 |
| (Source: Thinkstock Images) |
Một loại protein trong muỗi tiết ra có thể giữ virus Dengue trong tầm kiểm soát
Ngày 20/9/2016. PLOS-Một loại protein trong muỗi tiết ra có thể giữ virus Dengue trong tầm kiểm soát (A protein in mosquito spit can keep Dengue virus in check). Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLoS NTDs về protein trong nước bọt có tác dụng ngược lại: D7, một protein hiện diện trong nước bọt muỗi Aedes aegypti gắn với virus Dengue (DENV) và ức chế sự lan truyền của nó đến các tế bào của con người và chuột.
Nước bọt của muỗi ảnh hưởng đến sự lây truyền virus sang một vật chủ có vú bị đốt, ví dụ nó có chứa các yếu tố làm giảm đáp ứng miễn dịch vật chủ do đó tạo điều kiện cho nhiễm trùng. Kháng thể chống lại D7 hiện diện ở người bị phơi nhiễm với vết đốt của muỗi do đó có thể làm tăng sự lây lan virus và làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nghiên cứu về những cách thức làm giảm lây truyền DENV, Michael Conway-Trung tâm Đại học y tế Michigan ở Mt. Pleasant, USA cùng các đồng nghiệp khám phá mục tiêu các protein trong nước bọt của muỗi hoặc ruột giữa của muỗi nhằm ngăn chặn sự lan truyền DENV. Chiến lược này có ưu điểm so với các vaccine dựa trên các protein của virus vì nó không cần phải tính đến sự lưu hành của các chủng DENV khác nhau hoặc thích nghi tới sự tiến hóa nhanh chóng của virus. Các nhà nghiên cứu trước đây đã phân lập các protein từ tuyến nước bọt của muỗi Aedes aegypti- loài muỗi truyền virus Dengue, Zika và Chikungunya; đồng thời thử nghiệm các mẫu protein để xem liệu chúng có thể hoặc là tăng cường hoặc là ngăn chặn sự lây truyền DENV đến các tế bào của con người. Trong nghiên cứu này, họ tập trung vào các protein có thể ức chế DENV. Phân tích các lô của các protein có chức năng ức chế, các nhà nghiên cứu nhận thấy mức độ cao của cái gọi là protein D7, các thành viên của gia đình D7 được biết có mặt trong nước bọt của muỗi và được nghĩ là hỗ trợ quá trình hút máu. So sánh muỗi Aedes không bị nhiễm bệnh với những con muỗi bị nhiễm DENV, các nhà nghiên cứu phát hiện những con muỗi không bị nhiễm DEN gia tăng nồng độ protein D7 trong tuyến nước bọt so với muỗi chứng không bị nhiễm bệnh (uninfected controls). Sau đó, họ tạo ra một trong những protein D7 trong các tế bào của côn trùng và sử dụng nó trong phân tích chức năng hơn nữa. Điều trị các tế bào dễ bị nhiễm DENV với protein D7 trước hoặc trong quá trình phơi nhiễm với virus làm giảm đáng kể nồng độ DENV RNA trong các tế bào chứng tỏ D7 có thể điều chỉnh các tế bào vật chủ cũng như có thể tác động trực tiếp trên các virus để ức chế sự lây nhiễm hay nhân lên. Để xác định xem D7 có thể ức chế sự nhiễm DENV2 trong cơ thể hay không, các nhà nghiên cứu phơi nhiễm với những con chuột rất dễ bị DENV hoặc chỉ riêng virus hoặc với một sự kết hợp của virus và D7. Họ nhận thấy sự hiện diện của D7 làm giảm đáng kể mức độ của DENV RNA cả ở vị trí tiếp xúc và trong các hạch bạch huyết lân cận (từ nơi mà vi rút lây lan sang phần còn lại của cơ thể). Để hiểu làm thế nào mà protein D7 protein trung hòa tác dụng kháng virus của nó, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra liệu D7 có thể tương tác với DENV trực tiếp hay không và nhận thấy D7 có thể gắn với DENV qua protein vỏ của virus (loại protein bao phủ bề mặt của virus). Từ những kết quả này, các nhà nghiên cứu cho rằng: "sự hỗ trợ mà protein D7 trung hòa tác dụng kháng virus của nó thông qua sự tương tác protein-protein trực tiếp mặc dù nó có thể là sự điều tiết của phản ứng viêm cũng xảy ra trong cơ thể". D7 protein có thể gây phản ứng miễn dịch mạnh mẽ và các cá thể bị phơi nhiễm với muỗi có nồng độ cao của các kháng thể kháng D7, do các kháng thể này có khả năng ức chế chức năng của protein D7 nên các nhà nghiên cứu suy đoán: "mặc dù các kháng thể kháng D7 có thể ngăn ngừa hút máu hiệu quả bởi một con muỗi, chúng cũng có thể thúc đẩy sự lan truyền bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đặc trưng cho sự tương tác phức tạp của các mối tương tác virus-vector-vật chủ" và họ kết luận: "sẽ dẫn đến sự phát triển của các mô hình tốt hơn về bệnh sinh, các chiến lược để hạn chế lây lan dịch bệnh và thúc đẩy sự phát triển của phương pháp điều trị và các loại vaccine ngăn chặn sự lan truyền".
|
TRANG CHỦ
