để cung cấp dịch vụ, bảo đảm chất lượng dịch vụ và chịu trách nhiệm dịch vụ do mình cung cấp; đồng thời, phải bảo đảm chịu trách nhiệm về dịch vụ và thường xuyên phản hồi về chất lượng dịch vụ... Quyết định cũng quy định rõ, trên hợp đồng dịch vụ phải thể hiện rõ các điều kiện về chấm dứt hợp đồng hoặc có hình thức xử lý khi vi phạm các nguyên tắc, nội dung đã được ký kết giữa bệnh viện và đơn vị cung cấp dịch vụ như: Cung cấp dịch vụ kém chất lượng so với cam kết trong hợp đồng trách nhiệm; Không đáp ứng với các tiêu chuẩn kỹ thuật về cung cấp dịch vụ; Thu không đúng với giá niêm yết, hoặc cao hơn giá thị trường với cùng chủng loại hàng hoá dịch vụ và điều kiện phục vụ; Người bệnh phàn nàn về tinh thần, thái độ phục vụ tuỳ theo mức độ vi phạm, hoặc tái phạm nhiều lần không được xử lý; Chịu trách nhiệm bồi thường cho bệnh viện trong trường hợp mất mát, hư hỏng do nhân viên của đơn vị cung cấp dịch vụ gây ra. Theo Quyết định này, bệnh viện có biện pháp quản lý chất lượng dịch vụ, giá của các dịch vụ cung cấp như thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện hợp đồng; không giao khoán toàn bộ cho đơn vị cung cấp dịch vụ để tránh tình trạng bắt ép người bệnh sử dụng dịch vụ hoặc cung cấp dịch vụ với giá cao. BV tổ chức chỉ đạo, giám sát triển khai thực hiện dịch vụ thuê, khoán bên ngoài tại các bệnh viện. Bệnh viện quản lý thông tin dịch vụ thuê, khoán bên ngoài, thực hiện chế độ quản lý thông tin dịch vụ thuê, khoán bên ngoài. Mặt khác, giao trách nhiệm cho từng bộ phận khoa, phòng phù hợp tương ứng với mỗi loại hình dịch vụ, thường xuyên kiểm tra, giám sát theo đúng kế hoạch và nội dung giám sát định kỳ được Giám đốc bệnh viện phê duyệt. Quy định này cũng nêu rõ, khi phát hiện tổ chức, cá nhân thực hiện các dịch vụ thuê ngoài không đảm bảo những cam kết với bệnh viện, có hành vi gây khó khăn cho người bệnh và người nhà bệnh nhân hoặc thu phí không đúng theo quy định hợp đồng đã ký kết thì bệnh viện chấn chỉnh hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng thực hiện.

Phạt gần 670 triệu đồng đối tượng dùng xe cuqwus thương chở thuốc lá lậu

 UBND tỉnh Trà Vinh vừa quyết định xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền gần 670 triệu đồng đối với ông Trầm Tấn Hoàng Cương, sinh năm 1982, ngụ khóm 3, phường 1, thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, về hành vi vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu số lượng lớn bằng ôtô cứu thương. Cụ thể, phạt 85 triệu đồng đối với hành vi vi phạm về vận chuyển hàng cấm (thuốc lá điếu nhập lậu từ 500 bao trở lên) và phạt bổ sung, gồm​ tịch thu 750 bao thuốc lá điếu nhập lậu, buộc ông Trầm Tấn Hoàng Cương nộp số tiền tương đương giá trị xe ôtô biển số 84A-013.74 là 584.640.000 đồng vào ngân sách nhà nước, do phương tiện được sử dụng trái phép để vi phạm hành chính. Theo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Trà Vinh, lúc 15 giờ 30 chiều 15/9/2016, tại khu vực ấp Sa Bình, xã Long Đức, thành phố Trà Vinh, lực lượng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Trà Vinh kiểm tra bắt quả tang ông Trầm Tấn Hoàng Cương vận chuyển hàng cấm là 750 bao thuốc lá điếu nhập lậu; trong đó, 250 bao hiệu HERO và 500 bao hiệu ZET trên xe ôtô cứu thương (của một Phòng khám tư nhân tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh), biển kiểm soát 84A-013.74 đi từ Tp. HCM về thành phố Trà Vinh.  Đối tượng Cương khai nhận, số thuốc lá này Cương mua của một người không rõ họ tên ở Thành phố Hồ Chí Minh, số tiền hơn 10 triệu đồng, với ý định bán lại cho các tiểu thương ở Trà Vinh để kiếm lời./. 

Hướng về cơ sở - giảm tải bệnh viện: dốc sức hỗ trợ tuyến dưới

Là BVĐK tuyến cuối cả nước của khu vực ĐBSCL, BVĐK Trung ương Cần Thơ tích cực triển khai nhiều kỹ thuật mới, cứu sống nhiều bệnh nhân nguy kịch đồng thời dốc sức hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới để người bệnh yên tâm điều trị ngay gần nhà.

Y tế Quảng Bình, Hà Tĩnh giúp dân xử lý môi trường phòng bệnh sau lũ

Hà Tĩnh, Quảng Bình là 2 địa phương gánh chịu hậu quả nặng nề sau đợt mưa lũ lịch sử vừa qua. Hệ thống y tế cũng phải gánh chịu những thiệt hại nặng nề. Theo thống kê của ngành Y tế Quảng Bình, 100% cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng, phần lớn là bị tốc mái, vỡ cửa kính; hệ thống điện, nước bị hư hỏng. Một số công trình, hạng mục phục vụ cho công tác thu dung điều trị bệnh nhân ở các BV bị lũ lụt phá vỡ, có khoảng 90/159 trạm y tế xã, phường, thị trấn bị ngập nước, ước tính tổng số thiệt hại ban đầu là khoảng trên 40 tỷ đồng.

Phẫu thuật cắt bỏ nang phôi bẩm sinh cho trẻ sơ sinh 5 ngày tuổi

Bệnh nang phổi bẩm sinh có thể được phát hiện sớm trong thời kỳ bào thai nhờ kỹ thuật siêu âm hoặc MRI, phát hiện được trước tuần thứ 20 của thai kỳ. Ngày 18/10, Giám đốc Bệnh viện Sản- Nhi Quảng Ninh, BS Nguyễn Quốc Hùng cho biết, cùng ngày các bác sĩ của Bệnh viện đã phẫu thuật cắt bỏ thành công phần nang phổi bẩm sinh cho trẻ sơ sinh mới 5 ngày tuổi. Trước đó, Khoa Ngoại và Chuyên Khoa, Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Quảng Ninh tiếp nhận bé Vũ Huyền Lâm, 5 ngày tuổi (thường trú tại Tổ 11 Khu 9 Phường Bãi Cháy Tp Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) bị nang phổi bẩm sinh. Kết quả xét nghiệm, siêu âm ổ bụng và chụp CT cho thấy phần nhu mô phổi có tổn thương dạng nang khí - dịch, thành dày, tập trung thành đám thuỳ trên, kích thước ~ 45*20 mm. Trước đó ở tuân thai thứ 20 mẹ của bé đã được khoa Chẩn đoán trước sinh Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Quảng Ninh chẩn đoán bé bị nang phổi bẩm sinh. Đến ngày 13/10/2016, bé được sinh ra tại viện và được theoi dõi, chăm sóc tại Khoa Sơ sinh. Qua hội chẩn chuyên khoa các bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt nang phổi bẩm sinh cho bé. Kíp mổ phẫu thuật do bệnh viện tiến hành. Ca phẫu thuật tuy khó khăn do bệnh nhi còn quá bé, phẫu trường rất nhỏ, khó thao tác nhưng đã thành công tốt đẹp. Khoảng hơn 1 tiếng đồng hồ, các bác sĩ đã cắt bỏ toàn bộ phần nang phổi bẩm sinh cho bé Lâm. Bệnh nang phổi bẩm sinh có thể được phát hiện sớm trong thời kỳ bào thai nhờ kỹ thuật siêu âm hoặc MRI, phát hiện được trước tuần thứ 20. Do đó trong giai đoạn trước sinh, người mẹ cần khám và siêu âm định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý ở phổi nói chung và bệnh nang phổi bẩm sinh nói riêng, từ đó có phương án điều trị ngay sau sinh. Các bác sĩ cũng khuyến cáo, khi phát hiện con mình có các triệu chứng ho, khò khè kéo dài, viêm phổi thường xuyên tái phát, phụ huynh cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế có chuyên môn cao để bác sỹ kiểm tra và chỉ định điều trị kịp thời. Các bác sĩ cũng khuyến cáo, để phát hiện bệnh kịp thời cho thai nhi, các bà mẹ mang thai nên theo dõi và quản lý thai kì chặt chẽ nhằm phát hiện sớm dị tật trước sinh, phát hiện sớm các dị tật của trẻ. Việc phát hiện và điều trị sớm có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển sức khỏe và thể chất lâu dài của trẻ. Được biết, trong này 18/10/2016 BV Sản- Nhi tỉnh Quảng Ninh cũng đã phẫu thuật thành công cho bé trai 3 tuổi bị u tuyến thượng thận bên phải.

