Chứng cận thị học đường có nguyên nhân từ phòng học thiếu ánh sáng (ảnh internet minh họa)

Hiện nay vệ sinh học đường là vấn đề được quan tâm, trong đó có các biện pháp phòng chống tật khúc xạ học đường với chứng cận thị ngày càng gia tăng đối với học sinh. Một trong các nguyên nhân gây nên chứng cận thị của tật khúc xạ học đường là học sinh được học tập trong môi trường thiếu ánh sáng. Vì vậy việc chiếu sáng phòng học phải bảo đảm các yêu cầu cần thiết, hợp lý và đạt được tiêu chuẩn quy định.

Thực tế ghi nhận hệ thống chiếu sáng tại các trường học hiện nay không bảo đảm các tiêu chuẩn phù hợp nên đã làm ảnh hưởng đến việc mắc tật khúc xạ học đường, cụ thể là chứng cận thị của học sinh ngày càng gia tăng và có thể làm suy giảm chất lượng học tập. Vấn đề tồn tại khá phổ biến trong các phòng học là cường độ ánh sáng cảm nhận được với độ rọi sáng dưới 100 lux; bóng đèn không được lắp đặt phụ kiện chao đèn, chụp đèn hay máng đèn. Đồng thời ánh sáng không phù hợp với chỉ số cần chiếu sáng cho các phòng học vì thường thấp dưới 9 watt/m² hoặc cao tới 15 watt/m²; bóng đèn được lắp đặt song song theo chiều dài của lớp học nên làm cho ánh sáng đèn được tỏa sáng không đồng đều, có chỗ tối chỗ sáng. Ngoài ra, cửa ra vào ở phía trên phòng học đã làm hạn chế sự quan sát, theo dõi của học sinh khi giáo viên sử dụng máy chiếu, màn hình chiếu để phục vụ bài giảng do bị phản sáng của ánh sáng tự nhiên từ bên ngoài ảnh hưởng. Một hiện tượng cũng được ghi nhận tại một số các phòng học là quạt trần lắp đặt thấp hơn bóng đèn điện nên khi quạt chạy đã làm chia cắt ánh sáng từ đèn phát ra liên tục gây nên sự mỏi mắt.

Để phòng học bảo đảm chiếu sáng đạt tiêu chuẩn, cần sử dụng loại bóng đèn huỳnh quang T8-36 watt với đặc điểm có được độ sáng cao hơn 20% so với các loại đèn huỳnh quang thông thường và cao hơn 130% so với đèn nung sáng bằng sợi dây tóc công suất 100 watt; đồng thời có ưu điểm là ánh sáng phát ra từ đèn với màu sắc thật hơn và gần với ánh sáng tự nhiên hơn. Độ rọi sáng của đèn có cường độ ánh sáng cảm nhận được phải bảo đảm từ 300 đến 500 lux. Đèn chiếu sáng phải có chao chụp đèn phản quang để tăng cường độ sáng và độ đồng đều của ánh sáng khi phân bố nguồn sáng. Đồng thời các dãy đèn nên bố trí, lắp đặt song song với hướng nhìn của học sinh và hệ thống cửa lấy ánh sáng để hạn chế phản xạ lóa mắt. Điều cần chú ý là ánh sáng của các nguồn sáng dài từ các bóng đèn phải được sắp xếp, bố trí chiếu sáng trực tiếp từ trên trần xuống. Thực tế cho thấy nếu các phòng học được lắp đặt quạt trần sẽ gây nên hiện tượng chia cắt ánh sáng được phát ra đều từ những bóng đèn trần khi quạt chạy vận hành để quạt mát và thông gió, vì vậy nên sử dụng hệ thống quạt treo tường lắp đặt ở độ cao khoảng 2,5 mét dọc theo phòng học để khắc phục nhược điểm này; số lượng quạt treo tường được lắp đặt nên tính toán cho phù hợp. Số lượng bóng đèn điện chiếu sáng trong phòng học dù tiết kiệm cũng phải bố trí bảo đảm được độ chiếu sáng theo tiêu chuẩn quy định, không tối quá hoặc sáng quá với mật độ công suất tiêu thụ điện năng dưới 10 watt/m² phòng học.

Chứng cận thị học đường có nguyên nhân từ phòng học thiếu ánh sáng (ảnh internet minh họa)

Ngoài ra khi thiết kế xây dựng, phòng học phải được sắp xếp đúng hướng thích hợp; các cửa sổ và cửa chính ra vào phòng học cần hợp lý để lấy đủ nguồn ánh sáng tự nhiên từ bên ngoài. Hiện nay một số trường học có đủ điều kiện đã xây dựng và thiết kế nội thất của các phòng học hiện đại kèm theo các trang thiết bị khác như hệ thống tăng âm, màn chống tạp âm, màn chống ánh sáng ngược, máy chiếu và màn chiếu... nên trần phải được sơn màu trắng để có phản xạ tốt đối với ánh sáng nhằm tạo ra được ánh sáng liên tục, đều đặn tại tất cả mọi vị trí của lớp học. Kinh nghiệm ở nhiều địa phương cho thấy mỗi phòng học thường được xây dựng với diện tích trung bình khoảng 50m², hai bên có hành lang, ngoài các cửa sổ cần có từ 2 đến 3 cửa ra vào nhằm mục đích sử dụng thêm nguồn ánh sáng tự nhiên từ bên ngoài phản xạ chiếu sáng vào phòng học. Nếu lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng để bảo đảm nguồn sáng sử dụng cho phòng học vào những lúc tối trời, mùa đông hoặc ban đêm; mỗi phòng học cần được thiết kế, bố trí khoảng từ 10 đến 12 bộ đèn huỳnh quang là phù hợp.

Thực tiễn các trường học gồm những phòng học xây dựng trước đây đã khá lâu chưa bảo đảm những yêu cầu tiêu chuẩn về độ chiếu sáng cần phải được cải tạo, sửa chữa, nâng cấp để khắc phục nhược điểm, tồn tại. Đối với các phòng học xây dựng mới, nên xem xét, thiết kế phù hợp nhằm đáp ứng tiêu chuẩn quy định. Hạn chế tình trạng mắc tật khúc xạ học đường, trong đó có chứng cận thị cho các em học sinh phải bắt đầu từ sự quan tâm đến vấn đề nguồn chiếu sáng cho các phòng học theo yêu cầu.

Các nội dung khác »

---