|
Sốt rét là căn bệnh do muỗi truyền được đổ lỗilà gây ra cái chết cho hơn 1 triệu trẻ em mỗi năm,dự kiến sẽ trở nên rõ rệt hơn do biến đổi khí hậu |
Tử vong sớm sẽ gấp nhiều lần khi khí hậu thay đổi
Ngày 23/9/2014. Tử vong sớm sẽ gấp nhiều lần khi khí hậu thay đổi (Premature Deaths Multiply as Climate Changes) - Tổ chức Y tếthế giới (WHO) dự báo sẽ có thêm 250.000 người tử vong mỗi năm giữa năm 2030 và 2050 do sự nóng lêntrên toàn cầuWHO dự báo sẽ có thêm 250.000 người tử vong hàng năm giữa năm 2030 và 2050 do các bệnh lý gây ra hoặc làm trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu, cơ quan có trụ sở tại Geneva báo cáo vào ngày hôm qua trong một bản tin cập nhật của các ước tính tỷ lệ tử vong do khí hậu. Tuy nhiên, nguyên nhân của bệnh tật và tử vong sẽ thay đổi theo thời gian vì tử vong ở trẻ em do suy dinh dưỡng và bệnh tiêu chảy giảm xuống ở hầu khắp mọi nơi trên thế giới, trong khi tỷ lệ tử vong tăng lên từ những bệnh giống như căn bệnh sốt rét do muỗi truyền, phơi nhiễm do nhiệt và các bệnh lý khác, đặc biệt là ở Nam Á và tiểu vùng Saharan châu Phi. "Nhìn chung, biến đổi khí hậu được dự báo sẽ có tác động tiêu cực đáng kể về tỷ lệ tử vong trong tương lai, thậm chí xem xét chỉ là một tập hợp nhỏ các ảnh hưởng sức khỏe được dự kiến", tổ chức này cho biết trong bản tin mới nhất về "đánh giá nguy cơ định lượng các ảnh hưởng do biến đổi khí hậu vào các nguyên nhân gây tử vong được lựa chọn và những tác động này dự kiến sẽ được cảm thấy thậm chí ngay cả trong kịch bản lạc quan về sự phát triển kinh tế xã hội trong tương lai". Đồng thời, theo WHOcác hậu quả về sức khỏe do biến đổi khí hậu "sẽ được phân bốkhông đồng đều trong và giữa các quần thể" (will be distributed unequally within and between populations) với các vùng và các quốc gia giàu cónói chung là có thể giảm thiểu và thích ứng tốt hơn nhằm chống lại các táchại khắc nghiệt nhất.WHO cho rằng số tử vong do tiếp xúc với nhiệt sẽ được gia tăng đặc biệt trong những thập kỷ tới, từ 92.000 đến 250.000 trường hợp tử vong trên toàn thế giới mỗi năm vào giữa thế kỷ này, với tỷ lệ tử vong lớn nhất xảy ra tại các khu vực nghèo nhất thế giới. Không thể tránh khỏikể cả các nước giàu có (Wealthy nations not spared) Tuy nhiên,theo WHO các nước phát triển sẽ không thể tránh khỏi những tác động do nhiệt độ tăng: "Sự gia tăng tỷ lệ tử vong các bệnh cấp tính liên quan đến nhiệt độ cao đã được quan sát thấy ở gần như tất cả quần thể dân cư ở những nơi nghiên cứu" các tác giảghi nhậnvà trong khi dân số loài người phần lớn thích nghi với khí hậu địa phương thì các nhà nghiên cứu chỉ ra "sự gia tăng nguy cơ tử vong quan sát thấy ở cả nơi có nhiệt độ cao và thấp trong những quần thể ở vùng khí hậu ôn đới và lạnh và các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới".Ví dụ, gần 3.000 trường hợp tử vong liên quan đến nhiệt dự kiến hàng năm trong các quần thể người già ở Hoa Kỳ và Canada vào năm 2030, thậm chí với mức độ thích ứng khiêm tốn, trong khi đó ở Châu Âu có thể thấy 5500 ca chết liên quan đến nhiệt mỗi năm đến năm 2020. Đến năm 2050, Bắc Mỹ và châu Âu tử vong do nhiệt hàng năm sẽ tăng lên khoảng 6.100 và 10.500, tương ứng, ngay cả với thích ứng khiêm tốn. Theo một kịch bản không thích ứng, tỷ lệ tử vong dự kiến cho khu vực Bắc Mỹ và châu Âu là 16.000 và 27.300 ca tương ứng. Email cho các quan chức của WHO không được trả lời vào chiều hôm qua (Emails to officials at WHO were not returned yesterday afternoon). Jeremy Hess, một bác sĩ đại học Emory và là nhà dịch tễ học đã nghiên cứu mối quan hệ giữa biến đổi khí hậu và tình trạng bệnh tật cho biết trong một email rằng các kết quả của WHO là "một bước tiến lớn trong tính toán về gánh nặng bệnh tật trên toàn cầu dự kiến liên quan đến biến đổi khí hậu." Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng các ước tính tỷ lệ mắc bệnh "gần như chắc chắn là một đánh giá thấp" vì một số mối quan hệ khí hậu-sức khỏe là không thể đo lường được do thiếu dữ liệu đầy đủ. Gary Cohen, chủ tịch và người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Chăm sóc sức khỏe không có hại (Health Care Without Harm) có trụ sở tại Massachusetts cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại rằng những nguy cơ của biến đổi khí hậu cho cả sức khỏe của công dân Hoa Kỳ và hệ thống chăm sóc sức khỏe là đáng kể, đặc biệt là ở khu vực đô thị, nơi nhiệt độ trung bình ấm lên đang làm trầm trọng thêm bởi các hiệu ứng đảo nhiệt và nồng độ ô nhiễm không khí cao khác như ozone và các hạt vật chất. "Đối với các nhóm quần thể dễ bị tổn thương như người già và người bị bệnh tật không ra ngoài được thì chỉ có những người sống trong điều hòa sạch hơn và mát hơn mới có thể có sự khác biệt về sự sống và cái chết “, ông nói. Tuy nhiên, nhiều bệnh viện ở Mỹ thiếu các thiết bị và các quy định có thể làm cho các tòa nhà, nhân viên và bệnh nhân của họ mau phục hồi, đặc biệt là trong các sự kiện cực đoan mà làm gián đoạn nguồn cung cấp điện lưới phân phối. "Khi lưới điện bị hỏng, rất nhiều bệnh viện không thể cung cấp các dịch vụ cơ bản, do đó, trở thành trách nhiệm pháp lý khác", Cohen cho biết. Lũ lụt ven biển có thể gây thêm tử vong (Coastal flooding could add deaths) Theo phân tích của WHO trong các vùng nghèo và đang phát triển trên thế giới , bệnh sốt rét và tiêu chảy có liên quan đến tình trạng thiếu nước và ô nhiễm nguồn nước và sẽ cướp đi hơn100.000 mạng sống vào năm 2030. Sốt rét là căn bệnh do muỗi truyền được cho là nguyên nhân gây ra tử vong của hơn 1 triệu trẻ em mỗi năm, dự kiến sẽ trở nên rõ rệt hơn do biến đổi khí hậu "một phần là do nhiệt độ môi trường cao hơn làm tăng tỷ lệ trao đổi chất của [muỗi mang sốt], từ đó dẫn đến hút máu thường xuyên hơn", báo cáo cho biết.: "Ngoài ra, nhiệt độ cao hơn hỗ trợ phát triển nhanh hơn của ký sinh trùng sốt rét trong muỗi, làm tăng khả năng gây nhiễm của vector trước khi chết" Sốt rét cũng bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi về lượng mưa theo mùa và độ ẩm cũng như thay đổi sử dụng đất và đô thị hóa, phân tích dựa vào năm mô hình biến đổi khí hậu và các kết quả y tế, các nghiên cứu trước đó được thực hiện trong năm 2004 và 2006 nhưng "nó vẫn còn hạn chế bởi thông tin hạn chế về số lượng, và sự hiểu biết về cơ chế liên kết nhân quả giữa khí hậu với các tác động tiêu cực về sức khỏe trên quy mô toàn cầu và quy mô địa phương", các tác giả cho biết. Thêm vào đó, tỷ lệ tử vong ước tính mới, trong khi cao hơn đáng kể so với khoảng 150.000 ca tử vong hàng năm do biến đổi khí hậu nhấn mạnh trong đánh giá mới nhất của WHO vào năm 2004, do đó không thể so sánh trực tiếp với các nghiên cứu trước đó, mà dựa trên các mô hình khác nhau và kịch bản cơ bản khác nhau. Theo các tác giả, đánh giá mới nhất cũng không bao gồm về các tác động của thời tiết khắc nghiệt, ngoại trừ lũ lụt ven biển do mực nước biển dâng và bão. Điều này phần lớn là do "sự kiện cực đoan không được mô tả tốt bởi dữ liệu khí hậu trung bình theo không gian và thời gian". "Biến đổi khí hậu có thể làm tăng gánh nặng tử vong do lũ lụt ven biển nhưng tác động này là không chắc chắn và phụ thuộc chủ yếu vào bảo vệ bờ biển đầy đủ và sự sẵn sàng trong phòng chống thiên tai", báo cáo cho biết thêm. Trong khi tập trung vào các phát hiện của WHO là nguy cơ sức khỏe và bệnh tật liên quan thì các tác giả lưu ý rằng biến đổi khí hậu sẽ có một số tác động tích cực, mặc dù hạn chế, ảnh hưởng đến sức khỏe con người như "có khả năng là giảm tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong các bệnh lý liên quan đến lạnh ở các quần thể dân cư có thu nhập cao", báo cáo phát hiên. Ngoài ra, biến đổi khí hậu có thể cho phép một số cây trồng nhiệt đới và cận nhiệt đới phát triển mạnh ở vĩ độ trung bình mà trước đó đã không phát triển, nhưng những thay đổi như thế này cũng có thể tạo điều kiện cho sâu bệnh cây trồng và sự lây lan của các bệnh thực vật và động vật.
|