Hà tĩnh lần đầu tiên phẫu thuật tạo hình khuyết vòm sọ bằng xương sọ tự thân

BVĐK tỉnh Hà Tĩnh cho biết đơn vị này vừa tiến hành phẫu thuật tạo hình khuyết vòm sọ bằng xương sọ tự thân được bảo quản lạnh sâu thành công trên bệnh nhân bị chấn thương sọ não do tai nạn giao thông. Cách đây 5 tháng, bệnh nhân Lê Trường Dụng (66 tuổi) ở xã Kỳ Tây – Huyện Kỳ Anh bị tai nạn giao thông dẫn đến chấn thương sọ não, liệt nửa người và đã được các bác sĩ Bệnh viện Việt Đức Hà Nội mổ cấp cứu, giải tỏa nảo và mãnh sọ được cất giữ tại Phòng bảo quản mô của Trường đại học Y Hà Nội, sau đó được chuyển về tuyến dưới tiếp tục điều trị phục hồi chức năng. Cách đây 2 ngày người nhà đã đưa bệnh nhân đến BVĐK tỉnh để tiếp tục điều trị, tại đây sau khi được các bác sĩ Khoa Chấn thương thăm khám và giải thích là bệnh nhân có thể tiến hành phẫu thuật tạo hình khuyết vòm sọ bằng xương sọ tự thân ngay tại Bệnh viện nên người nhà đã đồng ý và đã liên hệ với Trường ĐHYHN lấy mãnh xương về để ghép. ngay sau khi bệnh nhân và người nhà bệnh nhân đồng ý chúng tôi đã chuyển bệnh nhân lên phòng mổ để tiến hành mổ bóc tách và ghép mảnh xương sọ có kích thước 14cm x 25cm về vị trí cũ, đảm bảo tính thẩm mỹ cũng như độ an toàn cho bệnh nhân. Trước đây những trường hợp như thế này đều phải chuyển lên tuyến trên mới phẫu thuật được. Trong tất cả các loại chấn thương thì chấn thương sọ não thường dễ để lại những hậu quả nặng nề, dẫn đến tử vong hoặc tàn phế cho nạn nhân. Nhiều nạn nhân sống sót nhưng có các ổ khuyết xương sọ, nhu mô não bên trong chỉ được bảo vệ bằng một lớp da và tổ chức phần mềm mỏng ở bên ngoài. Sự thiếu hổng hộp so gây ra "Hội chứng khuyết sọ" bao gồm các triệu chứng: Đau đầu, chóng mặt, buồn nôn khi thay đổi tư thế hoặc thay đổi thời tiết, khi trời quá nóng hoặc quá lạnh, gây tâm lý lo sợ khi lao động, sinh hoạt vì luôn phải tìm cách tránh va chạm với những vật cứng, làm cho bệnh nhân ngại tiếp xúc với mọi người vì lý do thẩm mỹ. Với các ổ khuyết sọ lớn, cấu trúc não bộ bên dưới có thể bị biến đổi, qua đó ảnh hưởng tới chức năng của não. Hơn nữa, việc luôn mang theo mình ổ khuyết sọ, khiến cho bệnh nhân mặc cảm và khó khăn trong hội nhập với cộng đồng. Được biết, sau 2 ngày phẫu thuật bệnh nhân đã tỉnh táo, nghe, nói được và ăn uống tốt, dự kiến sau khoảng 1 tuần nữa bệnh nhân sẽ được xuất viện.

BVĐK Mèo Vạc phẫu thuật thành công khối u 10kg trong ổ bụng bé gái 12 tuổi

Bệnh viện Đa khoa huyện Mèo Vạc vừa phẫu thuật, cắt bỏ thành công khối u nặng 10kg trong ổ bụng bé gái 12 tuổi. Nếu không cắt bỏ khối u kịp thời, bé gái có thể tử vong do suy kiệt. Bệnh nhân là em Sùng Thị Dính, 12 tuổi trú tại xã Thượng Phùng (Mèo Vạc), nhập viện trong tình trạng bụng to như người mang thai tháng thứ 9. Sau khi nhập viện, bệnh nhân đã được các y, bác sỹ Bệnh viện Đa khoa huyện Mèo Vạc thực hiện các xét nghiệm lâm sàng, chụp Xquang... và được chẩn đoán là u ổ bụng. Gia đình bệnh nhân cho biết, cách đây 1 năm phát hiện thấy bụng của em Dính tự nhiên to dần gây căng, tức khó chịu, nhưng do chủ quan và kinh tế gia đình khó khăn, không có điều kiện đưa cháu đi khám tại các cơ sở y tế. Sau khi hội chẩn, lãnh đạo bệnh viện đã giải thích về tình trạng bệnh và khuyên gia đình chuyển bệnh nhân lên Bệnh viên tuyến trên nhưng do hoàn cảnh khó khăn nên gia đình có đơn xin được phẫu thuật và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa huyện Mèo Vạc. Trước tình hình đó, lãnh đạo bệnh viện đã quyết định mổ lấy khối u ra cho bệnh nhân. Ca phẫu thuật diễn ra trong thời gian 3 tiếng, các y, bác sỹ đã bóc tách thành công khối u nặng 10kg nằm trọn trong ổ bụng, chèn ép phổi và gan lên cao, gây biến dạng dạ dầy, ruột... Sau khi phẫu thuật các bác sỹ xác định là U sau phúc mạc. Theo BVĐK huyện Mèo Vạc, trong thời gian qua bệnh viện đã nhiều lần mổ thành công các khối u lớn trong ổ bụng. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên Bệnh viện thực hiện mổ lấy khối u sau phúc mạc có kích thước khổng lồ và phức tạp lên đến 10 kg ra khỏi cơ thể một bé gái 12 tuổi. BS. Tạ Tiến Mạnh cũng cho biết nếu không được cắt bỏ khối u, bệnh nhân sẽ bị suy kiệt, do khối u chèn ép nội tạng, lấy các chất dinh dưỡng của bệnh nhân và có thể dẫn đến tử vong. Hiện bệnh nhân đang trong quá trình hồi phục sau mổ.

Kháng kháng sinh: lo ngại bệnh thông thường cũng khó chữa khỏi

Nếu như không kiểm soát được tình trạng kháng kháng sinh ước tính khoảng 700 nghìn người tử vong hàng năm và, đến 2050 có 10 triệu người chết do kháng kháng sinh. Lúc đó, bệnh thông thường nhất cũng khó mà chữa khỏi. Thông tin trên được Bệnh Nhiệt đới cho biết  tại Hội nghị tăng cường triển khai các giải pháp phòng và kiểm soát lây nhiễm vi khuẩn kháng thuốc trong các cơ sở khám chữa bệnh. Cũng theo PGS Kính tình trạng kháng kháng sinh đã được báo động trên toàn cầu, WHO đưa ra cảnh báo làm sao ngăn chặn được kháng thuốc, và giám sát kháng kháng sinh cũng đã được đưa vào nghị quyết của Hội đồng y tế thế giới. Tại Việt Nam, từ năm 1989 - 2005, Việt Nam có tham gia chương trình đánh giá độ nhạy cảm của kháng sinh tại 9 tỉnh/thành phố lớn được Thuỵ Điển tài trợ. . Năm 2009, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TƯ đã khởi động chương trình giám sát kháng kháng sinh phối hợp với chương trình giám sát kháng thuốc toàn cầu (GARP). Chương trình đã thực hiện giám sát kháng kháng sinh tại 16 bệnh viện lớn, điều tra nhà thuốc, sử dụng thuốc ở cộng đồng, sử dụng kháng sinh trong nông nghiệp… Kết quả, tại 16 bệnh viện lớn được khảo sát đã phát hiện 4 vi khuẩn kháng thuốc nhiểu nhất bao gồm trực khuẩn mủ xanh, Ecoli, tụ cầu, Acinetobacter …. Trong đó có  kháng cả thuốc Cephalosporin, Carbapenem,và có xu hướng gia tăng kháng thuốc của các vi khuẩn gram âm có men Beeta-lactamase phổ rộng (ESBL). Cũng theo kết quả nghiên cứu tỷ lệ sử dụng kháng sinh  ở các bệnh viện tuyến cuối là nhiều nhất. Bởi, các bệnh nhân khi chuyển lên tuyến trên là tình trạng bệnh rất nặng, đòi hỏi bác sĩ phải sử dụng kháng sinh liều cao. Như vậy, có sự tương quan rõ ràng của việc sử dụng kháng sinh và đề kháng, càng dùng nhiều kháng sinh tỷ lệ kháng càng gia tăng. Tại Việt Nam các bệnh nhiễm khuẩn vẫn là các bệnh phổ biến   do đó, việc tiếp cận với các kháng sinh có hiệu lực giữ vai trò rất quan trọng. Tỉ lệ kháng kháng sinh gia tăng như hiện nay là mối hiểm họa đối với các liệu pháp điều trị bằng kháng sinh.  Do đó, nếu bác sĩ kê đơn lạm dụng kháng sinh  thì rất nguy hiểm vì chúng ta đang ở mức độ kháng cao. Do tỉ lệ kháng kháng sinh cao, nhiều liệu pháp kháng sinh được khuyến cáo trong các tài liệu hướng dẫn điều trị đã không còn hiệu lực. Theo một nghiên cứu khác năm 2009 cho thấy, 42% các chủng vi khuẩn gram âm kháng với ceftazidime, 63% kháng với gentamicin và 74% kháng với acid nalidixic tại cả bệnh viện và trong cộng đồng. Một trong những nguyên nhân khiến cho tình trạng kháng kháng sinh tại Việt Nam đáng lo ngại, tình trạng uống thuốc không dùng đơn của người Việt khá phổ biến. Người Việt có thói quen tự điều trị, khi thấy bị ốm đau hoặc có vấn đề về sức khoẻ là ra hiệu thuốc  và dễ dàng mua được thuốc kháng sinh. Mặc dù đã có qui định về kê đơn và bán thuốc theo đơn, người bệnh vẫn có thể mua thuốc kháng sinh và nhiều loại thuốc khác trực tiếp từ các nhà thuốc và các quầy thuốc bán lẻ mà không cần đơn thuốc. “Đáng lưu ý là nhiều người bệnh có đơn thuốc của bác sĩ mang đơn ra hiệu thuốc, nhưng người bán thuốc lại tư vấn cho dùng loại kháng sinh khác sau đó giải thích với người mua là tên thuốc khác nhưng hoạt chất và tác dụng tương tự như thuốc bác sĩ kê đơn… là sai lầm”, Trong quá trình nghiên cứu và khảo sát, ông trực tiếp đi xuống các nhà thuốc thì thấy thuốc kháng sinh được bán ở nhà thuốc chiếm 25%, có đến 90 % bán kháng sinh mà không cần kê đơn. Có những trường hợp người bán thuốc không có chứng chỉ về dược, không có kiến thức về dược những vẫn đứng bán và tư vấn thuốc như dược sĩ thực thụ. Theo đó, sớm triển khai các giải pháp và các hoạt động chống kháng thuốc đã được Tổ chức y tế thế giới khuyến cáo tập trung vào  4 vấn đề chính là: giám sát kháng thuốc, giảmsử dụng kháng sinh vàdùng kháng sinh hợp lý, thực hiện các biện pháp không phải dùng thuốc như thực hiện các hành vi có lợi cho sức khỏe, ăn uống hợp vệ sinh, chống thực phẩm bẩn, vệ sinh môi trường và chống nhiễm khuẩn bệnh viện. Để việc triển khai các hoạt động phòng chống kháng thuốc có hiệu quả cần có sự phối hợp liên ngành, nâng cao nhận thức của người dân cũng như tăng cường giám sát việc sử dụng thuốc, bán thuốc và hợp tác quốc tế về vấn đề này... 

