Hóa chất diệt côn trùng là loại chất độc dùng để diệt côn trùng truyền bệnh nhưng nó cũng có khả năng gây độc cho cả con người và các loài động vật khác. Vì vậy, hóa chất được chọn để sử dụng là loại không gây độc hại cho người và động vật nếu bảo đảm các biện pháp an toàn. Nên biết các vấn đề cần thiết khi sử dụng các loại hóa chất diệt côn trùng để phòng độc.

Quy định nhãn bao bì, kho chứa, vận chuyển và xử lý hóa chất

Hóa chất diệt côn trùng sử dụng cần được đóng gói, đóng chai lọ, làm bao bì và dán nhãn hóa chất cẩn thận theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nhãn hóa chất phải được ghi bằng hai thứ tiếng, tiếng Anh và tiếng địa phương. Nội dung trên nhãn có ghi rõ cách đề phòng và phương pháp giải độc khi bị nhiễm độc; đồng thời hướng dẫn người sử dụng nên bảo quản chính ngay trong gói, chai lọ, bao bì của nhà sản xuất hóa chất. Cần khuyến cáo về phương pháp bảo đảm an toàn và mặc áo quần phòng hộ lao động bảo vệ khi tiến hành sử dụng hóa chất.

Kho hóa chất diệt côn trùng cần phải bố trí xây dựng ở khu vực xa dân cư, trẻ em và được rào kín, khóa cửa cẩn thận; đồng thời chú ý không bao giờ để kho hóa chất ở gần nơi khu vực ăn uống. Kho chứa hóa chất cần được giữ thật khô ráo, tránh hỏa hoạn, lụt lội và không được tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời. Khi vận chuyển hóa chất cũng không được chuyên chở cùng với xe ô tô chở thức ăn.

Sau khi sử dụng, nếu hóa chất còn thừa cần được tiêu hủy một cách an toàn bằng cách đổ vào hố đất hoặc hầm chất thải. Nơi xử lý không được để hóa chất thấm ra nguồn nước uống, tắm, giặt, ao nuôi cá hoặc dòng sông, suối... Một số loại hóa chất thuộc nhóm pyrethroide tổng hợp rất độc đối với cá nuôi ở các ao hồ. Khi đào hố để hủy hóa chất, cần chọn vị trí cách xa khoảng 100 mét kể từ bờ sông, suối, giếng nước và nhà ở. Tại khu vực rừng núi, đào hố hủy hóa chất cần được thực hiện ở những nơi đất thấp. Khi rửa các bình phun hóa chất cũng cần đổ nước rửa vào hố đất hủy. Phải chôn lấp cả chai lọ, hộp hoặc các vật chứa đã đựng hóa chất diệt côn trùng. Khi hố chôn đã đầy, cần lấp đất ngay. Những vật chứa hóa chất bằng bìa carton, giấy hoặc plastic cần đốt cho cháy hết nếu ở những nơi có điều kiện cho phép như xa nhà ở và nguồn nước uống. Việc sử dụng lại các chai lọ, vật chứa, bao bì, dụng cụ đã chứa hóa chất là điều cấm kỵ, không nên làm.

Nơi xử lý không được để hóa chất thấm ra nguồn nước uống, tắm, giặt, ao nuôi cá hoặc dòng sông, suối... (ảnh trong bài chỉ mang tính minh họa)

Trường hợp nào có thể tái sử dụng chai lọ, bao bì, dụng cụ chứa hóa chất?

Không nên sử dụng lại các dụng cụ đã được dùng để đựng các loại hóa chất diệt côn trùng vì rất nguy hiểm. Tuy nhiên, một vài dụng cụ chứa hóa chất có thể được xem là có giá trị không nên vất bỏ sau khi dùng. Các dụng cụ chứa hóa chất được rửa sạch và có thể sử dụng lại hay không tùy thuộc vào nó được làm bằng chất liệu gì và đã đựng loại hóa chất nào. Nhãn ghi trên dụng cụ có hướng dẫn khả năng sử dụng lại và quy cách rửa.

Các dụng cụ chứa các hóa chất diệt côn trùng được xếp loại rất nguy hiểm hoặc cực kỳ nguy hiểm thì tuyệt đối không được tái sử dụng. Một số trường hợp dụng cụ đựng hóa chất diệt côn trùng được xếp loại ít nguy hiểm hoặc không gây nguy hiểm trong điều kiện bình thường thì có thể tái sử dụng để làm một số việc khác ngoại trừ việc sử dụng để đựng nước, thức ăn hoặc làm máng ăn cho gia súc. Chú ý các dụng cụ làm bằng chất liệu như nhựa polyethylene thường hấp thụ hóa chất thì không được tái sử dụng nếu dụng cụ này đã chứa các hóa chất diệt côn trùng mà hoạt chất được xếp là loại độc vừa, rất độc hoặc cực kỳ độc, bất kể công thức của nó là loại gì. Dụng cụ đựng hóa chất diệt côn trùng phải được xử lý rửa ngay sau khi hóa chất đã được dùng hết, cần đổ đầy nước và giữ nước trong 24 giờ. Sau đó đổ hết nước và thực hiện lại động tác này từ 2 đến 3 lần.

Chế độ bảo đảm an toàn vệ sinh hóa chất

Một vấn đề cần được quan tâm là không được ăn uống và hút thuốc lá khi sử dụng hóa chất. Thức ăn cần đậy thật kín trong hộp bảo vệ khi phun, tẩm hóa chất. Nên sử dụng các loại dụng cụ đặc biệt để thực hiện việc pha, trộn, vận chuyển hóa chất. Không được dùng tay trần không mang găng để khuấy hoặc bốc trộn hóa chất. Khi vòi phun bị tắc, phải sử dụng van tự động của bơm hoặc dụng cụ thông xốp để làm thông miệng vòi, không được dùng miệng để thổi. Cần rửa tay và mặt bằng xà phòng, cứ mỗi lần pha hóa chất vào bình phun phải rửa sạch sẽ. Chỉ ăn uống sau khi đã rửa tay và mặt thật sạch; đồng thời cứ sau một ngày tiếp xúc với hóa chất diệt côn trùng phải tắm rửa, vệ sinh kỹ cơ thể.

Các nội dung khác »

---