 |
| (ảnh sưu tầm) |
Người dân tộc Cống
Người dân tộc Cống còn có các tên gọi khác là Xắm Khống, Mông Nhé, Xá Xeng, Phuy a. Dân tộc Cống là một dân tộc thiểu số của Việt Nam thuộc nhóm ngôn ngữ Tạng-Miến, họ cư trú chủ yếu tại huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu và khu vực ven sông Đà. Dân số và địa bàn cư trú Theo điều tra dân số năm 1999, dân tộc Cống có 1.676 người. Năm 2003 ước tính có 1.859 người. Theo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2009, dân tộc Cống ở Việt Nam có 2.029 người; họ cư trú tại 13 trên tổng số 63 tỉnh, thành phố. Người dân tộc Cống sinh sống tập trung tại các tỉnh Lai Châu 1.134 người, chiếm tỷ lệ 55,9% tổng số người dân tộc Cống tại Việt Nam, tỉnh Điện Biên 871 người, chiếm tỷ lệ 42,9% tổng số người dân tộc Cống tại Việt Nam; còn lại 24 người sinh sống ở một số tỉnh, thành phố khác. Về đặc điểm kinh tế, tổ chức cộng đồng Người dân tộc Cống sống chủ yếu sống bằng nghề làm nương rẫy, họ canh tác theo lối phát rừng, đốt rẫy, chọc lỗ tra hạt giống. Gần đây, người dân đã làm nương rẫy bằng cuốc và sử dụng trâu, bò để làm sức kéo. Nhiều thức ăn của người dân tộc Cống được tìm kiếm ở trong rừng; cá dưới suối chủ yếu được bắt bằng tay hoặc bả thuốc độc lá cây. Người phụ nữ Cống không biết làm nghề dệt, họ chỉ trồng bông đem đổi lấy vải nhưng nam nữ đều đan lát giỏi, có nghề đan chiếu mây nhuộm đỏ. Trong tổ chức cộng đồng, mỗi họ của người dân tộc Cống có một trưởng họ, có chung một kiêng cữ, có chung một quy định về chỗ đặt bàn thờ tổ tiên và cách cúng bái. Ở từng gia đình, người chồng, người cha giữ vai trò đứng đầu; khi người cha chết thì con trai cả thay thế. Về hôn nhân gia đình, tập tục văn hóa Trước kia chỉ con trai, con gái người dân tộc Cống mới lấy nhau, ngày nay đã có một số con dâu, con rể là người dân tộc Thái, dân tộc Nhà Nhì... Theo phong tục tập quán của dân tộc Cống, người cùng họ phải cách nhau bảy đời mới được lấy nhau. Việc cưới xin do nhà trai chủ động. Sau lễ dạm hỏi, chàng trai phải ở rể vài năm, còn cô gái búi tóc ngược lên đỉnh đầu, đó là dấu hiệu đã có chồng. Thường họ sinh vài đứa con rồi mới tổ chức cưới. Nhà trai phải có bạc trắng làm lễ cưới nộp cho nhà gái, còn nhà gái phải cho của hồi môn để cô dâu đem về nhà chồng. Ít ngày sau lễ đón dâu, đôi vợ chồng mới đến nhà bố mẹ vợ làm lễ lại mặt. Nền văn hóa, văn nghệ dân gian của người dân tộc Cống khá phong phú với các làn điệu dân ca sâu lắng được hát vào dịp lễ hội vui chung. Người dân tộc Cống thường ở nhà sàn, nhà nào cũng ngăn ra thành 3 đến 4 gian; gian giữa là nơi tiếp khách, chỉ có một cửa ra vào ở đầu hồi và một cửa sổ ở gian giữa. Trang phục chủ yếu của người dân tộc Cống được biểu hiện qua trang phục nữ. Ống tay áo trang trí giống người dân tộc Hà Nhì. Cổ áo trong giống cư dân người Việt-Mường, cúc áo giống phong cách Môn-Khmer. Họ mặc váy đen, dùng khăn đen không trang trí.
|
TRANG CHỦ