Nông nghiệp

Khốn khổ vì kiến ba khoang

Dễ nhầm với zona thần kinh TS. Nguyễn Minh Quang, PGĐ Bệnh viện Da liễu Hà Nội, cho biết, vài tuần trở lại đây, số người bị viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang tăng nhiều so với trước. Trung bình mỗi ngày bệnh viện đón 50-70 bệnh nhân đến khám và điều trị. Hầu hết bệnh nhân nghĩ mình bị zona thần kinh nên ra hiệu thuốc gần nhà mua thuốc tự điều trị. Trong số này, rất ít bệnh nhân đến viện ngay khi phát hiện bệnh. Tình trạng này tương tự tại BV Nhi Trung ương, BV Da liễu Trung ương. “Việc tự điều trị sẽ khiến bệnh không khỏi thậm chí tiến triển nặng lên. Có những trường hợp đến viện trong tình trạng nặng như vết thương đã bị bội nhiễm mưng mủ, loang ra diện tích lớn hơn rất nhiều so với ban đầu. Hoặc có những trường hợp vết thương đã bị tràm hóa, gây mất thẩm mỹ nếu như dính tiết dịch của kiến ba khoang lên mặt, cổ hoặc chân tay”, TS Nguyễn Minh Quang nói. Kiến ba khoang hay kiến khoang là loài côn trùng có thân mình thon dài, hai màu đỏ và đen tạo thành các khoang đen - vàng cam xen kẽ. Loài kiến này thường sống ở các ruộng lúa, vườn cây, cỏ mục, bãi rác thải, công trình đang xây dựng... và rất thích ánh sáng đèn ban đêm. Sau cơn mưa, hoặc bà con thu hoạch lúa, kiến không còn nơi cư trú sẽ bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn. Kiến ba khoang thường tiết ra chất dịch có thể làm tổn thương da người nếu tiếp xúc với dịch này.  TS. Quang cho biết thêm, khác với zona thần kinh có dấu hiệu báo trước như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi thương tổn, tổn thương cơ bản là các mụn nước lõm ở giữa, mọc thành chùm ở một bên cơ thể, còn viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang có thể gặp bất cứ vị trí nào có tiếp xúc, trong đó chủ yếu là vùng da hở. Tổn thương cơ bản có dạng dát đỏ, thành vệt, thành đám, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục. Nếu không được chữa trị kịp thời hoặc gãi nhiều sẽ khiến vùng tổn thương lan rộng hơn.   Cách nào ngăn ngừa? Các chuyên gia da liễu cho biết, thông thường sau khi tiếp xúc với kiến, người bệnh cảm giác râm ran. 6-8 giờ sau xuất hiện ban đỏ, dát đỏ. 12-24 giờ tiếp theo xuất hiện thương tổn điển hình. Nếu nhẹ, sau 3 ngày thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy, sau 5-7 ngày vảy bong hết nhưng để lại dát thâm lâu mất. Để kiến ba khoang không bay vào trong nhà, tiếp xúc với khăn mặt, quần áo, giường chiếu. TS Minh Quang khuyến cáo người dân nên đóng cửa buông rèm, dùng lưới chắn côn trùng hoặc tắt điện. Đối với những cụm dân cư không có điều kiện trên như ký túc xá, nhà ở nông thôn thì có thể dùng phương pháp tắt điện trong nhà, để bên ngoài sân một ngọn đèn quây xung quanh, phía dưới đặt một chậu nước. Kiến ba khoang thấy ánh sáng sẽ bay vào, rơi xuống chậu nước. Cần giặt, phơi những vật dụng kiến đậu vào. “Trong trường hợp chẳng may tiếp xúc với kiến ba khoang, đừng giết bằng cách đập, hoặc di tay chết kiến mà nhẹ nhàng phủi chúng đi. Sau đó dùng nước lạnh xối vào chỗ kiến đậu nhằm rửa trôi tiết dịch. Tuyệt đối không gãi hay chà sát mạnh vùng da vừa bị kiến đậu vào. Đặc biệt, khi có dấu hiệu ngứa rát thì cần phải đến bệnh viện chuyên khoa để được khám và điều trị kịp thời”, TS Nguyễn Minh Quang khuyến cáo. Theo các nhà khoa học, trên cơ thể của kiến ba khoang có chứa độc tố có tên Pederin (C24H43O9N), có độc tính gấp 12-15 lần nọc rắn hổ nhưng với lượng tiếp xúc nhỏ và chỉ ở ngoài da nên không đủ để gây chết người như nọc rắn. Pederin có trong máu con vật. Khi con vật đã chết khô và để trong 8 năm thì độc tính vẫn tồn tại. Do cơ thể loài kiến này có chất độc và vi khuẩn cộng sinh nên khi tiếp xúc với da tạo nên viêm da, thối thịt giống như bị tạt axít. 

Gia đình & Xã hội

Liên tiếp phát hiện ca nhiễm Zika mới, dị tật đầu nhỏ

Liên tiếp trong thời gian qua, cả nước phát hiện thêm nhiều ca mắc virus Zika và các bệnh nhi bị dị tật bẩm sinh chứng đầu nhỏ. Theo các chuyên gia, để phòng chống dịch bệnh do virus Zika này, cần phải thay đổi phương thức tuyên truyền.

Liên tiếp phát hiện ca nhiễm Zika mới, dị tật đầu nhỏ

TPHCM vừa công bố thêm một người đàn ông vừa nhiễm virus Zika, nâng tổng số người nhiễm từ trước đến nay tại thành phố này lên con số 5. Đó là bệnh nhân 32 tuổi ở quận 5. Trước đó, bệnh nhân sốt phát ban, đau cơ… nên đi xét nghiệm. Chỉ trong vòng nửa tháng qua, TPHCM đã phát hiện ra 3 ca nhiễm virus Zika, tại quận 5, quận 12 và quận 2. Mới nhất, một bé gái 4 tuổi (ở Long An) vừa được phát hiện nhiễm vius Zika Trên cả nước, đến nay đã chính thức ghi nhận 9 ca mắc virus Zika. Tại Đắk Lắk, ngoài việc khẳng định em bé 4 tháng tuổi ở huyện KrôngBuk chính xác bị dị tật bẩm sinh chứng đầu nhỏ, Sở Y tế tỉnh này cho biết, đã phát hiện thêm 2 trường hợp trẻ bị dị tật đầu nhỏ. Đó là cháu T (7 tuổi) và em ruột là cháu D (4 tuổi) ở thôn Giang Đông, xã Ea Đáh, huyện Krông Năng. Hiện, cháu T có vòng đo đầu là 35cm, cháu D là 39cm, nhỏ hơn nhiều so với các trẻ cùng lứa tuổi. Trao đổi với PV Báo GĐ&XH chiều 20/10, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, đối với bé gái 4 tháng tuổi ở huyện Krông Buk, đoàn kiểm tra đã tìm hiểu rất nhiều yếu tố dịch tễ cùng với lấy máu, nước tiểu xét nghiệm… để xác định bé bị dị tật đầu nhỏ do nguyên nhân nào. PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết: “Chúng tôi đã hỏi gia đình, mẹ bé có tiếp xúc với hóa chất độc hại không? Có bị ảnh hưởng bởi chất độc hóa học hay không, hoặc có mắc các bệnh lý khác trong thời gian mang thai hay không? Gia đình, người thân cũng được hỏi về những vấn đề này. Đồng thời, chúng tôi cũng lấy máu xét nghiệm những người xung quanh có triệu chứng sốt, nghi ngờ mắc Zika để làm xét nghiệm”. Đối với 2 ca phát hiện mắc chứng đầu nhỏ cũng ở Đắk Lắk, PGS.TS Trần Đắc Phu cho hay, Cục Y tế dự phòng đã nhận được thông tin này. “Dù chưa đến tận nơi nhưng Cục đã giao Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên điều tra. Tuy nhiên, 2 trường hợp này không có dấu hiệu đầu nhỏ lâm sàng điển hình do virus Zika. Hơn nữa, hiện các bé đã lớn nên không nên nghĩ là do virus Zika. Lúc đó, dịch bệnh Zika chưa bùng phát ở Việt Nam hay châu Á. Trong khi, chứng đầu nhỏ còn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như: Nhiễm virus (rubella…), vi khuẩn (giang mai...), ký sinh trùng (toxoplasma…), nhiễm độc, suy dinh dưỡng, yếu tố di truyền”, PGS.TS Trần Đắc Phu chia sẻ.

Cần thay đổi cách tuyên truyền về dịch bệnh Zika

Tại TPHCM, ngay sau khi phát hiện thêm trường hợp người đàn ông nhiễm virus Zika, thành phố này đã công bố dịch do virus Zika ở quy mô xã, phường. Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, đây là việc làm cần thiết, rất có giá trị, bởi ngoài việc cảnh báo cho người dân biết cách phòng chống, chính quyền hỗ trợ phòng chống dịch, việc công bố cũng là để các cấp ủy, chính quyền phải xem xét, theo dõi, có các biện pháp để đáp ứng. Đặc biệt, trong cuộc họp gần đây giữa Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng, lãnh đạo UBND thành phố cùng ngành Y tế về phòng chống dịch bệnh Zika, chính quyền thành phố này yêu cầu cần phải thay đổi cách tuyên truyền về bệnh do virus Zika. Theo đó, giải pháp cấp bách nhất được đưa ra là phân công người theo dõi dịch bệnh ở trên tất cả các quận, huyện trên toàn thành phố. Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, hiện nay cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề đáp ứng, thực hiện tốt chiến dịch diệt loăng quăng bọ gậy ngay tại địa phương. PGS.TS Trần Đắc Phu nói: “Làm sao tuyên truyền không chung chung nữa mà phải cụ thể, trúng đích. Nên chăng, cần tổ chức cho chị em phụ nữ, cùng họp lại để phổ biến vấn đề này, hoặc ở các vùng núi, vùng sâu, vùng xa, cần thông qua già làng, trưởng bản, trưởng thôn ấp… để phổ biến cho người dân biết cách phòng bệnh”. Bên cạnh đó, theo các chuyên gia y tế, cũng cần tuyên truyền cho người dân không quá hoang mang lo lắng về dịch bệnh này. Bởi bệnh do virus Zika thường nhẹ, còn nhẹ hơn sốt xuất huyết. Người lớn nhiễm virus Zika hầu như không có vấn đề gì và có thể khỏi sau 4-5 ngày điều trị triệu chứng. Bệnh được khuyến cáo nguy hiểm với phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu, vì biến chứng nguy hiểm nhất do virus Zika theo WHO là có liên quan đến chứng đầu nhỏ (teo não) ở trẻ sơ sinh. “Trong số các bà mẹ mang thai mắc Zika, chỉ có 1-10% sinh con mắc dị tật chứng đầu nhỏ có thể khiến trẻ ảnh hưởng trí tuệ, vận động, nói năng, sinh hoạt, nhưng rõ ràng phải tư vấn rất đầy đủ, để họ không hoang mang, lo lắng. Nếu tuyên truyền không đúng, việc các bà mẹ mang thai dù không có triệu chứng gì cũng đi xét nghiệm ồ ạt là không nên”. Hiện nay ngành Y tế tiếp tục khuyến cáo người dân chủ động phòng chống cá nhân đối với virus Zika, bằng cách mặc áo dài tay, bôi kem xua muỗi… Với phụ nữ có dự định mang thai, hay đang có thai, khuyến cáo không nên tới vùng có dịch. Trong thời kỳ mang thai, nếu có triệu chứng mắc virus Zika (sốt, phát ban, đau khớp, đau cơ, đau mắt đỏ…), cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, xét nghiệm. Hiện Việt Nam đã có đủ khả năng đáp ứng các loại xét nghiệm phát hiện Zika.Tại TPHCM, các bệnh viện quận, huyện sẽ tiếp tục thực hiện tầm soát bệnh do virus Zika đến hết năm 2016. Tất cả các bệnh nhân nghi ngờ bệnh do virus Zika sẽ được xét nghiệm và tìm virus miễn phí. “Bệnh do virus Zika thường không phát hiện được trong 3 tháng đầu kỳ như các loại virus khác. Do đó, các bà mẹ mang thai phải hết sức phòng chống”, PGS.TS Trần Đắc Phu khuyến cáo. Tới đây sẽ mở rộng lấy mẫu xét nghiệm phát hiện virus Zika ở người trên toàn quốc, tập trung những vùng nguy cơ cao ở Khánh Hòa, TPHCM, Tây Nguyên… Hiện nay, tình hình dịch bệnh ở phía Bắc đang tương đối “yên ắng”, nhưng Zika vẫn có thể bùng phát vì có sự giao thương liên tiếp, do đó không được chủ quan, phải tăng cường giám sát, theo dõi, tư vấn cho bà mẹ mang thai để có hướng xử trí phù hợp. Ngày 20/10, Viện VSDT Trung ương tổ chức lễ khởi động Văn phòng đáp ứng khẩn cấp (EOC). Trước đó (tháng 2/2015), Văn phòng EOC Quốc gia đặt tại Bộ Y tế đã được khởi động, qua thời gian hoạt động, đã cho thấy hiệu quả trong phòng chống dịch bệnh (như Ebola, cúm A, Zika ...). Văn phòng EOC thứ hai đặt tại Viện VSDT TƯ có nhiệm vụ thu thập thông tin về dịch bệnh của 28 tỉnh khu vực phía Bắc để xây dựng nguồn dữ liệu quốc gia về dịch bệnh, đưa ra cảnh báo bất thường về dịch bệnh. Đây sẽ là nơi kết nối với Văn phòng EOC Quốc gia ở Bộ Y tế và EOC ở TPHCM hay Tây Nguyên (trong thời gian tới), hình thành mạng lưới đáp ứng khẩn cấp các dịch bệnh.

Dân trí 

Vĩnh Long: 78 trẻ mầm non nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

Sáng 20/10, thông tin từ Chi cục ATVSTP tỉnh Vĩnh Long, cho biết đã lấy mẫu thực phẩm để điều tra vụ 78 trẻ em Trường Mầm non Họa Mi (thị trấn Tam Bình, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long) bị ngộ độc thực phẩm phải nhập viện cấp cứu. Trước đó, vào chiều 19/10, các cháu có biểu hiện nôn ói, tiêu chảy nên được giáo viên điện thoại cho phụ huynh dến chở đi bệnh viện. Do cùng lúc tiếp nhận lượng bệnh quá đông, bệnh viện đã phải kê thêm giường và tăng cường thêm lực lượng y, bác sĩ của các khoa phòng khác tham gia trực cấp cứu và điều trị tại khoa nhi nhằm đảm bảo công tác điều trị tốt nhất cho trẻ. Theo nhận định ban đầu của các bác sĩ, đây là vụ ngộ độc thực phẩm tập thể do trẻ cùng ăn 1 loại thức ăn tại cùng thời điểm và có biểu hiện bệnh giống nhau. Đến 21h đã có gần 78 trẻ có biểu hiện đau bụng, nôn ói, tiêu chảy phải nhập viện cấp cứu và điều trị. Bác sĩ Huỳnh Châu Tuấn, Phó giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Tam Bình, cho biết: “Bước đầu chẩn đoán là bé bị ngộ độc thức ăn với tình trạng chủ yếu là nôn ói là chính, 1 số có sốt nhẹ, 1 số có tiêu chảy. Qua sàng lọc các bé tương đối nhẹ, chỉ có 9 ca nặng phải truyền thêm dịch. Tới thời điểm này tình trạng sức khỏe của các cháu ổn”. Trong ngày 19/10, Trường mầm non Họa Mi có 273 trẻ theo học và ăn tại trường, trong đó, có gần 80 trẻ có biểu hiện đau bụng, nôn ói và tiêu chảy phải nhập viện điều trị. Hiện các ngành chức năng đã lấy mẫu thực phẩm và mẫu bệnh phẩm để tìm rõ nguyên nhân. 

Kinh tế đô thị

TP Hồ Chí Minh tăng cường phòng chống dịch Zika

UBND TP Hồ Chí Minh đã tổ chức buổi họp triển khai phòng, chống dịch bệnh Zika với sự tham dự của đại diện Bộ Y tế cùng các sở, ban ngành và các bệnh viện trọng điểm. TP HCM vừa phát hiện thêm một ca nhiễm virus Zika ở quận 5. Như vậy, đến nay có 5 trường hợp nhiễm virus Zika trên địa bàn thành phố. Không phải chỉ những quận, huyện vùng ven, môi trường ẩm ướt, nhiều cây cối, dự án dở dang mà ngay cả ở quận trung tâm, môi trường sạch sẽ cũng có nhiễm virus Zika. Vì vậy, các sở ngành, quận, huyện không chủ quan, nếu để dịch lớn thì rất nguy kịch. Vấn đề là làm sao để vận động cộng đồng tăng cường diệt muỗi, diệt lăng quăng hiệu quả thì mới kiểm soát được dịch bệnh. Ngoài ra, Sở Y tế phải phân công người theo dõi dịch ở các nước láng giềng, nước có người Việt Nam đi du lịch nhiều. Các địa phương phải có kế hoạch làm việc với các đơn vị có dự án trên địa bàn, phối hợp làm sạch môi trường. Sở Y tế TP HCM sẽ tập trung phòng chống dịch ở 8 quận huyện trọng điểm là Bình Chánh, Thủ Đức, Hóc Môn, Tân Phú, quận 8, Tân Bình, Gò Vấp, Bình Tân. Đến nay Việt Nam ghi nhận 8 trường hợp nhiễm virus Zika, trong đó TP Hồ Chí Minh nhiều nhất 5 ca, Bình Dương, Khánh Hòa và Phú Yên mỗi địa phương một bệnh nhân. Chiều 18/10, TP Hồ Chí Minh công bố dịch Zika cấp phường xã, ở phường An Phú quận 2 và phường Hiệp Thành quận 12. Lãnh đạo ngành y tế thành phố khuyến cáo người dân không quá hoang mang nhưng cũng không chủ quan mà cần quan tâm đến sức khỏe cá nhân và cộng đồng. Người dân nên tăng cường tìm diệt loăng quăng tại nơi sinh sống và nơi làm việc, chủ động phòng chống muỗi đốt. Sinh hoạt tình dục an toàn, sử dụng bao cao su để tránh lây truyền virus Zika qua đường tình dục. Phụ nữ mang thai trong vòng 3 tháng đầu nếu có biểu hiện sốt hoặc phát ban và đau khớp, đau mắt đỏ nên đến các cơ sở y tế để được khám, tư vấn và hướng dẫn theo dõi sức khỏe định kỳ, sớm phát hiện nhiễm virus Zika và các dị tật của thai nhi. Người từ vùng dịch về chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe, không để bị muỗi chích trong vòng 14 ngày từ ngày trở về, thực hiện tình dục an toàn ít nhất 28 ngày và nên liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn chi tiết. 

Kiến thức

Bộ Y tế khuyến cáo phòng bệnh tiêu chảy ở vùng lũ lụt

Sau lũ lụt gây ra tình trạng thiếu nước sạch, người dân phải sinh hoạt trong điều kiện môi trường kém vệ sinh điều này làm tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh tiêu chảy.

Bệnh tiêu chảy là gì?

Bệnh tiêu chảy là đi ngoài phân lỏng từ 3 lần trở lên trong 24 giờ, nếu diễn ra không quá 14 ngày là tiêu chảy cấp, trên 14 ngày là tiêu chảy kéo dài. Bệnh có thể lây lan nhanh và gây thành dịch lớn, nhất là ở những khu vực dân cư đông người. Bệnh do nhiều nguyên nhân và các tác nhân gây bệnh khác nhau như vi khuẩn, virút, ký sinh trùng đường ruột… Sử dụng các nguồn nước bị nhiễm bẩn không được xử lý để ăn uống, sinh hoạt là nguy cơ lây nhiễm các tác nhân gây bệnh tiêu chảy và các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa khác.Ngoài ra còn có thể mắc tiêu chảy do chế độ ăn uống không đúng, dị ứng thức ăn, tự ý sử dụng thuốc kháng sinh.

Sự nguy hiểm của bệnh

Tiêu chảy là bệnh dễ chữa nhưng nếu chữa bệnh không đúng và kịp thời có thể dẫn đến tử vong do bị mất nước và mất muối.Trẻ bị tiêu chảy kéo dài dễ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn và mắc những bệnh nhiễm khuẩn khác.Phần lớn người nhiễm khuẩn đường tiêu hoá không có biểu hiện bệnh nhưng vẫn đào thải mầm bệnh ra môi trường trong vòng 7-14 ngày, là nguồn lây bệnh khó kiểm soát. Đường lây truyền Bệnh lây truyền theo đường tiêu hoá do mầm bệnh từ phân nhiễm vào thức ăn, nước uống, bàn tay, dụng cụ… qua miệng vào cơ thể. Biểu hiện của bệnh Người bệnh đi ngoài từ 3 lần trở lên/24 giờ; phân lỏng, toàn nước hoặc lổn nhổn, mùi tanh hôi khác thường.Có thể kèm theo cảm giác đầy bụng, đau quặn bụng, buồn nôn và nôn. Biểu hiện nặng Mất nước với các biểu hiện: khát nước, môi khô, mắt trũng, thóp lõm (ở trẻ nhỏ). Nặng hơn có thể ngất xỉu do hạ huyết áp, không có nước tiểu, lú lẫn, hôn mê, tử vong.

Những việc cần làm khi chăm sóc người bệnh

Đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và chữa bệnh kịp thời. Bù nước bằng cách cho người bệnh uống dung dịch oresol (ORS), nước cháo muối, nước trái cây nhiều lần trong ngày. Cách pha dung dịch ORS: hòa tan hết gói ORS với lượng nước phù hợp theo hướng dẫn trên bao bì. Ngày nào pha cho ngày đó, không sử dụng dung dịch ORS pha từ hôm trước. Không chia nhỏ gói ORS khi pha vì thành phần các chất trong cả gói phân bố không đều, người bệnh uống vào có thể bị rối loạn điện giải. Cho người bệnh ăn thức ăn loãng dễ tiêu như cháo thịt, cá, súp… để tăng cường sức khỏe.Không tự ý dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh và thuốc ngừng tiêu chảy. Đối với trẻ bị tiêu chảy, cho trẻ bú nhiều lần hơn và lâu hơn, chia nhỏ bữa ăn của trẻ làm nhiều lần. Cho trẻ uống kẽm càng sớm càng tốt ngay khi bị tiêu chảy theo hướng dẫn của cán bộ y tế. Sau khi trẻ ngừng tiêu chảy, cho trẻ ăn thêm 1 bữa phụ mỗi ngày, ít nhất hai tuần. Duy trì bữa phụ đến khi trẻ cân nặng bình thường nếu trẻ bị suy dinh dưỡng.

Các biện pháp phòng bệnh

Đảm bảo VSATTP, thực hiện ăn chín, uống chín, không uống nước lã.Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, trước khi cho trẻ ăn; sau khi đi vệ sinh, sau khi vệ sinh cho trẻ. Bảo vệ nguồn nước, sử dụng nước sạch trong ăn uống và sinh hoạt. Phải xử lý nước nhiễm bẩn đúng cách trước khi sử dụng cho sinh hoạt trong trường hợp khẩn cấp (hạn hán, lũ lụt, xâm nhập mặn), không có nước sạch. Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh. Không đi tiêu bừa bãi, không sử dụng cầu tiêu ao cá. Thu gom, xử lý phân, chất thải của trẻ trước khi đổ vào nhà tiêu. Khi phát hiện người bệnh có dấu hiệu tiêu chảy phải đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và chữa trị kịp thời. 

Chất lượng Việt

Arsen vô cơ và arsen hữu cơ độc hại ra sao?

Trong nước mắm không phải arsen vô cơ mà là arsen hữu cơ. Quá trình sản xuất nước mắm tạo ra arsen hữu cơ. Vậy arsen hữu cơ và vô cơ độc hại thế nào?Ngày 17/10, VINASTAS công bố báo cáo kết quả khảo sát nước mắm trên toàn quốc, cho thấy có 101/150 mẫu nước mắm đóng chai có hàm lượng arsen cao hơn nhiều so với quy định. VINASTAS công bố kết quả khảo sát nước mắm là arsen nhưng lại không đưa ra được con số cụ thể hàm lượng arsen vô cơ. về góc độ kỹ thuật, asen trong nước mắm không phải asen vô cơ mà là asen hữu cơ, tự thân trong bảo quản và ướp ủ cá đã tự sản sinh ra loại asen hữu cơ rồi. Theo Live Science, Arsen là một nguyên tố tồn tại trong tự nhiên và các sản phẩm nhân tạo, bao gồm thuốc trừ sâu. Arsen có nồng độ thấp trong đất, nước và không khí. Nguyên tố này cũng được các loài động vật và cây trồng hấp thụ trong quá trình phát triển. Các nguyên tử arsen liên kết với nguyên tố khác để tạo thành phân tử. Nếu liên kết với nguyên tố carbon, hợp chất arsen thuộc loại hữu cơ. Nếu không tồn tại carbon trong phân tử, hợp chất arsen là loại vô cơ. Arsen vô cơ, hay còn gọi là thạch tín, thuộc nhóm chất độc có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe con người. Loại arsen này làm tăng nguy cơ ung thư và có thể khiến nhiều người tử vong khi hấp thụ một liều lượng lớn hoặc tích lũy arsen nồng độ thấp trong thời gian dài. Tiếp xúc với lượng arsen thấp trong thời gian dài có thể làm thay đổi cách các tế bào giao tiếp với nhau và giảm chức năng hoạt động của chúng, Đại học Dartmouth. Arsen có thể thúc đẩy sự phát triển của bệnh thận, ung thư, bệnh tim mạch và phổi.Theo QCVN8-2:2011/BYT, Bộ Y tế quy định hàm lượng tối đa arsen vô cơ quy định trong nước mắm là 1mg/l. FDA Mỹ cho biết nếu nhiễm arsen liều lượng cao trong thời gian dài làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư da, bàng quang và phổi. Theo WHO, arsen hữu cơ tồn tại trong các loại thực phẩm như gạo, rau quả, các loại hải sản, trong đó có cá biển, nguyên liệu dùng để sản xuất nước mắm độ đạm cao. Theo Cơ quan Y tế Virginia, Mỹ, arsen hữu cơ không tích tụ trong cơ thể người, mà tự đào thải trong một hoặc hai ngày, hầu như không gây độc tới cơ thể. Bởi vậy, nhà chức trách liên bang Mỹ không đặt ra bất cứ giới hạn nào cho hàm lượng arsen hữu cơ trong thực phẩm. EPA quy định lượng arsen tối đa trong nước uống công cộng là 10 phần tỷ (ppb). Nước từ giếng khoan tư nhân có thể chứa lượng thạch tín cao hơn, đặc biệt ở những khu vực có nước ngầm chảy qua thềm đá giàu arsen, theo nghiên cứu của giáo sư sinh học Carolyn Murray ở Trường y Dartmouth ở New Hampshire, Mỹ. Tại Mỹ và châu Âu, gạo là thực phẩm chứa arsen vô cơ lớn nhất, theo Andrew Meharg, trưởng khoa hóa sinh tại Đại học Aberdeen ở Scotland. Cây lúa hấp thụ arsen rất mạnh từ môi trường do chứa hợp chất lưu huỳnh liên kết chặt chẽ với arsen và trồng ở những vùng ngập lụt có nồng độ arsen trong đất cao. Theo Wikipedia, Arsen vô cơ và nhiều hợp chất của nó là những chất cực kỳ độc. Arsen vô cơ phá vỡ việc sản xuất ATP thông qua vài cơ chế. Ở cấp độ của chu trình axít citric, arsen ức chế pyruvat dehydrogenaza và bằng cách cạnh tranh với phốt phát nó tháo bỏ phốtphorylat hóa ôxi hóa, vì thế ức chế quá trình khử NAD+ có liên quan tới năng lượng, hô hấp của ti thể và tổng hợp ATP. Sản sinh của perôxít hiđrô cũng tăng lên, điều này có thể tạo thành các dạng oxy hoạt hóa và sức căng ôxi hóa. Các can thiệp trao đổi chất này dẫn tới cái chết từ hội chứng rối loạn chức năng đa cơ quan có lẽ từ cái chết tế bào do chết hoại, chứ không phải do chết tự nhiên của tế bào. Khám nghiệm tử thi phát hiện màng nhầy màu đỏ gạch, do xuất huyết nghiêm trọng. Mặc dù arsen gây ngộ độc nhưng nó cũng có vai trò là một chất bảo vệ. Arsen vô cơ và các hợp chất của arsen được phân loại là "độc" và "nguy hiểm cho môi trường" tại EU theo chỉ dẫn 67/548/EE. 

Đại biểu nhân dân 

Hoa Kỳ hỗ trợ Việt Nam mở văn phòng đáp ứng khẩn cấp dịch bệnh

Sáng 20.10, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương tổ chức Lễ khởi động văn phòng đáp ứng khẩn cấp (EOC).Văn phòng đáp ứng khẩn cấp là kết quả hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của Trung tâm phòng chống và kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) cho Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nói riêng và cho ngành y tế Việt Nam nói chung, nhằm nâng cao năng lực phát hiện và đáp ứng với các nguy cơ sức khỏe toàn cầu. Hỗ trợ này nằm trong khuôn khổ chương trình an ninh y tế toàn cầu do CDC Hoa Kỳ triển khai từ 6.2014 và đến nay đã triển khai được 50 nước. Chương trình này gồm 11 gói hành động hướng tới 3 mục tiêu: ngăn ngừa, phát hiện và đáp ứng. Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, Việt Nam nằm trong khu vực điểm nóng của các bệnh truyền nhiễm, đồng thời cũng chịu nhiều ảnh hưởng của các yếu tố như tăng dân số, đô thị hóa, di dân, biến đổi khí hậu. Những ảnh hưởng này là các yếu tố làm tăng quá trình xuất hiện và lây truyền các loại dịch bệnh đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, mới nổi. Các dịch bệnh không chỉ đe doạ riêng đối với Việt Nam mà còn là vấn đề toàn cầu, bởi các dịch bệnh lây truyền xuyên quốc gia, bùng phát nhanh chóng trong vòng vài giờ, vài ngày trên khắp các châu lục như một số dịch bệnh trong thời gian gần đây (SARS, cúm A/H1N1, H5N1, H7N9), MERs-Cov, Ebola, Zika…). Sự nguy hiểm, tính cấp bách và những thách thức của các vấn đề dịch bệnh mang tính toàn cầu, đòi hỏi các quốc gia, khu vực và toàn thế giới phải liên kết lại để có những kế hoạch, chiến lược phòng ngừa và ngăn chặn sự lây lan các dịch bệnh một cách linh hoạt và hiệu quả hơn. Với vị trí quan trọng trong bản đồ dịch tễ của dịch bệnh toàn cầu, Việt Nam được chọn là một trong hai quốc gia đầu tiên triển khai thí điểm Dự án An ninh Y tế toàn cầu của Chính phủ Hoa Kỳ ngay sau chuyến thăm và làm việc của Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ con người Hoa Kỳ năm 2013 và được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về những đóng góp trong việc góp phần bảo đảm an ninh sức khỏe trên phạm vi toàn thế giới. Theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long, việc thiết lập và đưa vào hoạt động các Văn phòng Đáp ứng khẩn cấp phòng chống dịch bệnh (Văn phòng EOC) là một trong những hành động cụ thể của Việt Nam trong việc thực hiện những cam kết của mình trong việc tham gia Chương trình Hợp tác an ninh y tế toàn cầu đồng thời cũng thể hiện sự giúp đỡ nhiệt tình và hiệu quả của Chính phủ Hoa Kỳ thông qua nhiều tổ chức trong công tác phòng chống dịch bệnh tại Việt Nam. Văn phòng EOC Quốc gia đặt tại Bộ Y tế đã được khởi động từ tháng 2.2015, qua thời gian hoạt động đã cho thấy hiệu quả trong phòng chống dịch bệnh (như Ebola, cúm A, Zika ...). Với việc thiết lập văn phòng EOC tại Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương là cột mốc quan trọng thứ 2 trong lộ trình thiết lập hệ thống các văn phòng EOC tại Việt Nam nhằm kết nối thu thập thông tin về dịch bệnh từ nhiều nguồn, phân tích các thông tin nhận được và lập kế hoạch đáp ứng nhanh với các tình huống dịch bệnh khẩn cấp. Văn phòng có nhiệm vụ thu thập thông tin về dịch bệnh của 28 tỉnh khu vực phía Bắc để xây dựng nguồn dữ liệu quốc gia về dịch bệnh, đưa ra cảnh báo bất thường về dịch bệnh. Bên cạnh việc hỗ trợ trang thiết bị cho văn phòng, CDC cũng đã hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực để vận hành văn phòng này. 

VOV 

Viện Pasteur khuyến cáo về virus Zika cho phụ nữ mang thai

Viện Pasteur TP HCM đưa ra khuyến cáo cho các phụ nữ trước khi mang thai nhằm phòng chống virus Zika.Đến thời điểm này, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã ghi nhận 5 ca nhiễm virus Zika. Theo các chuyên gia, đây là một dịch bệnh không nguy hiểm đối với người bình thường nhưng lại là mối nguy đối với phụ nữ mang thai, sinh ra tật đầu nhỏ ở trẻ em. Virus Zika do muỗi lây bệnh sốt xuất huyết gây ra. Tại Thành phố Hồ Chí Minh và khu vực phía Nam, muỗi này phát triển quanh năm. Trong khi thành phố đang đô thị hóa nhanh, có nhiều khu vực công cộng, người đi lại nhiều nên sự miễn dịch kém, dễ nhiễm bệnh hơn. Muỗi không chỉ nằm ở các vật chứa nước trong nhà mà còn tập trung vào các vật phế thải, bãi rác... Với tình hình sốt xuất huyết đang gia tăng như hiện nay, tiên lượng sẽ tiếp tục phát hiện các ca nhiễm virus Zika trong thời gian tới. Khi có nhiều người mắc thì sẽ tăng nguy cơ truyền cho phụ nữ sắp mang thai và đang mang thai. Ông Lân khuyến cáo, cần nâng cao tầm quan trọng việc tư vấn, chăm sóc cho phụ nữ trước mang thai 2 tháng và 3 tháng đầu cùa thai kỳ. Trách nhiệm của cả cộng đồng là cùng nhau giữ gìn vệ sinh chung, hạn chế sự sinh sản của muỗi để bảo vệ cho phụ nữ mang thai: “Làm thế nào đấy chúng ta kiểm soát được mắt xích là những người chuẩn bị mang thai, đặc biệt là những người mang thai 2 tháng đầu, đừng để họ tiếp xúc với muỗi. Nó đòi hỏi sự quan tâm của các đoàn thể, chính quyền các cấp, vào cuộc mạnh mẽ để xử lý những điểm tạm gọi là nơi công cộng”./.  

VietnamPlus 

Cháu bé bị đầu nhỏ tại Đắk Lắk có thể do nhiều nguyên nhân

Về trường hợp cháu bé tại Đắk Lắk có triệu chứng dị tật bẩm sinh nghi mắc chứng đầu nhỏ, ngày 20/10, Đoàn công tác của Bộ Y tế gồm đại diện Cục YTDP cùng BV Nhi Trung ương, Viện VSDT Trung ương, Viện VSDT Tây Nguyên, BV Từ Dũ đến thực địa để kiểm tra, khảo sát tình hình. Thực tế, cháu bé này có dị tật bẩm sinh đầu nhỏ. Tuy vậy, chứng đầu nhỏ còn có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như nhiễm virus (Rubella), vi khuẩn (Giang mai), ký sinh trùng (Toxoplasma), nhiễm độc, suy dinh dưỡng, yếu tố di truyền. Đặc biệt, trước khi có bệnh do virus Zika thì vẫn có trẻ em mắc dị tật này.  Do đó, bên cạnh việc điều tra thực địa, các yếu tố dịch tễ học để nắm thông tin bà mẹ có tiếp xúc với thuốc trừ sâu, bị chất độc hóa học hay có bị các bệnh lý khác không rất quan trọng để xác định nguyên nhân.  Đoàn công tác đã lấy mẫu máu, mẫu nước tiểu của bệnh nhân, của người mẹ và những người xung quanh. Hiện Viện VSDT Trung ương đang tiến hành xét nghiệm xác định. Tuy chưa có kết quả xét nghiệm khẳng định trường hợp mắc chứng đầu nhỏ này do virus Zika nhưng trong thời điểm hiện nay, các chuyên gia phải nghĩ nhiều đến nguyên nhân do virus Zika vì bệnh này đang là vấn đề cộng đồng quan tâm. Mặc dù bệnh do virus Zika không gây ra những triệu chứng bệnh nặng nhưng lại rất đáng ngại, nhất là với các bà mẹ đang mang thai. Nghiên cứu cho thấy chứng đầu nhỏ được ghi nhận từ 1-10% trẻ được sinh ra từ các bà mẹ bị nhiễm virus Zika trong 3 tháng đầu thời kỳ thai nghén.  Nhưng các bà mẹ đang mang thai hoặc dự định mang thai không nên quá hoang mang, lo lắng về bệnh này.  Về thông tin có thêm 2 trường hợp trẻ bị chứng đầu nhỏ tại Đắk Lắk, Đoàn công tác chưa đến được thực địa nhưng đã giao cho Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên điều tra. Thực tế hai trường hợp này không phải là trường hợp có dấu hiệu đầu nhỏ điển hình về vấn đề lâm sàng. Đồng thời, 2 trẻ này đã bị dị tật từ rất lâu và cũng đã nhiều tuổi. Chính vì vậy, không nên nghĩ nguyên nhân là do virus Zika mà có thể do các yếu tố khác gây nên. Bộ Y tế đã nâng mức cảnh báo đối với bệnh do virus Zika vì đã xuất hiện nhiều trường hợp mắc nhiễm.  Đặc biệt, ngay trong tháng 10, Việt Nam đã phát hiện 5 trường hợp nhiễm bệnh. Đồng thời, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Bộ Y tế đã ghi nhận 1 trường hợp trẻ 4 tháng tuổi sinh sống tại huyện Krông Búk, tỉnh Đắk Lắk có triệu chứng dị tật bẩm sinh nghi mắc chứng đầu nhỏ. Vì vậy, biện pháp cần thiết nhất là Bộ Y tế tiếp tục chỉ đạo các địa phương phát động Chiến dịch diệt loăng quăng, bọ gậy. Ngoài ra, ngành y tế triển khai giám sát trên diện rộng hơn và tăng cường các biện pháp chuyên môn kỹ thuật khác như phun thuốc diệt muỗi để hạn chế tối đa sự lây lan của virus Zika… Bộ Y tế khuyến cáo không hạn chế việc đi lại của người dân giữa các khu vực và địa phương trong nước. Người đi, đến, về từ vùng có dịch bệnh do virus Zika cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 14 ngày, nếu có biểu hiện bệnh hãy đến cơ sở y tế để chủ động khai báo về tiền sử đi lại và được khám, tư vấn, điều trị; cần sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục hoặc không quan hệ tình dục với vợ (bạn tình) trong suốt quá trình mang thai hoặc dự định có thai, hoặc trong ít nhất 6 tháng để phòng lây truyền Zika qua đường tình dục. Đối với phụ nữ có thai tại vùng dịch và đi về từ vùng có dịch nếu có các triệu chứng như sốt, phát ban hoặc các dấu hiệu khác của bệnh cần đến cơ sở y tế để chủ động khai báo về tiền sử đi lại và được khám, tư vấn.  Phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu, đang sinh sống hoặc đã từng đến vùng có dịch mà có biểu hiện sốt hoặc phát ban và có ít nhất một trong số các triệu chứng đau mỏi cơ/khớp, viêm kết mạc mắt cần được xét nghiệm phát hiện virus Zika.  Để phòng chống bệnh do virus Zika, người dân cần áp dụng các biện pháp chống muỗi đốt, chủ động diệt muỗi và bọ gậy; ngủ màn, mặc quần áo dài kể cả ban ngày, dùng kem xua muỗi, hương muỗi; dùng vợt bắt muỗi, xịt hóa chất diệt muỗi; tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hoá chất phòng, chống dịch.  Phải đậy kín dụng cụ chứa nước sinh hoạt, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ; thu dọn các vật dụng, lật úp dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa, bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn.../. 

Soha

TP HCM: Sợ dịch Zika các thai phụ thi nhau đi khám bệnh

Trước sự trở lại của bệnh Zika, thai phụ Trương Thị Minh nói: “Tuy các lần trước đi khám thì thai khỏe, lần này vào khám bác sĩ cũng trấn an nhưng ai có bầu mà không sợ Zika”. Trong những thai phụ đang chờ đợi ở bệnh viện Từ Dũ TP HCM có 2/3 số người là đi khám thai định kỳ, các thai phụ còn lại đi khám vì nghe tin TP HCM vừa phát hiện 2 trường hợp mắc bệnh Zika.

Thai phụ vội vàng đi khám khi dịch Zika trở lại

Ngồi trên dãy ghế chờ của bệnh viện, nhiều thai phụ chăm chú nhìn vào số thứ tự phía ngoài phòng hồi hộp chờ đến lượt mình vào khám. Trong lúc chờ đợi, họ nói với nhau về bệnh Zika, ai cũng tỏ ra lo lắng, nhiều chị đã nhắc nhở nhau đừng đi đến các nơi những nơi được công bố bệnh. Thai phụ Nguyễn Hồng Diễm (32 tuổi, ngụ Q.Tân Bình, TPHCM) lo lắng: "Đây là lần thứ 2 tôi mang thai, tuy còn vài ngày nữa mới đến ngày hẹn khám nhưng nghe dịch Zika bùng phát nên tôi rất lo lắng. Mấy ngày nay tôi bị cảm nên chồng cũng thúc giục tôi đi khám. Hy vọng tôi chỉ bị cảm thông thường". Chị Oanh (35 tuổi, mang thai tháng thứ 3) cũng nói thêm: "Nhìn hình ảnh những đứa trẻ đầu bị teo nhỏ tôi vừa sợ vừa thương. Nghe bệnh xuất hiện lại ở TP, vừa rồi y tế địa phương cũng đã xuống nhà phun thuốc và hướng dẫn phòng chống dịch nhưng mấy ngày qua chồng tôi không cho đi đâu cả vì sợ lây bệnh. Mong rằng bệnh sẽ sớm được diệt trừ". Khi được hỏi về bệnh Zika, các thai phụ ai cũng biết rằng theo tuyên truyền từ địa phương và thông tin trên các phương tiện truyền thông, bệnh Zika lây qua đường máu, mẹ truyền sang con, đường tình dục… Tuy nhiên sau khi trả lời thì các thai phụ đều hỏi lại Zika có lây khi hai người đang nói chuyện với nhau không mới yên tâm?

Dịch Zika đang trong tầm kiểm soát

Trước sự lo lắng của các thai phụ, ThS Đặng Quang Tấn – Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết trung tâm y tế ở nơi phát hiện dịch đã tiến hành xử lý, khống chế dịch bệnh ngay khi có báo cáo. Đồng thời Cục cũng đã chỉ đạo tất cả trung tâm y tế dự phòng địa phương phòng chống dịch bằng cách diệt lăng quăng, diệt muỗi vì đây là nguyên nhân chính dẫn đến dịch bệnh Zika. Ông Tấn cho biết: "Hiện tại dịch Zika đang ở cấp độ phường, vẫn còn trong tầm kiểm soát của chúng tôi nên mọi người hãy yên tâm. Mọi người hãy đồng hành cùng chúng tôi đẩy lùi bệnh bằng cách phối hợp để nhân viên y tế dự phòng đến phun thuốc, diệt môi trường sống của muỗi, không để nước tồn đọng khi không sử dụng, giữ vệ sinh môi trường, xử lý rác thải hợp lý". Theo ông Tấn, thời tiết phía Nam đang bước vào mùa mưa nên là "thời gian vàng" cho muỗi sinh sôi nảy nở. Thế nên người dân phải chủ động làm vệ sinh nơi ở, nhất là chất thải sinh hoạt, nước tồn đọng nhất là khu công nghiệp, khu dân cư. "Trung tâm Y tế dự phòng cần đưa vào danh sách ổ dịch, nhắc nhở, hướng dẫn người dân về các phương thức vệ sinh hợp lý để không tạo điều kiện cho muỗi, lăng quăng phát triển. Diệt muỗi và lăng quăng là việc cần làm nhất trong lúc này. Bệnh Zika không chỉ gặp ở phụ nữ mang thai mà bất kỳ ai cũng có thể nhiễm bệnh. Nếu một người có các triệu chứng như sốt, đau cơ, đau mắt, mệt mỏi… thì phải đến ngay trung tâm y tế gần nhất khám bệnh, phải làm các xét nghiệm để có thể phát hiện, cách ly và chữa trị kịp thời nếu như mắc bệnh Zika. Tránh lây lan sang người thân, hoặc những người xung quanh. Ngày 17/5 vừa qua, Cục YTDP cũng đã có cuộc hội thảo nói về cách phòng chống bệnh do virut Zika gây ra. ông Emmanuel Eraly - Đại diện Văn phòng WHO tại Hà Nội cũng cho biết tính đến thời điểm này, trên thế giới có hơn 70 quốc gia có sự xuất hiện của vi rút Zika. Nhiều người bị muỗi cắn hầu hết không ai biết mình có bị truyền vi rút Zika hay không, vì bệnh này biểu hiện rất nhẹ, chỉ hơi nhức đầu và ngứa đôi chút. Vì vậy, trong 10 người thì có đến 8 người có thể mắc bệnh Zika mà không biết. Điều này vô tình có thể tạo điều kiện cho vi rút Zika lây lan nhanh chóng, mà khi phát hiện muộn thì vùng đó sẽ bùng phát dịch. Ông nhấn mạnh tổ chức y tế thế giới cũng đã tổ chức nghiên cứu về bệnh này nhưng vẫn chưa tìm ra vắc xin, nên chúng ta phải tự phòng ngừa để bảo vệ chính mình và cộng đồng. Vừa qua Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh, trong tuần đã phát hiện thêm 02 trường hợp mới nhiễm vi rút Zika tại TP. Hồ Chí Minh: Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân nữ 22 tuổi sống tại Quận 2, TP. Chí Minh. Khởi phát với triệu chứng phát ban, kèm theo sốt, đau khớp bàn tay, viêm kết mạc 2 mắt. Bệnh nhân tới khám tại phòng khám đa khoa và được lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả dương tính với vi rút Zika. Hiện bệnh nhân đã ổn định và theo dõi tại nhà. Trường hợp thứ hai là phụ nữ 43 tuổi sống tại Quận 12, TP. HCM, khởi phát với triệu chứng phát ban dạng sẩn, sốt 39 độ, kèm theo đau cơ. Bệnh nhân tới khám ở bệnh viện, nghi ngờ nhiễm vi rút Zika và được lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả dương tính với vi rút Zika. Bệnh nhân không có tiền sử đi du lịch hoặc tiếp xúc với người bệnh. Hiện bệnh nhân đã ổn định và theo dõi tại nhà. Đến nay, cả nước đã ghi nhận 07 trường hợp nhiễm vi rút Zika tại TP. Hồ Chí Minh (04), Bình Dương (01), Khánh Hòa (01) và Phú Yên (01). Việt Nam là nước đã ghi nhận sự lưu hành vi rút Zika, trong thời gian tới hệ thống giám sát dịch có thể sẽ tiếp tục phát hiện trường hợp nhiễm vi rút Zika tại cộng đồng.

Thanh niên 

TP.HCM công bố dịch Zika, người dân phải đối phó ra sao?

UBND TP.HCM đã công bố dịch bệnh do vi-rút Zika quy mô xã, phường trên địa bàn. Hôm qua vừa có thêm 1 người nhiễm vi-rút ở quận 5. Vậy người dân thành phố, đặc biệt là những ai đang ở trong vùng dịch phải làm gì để phòng bệnh? Hôm qua 19.10, TP.HCM vừa công bố thêm một người đàn ông vừa nhiễm vi-rút Zika nâng tổng số người nhiễm từ trước đến nay lên con số 5. PGS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM thông báo vừa có kết quả xét nghiệm nam bệnh nhân 32 tuổi ở quận 5 bị nhiễm Zika. Trước đó bệnh nhân sốt phát ban, đau cơ… nên đi xét nghiệm. Tại Đắk Lắk thì phát hiện thêm 2 trường hợp 2 trẻ bị dị tật đầu nhỏ nghi nhiễm vi-rút Zika. Đó là cháu T. (7 tuổi) và em ruột là cháu D. (4 tuổi), con của anh Nụ (ngụ thôn Giang Đông, xã Ea Đáh, huyện Krông Năng). Hiện cháu T. có vòng đo đầu là 35 cm, cháu D. là 39 cm, nhỏ hơn nhiều so với các trẻ cùng lứa tuổi.  Bác sĩ Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, cho biết, Trung tâm Y tế Dự phòng TP đã phối hợp với Trung tâm Y tế dự phòng quận điều tra dịch tễ tại nhà và xung quanh nhà các bệnh nhân bị nhiễm vi-rút Zika, phun hoá chất diệt muỗi trong phạm vi ổ dịch. Đồng thời, nhân viên y tế dự phòng cũng trực tiếp tư vấn cho bệnh nhân và người nhà về những việc cần làm để phòng bệnh lây truyền trong gia đình và cộng đồng. Bên cạnh đó, tất cả các thai phụ trong phạm vi ổ dịch cũng được cơ quan y tế lập danh sách để trực tiếp tư vấn phòng bệnh do vi-rút Zika, giám sát sức khỏe. Với việc TP.HCM công bố dịch bệnh do vi rút Zika trên quy mô phường, xã cho thấy vi-rút Zika đã, đang lưu hành tại TP.HCM. Theo bác sĩ Dũng, vi-rút này được lây truyền chủ yếu qua muỗi Aedes. Đây là loài muỗi có có rất nhiều ở nước ta, cũng là loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, bệnh chikungunya và bệnh sốt vàng. Do đó, Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM khuyến cáo mọi người cần chủ động phòng ngừa vi-rút Zika với biện pháp quan trọng hàng đầu là tránh muỗi đốt, diệt lăng quăng như: sử dụng kem xua muỗi, mặc quần áo dài và ngủ màn kể cả ban ngày; diệt muỗi, diệt lăng quăng (bọ gậy) tại các hộ gia đình; kiểm tra, loại bỏ vật phế thải không để muỗi sinh sản. Phụ nữ mang thai trong vòng 3 tháng đầu nếu có biểu hiện sốt, phát ban và đau khớp, đau cơ, đau mắt đỏ nên đến các cơ sở y tế để được khám, tư vấn và hướng dẫn theo dõi sức khỏe định kỳ, sớm phát hiện nhiễm vi rút Zika. Người từ vùng dịch về chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe, không để bị muỗi chích trong vòng 14 ngày từ ngày trở về, thực hiện các biện pháp tình dục an toàn ít nhất 28 ngày và nên liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn chi tiết. Các bệnh viện quận, huyện của TP.HCM sẽ tiếp tục thực hiện tầm soát bệnh do vi-rút Zika đến hết năm 2016. Tất cả các bệnh nhân nghi ngờ bệnh do vi-rút Zika sẽ được xét nghiệm và tìm vi-rút miễn phí. Ngoài ra, bác sĩ Nguyễn Hữu Hưng, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết, trước tình hình TP đã công bố dịch cấp phường, xã, Sở Y tế sẽ tiếp tục đẩy mạnh giám sát, phát hiện ca bệnh nhiễm vi-rút Zika tại các bệnh viện trên toàn TP. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên tuyên truyền cho người dân thêm thông tin về bệnh và cách phòng bệnh do vi-rút Zika. Đặc biệt đối với phụ nữ đang mang thai. Sở Y tế cũng chỉ đạo các bệnh viện chuyên khoa, có khoa phụ sản trong quá trình khám thai cần lưu ý thêm cách phòng bệnh do vi-rút Zika cho thai phụ, tầm soát, ghi nhận, giám sát trẻ sinh ra có dị tật đầu nhỏ để xác định mối liên quan giữa trẻ có dị tật này và vi-rút Zika. “Bệnh do vi-rút Zika thường nhẹ, còn nhẹ hơn sốt xuất huyết. Người lớn nhiễm vi-rút Zika hầu như không có vấn đề gì và có thể khỏi sau 4-5 ngày điều trị triệu chứng. Bệnh chỉ được khuyến cáo nguy hiểm với phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu vì biến chứng nguy hiểm nhất do vi rút Zika theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là có liên quan đến chứng đầu nhỏ (teo não) ở trẻ sơ sinh nếu người mẹ khi mang thai ở 3 tháng đầu bị nhiễm Zika”, bác sĩ Hưng lưu ý. Theo bác sĩ Dũng, thời gian qua, TP.HCM đã giám sát dịch theo hệ thống các bệnh viện trên toàn TP. Qua đó, đã lấy mẫu tầm soát dịch là 748 mẫu. Tính đến hôm nay (18.10), đã phát hiện 4 ca nhiễm vi-rút Zika, trong đó có 3 ca xuất hiện liên tiếp trong vòng nửa tháng qua (tại Q.9, 2 và 12). 

Infonet

“Người lao động trong môi trường nhiều bụi sẽ bị ung thư!”

Đó là khẳng định của GS.TS.BS.TTND Nguyễn Đức Công – GĐ BV Thống Nhất liên quan đến những bệnh của người lao động thủ công làm việc trong môi trường chứa nhiều bụi. Với những đối tượng này thì nguy cơ sức khỏe con người bị đe dọa rất cao, tác động trực tiếp đến hệ hô hấp, hệ da, hệ thần kinh, hệ tiêu hóa, gây dị ứng, gây ung thư, gây sơ phổi,…

Thưa GS. Nguyễn Đức Công, ông có thể cho biết tên những nghề thủ công mỹ nghệ chịu tác động trực tiếp của bụi, ảnh hưởng toàn diện đến sức khỏe người lao động?

Theo thống kê của Hiệp hội làng nghề Việt Nam, nước ta hiện có hơn 3.000 làng nghề thủ công. Trong đó, có 400 làng nghề truyền thống với 53 nhóm nghề đều tác động đến môi trường xung quanh. Những nhóm nghề thủ công như điêu khắc, chế tác đá, gốm sứ, dệt vải, tái chế kim loại, đan lát, in ấn, nấu rượu, sản xuất hóa chất… thường xuyên đối mặt trong môi trường nhiều bụi, nguy cơ sức khỏe bị đe dọa rất cao. Trong đó người lớn tuổi hoạt động trong những nhóm nghề này thì nguy cơ mắc bệnh cao nhất, do tuyến tiết nhầy ở đường hô hấp bị thoái hóa không còn khả năng kháng khuẩn nên vi khuẩn dễ xâm nhập.

Theo GS, những người lao động khi làm việc trong môi trường có nhiều bụi như vậy thường thì nguy cơ mắc phải những bệnh nào cao nhất?

Bụi có nhiều loại bụi khác nhau như bụi do kim loại, bụi do rác, bụi do gỗ, bụi do động vật (lông), bụi thực vật, hoặc do các hóa chất khác nhau… đều làm ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Bụi gây nhiều nhiễu độc, gây dị ứng, ung thư, xơ phổi, đó là những loại phổ biến và dễ nhận biết nhất. Bụi cợn lên từng cơ quan một gây tổn thương khác nhau. Hay gặp nhất là bụi làm tổn thương đường hô hấp như viêm mũi, viêm phế quản, viêm phổi, viêm teo mũi do bụi crom, asen… Khi vào phổi thì bụi làm tổn thương ở phổi và gọi là bệnh phổi do nhiễm bụi. Thường gặp nhất là thợ làm đá, thợ làm aniac, gốm sứ, đất sét axit dẫn đến bệnh phổi silic (silicose). Đối với ngoài da thì gây dị ứng, lỗ chân lông bị rạn nứt, không tiết được chất nhờn gây ra mụn, lở loét. Khi bụi tiếp xúc vào mắt làm viêm kết mạc, giảm thị lực, bụi to dính vào mắt gây mộng thịt ở mắt. Thêm vào đó, những người hít bụi nhiều sẽ bị bệnh về nhiễm độc thần kinh, gây choáng váng, mệt mỏi thậm chí gây lú lẫn. Đồng thời, các loại bụi có cạnh sắc nhọn lọt vào trong đường tiêu hóa làm viêm dạ dày, gây rối loạn tiêu hóa,…

Với những tác hại như vậy, GS. có lời khuyên nào cho những người lao động làng nghề thủ công hoạt động trong môi trường bụi để phòng tránh và tự “cứu mình”?

Thông thường, những làng nghề thủ công được chứng nhận thì luôn có cam kết sức khỏe về nồng độ bụi trong giới hạn cho phép, nếu vượt quá sẽ bị cấm, không được phép hoạt động. Những người làm trong môi trường trên bắt buộc phải có quần áo bảo hộ, phải đeo kính, đeo khẩu trang. Người lao động phải đi khám bệnh, kiểm tra sức khỏe định kỳ, nếu phát hiện có bệnh mới chữa trị kịp thời. Khi kiểm tra sức khỏe định kì nếu như bệnh nhân có biểu hiện của nhiễm sắc bụi thì có biện pháp giải quyết và cách li tuyệt đối ngay nếu không thì sẽ bị nhiễm độc. Những người làm aniac, làm đá, làm than khi có biểu hiện bị silicose (bệnh bụi phổi do silic) thì nên đến BV có chuyên khoa phổi để nội soi phế quản, súc rửa phế quản phế nang sẽ cải thiện được triệu chứng và tiên lượng cho người bệnh. Song song với đó, các cơ sở sản xuất cần cơ khí hóa và tự động hóa quá trình sản xuất sinh bụi bặm, thay đổi phương pháp công nghệ hiện đại và thân thiện với môi trường nhiều để công nhân không phải tiếp xúc trực tiếp với bụi. Biện pháp phòng chống tốt nhất là lọc bụi, lọc không khí, đo nồng độ bụi nơi có nồng độ bụi nhiều, lắp đặt hệ thống thông gió tốt để hạn chế bụi tiếp xúc với người lao động. 

Xin cảm ơn GS. đã cung cấp những thông tin rất hữu ích cho người lao động, đặc biệt những người lao động làng nghề thủ công Việt Nam làm việc trong môi trường nhiều bụi! 

Người lao động 

Cứu sống phụ nữ vỡ thai ngoài tử cung

 Một thai phụ trẻ bị vỡ thai ngoài tử cung nguy kịch tính mạng vừa được 3 bệnh viện hợp sức cứu sống. Ngày 20-10, Bệnh viện huyện Củ Chi, TP HCM cho biết nơi đây vừa chạy đua thời gian để cứu một phụ nữ bị vỡ thai, xuất huyết âm đạo. Bệnh nhân là chị Đặng Thùy O. (33 tuổi), được đưa vào cấp cứu trong tình trạng đau bụng dữ dội, xuất huyết âm đạo. Qua thăm khám, kiểm tra lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán phát hiện bị vỡ thai, xuất huyết. Trước tình hình khẩn cấp, Bệnh viện huyện Củ Chi đã phát lệnh báo động đỏ liên viện và báo về cho Sở Y tế TP HCM. Với sự hợp sức từ BVĐK Khu vực Củ Chi, khoa vệ tinh Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Huyện Củ Chi, các bác sĩ đã quyết định phẫu thuật khẩn cấp, mở ổ bụng và hút ra hàng trăm ml máu vón cục, cầm máu cứu được sinh mạng bệnh nhân. Nguyên nhân gây chảy máu là khối thai ngoài tử cung khoảng 3x3cm bị vỡ. Sau mổ, sức khỏe chị O. dần bình phục. Theo BS Hồ Hải Trường Giang, Giám đốc huyện Củ Chi, quy trình liên viện đã phát huy tác dụng, cứu nguy những ca khẩn cấp. Ở ca này bệnh nhân có thể tử vong vì sốc mất máu cũng như không đủ thời gian để chuyển viện. Chỉ trong vòng 30 phút các bác sĩ đã cứu được bệnh nhân. Cách đây 4 ngày, chị O. đi khám thai vì bị rong huyết. Sau khi thăm khám, nghi ngờ thai ngoài tử cung, bác sĩ cho thuốc về uống, đồng thời dặn dò phải trở lại bệnh viện tái khám sau 3 ngày. Tuy nhiên, do để đến ngày thứ 4 thì thai phụ gặp phải biến cố nguy kịch.  

Các nội dung khác »

---

• Triển khai Luật Khám bệnh, chữa bệnh số 15/2023/QH15 (15/01/2024)
• 10 sự kiện nổi bật ngành Y tế năm 2023 (12/01/2024)
• Người bệnh mãn tính lưu ý chế độ sinh hoạt dịp lễ Tết (25/12/2023)
• Cập nhật tình hình viêm gan virus B ở Việt Nam so với khu vực Tây Thái Bình Dương (06/12/2023)
• Luật Khám bệnh, chữa bệnh có những nội dung gì mới? (06/02/2023)
• Công điện khẩn số 155/BYT-DP tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên đán và mùa lễ hội 2023 (16/01/2023)
• Toàn cảnh Đại dịch COVID-19 trên thế giới: 3 năm nhìn lại (20/12/2022)
• Bộ Y tế xếp đậu mùa khỉ vào bệnh truyền nhiễm nhóm B (14/11/2022)
• Vệ sinh tay là biện pháp quan trọng làm giảm nguy cơ lây nhiễm COVID-19, bệnh đậu mùa khỉ (24/10/2022)
• Khuyến cáo mới nhất phòng bệnh đậu mùa khỉ sau ca mắc đầu tiên ở Việt Nam (07/10/2022)
• Thông điệp mới nhất phòng chống dịch COVID-19 của Bộ Y tế như thế nào? (09/09/2022)
• Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn sử dụng khẩu trang nơi công cộng (08/09/2022)
• Tình hình dịch sốt xuất huyết phức tạp, Thủ tướng Chính phủ ban hành công điện tăng cường phòng, chống (30/07/2022)
• Tăng cường giám sát các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ em (19/05/2022)
• Thủ tướng: Khẩn trương tiêm vaccine cho trẻ từ 5-11 tuổi, sẵn sàng ứng phó với các làn sóng dịch có thể xảy ra (10/04/2022)